Veri Toplama Araçları

Araştırmada veri toplama aracı olarak anket soru formu kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan anket kişisel bilgi formu ve eğitim ihtiyacı belirleme ölçeğinden oluşmaktadır. Eğitim ihtiyacı belirleme ölçeği araştırmacı tarafından ilgili literatür taranarak oluşturulmuştur. Ölçek takım çalışması, bankacılık kültürü, koçluk, zaman yönetimi, muhasebe, bilgisayar bilgisi, pazarlama ve rekabet, iletişim-diksiyon-fonotik, yatırım danışmanlığı, stratejik planlama, hukuk-mevzuat alt ölçeklerinden oluşmaktadır. Ölçekler ile ilgili kapsam geçerliliğine ilişkin alanında uzman akademisyenler tarafından uzman görüşü alınmıştır.

Araştırmada kullanılan likert ölçek için kişilerin verilen önermelerle ilgili görüşlerini, çok olumludan çok olumsuza kadar sıralanan seçeneklerden belirtmeleri istenmiştir. Buna göre; (5) kesinlikle katılıyorum, (4) katılıyorum, (3) kısmen katılıyorum, (2) katılmıyorum, (1) kesinlikle katılmıyorum şeklinde bir ölçek kullanılmıştır. Ölçek sonuçları 5.00-1.00=4.00 puanlık bir genişliğe dağılmışlardır. Bu genişlik beşe bölünerek ölçeğin kesim noktalarını belirleyen düzeyler belirlenmiştir. Ölçek ifadelerinin değerlendirilmesinde aşağıdaki kriterler esas alınmıştır.

Seçenekler Puanlar Puan Aralığı Ölçek Değerlendirme

KesinlikleKatılmıyorum 1 1,00 - 1,79 Çok düşük

2 1,80 - 2,59 Düşük

3 2,60 - 3,39 Orta

4 3,40 - 4,19 Yüksek

Kesinlikle Katılıyorum 5 4,20 - 5,00 Çok yüksek

Yapılan araştırmanın sonuçlarının doğruluğunu ve tutarlılığını ortaya koymak amacıyla ölçeğe güvenilirlik testleri uygulamak zorunluluğu vardır. Bilindiği gibi istatiksel açıdan güvenilirliği ölçmek için Cronbach Alpha modeli bulunmaktadır (Ergün, 1995 s.220). Cronbach Alpha modeli, çok maddeli bir ölçekte iç tutarlılığın değerlendirilmesinde en yaygın kullanılan model olarak referans edilmektedir. Cronbach’s Alpha Katsayısının değerlendirilmesinde kullanılan değerlendirme kriteri (Özdamar, 2004);

0,00 ≤ α < 0,40 ise ölçek güvenilir değildir. 0,40 ≤ α < 0,60 ise ölçek düşük güvenilirliktedir. 0,60 ≤ α < 0,80 ise ölçek oldukça güvenilirdir.

0,80 ≤ α < 1,00 ise ölçek yüksek derecede güvenilir bir ölçektir.

Alt ölçeklere ilişkin güvenirlik ve geçerlilik çalışmaları yapılmıştır. Güvenirlik ve geçerlilik analizlerine ilişkin açıklama ve tablolar aşağıda verilmiştir.

3.3.1. Takım Çalışması Alt Ölçeği

“Takım Çalışması” ölçeğindeki 3 maddenin güvenirliğini hesaplamak için iç tutarlılık katsayısı olan “Cronbach Alpha” hesaplanmıştır. Ölçeğin genel güvenirliği alpha=0.943 olarak çok yüksek bulunmuştur. Ölçeğin yapı geçerliliğinin ortaya koymak için açıklayıcı (açımlayıcı) faktör analizi yöntemi uygulanmıştır. Yapılan Barlett testi sonucunda (p=0.000<0.05) faktör analizine alınan değişkenler arasında ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Yapılan test sonucunda (KMO=0. 760>0,60) örnek büyüklüğünün faktör analizi uygulanması için yeterli olduğu tespit edilmiştir. Faktör analizi uygulamasında varimax yöntemi seçilerek faktörler arasındaki ilişkinin yapısının aynı kalması sağlanmıştır. Faktör analizi sonucunda değişkenler toplam açıklanan varyansı % 89,717 olan tek faktör altında toplanmıştır. Güvenirliğine ilişkin bulunan alpha ve açıklanan varyans değerine göre “Takım Çalışması” ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir araç olduğu anlaşılmıştır. Ölçeğe ait oluşan faktör yapısı aşağıda görülmektedir.

Tablo 3. Takım Çalışması Alt Ölçeği Faktör Yapısı

Faktör Yükü

Takım sinerjisi oluşturma ,959

Takım olma ve takım kurma ,949

Takım iletişimi ,933

3.3.2. Bankacılık Kültürü Alt Ölçeği

“Bankacılık Kültürü” ölçeğindeki 9 maddenin güvenirliğini hesaplamak için iç tutarlılık katsayısı olan “Cronbach Alpha” hesaplanmıştır. Ölçeğin genel güvenirliği alpha=0.954 olarak çok yüksek bulunmuştur. Ölçeğin yapı geçerliliğinin ortaya koymak için açıklayıcı (açımlayıcı) faktör analizi yöntemi uygulanmıştır. Yapılan Barlett testi sonucunda

(p=0.000<0.05) faktör analizine alınan değişkenler arasında ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Yapılan test sonucunda (KMO=0. 917>0,60) örnek büyüklüğünün faktör analizi uygulanması için yeterli olduğu tespit edilmiştir. Faktör analizi uygulamasında varimax yöntemi seçilerek faktörler arasındaki ilişkinin yapısının aynı kalması sağlanmıştır. Faktör analizi sonucunda değişkenler toplam açıklanan varyansı % 73,487 olan tek faktör altında toplanmıştır. Güvenirliğine ilişkin bulunan alpha ve açıklanan varyans değerine göre “Bankacılık Kültürü” ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir araç olduğu anlaşılmıştır. Ölçeğe ait oluşan faktör yapısı aşağıda görülmektedir.

Tablo 4. Bankacılık Kültürü Alt Ölçeği Faktör Yapısı

Faktör Yükü

Yatırım İşlemleri ,887

Parasal İşlemler ,882

Para Politikası Teşvikinin Aktarımı ,871

Bankacılık amaçları ve işlevleri ,869

Hizmet Verme ,866

Banka organizasyonu ,862

Ekonomik Fonksiyonlar ,857

Kredi Verme ,846

Bankacılık tarihi ,767

3.3.3. Koçluk Alt Ölçeği

“Koçluk” ölçeğindeki 9 maddenin güvenirliğini hesaplamak için iç tutarlılık katsayısı olan “Cronbach Alpha” hesaplanmıştır. Ölçeğin genel güvenirliği alpha=0.969 olarak çok yüksek bulunmuştur. Ölçeğin yapı geçerliliğinin ortaya koymak için açıklayıcı (açımlayıcı) faktör analizi yöntemi uygulanmıştır. Yapılan Barlett testi sonucunda (p=0.000<0.05) faktör analizine alınan değişkenler arasında ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Yapılan test sonucunda (KMO=0. 884>0,60) örnek büyüklüğünün faktör analizi uygulanması için yeterli olduğu tespit edilmiştir. Faktör analizi uygulamasında varimax yöntemi seçilerek faktörler arasındaki ilişkinin yapısının aynı kalması sağlanmıştır. Faktör analizi sonucunda değişkenler toplam açıklanan varyansı % 80,017 olan tek faktör altında toplanmıştır. Güvenirliğine ilişkin bulunan alpha ve açıklanan varyans değerine göre “Koçluk” ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir araç olduğu anlaşılmıştır. Ölçeğe ait oluşan faktör yapısı aşağıda görülmektedir.

Tablo 5. Koçluk Alt Ölçeği Faktör Yapısı

Faktör Yükü

Kişisel-yaşam koçluğu ,941

Gelişimsel koçluk ,936

Yardım amaçlı koçluk ,908

Değişim koçluğu ,904

Koçluk süreci ,900

Performans koçluğu ,875

Koçluk becerileri ,871

Kariyer koçluğu ,869

Mentorluk (Danışmanlık, Rol Modeli) ,841

3.3.4. Zaman Yönetimi Alt Ölçeği

“Zaman Yönetimi” ölçeğindeki 5 maddenin güvenirliğini hesaplamak için iç tutarlılık katsayısı olan “Cronbach Alpha” hesaplanmıştır. Ölçeğin genel güvenirliği alpha=0.953 olarak çok yüksek bulunmuştur. Ölçeğin yapı geçerliliğinin ortaya koymak için açıklayıcı (açımlayıcı) faktör analizi yöntemi uygulanmıştır. Yapılan Barlett testi sonucunda (p=0.000<0.05) faktör analizine alınan değişkenler arasında ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Yapılan test sonucunda (KMO=0. 889>0,60) örnek büyüklüğünün faktör analizi uygulanması için yeterli olduğu tespit edilmiştir. Faktör analizi uygulamasında varimax yöntemi seçilerek faktörler arasındaki ilişkinin yapısının aynı kalması sağlanmıştır. Faktör analizi sonucunda değişkenler toplam açıklanan varyansı % 84,257 olan tek faktör altında toplanmıştır. Güvenirliğine ilişkin bulunan alpha ve açıklanan varyans değerine göre “Zaman Yönetimi” ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir araç olduğu anlaşılmıştır. Ölçeğe ait oluşan faktör yapısı aşağıda görülmektedir.

Tablo 6. Zaman Yönetimi Alt Ölçeği Faktör Yapısı

Faktör Yükü

Aktivite mekanizmasının analizi ,922

Zaman planlama ,920

Zaman değerlendirme yöntemleri ,919

Zaman yönetimi yaklaşımları ,916

3.3.5. Muhasebe Alt Ölçeği

“Muhasebe” ölçeğindeki 13 maddenin güvenirliğini hesaplamak için iç tutarlılık katsayısı olan “Cronbach Alpha” hesaplanmıştır. Ölçeğin genel güvenirliği alpha=0.983 olarak çok yüksek bulunmuştur. Ölçeğin yapı geçerliliğinin ortaya koymak için açıklayıcı (açımlayıcı) faktör analizi yöntemi uygulanmıştır. Yapılan Barlett testi sonucunda (p=0.000<0.05) faktör analizine alınan değişkenler arasında ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Yapılan test sonucunda (KMO=0. 937>0,60) örnek büyüklüğünün faktör analizi uygulanması için yeterli olduğu tespit edilmiştir. Faktör analizi uygulamasında varimax yöntemi seçilerek faktörler arasındaki ilişkinin yapısının aynı kalması sağlanmıştır. Faktör analizi sonucunda değişkenler toplam açıklanan varyansı % 83,391 olan tek faktör altında toplanmıştır. Güvenirliğine ilişkin bulunan alpha ve açıklanan varyans değerine göre “Muhasebe” ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir araç olduğu anlaşılmıştır. Ölçeğe ait oluşan faktör yapısı aşağıda görülmektedir.

Tablo 7. Muhasebe Alt Ölçeği Faktör Yapısı

Faktör Yükü

Öz kaynaklar ,940

Bilanço dışı hesaplar ,936

Dış ticaret işlemlerinin muhasebeleştirilmesi ,929

Dönen değerler ,926

Türev ürünlerin muhasebeleştirilmesi ,921

Gelir gider hesapları ,920

Yatırım amaçlı değerler ve diğer aktifler ,920

Mevduat ve diğer yabancı kaynaklar ,916

Enflasyon muhasebesi ,906

Yabancı para muhasebeleştirilmesi ,905

Tek düzen hesabı ,905

Muhasebe ilkeleri, temel varsayımlar ve muhasebe standartları ,875

Krediler ,869

3.3.6. Bilgisayar Bilgisi Alt Ölçeği

“Bilgisayar Bilgisi” ölçeğindeki 5 maddenin güvenirliğini hesaplamak için iç tutarlılık katsayısı olan “Cronbach Alpha” hesaplanmıştır. Ölçeğin genel güvenirliği alpha=0.949 olarak çok yüksek bulunmuştur. Ölçeğin yapı geçerliliğinin ortaya koymak için açıklayıcı

(açımlayıcı) faktör analizi yöntemi uygulanmıştır. Yapılan Barlett testi sonucunda (p=0.000<0.05) faktör analizine alınan değişkenler arasında ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Yapılan test sonucunda (KMO=0. 880>0,60) örnek büyüklüğünün faktör analizi uygulanması için yeterli olduğu tespit edilmiştir. Faktör analizi uygulamasında varimax yöntemi seçilerek faktörler arasındaki ilişkinin yapısının aynı kalması sağlanmıştır. Faktör analizi sonucunda değişkenler toplam açıklanan varyansı % 83,364 olan tek faktör altında toplanmıştır. Güvenirliğine ilişkin bulunan alpha ve açıklanan varyans değerine göre “Bilgisayar Bilgisi” ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir araç olduğu anlaşılmıştır. Ölçeğe ait oluşan faktör yapısı aşağıda görülmektedir.

Tablo 8. Bilgisayar Bilgisi Alt Ölçeği Faktör Yapısı

Faktör Yükü

İşletim sistemi ,945

Bilgisayar ana birimleri ,930

E-posta ve kişisel iletişim yönetimi ,928

Ofis uygulamaları(Word, excel, powerpoint) ,924

Bankacılık yazılımları ,833

3.3.7. Pazarlama ve Rekabet Alt Ölçeği

“Pazarlama ve Rekabet” ölçeğindeki 6 maddenin güvenirliğini hesaplamak için iç tutarlılık katsayısı olan “Cronbach Alpha” hesaplanmıştır. Ölçeğin genel güvenirliği alpha=0.970 olarak çok yüksek bulunmuştur. Ölçeğin yapı geçerliliğinin ortaya koymak için açıklayıcı (açımlayıcı) faktör analizi yöntemi uygulanmıştır. Yapılan Barlett testi sonucunda (p=0.000<0.05) faktör analizine alınan değişkenler arasında ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Yapılan test sonucunda (KMO=0. 904>0,60) örnek büyüklüğünün faktör analizi uygulanması için yeterli olduğu tespit edilmiştir. Faktör analizi uygulamasında varimax yöntemi seçilerek faktörler arasındaki ilişkinin yapısının aynı kalması sağlanmıştır. Faktör analizi sonucunda değişkenler toplam açıklanan varyansı % 87,012 olan tek faktör altında toplanmıştır. Güvenirliğine ilişkin bulunan alpha ve açıklanan varyans değerine göre “Pazarlama ve Rekabet” ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir araç olduğu anlaşılmıştır. Ölçeğe ait oluşan faktör yapısı aşağıda görülmektedir.

Tablo 9. Pazarlama ve Rekabet Alt Ölçeği Faktör Yapısı

Faktör Yükü

Pazarlama İletişimi ,955

Hizmet pazarlaması ,951

Pazarlama ve rekabet stratejisi ,937

CRM - müşteri ilişkileri yönetimi ,920

Pazarlama bilgi sistemleri ,918

İlişki pazarlama ,915

3.3.8. İletişim-Diksiyon-Fonotik Alt Ölçeği

“İletişim-diksiyon-fonotik” ölçeğindeki 4 maddenin güvenirliğini hesaplamak için iç tutarlılık katsayısı olan “Cronbach Alpha” hesaplanmıştır. Ölçeğin genel güvenirliği alpha=0.952 olarak çok yüksek bulunmuştur. Ölçeğin yapı geçerliliğinin ortaya koymak için açıklayıcı (açımlayıcı) faktör analizi yöntemi uygulanmıştır. Yapılan Barlett testi sonucunda (p=0.000<0.05) faktör analizine alınan değişkenler arasında ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Yapılan test sonucunda (KMO=0. 838>0,60) örnek büyüklüğünün faktör analizi uygulanması için yeterli olduğu tespit edilmiştir. Faktör analizi uygulamasında varimax yöntemi seçilerek faktörler arasındaki ilişkinin yapısının aynı kalması sağlanmıştır. Faktör analizi sonucunda değişkenler toplam açıklanan varyansı % 87,419 olan tek faktör altında toplanmıştır. Güvenirliğine ilişkin bulunan alpha ve açıklanan varyans değerine göre “İletişim-diksiyon-fonotik” ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir araç olduğu anlaşılmıştır. Ölçeğe ait oluşan faktör yapısı aşağıda görülmektedir.

Tablo 10. İletişim-Diksiyon-Fonotik Alt Ölçeği Faktör Yapısı

Faktör Yükü

Kelime ve söz noktaları ,951

Dil ve ses tekniği, iletme gücü ,938

Etkili iletişim teknikleri ,932

Beden dili ,918

3.3.9. Yatırım Danışmanlığı Alt Ölçeği

“Yatırım Danışmanlığı” ölçeğindeki 6 maddenin güvenirliğini hesaplamak için iç tutarlılık katsayısı olan “Cronbach Alpha” hesaplanmıştır. Ölçeğin genel güvenirliği alpha=0.955 olarak çok yüksek bulunmuştur. Ölçeğin yapı geçerliliğinin ortaya koymak için açıklayıcı (açımlayıcı) faktör analizi yöntemi uygulanmıştır. Yapılan Barlett testi sonucunda

(p=0.000<0.05) faktör analizine alınan değişkenler arasında ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Yapılan test sonucunda (KMO=0. 904>0,60) örnek büyüklüğünün faktör analizi uygulanması için yeterli olduğu tespit edilmiştir. Faktör analizi uygulamasında varimax yöntemi seçilerek faktörler arasındaki ilişkinin yapısının aynı kalması sağlanmıştır. Faktör analizi sonucunda değişkenler toplam açıklanan varyansı % 81,884 olan tek faktör altında toplanmıştır. Güvenirliğine ilişkin bulunan alpha ve açıklanan varyans değerine göre “Yatırım Danışmanlığı” ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir araç olduğu anlaşılmıştır. Ölçeğe ait oluşan faktör yapısı aşağıda görülmektedir.

Tablo 11. Yatırım Danışmanlığı Alt Ölçeği Faktör Yapısı

Faktör Yükü Araştırma Hizmetleri ,928 Portföy Yönetimi ,916 Yatırım Fonları ,912 Kurumsal Finansman ,906 Elektronik Platformlar ,900

Sözleşme ve hukuki işlemler ,866

3.3.10. Stratejik Planlama Alt Ölçeği

“Stratejik Planlama” ölçeğindeki 8 maddenin güvenirliğini hesaplamak için iç tutarlılık katsayısı olan “Cronbach Alpha” hesaplanmıştır. Ölçeğin genel güvenirliği alpha=0.973 olarak çok yüksek bulunmuştur. Ölçeğin yapı geçerliliğinin ortaya koymak için açıklayıcı (açımlayıcı) faktör analizi yöntemi uygulanmıştır. Yapılan Barlett testi sonucunda (p=0.000<0.05) faktör analizine alınan değişkenler arasında ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Yapılan test sonucunda (KMO=0. 937>0,60) örnek büyüklüğünün faktör analizi uygulanması için yeterli olduğu tespit edilmiştir. Faktör analizi uygulamasında varimaxyöntemi seçilerek faktörler arasındaki ilişkinin yapısının aynı kalması sağlanmıştır. Faktör analizi sonucunda değişkenler toplam açıklanan varyansı % 84,361 olan tek faktör altında toplanmıştır. Güvenirliğine ilişkin bulunan alpha ve açıklanan varyans değerine göre “Stratejik Planlama” ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir araç olduğu anlaşılmıştır. Ölçeğe ait oluşan faktör yapısı aşağıda görülmektedir.

Tablo 12. Stratejik Planlama Alt Ölçeği Faktör Yapısı

Faktör Yükü

Politikalar ,946

Stratejik amaçlar ve Hedefler ,936

Vizyon, Misyon ,931

İzleme ve değerlendirme ,922

Strateji oluşturma ,912

İç ve Dış Çevre, Rakip Analizi ,910

Durum Analizi ,907

Stratejik planlama süreci ,883

3.3.11. Hukuk-Mevzuat Alt Ölçeği

“Hukuk-Mevzuat” ölçeğindeki 2 maddenin güvenirliğini hesaplamak için iç tutarlılık katsayısı olan “Cronbach Alpha” hesaplanmıştır. Ölçeğin genel güvenirliği alpha=0.731 olarak çok yüksek bulunmuştur. Ölçeğin yapı geçerliliğinin ortaya koymak için açıklayıcı (açımlayıcı) faktör analizi yöntemi uygulanmıştır. Yapılan Barlett testi sonucunda (p=0.000<0.05) faktör analizine alınan değişkenler arasında ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Yapılan test sonucunda (KMO=0.631>0,60) örnek büyüklüğünün faktör analizi uygulanması için yeterli olduğu tespit edilmiştir. Faktör analizi uygulamasında varimax yöntemi seçilerek faktörler arasındaki ilişkinin yapısının aynı kalması sağlanmıştır. Faktör analizi sonucunda değişkenler toplam açıklanan varyansı % 78,962 olan tek faktör altında toplanmıştır. Güvenirliğine ilişkin bulunan alpha ve açıklanan varyans değerine göre “Hukuk-Mevzuat” ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir araç olduğu anlaşılmıştır. Ölçeğe ait oluşan faktör yapısı aşağıda görülmektedir.

Tablo 13. Hukuk-Mevzuat Alt Ölçeği Faktör Yapısı

Faktör Yükü

Yeni ve Değişen Mevzuat Bilgisi ,889

Temel Bankacılık Bilgisi Eğitimi ,854