AraĢtırma kapsamında çoklu dokunmatik ekran tasarım kurallarını ortaya çıkarılmasına iliĢkin verilerin toplanmasında kullanılan ölçme araçlarına dair bilgiler aĢağıda verilmiĢtir.
3.3.1.Görüşme formları
ÇalıĢmada nitel çalıĢmalar için sıkça kullanılan yarı yapılandırılmıĢ görüĢme ile hem öğrencilerden hem de öğretmenlerden çoklu dokunmatik ekranlar için materyal tasarımı ile ilgili görüĢleri alınmıĢtır. Hem öğretmenler hem de öğrenciler için iki ayrı görüĢme formu hazırlanmıĢtır. Formların güvenirliği için uzman görüĢüne baĢvurulmuĢtur. Ayrıca görüĢmeler öğretmenlerin her biri ile ayrı ayrı Ģekilde yapılmıĢ olup görüĢmeler kayıt altına alınarak veri kaybının olması engellenmiĢtir. Öğrencilerle yapılan görüĢmeler ise grup Ģeklinde her bir öğrencinin görüĢleri alınarak yapılmıĢtır.
Öğretmen GörüĢme Formu: Öğretmenler, ilk uygulama geliĢtirildikten sonra geliĢtirilen materyalleri kullanmıĢ ve bazı öğrencilerin kullanımlarını izlemiĢlerdir. Ġlk uygulama tamamlandıktan sonra öğretmenlerle çoklu dokunmatik ekran için geliĢtirilen materyallerin tasarımı ve ekranın kullanımı hakkında görüĢleri alınmak üzere hazırlanan form (EK-2) ile birebir görüĢülmüĢtür. GörüĢme formu beĢ bölüme ayrılmıĢ olup birinci bölümde demografik bilgilerin alınması diğer bölümlerde ise çoklu dokunmatik ekranda materyal tasarımı ve ekran kullanımı ile ilgili içerik, görsel tasarım, çoklu dokunmatik ekran kullanımı ve etkileĢim bölümleri ile bilgi toplanmıĢtır. Buradan elde edilen verilerle çoklu dokunmatik ekranlar için geliĢtirilecek olan materyallerin tasarımı ve sonrasında geliĢtirilmesi aĢamasında eğitim alanına daha uygun, yaralı ve kullanılabilir materyallerin üretilmesini sağlamaktır. Birinci olarak demografik bilgiler kısmında kiĢisel bilgilerin yanı sıra bilgisayar kullanımı ve çoklu dokunmatik ekran teknolojilerine aĢinalık düzeyleri ile ilgili sorular yöneltilmiĢtir.
İkinci olan içerik bölümünde öğretmenlerin derslerinde teknoloji tabanlı eğitsel içerik ya da oyun kullanımları, hazırlanan materyallerin eğitsel faydaları, sınıf içi kullanımları ve ders içeriklerinin dokunmatik ekran teknolojisi için uygunluğu hakkında görüĢ ve önerileri alınmıĢtır. Bunun yanında bilgisayar tabanlı eğitsel materyaller ve oyunlar hakkında hedef kitlenin beklentileri sorgulanmıĢtır.
Üçüncü olan görsel tasarım bölümünde çoklu dokunmatik ekranda materyal tasarımı hakkında öğretmenlerin görüĢ ve önerileri alınmıĢtır. Derinlemesine bilgi edinmek için materyalleri genel tasarım ilkeleri ve tasarım unsurları açısından değerlendirmeleri istenmiĢ aynı zamanda kullanılan ses efektleri, görseller, animasyon ve metinlerin hedef kitleye uygunluğu sorgulanmıĢtır.
Dördüncü olan çoklu dokunmatik ekran kullanımı bölümünde çoklu dokunmatik ekranın ders içerisinde en uygun kulanım Ģekli hakkında görüĢ ve öneriler alınmıĢtır. Ekranın teknik kullanımının yanı sıra, yardımlaĢmalı ve yarıĢmacı ortamlar da kullanımı tartıĢılmıĢtır.
Son olarak beşinci olan etkileĢim bölümünde öğretmenler ekran- öğrenci, materyal- öğrenci ve öğrenci- öğrenci arasındaki etkileĢim değerlendirmiĢtir. Öğretmenlerden kiĢiler arası ve materyal ya da teknoloji ile etkileĢim esnasında sağlanan etkileĢimin yeterli ve yetersiz kısımları sorgulanarak daha iyi etkileĢim için görüĢleri alınmıĢtır. Öğrenci Görüşme Formu: Öğrencilerle birinci, ikinci ve üçüncü uygulamalarda görüĢmeler yapılmıĢtır. Öğrenciler uygulamalara üçer ya da dörder kiĢilik gruplar halinde gelmiĢlerdir. Uygulamaları kullandıktan sonra öğrencilerle grup Ģeklinde görüĢmeler çoklu dokunmatik ekran baĢında yapılmıĢtır. Çoklu dokunmatik ekran için geliĢtirilen materyallerin tasarımı ve ekranın kullanımı hakkında görüĢleri alınmak üzere hazırlanan form (EK-3) ile görüĢmeler yapılmıĢtır. Öğrenciler görüĢmeler esnasında grup Ģeklinde görüĢleri alınırken çalıĢma için önemli noktalarda her öğrencinin ayrı ayrı görüĢü ve önerisi sorulmuĢtur. GörüĢme formu dört bölüme ayrılmıĢ olup çoklu dokunmatik ekranda materyal tasarımı ve ekran kullanımı hakkında içerik, görsel tasarım, çoklu dokunmatik ekran kullanımı ve etkileĢim bölümleri ile bilgi toplanmıĢtır.
Birinci olan içerik bölümünde ders içeriklerinin dokunmatik ekran ile geliĢtirilmiĢ materyaller halinde verilmesi ve bu Ģekilde sunulan eğitsel içeriğin iyi, kötü ya da gereksiz olan kısımları hakkında hedef kitlenin görüĢleri alınmıĢtır.
İkinci olan görsel tasarım bölümünde görsel tasarım bileĢenlerinin uygunluğu öğrencilerin görüĢleri dikkate alınarak incelenmiĢtir. Genel tasarım ilkeleri ve tasarım unsurları açısından değerlendirmeleri istenmiĢ özellikle kullanılan renklerin, metinlerin,
görsellerin, maskotun, ses efektleri animasyonların uygunluğu ve kullanımı konusunda görüĢleri ve önerileri alınarak hedef kitle tarafından istenen ideal görsel tasarım incelenmiĢtir.
Üçüncü olan çoklu dokunmatik ekran kullanımı bölümünde hedef kitle olması sebebiyle kullanım hakkındaki görüĢlerine önem verilmiĢtir. Derinlemesine bilgi edinmek için ekranı kullanırken yaĢadıkları problemler ya da hoĢa giden durumlar ile teknik özellikleri hakkında bilgi edinmeye çalıĢılmıĢtır. Ayrıca arkadaĢlarıyla birlikte kullanımlarında ve yarıĢmacı bir ortamda kullandıklarında hoĢlarına giden ve rahatsız oldukları durumlar sorularak tartıĢılmıĢ ve son olarak daha iyi kullanım için önerileri alınmıĢtır.
Son olarak dördüncü olan etkileĢim bölümünde öğrencilerin ekran- öğrenci, materyal- öğrenci ve öğrenci- öğrenci arasındaki etkileĢimlerini değerlendirmeleri istenmiĢtir. Öğrenciler birbirleri ile olan etkileĢimde yaĢadıkları problemleri ve hoĢlarına giden durumları paylaĢırken ekran ile olan etkileĢimlerini de değerlendirmiĢlerdir. Özellikle etkileĢimin kolaylığı ya da zorluğu açısından fare- klavye kullanımı ve dokunmatik ekran kullanımı arasındaki fark ve tercihler hakkında tartıĢılmıĢtır.
3.3.2.Gözlem
Gözlemler verilerin toplanması sürecinde yapılmıĢtır. Öğretmen ve öğrencilerin materyalleri kullanımları esnasında veriler toplanmıĢtır. Veriler toplanırken özellikle çoklu dokunmatik ekranı kullanırken zorlandıkları kısımlar tespit edilerek bu kısımlardaki zorlanma nedenleri not edilmiĢtir. Bunun dıĢında, içerik, görsel tasarım, etkileĢim öğeleri de göz önünde bulundurularak olabildiğince detaylı veri toplanmaya çalıĢılmıĢtır. Bunun yanı sıra öğrenci ve öğretmenlerin mimik hareketleri takip edilerek sıkılma, hoĢa gitme ya da gitmeme, rahatsız olma gibi surat ifadelerine dikkat edilerek uygulamadaki bu surat ifadelerine sebep olan alanlar belirlenmeye çalıĢılmıĢtır. Not alma iĢlemi uygulama sırasında ufak hatırlatıcılar Ģeklinde alınmıĢ olup uygulamalar bitirildikten sonra hatırlatıcılara göre kapsamlı Ģekilde yazılmıĢtır.
3.3.3.Öğrenci Dokunmatik Ekran Teknolojileri Farkındalık Anketi
Öğrencilerin demografik bilgileri uygulamalara baĢlanmadan önce uzman görüĢü alınarak son hali verilmiĢ anketler ile toplanmıĢtır. Demografik verileri toplamak için sınıf ortamında öğrencileri eĢ zamanlı olarak anketler dağıtılmıĢ ve öğrencilerden anketleri doldurmaları istenmiĢtir. Anketler süresince araĢtırmacı sınıf içerisinde kalarak öğrencilerin ihtiyaç duyduğu yerlerde bireysel ya da toplu olarak açıklama yapmıĢtır. Demografik verilerin toplandığı Öğrenci Dokunmatik Ekran Teknolojileri Farkındalık Anketi farklı soru tiplerini içeren 8 sorudan oluĢmaktadır (EK-4). Evet/Hayır sorularının yanı sıra likert tipi sorular bulunmaktadır. Genel olarak, bilgisayar teknolojileri ve dokunmatik özelliği olan teknolojiler hakkında farkındalık ve kullanımı ile ilgili sorular bulunmaktadır.
3.3.4. Sesli Düşünme
Öğretmen ve öğrencilere sesli düĢünme tekniği hakkında bilgi verilerek çalıĢma esnasında uygulama hakkındaki her türlü davranıĢlarını ya da duygusal ifadelerini sesli olarak dile getirmeleri istenmiĢtir. Sesli düĢünme tekniği ile gözlem ya da görüĢmeler sırasında elde edilemeyen veya gözden kaçan verilerin saptanması amaçlanmıĢtır.