C. KONYA EKONOMİSİ
II. MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER
5. TİCARİ HAYAT
5.1. AÇILAN VE KAPANAN ŞİRKET SAYISI
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği verilerine göre, 2015 yılında Konya’da açılan şirket sayısı bir önceki yıla göre %9,2 azalarak 1.243 olarak gerçekleşmiştir. 2015 yılında Konya’da kapanan şirket sayısı 2016 yılında %21,97 oranında azalarak 147 olmuştur. Açılan kooperatif sayısı ise 2015 yılına göre %3,7 artarak 2016 yılında 28 olurken, kapanan kooperatif sayısı ise 61 olarak gerçekleşmiştir.
Konya’da Türüne Göre Şirket Sayıları ve Değişimi
Yıl Firma Tipi Konya Türkiye Konya Pay
Kaynak: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
Kurulan firma sayısı bakımından TOBB verileri incelendiğinde, Konya’da açılan firma sayısı 2016 yılında bir önceki yıla göre %10,5 azalarak 2082 olarak gerçekleşmiştir. Yine TOBB verilerine göre Konya’da kapanan firma sayısı 2016 yılında bir önceki yıla göre %9,3 azalarak 580 olmuştur.
TOBB’a Bağlı Odalarda Yıllara Göre Açılan ve Kapanan Firma Sayısı TOBB Verilerine Göre Açılan Firmalar
2011 2012 2013 2014 2015 2016
Konya 2.036 1.804 2.091 2.782 2.328 2.082
Türkiye 114.872 107.219 108.930 126.635 114.691 106.452 TOBB Verilerine Göre Kapanan Firmalar
2011 2012 2013 2014 2015 2016
Konya 863 798 646 761 640 580
Türkiye 56.121 47.978 37.273 39.051 32.762 31.938
Kaynak: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
82
Konya’da açılan ve kapanan firma sayıları Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu (TESK) verileri kapsamında ele alındığında, açılan firma sayısının 2016 yılında bir önceki yıla göre %22,7 artarak 6.538 şeklinde gerçekleştiği görülmektedir. Öte yandan TESK verilerine göre Konya’da kapanan firma sayısı ise 2016 yılında 2.776 olarak gerçekleşmiştir.
TESK’e Bağlı Odalarda Yıllara Göre Açılan ve Kapanan Firma Sayısı TESK Verilerine Göre Açılan Firmalar
2011 2012 2013 2014 2015 2016
Konya 5.678 5.285 5.567 5.939 5.328 6.538
Türkiye 190.899 188.435 193.870 200.235 201.006 228.871 TESK Verilerine Göre Kapanan Firmalar
2011 2012 2013 2014 2015 2016
Konya 3.852 3.331 2.559 3.269 2.607 2.776
Türkiye 131.116 90.671 91.521 113.696 97.715 101.614
Kaynak: Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu
Konya’nın merkez ilçelerinde işyeri açma ruhsatı alan firma sayılarında, son üç yıllık süreç içerisinde bir düşüş görülmektedir.
Konya’nın Merkez İlçelerinde İşyeri Açma Ruhsatı Alan Firma Sayısı
İlçe 2014 2015 2016
Selçuklu 1.031 1.070 1.216
Meram 520 454 548
Karatay 342 356 118
Toplam 1.893 1.880 1.882
Kaynak: Merkez İlçe Belediyeleri
Türkiye Esnaf ve Sanatkâr Odaları Birliği’nin 2016 yılı verilerine göre Konya’da toplam 84 meslek dalında oda faaliyet göstermekte olup bu odalar bünyesinde toplam 49.468 esnaf hizmet sunmaktadır.
Ayrıca Konya, esnaf odaları sayıları açısından Türkiye’de 6. sırada yer almaktadır.
Esnaf ve Sanatkârlar Oda Sayısı ve Esnaf Sayısına Dair İstatistikler
SIRA İl Adı Esnaf Sayısı Oda Sayısı İlin Nüfusu Esnaf Sayısının İlin
83 5.2. PROTESTOLU SENETLER
Protestolu senetlere tutar bazında bakıldığında Konya, Türkiye’de 4. sırada yer almaktadır. 2016 yılında Konya’da protesto edilen senetlerin tutarı, bir önceki yıla göre %11,7 artış göstererek 451 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Bununla birlikte Konya’da protesto edilen senet tutarı bir önceki yıla göre Türkiye ortalamasının üzerinde bir seyir izlemiştir.
Protesto Edilen Senetlerin Tutarının Sıralaması (İlk 10 İl, bin TL)
SIRA İLLER 2015 2016 Değişim (%)
Genel Toplam 6.629.534 8.400.374
Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi
Konya’da protesto edilen senetlerin sayısı ele alındığında, 2015 yılında 38.797 adet olan protestolu senet sayısında %13,7 artış meydana gelmiş ve bu sayı 2016 yılında 44.113’e yükselmiştir.
Protesto Edilen Senetlerin Adedinin iller Bazında Sıralaması (İlk 10 İl)
SIRA İLLER 2015 2016 Değişim (%)
Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi
Son üç yıllık veriler ekseninde, Türkiye ve Konya’daki protesto edilen senet tutarları ele alındığında, 2014 ve 2015 yıllarında Konya ve Türkiye’de meydana gelen artışın benzer bir seyir izlediği ancak 2015 ve 2016 yıllarında Konya’da protesto edilen senet tutarlarının Türkiye ortalamasının oldukça üstünde yer aldığı görülmektedir.
84
Protesto Edilen Senet Tutarları (bin TL)
Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi
Protestolu senet sayıları son üç yıllık dönemde ele alındığında ise, Konya’da sürekli bir artış meydana gelmiştir. Türkiye’de de protestolu senet sayılarında düzenli bir artış görülmüştür.
Protesto Edilen Senet Miktarları (Adet)
Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi
5.3. KARŞILIKSIZ ÇEKLER
Karşılıksız çeklere tutar bazında bakıldığında Konya, Türkiye’de 10. sırada yer almaktadır.2016 yılında Konya’da karşılıksız çeklerin tutarı, bir önceki yıla göre %19,7 artış göstererek 477 bin TL olarak gerçekleşmiştir.
85
Karşılıksız Çeklerin Tutarının İller Bazında Sıralaması (İlk 10 İl, bin TL)
SIRA İLLER 2015 2016 Değişim (%)
Genel Toplam 19.732.572 19.428.296
Kaynak: Risk Merkezi
Konya’da karşılıksız çeklerin sayısı ele alındığında, 2015 yılında 15.068 adet karşılıksız çek sayısında
%3,6 artış meydana gelmiş ve bu sayı 2016 yılında 15.609 ‘a yükselmiştir. Karşılıksız çeklerin adedinin iller bazında sıralamasında Konya 9. sırada yer almıştır.
Karşılıksız Çeklerin Adedinin İller Bazında Sıralaması (İlk 10 İl) ADET
Genel Toplam 738.608 486.693
Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi
Son iki yıllık veriler ekseninde, 2015 ve 2016 yıllarında Türkiye ve Konya’daki karşılıksız çek tutarları düzenli bir artış seyri izlemiştir.
86
Karşılıksız Çek Tutarları (bin TL)
Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi
Karşılıksız çek sayıları son iki yıllık süreçte ele alındığında ise, Konya’da ve Türkiye’de düzenli bir artış meydana gelmiştir.
Karşılıksız Çek Miktarı (Adet)
Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi
Türkiye Bankalar Birliği verilerine göre, 2015 ve 2016 yılları baz alındığında karşılıksız çek tutarı (milyon TL) oranlarının en yüksek gerçekleştiği il İstanbul olmuştur. 2015 yılında 9.517 milyon TL olan bu tutar 2016 yılında %1,6 oranında bir artış göstererek 9.673 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
87
Karşılıksız Çek Tutarı-Milyon TL (2016)
Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi
2015 ve 2016 yılı karşılıksız çek oranları; adet, tutar (bin TL) ve çek başına tutar (TL) aşağıdaki grafikteki gibidir.
Konya’da Karşılıksız Çek Oranları (2015-2016)
Kaynak: Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi
5.4. KAMU İHALELERİ
2016 yılında Konya’da gerçekleştirilen ihalelerin dağılımı ele alındığında, yüzde 61 ile ilk sırada mal alımı ihalelerinin geldiği görülmektedir. Onu sırasıyla satış-kiralama ihaleleri, yapım işi ihaleleri ve son olarak hizmet alımı ihaleleri takip etmektedir.
9.517 2.162 1.280 1.147 2.756 746 767 965 756 399
9.673 2.397 1.487 1.279 1.212 814 811 753 520 477
0 2.000 4.000 6.000 8.000 10.000 12.000
İstanbul Ankara Antalya İzmir Bursa Kocaeli Adana Gaziantep Mersin Konya
2015 2016
15.068 399.234 26.49515.609 477.708 30.605
A D E T T U T A R ( B İ N T L ) Ç E K B A Ş I N A D Ü Ş E N T U T A R ( T L ) 10.
9.
11.
10.
25.
20.
88
Konya’da Yapılan İhalelerin Dağılımı
Kaynak: Kamu İhale Merkezi-İhale Takip Sistemi