1.4.1.Girişimcilere Sağladığı Yararlar
Girişimciler, kendileriyle benzer deneyimleri olan ve/veya önceden benzer ortamlarda bulunmuş diğer girişimcilerle aynı ortamda bulunmaya ve başarılı bir işi kurmak ve yönetmek için gerekli bilgi ve beceriyi kazandıracak desteğe ihtiyacı vardır.
Üniversiteye dayalı bir teknoparkın içinde yer almak, sanayiye bazı yararlar sağlayacaktır.
Öncelikle üniversitenin uzman kadrolarından, öğrencilerinden ve araştırma potansiyelinden yararlanması mümkündür.22 Girişimcilere sağlanan faydalar şu şekilde sayılabilir:23
20 Göktepeli, s. 43.
21 Göktepeli, s. 43.
22 Babacan, s. 25.
23 Feriştah Sönmez, “Teknoloji Geliştirme Bölgeleri”, e-yaklaşım, Sayı:17, Aralık 2004.
• Gayrimenkul Yatırımı Olanağı: Teknoparklar, iyi bir gayrimenkul değerlendirmesi olarak tüm tesis ve olanakları sunar. Ancak, bununla da yetinmeyerek ilişkili olduğu üniversite veya araştırma merkezinin AR-GE etkinliklerine yardımcı olan, fikir ve bilgi alışverişini destekleyen bir ortam yaratır. Bir yaşam alanı sundukları için, teknoparklarda çalışanlar işlerinde daha verimli olur ve nitelikli insan gücü sağlamaya yönelik önemli gelişmeler elde edilir. Tesis ve araziler çoğu zaman satılmaz, kiraya verilir.
• Sermaye Olanağı: Büyüyen şirketler, özellikle ayakta kalmanın şüpheli olduğu, gelişmenin ilk kritik dönemlerinde her türlü yardıma ihtiyaç duyarlar. Şirketin varolan bütün kaynaklara ulaşabilmesi gerekir. Bu kaynaklardan en önemlilerinden biri de tohum sermaye (seed capital) veya risk sermayesidir. Teknoparkların en önemli yararlarından biri, teknoparkların ve bunlara bağlı ilk aşama merkezlerinin, kiracı şirketlerin risk sermayesine erişimini hızlandırabilmelerdir.
• Katma Değer Olanağı: Teknoparkları geleneksel gayrimenkul yatırımından belirgin olarak ayıran tek yarar, ilişkili üniversite veya araştırma merkezi aracılığıyla sağlanan teknik ve yönetsel destektir. Bu, bir teknoparkın sağladığı katma değeridir.
Şirketler olanaklardan yararlanmak konusunda kendileri karar verirler.
• Çalışma Ağları ve Ortaklıklar Olanağı: Yeni kurulmuş bir şirket, kaynak ve destek bulmak ve bunlara ulaşmak için zaman kaybedebilir; oysa teknopark yönetimi pek çok farklı kaynağın uzmanlık ve desteğini toplar ve bunu şirketin kullanımına sunar.
Yönetim, kiracı şirket ile üniversite ve başka dış kaynaklar arasında, şirketin kendi yönetici kadrosunu kurmasına yardımcı olmak, yatırımcı sağlamak, devletin satın alma programlarına erişim imkanı sunmak gibi işlevleri yerine getirir.
• Kredi itibarı ve İmaj: Prestijli ve başarılı bir teknoparkla kurulan ilişki, hem şirkete iş hayatında daha başlangıçta başarı sağlayacak, hem de kredi itibarını artırarak kısa zamanda büyümesini sağlayacaktır.
• Risk Yönetimi Olanağı: Geleneksel bir gayrimenkul yönetiminin kiracıların başarısızlığında risk üstlenmesi söz konusu değildir; önemli olan kardır. Oysa
teknopark kiracıların başarı veya başarısızlığında doğrudan doğruya pay sahibidir ve herhangi bir sorun çıktığında kiracılarına yardımcı olmaktan sorumludur.
1.4.2.Akademik Birimlere Sağladığı Yararlar
Dünyadaki uygulamalar incelendiğinde teknopark uygulamasının üniversitede;24
• Öğrenci olanaklarını arttırdığı
• Kültürel ortamı genişlettiği
• Spor olanaklarını arttırdığı
• Konferans olanaklarını arttırdığı
• Yerel şirketlerle bağların kuvvetlendiği, bilgi akışının hızlandığı ve
• Üniversitenin sanayiye açıldığı gözlenmiştir.
1.4.3.Yerel Ekonomiye Sağladığı Yararlar
Teknoparkların üniversitelerle işbirliği halinde ve özellikle bölgesel gelişmeyi sağlamada temel bir hedef ve işlevi olduğu belirtilmektedir. Teknoparkların amacı sadece bölgesel kalkınmaya katkı sağlamak değil, aynı zamanda tüm ülke çapında katma değer yaratarak, ekonomiye hizmet etmektir. Teknoparklar geri kalmış bölgelerde yeni iş istihdamı olanaklarını yaratabilmeleri açısından hükümetin bölgesel politikalarının bir unsurudur. Araştırma kurumları ve endüstri arasındaki diyalogu arttırarak laboratuarlarda elde edilen bilgi ve becerilerin endüstriye ve ekonomiye aktarılmasına katkıda bulunurlar.
Yeni teknoloji şirketleri bölgesel ekonominin yeniden yapılanmasını sağlarlar. Bu sadece merkezdeki şirketlerle değil, bölgedeki diğer üretici ve tüketicilerle birlikte sağlanabilir.
Merkezler, sadece mevcut durumun korunması değil, aynı zamanda merkez çevresinde bulunan şirketlerle işbirliği halinde bulunması ve bu merkezlerin bilgilerin kaynağı olmaları nedeniyle bölgesel bilgi ağının oluşturulmasında da etkin rol oynarlar.25
24 Feriştah Sönmez, “Teknoloji Geliştirme Bölgeleri”, e-yaklaşım, Sayı:17, Aralık 2004.
25 Babacan, s. 27-28.
1.4.4.Ülke Ekonomisine Sağladığı Yararlar
Genel olarak yeniliklerin yaratılması ve yayılması ülke ekonomisine başlı başına katkı sağlayan bir olgudur. Yeniliklerin yeni firmaların doğuşuna neden olması, yeni firmaların doğuşu ise işletmecilik ilkelerinin teknoloji üretimiyle aynı paralelde geliştirilmesi bakımından önem taşımaktadır.26 Teknoloji geliştirme bölgelerinin ülke ekonomisine faydalı olmak için üstlendiği misyon anahatları ile şöyledir:27
• Ülkede, üniversite-sanayi işbirliğini en üst düzeye çıkararak ileri teknoloji kullanan veya üreten şirketlerin oluşumunu ve büyümesini desteklemek, mevcut kaynaklarını daha verimli kullanmalarını sağlamak veya yeni kaynak yaratılması amacıyla yenilikçi ileri teknoloji ve yazılım geliştirme alanlarında faaliyet gösterecek şirketlere AR-GE çalışmalarını yürütebilecekleri ortam ve destek sağlamak,
• İleri teknoloji alanında çalışan yerli ve uluslararası şirketleri biraraya getirerek kendi aralarında ve üniversitelerle sinerji yaratmalarını sağlayacak mekanizmalar kurmak.
• Üniversitelerdeki akademik birikimin ve araştırma sonuçlarının ekonomik değere dönüştürülmesini sağlamak.
• Ülkenin ekonomik ve teknolojik düzeyinin yükseltilmesine ve böylece ülkenin uluslararası rekabet gücünün arttırılmasına katkıda bulunmak,
• İleri teknoloji üretme potansiyeli olan şirketlerin kurulmasını ve mevcut küçük şirketlerin büyümesini teşvik etmektir.
26 Abdullah Kiraz, “Teknoparklar ve Sağlanan Vergisel Avantajlar I”, Yaklaşım, Yıl:12, Sayı:140, Aralık 2004.
27 T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, “Teknoloji Geliştirme Bölgelerinin Amacı, Misyonu ve Vizyonu”, http://www.sanayi.gov.tr/webedit/gozlem.aspx?sayfaNo=2541 (03.01.2007)