Asya’daki Uygulamalar

1.5.3.1.Çin

1990’lı yılların başından itibaren Çin Hükümeti teknoloji geliştirme bölgeleri kurulmasını desteklemeye karar vermiştir. Başlatılan Torch (Huoju) programı ile 53 şehirde teknoparklar açılmıştır. Devlet bu teknoparkların kurulmasına vergi teşvikleri yoluyla destek vermiştir. Parkların kurulmasındaki amaç teknoloji gelişimi ve transferini

38 “Silicon Valley”, http://en.wikipedia.org/wiki/Silicon_Valley , (09.03.2007)

39 “Silicon Valley”, http://en.wikipedia.org/wiki/Silicon_Valley , (09.03.2007)

hızlandırmak ve park içindeki veya yakınındaki akademik ve finansal kurumların faaliyetlerinin etkisiyle sinerji yaratmaktır.⁴⁰

Çin’deki teknoparklarda yatırım yapmayı teşvik etmek ve yeni firma kuruluşlarını özendirmek için bazı vergi teşvikleri uygulanmaktadır. Teknoparklardaki yeni firmalar 2 yıl boyunca kurumlar vergisinden muaf olacaklardır. Üretimde kullanılacak hammaddenin serbestçe ithal edilmesine izin verilmektedir. Bir firmanın teknoloji transferi yoluyla elde ettiği gelirlerin ilk 300.000 yuan’lık kısmı vergiden muaftır. Entellektüel sermayenin ve benzeri maddi olmayan duran varlıkların firmanın sermayesine eklenmesi kabul edilmektedir. Teknoparklarda yer almak ve vergi teşviklerinden yararlanmak isteyen firmalar yüksek teknoloji kullanmak ve ürettikleri ürünleri bir devlet kurumuna onaylatmak zorundadırlar. Firmaların gelirlerinin en az yüzde üçünü araştırma geliştirme faaliyetlerine ayırmaları da zorunludur. Bu kriterlere uyulup uyulmadığı her yıl kontrol edilir ve kriterlere uymadığı tespit edilen firmalar vergi teşviklerinden yararlanamazlar.⁴¹

1.5.3.2.Güney Kore

Teknoloji odaklı ekonomik gelişme, son 40 yıldır Güney Kore merkezi hükümetlerinin izlediği ekonomi politikalarının temelini oluşturmuştur. Güney Kore’de teknolojik yeniliklerin ekonomik gelişmenin temelini oluşturduğuna inanan merkezi ve yerel hükümetler, özel sektör, üniversiteler ve araştırma enstitüleri işbirliği yaparak teknopolisleri kurdular. Teknopolis modeliyle kurulan işbirliği, bu işbirliğini oluşturan tarafların her birinin uzmanlaştığı alanda faaliyet göstermesini ve böylece zaman ve enerji kaybını minimize etmeyi, sinerjiyi ise maksimize etmeyi hedeflemektedir. G. Kore uygulamasında hükümet; planlayıcı, koordinatör, işletmeci ve finansör olarak önemli bir rol üstlenmiştir. Teknopolis programı, Güney Kore’de tarım ve balıkçılığa bağımlı olan ekonomik yapıyı yenilemek için uygulanan ulusal kalkınma politikasının önemli bir parçası

40 Albert Guangzhou Hu, “Technology Parks and Regional Economic Growth in China”

http://courses.nus.edu.sg/course/ecshua/China%20science%20park-Aug%2005.pdf (23.04.2007)

41 Albert Guangzhou Hu, “Technology Parks and Regional Economic Growth in China”

http://courses.nus.edu.sg/course/ecshua/China%20science%20park-Aug%2005.pdf (23.04.2007)

olmuştur. Bu programdan beklenen başka bir katkı da Seul çevresinde yoğunlaşan ekonomik hareketlilik ve işletmeleri ülkenin diğer şehirlerine dağıtmaktır.⁴²

Güney Kore’deki teknopolislerin gelişimi 3 evrede incelenebilir. 1973-1988 dönemini kapsayan birinci evrede merkezi hükümetin girişimiyle ilk teknopolis olan Taedok Science Town (TST) kurulmuş, TST’nin kuruluşu başkent Seul dışında ekonomik ve akademik anlamda bir cazibe merkezi oluşturulmasında ve nüfus yoğunluğunun azalmasında etkili olmuştur. 1989-1995 dönemini kapsayan 2. evrede ise ABD ve Japonya’daki benzer uygulamalar örnek alınmış, büyükşehirler dışındaki alanlarda bölgesel gelişmeyi sağlayacak yüksek teknolojili işletmeler kurmak, bölgesel gelişmeyi sürdürmek için AR-GE faaliyetlerini desteklemek ve insanların çalışığ yaşayabileceği yeni alanlar yaratmak hedeflenmiştir. 1992 de başladığı ve halen sürdüğü kabul edilen üçüncü evrede ise önceki ikisinden farklı olarak özel sektör inisiyatif almıştır. Yerel yönetimlerin de desteği sağlanmıştır.Teknopolislerin kurulacağı yerlerin seçiminde ise yine merkezi yönetim belirleyici olmuştur. Merkezi yönetimin bu seçimi yaparken dikkate aldığı kriterler büyük bir şehre yakınlık, üniversite ve araştırma enstitülerine yakınlık, bölgede mevcut sanayi kolları, dengeli bölgesel kalkınmayı sağlamak için uygulanması gereken politikalar ve sosyal altyapıdır. Programın amacına ulaşması için yerel yönetimler ve üniversitelerin sürece daha aktif biçimde katılımını sağlamanın gerekli olduğunu gören merkezi hükümet üçüncü evreden itibaren daha çok düzenleyici ve kontrol edici role geçerek sürecin işleyişini yerel yönetim ve üniversiteler ile özel sektöre devretmiştir. Yerel yönetimler tarafından hazırlanan yeni teknopolis projeleri merkezi yönetime sunulmakta ve eğer merkezi yönetim tarafından belirlenen kriterlere uygun olduğu belirlenirse maddi olarak desteklenmektedir.⁴³

42 Tae Kyung Sung ve Chong Min Hyon, “Government Policy on Technopoleis Development in Korea”, http://ic2.org/publications/TFSC-Paper.pdf (23.04.2007)

43 Tae Kyung Sung ve Chong Min Hyon, “Government Policy on Technopoleis Development in Korea”, http://ic2.org/publications/TFSC-Paper.pdf (23.04.2007)

1.5.3.3.Hindistan

Dünyanın 2. büyük İngilizce konuşan insan kaynakları potansiyeline sahip olan Hindistan’da Yazılım Teknoloji Parkları (YTP) ler için çeşitli avantajlar sunan bir plan hazırlanmıştır. Bu plana göre YTP’lere sağlanan avantajlar şunlardır:⁴⁴

• Bir YTP birimi bağımsız bir birim veya herhangi bir YTP içinde yerleşmiş birimlerden biri olabilir.

• YTP birimleri Hindistan’ın herhangi bir bölgesinde kurulabilir.

• YTP’lere destek planı çerçevesinde , geliştirme ve yazılım ihracı yapmak amacıyla YTP kuran bir organizasyon gerekli altyapı ekipmanları vergisiz olarak ve ihracat zorunluluğu olmaksızın ithal edebilir.

• YTP’ler tarafından oluşturulan merkezi altyapı eğitim ve araştırma kuruluşlarının kullanımına açıktır.

• YTP birimleri faaliyette bulundukları ilk 8 yılın beşinde gelir vergisinden muaftırlar.

• YTP’ler gümrük mevzuatı bakımından serbest bölge sayılırlar.

• YTP’lerde yabancı sermaye oranı konusunda sınırlama yoktur.

• YTP’lerde yatırım yapan yabancı sermaye elde ettiği karı vergisini ödedikten sonra (tahakkuk eden vergi varsa) kendi ülkesine serbestçe transfer edebilir.

• YTP planının sağladığı avantajlardan yararlanmak isteyen yatırımcılar, proje, pazarlama ve iş planlarıyla birlikte plan yöneticisine başvurarak

44 Rick Petree, Radoslav Petkov ve Eugene Spiro, “Technology Parks- Concept and Organization”, http://pdc.ceu.hu/archive/00002489/01/Tech_Parks_CED.pdf (20.04.2007)

onay almalıdırlar. Yabancı sermaye katkısı bulunan projeler bir kurul tarafından değerlendirilmekte ve onay süreci 8-10 hafta sürmektedir.