kağıdı arasına yerleştirilmiştir. İnkübasyon süresinin sonunda preparat uygulanan yumrular ile uygulanmayan yumrular arasında tohum çimlenmesi yönünden fark gözlenmemiştir.
5. TARTIŞMA VE SONUÇ
Bu projede İzmir ilinde Ödemiş ve Torbalı ilçelerinde depolanan patateslerde kuru çürüklük hastalığına neden olan Fusarium türlerinin tanılanması amaçlanmıştır. Patates yetiştiriciliği bakımından hem ülkemiz hem de bölgemiz açısından önemli bir yere sahip olan İzmir ili Ödemiş ve Torbalı ilçelerinde patates depolama alanlarında yürütülen bu çalışmada; hasat sonrası dönemlerde patates depolarında örnek toplama çalışmaları yürütülmüştür. Söz konusu ilçelerde yaygın olarak depolanan patates çeşitlerinin, patojenisite testleri ile belirlenen en virülent Fusarium izolatına karşı hassasiyetleri incelenmiş ve en duyarlı çeşitler belirlenmiştir.
Türkiye’de ruhsatlı bir bitki koruma ürünü bulunmayan patates kuru çürüklük hastalığı ile mücadelede; in vitro koşullarda fungisitlerin hastalık etmenine karşı etkililikleri belirlenmiştir. In vitro testler ile etkili bulunan fungisitler ve çalışmada belirlenen hassas çeşitler ile in vivo koşullarda ilaç denemeleri yürütülmüştür. Bu denemelerde in vitro çalışmalarda etkili bulunan fungisitlerin yanı sıra biyolojik preparatlara da yer verilmiş ve farklı ilaçlama yöntemleri ile hastalıkla mücadele olanakları araştırılmıştır.
Kuru çürüklük hastalığı bir depo hastalığıdır ve başlıca konukçusu patatestir. Bu hastalığa birden fazla Fusarium türü neden olabilmektedir. Hasattan sonra yaralanmış yumruların depolara konmaması veya tohumluk olarak kullanılmaması, hastalığın depolarda yayılmaması ve diğer yumruları da bulaştırmaması açısından önem taşımaktadır.
Bu kapsamda 2015-2016 yıllarında Ödemiş ve Torbalı ilçelerinde toplam 42 patates deposunda survey çalışmaları yapılmış ve toplanan hastalıklı yumrulardan yapılan izolasyonlarda 79 izolat elde edilmiştir. Bunların 41 (%51,89)’i patojen olarak saptanmıştır. Tanılama çalışmaları ile bu izolatların dört farklı türe ait olduğu belirlenmiştir. Bu türler; Fusarium sambucinum, F. oxysporum, F. equiseti ve F. avenaceum’dur. Elde edilen izolatların dağılımlarına bakıldığında ilk sırada 16 izolat ile Fusarium sambucinum (%39,02) yer almıştır. Bunu sırasıyla 11 izolat ile F. oxysporum (%26,82), 8 izolat ile F. avenaceum (%19,51) ve 6 izolat ile F. equiseti (%14,63) izlemiştir. Patateste kuru çürüklük hastalığına değişik Fusarium türleri neden olmaktadır (Anonim, 2014). Dünyada patates kuru çürüklüğüne neden olan 13 Fusarium türü olduğu tahmin edilmektedir (Cullen et al., 2005). Kuru çürüklüğe neden olan patojenlerden F. sambucinum kuzey Amerika ve Avrupa’da patates yetiştirilen birçok bölgede kuru çürüklük hastalığının ana patojeni olarak bildirilmiş (Hide and Cayley, 1985;
Leach and Webb, 1981) ve bazı çalışmalarda da dominant tür olduğu ortaya konmuştur (Esfahani, 2005). Çin’in farklı patates üretim bölgelerinde yapılan surveylerde ise F. sambucinum, izolatların %56'sını oluşturan baskın tür olarak bulunmuş ve bunu %30 ile F. avenaceum izlemiştir (Du et al., 2012). Tohumluk patates yumrularında yapılan bir survey çalışmasında da; Fusarium oxysporum en yaygın izole edilen tür (%30,3) olarak bulunmuş ve bunu %19,3 ile F. equiseti izlemiştir. F. sambucinum ve F. avenaceum’un her ikisi ise izole edilen türlerin
%13,6’sını oluşturmuştur (Gachango et al., 2012). Tez çalışması kapsamında yürütülen patojenisite testlerinde en virulent izolat Fusarium sambucinum olarak saptanmıştır. Gachango et. al. (2012), patojenisite testlerinde elde ettikleri tüm türlere ait temsili izolatları ‘Dark Red Norland’ çeşidi tohumluk yumrulara inokule ettikleri
40
çalışmada; F. sambucinum izolatlarını en virulent izolat olarak belirlemişlerdir. Eken et al., (2000)’ın Erzurum’daki patates depolarında yürüttükleri çalışmada patojenisite testleri sonucunda F. sambucinum izolatlarının test edilen tüm patates çeşitlerinde (Agria, Granola ve Marfona) oldukça virülent olduğu ortaya konmuştur. Bu çalışmada Granola patates çeşidinde 8 farklı Fusarium türünden F. sambucinum en yüksek patojenisiteye sahip tür olarak tespit edilmiştir.
Patojen olarak tespit edilen Fusarium türlerinin moleküler yöntemlerle tanılanmasında EF-1 ve EF-2 primerleri ile 650 bp uzunluğunda bant elde edilmiştir. Du et al., (2012); kuru çürüklükle enfekte olmuş patates yumrularından elde ettiği Fusarium türlerini tanılamak amacıyla yürüttükleri çalışmada; spesifik TEF-1α genine ait 2 primeri kullanmış ve ~700 bp uzunluğunda bant elde etmiştir. F. sambucinum’a ait spesifik primerlerin kullanılarak 315 bp uzunluğunda bant edildiği tanılama çalışmaları ise, Ciesniewska et al. (2015) ve Mishra et al.
(2003)’ın F. sambucinum’un türe spesifik primerler kullanılarak tanılamasına yönelik yapmış oldukları çalışmalar ile uyumlu bulunmuştur.
Çeşit duyarlılık seviyesinin belirlenmesi çalışmalarında Russet Burbank çeşidi istatistiksel olarak 18,19 mm ortalama penetrasyon değeri ile en duyarlı çeşit bulunmuştur. Bunu sırasıyla Lady Olympia, Alegria, Granola ve Van Gogh çeşitleri izlemiştir. Desiree çeşidi ise 3,52 ortalama penetrasyon değeri ile son sırada yer almış ve çalışmada denenen diğer çeşitlere göre hastalığa daha dayanıklı bulunmuştur. Fusarium sambucinum, F. coeruleum, F. avenaceum ve F. culmorum’un 10 patates çeşidinde (Cara, Desiree, Estima, Hermes, Lady Rosetta, Marfona, Maris Piper, Russet Burbank, Sante ve Saturna) duyarlılıklarının belirlendiği bir çalışmada F.
sambucinum’dan kaynaklanan ortalama çürüklük hacminin diğer türlere oranla daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Testlenen 10 çeşitten en yüksek kuru çürüklük hacmi Russet Burbank çeşidinde ölçülmüş, bunu sırasıyla Marfona, Hermes ve Estima çeşitleri izlemiştir (Peters et al., 2008).
Patates kuru çürüklük hastalığının mücadelesine yönelik olarak ülkemizde herhangi bir ruhsatlı bitki koruma ürünü bulunmamaktadır. Bu hastalıkla mücadelede kültürel önlemler önerilmektedir. Hastalıkla mücadele çalışmalarında in vitro koşullarda yürütülen denemelerde en etkili bulunan fungisitler fludioxonil, fludioxonil+sedaxane ve imazalil olmuştur. Fludioxonil 100 g/l etkili maddeli preparat, spor çimlenmesi üzerinde en etkili fungisit olup, 0,1 µg/ml dozlarından itibaren %100 başarı sağlamıştır. Fludioxonil+sedaxane ve imazalil ise miselyal gelişimi engellemede fludioxonilden sonra gelmiş ve 1 µg/ml dozlarından itibaren başarılı bulunmuştur. Yapılan bir çalışmada; fludioxonil, 2 ppm dozunda uygulandığında benzimidazollere dirençli F. sambucinum dahil olmak üzere, test edilen tüm Fusarium türlerinin ve izolatlarının miselyal büyümesini tamamen inhibe ederek yüksek etkinlik göstermiştir (Remadi et al., 2006a).
Hastalıkla mücadele çalışmalarında genel olarak suni inokulasyondan önce yapılan koruyucu ilaçlamaların daha etkili olduğu, ancak bunun çeşitler arasında farklılık gösterdiği ortaya konmuştur.
İlaçlamalarda; fludioxonil+sedaxane, fludioxonil ve imazalil en etkili bulunan preparatlar olmuştur. İlaçlama yöntemlerine göre; üç çeşit arasında suni inokulasyondan önce ve sonra yapılan ilaçlamalarda en yüksek etkiyi Granola çeşidinde sırasıyla %77,18 ve %63,53 etki değeri ile 50 g/l fludioxonil+40 g/l sedaxane göstermiştir.
Patates kuru çürüklük hastalığının baskı altına alınmasına yönelik yapılan bir çalışmada; Fusarium sambucinum
41
inokule edilen ve P. fluorescens, Enterobacter cloacae, fludioxonil ile alternatif olarak hardal unu uygulanan yumrularda kuru çürüklük hastalık şiddetinde, kontroldeki yumrulara oranla önemli bir azalma gözlenmiştir. Bu çalışmada en yüksek etkiyi fludioxonil uygulaması (%55,7) göstermiş, bunu P. fluorescens (%35) ve E. cloacae (%26,5) takip etmiş ve sonuç olarak P. fluorescens, E. cloacae ve hardal ununun, fludioxonil ile birlikte patates yumru hastalıklarını kontrol etmede uygun mücadele yöntemlerinden olabileceği bildirilmiştir (Al-Mughrabi, 2010).
Hastalığa duyarlı çeşitlerin depolanmasının depoda kuru çürüklük gelişimini doğrudan etkilemesi ve depolama süresinin uzunluğu ve depolanan çeşidin uzun depolama avantajına sahip olduğu da düşünüldüğünde;
depo koşullarının uygun olmaması kayıpların artmasına neden olacaktır. Yumru enfeksiyonları yalnızca etmen ile doğrudan temas dışında deponun sıcaklık ve nemine de bağlı olarak artış gösterebilir. Bu nedenle depolama alanlarının iyi olmadığı yerlerde daha sık görülen ve zararı da buna bağlı olarak artan bu hastalıkla mücadelede öncelikle depolarda uygun bir hava sirkülasyonunun sağlanması büyük önem taşımaktadır. Depodaki 10°C’nin üzerindeki sıcaklıklar, yaralı veya topraklı yumruların depoya alınması hastalık gelişimini teşvik eden koşullardır.
Ülkemizde hastalıkla mücadeleye yönelik ruhsatlı bir prerat bulunmamaktadır. Tez çalışması ile; suni inokulasyondan önce yapılan koruyucu amaçlı ilaçlamaların daha başarılı olduğu gözlenmiş ve denemelerde kullanılan preparatlar içerisinde, 50 g/l fludioxonil+40 g/l sedaxane en etkili preparatlardan biri olmuştur. Bunu fludioxonil 100 g/l ve imazalil 500 g/l izlemiştir. Fludioxonil 100 g/l ülkemizde patateste kökboğazı nekrozu ve siyah siğil hastalığına karşı ruhsatlı olarak kullanılan bir tohum ilacıdır. 50 g/l fludioxonil+40 g/l sedaxane ise yurtdışında patateslerde Fusarium kuru çürüklük hastalığına karşı ruhsatlı olarak kullanılan bir preparattır.
Fludioxonil etki mekanizması olarak, residuel etkili, geniş etki sahalı, kontak bir fungisittir. Sistemik değil penetratif hareket tarzı vardır ve sinyal iletimini engeller. Bu fungisitin uygulanması sırasında yumruların ilaçla iyice karıştırılması ve iyi bir şekilde ıslanması sağlanmalıdır. Çalışmada etkili bulunan fludioxonil etkili maddeli preparatlar yurtdışında patateslerde kuru çürüklük hastalığına karşı ruhsatlıdır. Ayrıca 50 g/l fludioxonil+40 g/l sedaxane tez çalışmasında kullanıldığı şekliyle bir yayıcı yapıştırıcı olan karboksilik asit ile birlikte karıştırılarak kullanıldığında etkisi %87’e kadar çıkabilmektedir. Imazalil ise koruyucu ve tedavi edici özellikte olarak kullanılan sistemik bir fungisittir. In vivo ilaçlamalarda fludioxonil etkili maddeli preparatlar ile imazalil’den sonra Bacillus subtilis QST 713 ırkı da etkili bulunan preparatlar arasında yer almıştır. Bacillus subtilis QST 713 ırkı pek çok tarımsal üründe ve fazla sayıda bitki hastalığına karşı ruhsatlı, kontak etkili koruyucu bir biyofungisittir. Bacillus subtilis QST 713 ırkının etki mekanizması, konukçu bitki savunmasının uyarılması, kök sistemini kolonize ederek buraya saldıran hastalık etmenleriyle rekabet etmesi, lipid sentezi ve iletimi ile membran bütünlüğünü engellemesidir. Biyolojik fungisitlerin; sekonder metabolitlerin salgılanması ile oluşan antagonistik potansiyel, yer ve besin için rekabet, bitki gelişimine olan pozitif etkisi, bitki dayanıklılığının teşvik edilmesi gibi çeşitli etki mekanizmalarına sahip oldukları bilinmektedir. Bu çalışmada da; Bacillus subtilis QST 713 ırkı, patateslerde kuru çürüklüğe karşı kullanılan fungisitlere karşı alternatif ve güvenli bir biyolojik kontrol etmeni olabileceği düşüncesi ile araştırılmıştır. Patateslerin depoya alınmadan önce fludioxonil etkili maddeli preparatlarla ilaçlanmasının; sıcaklık, nem gibi depo koşullarının da hastalık gelişimi için uygun olmadığı
42
depolarda, patates kuru çürüklük hastalığının kontrolüne yönelik önemli bir mücadele yöntemi olabileceği öngörülmektedir.
KAYNAKÇA
AL-MUGHRABI, K., (2010). Biological Control of Fusarium Dry Rot and Other Potato Tuber Diseases Using Pseudomonas fluorescens and Enterobacter cloacae, Biological ControlVolume 53, Issue 3, Pages 280-284.
ALTUNTAŞ, E., KESİM, S., KARAMAN, S., (2011). Patates Depolama ve Isıl İşlem Uygulamaları, GOÜ, Ziraat Fakültesi Dergisi, 2011, 28(1), 79-90.
ANONİM, (2014). Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Bitki Hastalıkları Zirai Mücadele Teknik Talimatları, Ankara.
ANONİM, (2019a). Türkiye İstatistik Kurumu, https://biruni.tuik.gov.tr, Erişilme Tarihi: 20.10.2019
ANONİM, (2019b). Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü Bitki Hastalıkları Standart İlaç Deneme Metotları, Sebze Hastalıkları, Ankara.
ANONİM, (2019c). Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Bitki Sağlığı ve Karantina Daire Başkanlığı, Patates Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele, Ankara, 2016.
ANONYMOUS, (2019). Food Agricultural Organization, http://www.fao.org/faostat/ Erişilme Tarihi:
20.10.2019
ASHOUR, A.M.A., SABER, M.M., RAHMAN, T.G.A. and ALSAIDI, K.I., (2017). Role of some bioagents and inducer resistance chemicals in management of potato dry-rot caused by Fusarium species, International Journal of Scientific & Engineering Research, Volume 8, Issue 3.
AYDIN, M.H., (2019). Evaluation of Some Trichoderma species in Biological Control of Potato Dry Rot Caused by Fusarium sambucinum Fuckel Isolates, Applied Ecology and Environmental Research 17(1):533-546.
AYDIN, M.H. and İNAL, B., (2018). Comparative Susceptibility of Some Commercial Potato Cultivars to Fusarium sambucinum and F. solani Isolates Causing Tuber Dry Rot, Applied Ecology and Environmental Research, 16(4):4879-4892.
BORA, T., KARACA, İ., (1970). Kültür Bitkilerinde Hastalığın ve Zararın Ölçülmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fak.Yardımcı Ders Kitabı, No:167, Ege Üniversitesi Matbaası, Bornova, 43 s.
BORCA, I.D. and PUIA, C.E., (2013). Studies Regarding the Morphological Identification of Fusarium sambucinum Fuckel Isolated from Potato Tubers, ProEnvironment 6 (2013) 59-63.
BOYD, A.E.W., (1972). Potato Storage Diseases, Rev, Plant Pathol., 51, 297-321.
CHEHRI, K., MOHAMED, N.F., SALLEH, B. and LATIFFAH Z., (2011). Occurence and Pathogenicity of Fusarium spp. on the Potato Tubers in Malaysia, African Journal of Agricultural Research Vol. 6(16), 3706-3712 pp.
43
CHOISEUL, J., ALLEN, L. and CARNEGIE, S.F., (2007). Fungi Causing Dry Tuber Rots of Seed Potatoes in Storage in Scotland. Potato Res., 49: 241-253.
CIESNIWSKA, A.B., LENC, L., GRABOWSKI, A. and LUKANOWSKI, A., (2015). Characteristics of Polish Isolates of Fusarium sambucinum: Molecular Identification, Pathogenicity, Diversity and Reaction to Control Agents, Am. J. Potato Res. (2015) 92:49-61.
CLARK, C.A. and HOY, M.W., (1994). Isolation of Fusarium lateritium from sweet potato seed. Plant Dis. 78:
585-587.
CULLEN, D.W., TOTH, I.K., PITKIN, Y., BOONHAM, N., WALSH, K., BARKER, I. and LESS, A.K., (2005). Use of Quantitative Molecular Diagnostic Asseys to Investigate Fusarium Dry Rot in Potato Stocks and Soil, Phytopathol. 95:1462-1471.
DESJARDINS, A.E., CHRIST-HARNED, E.A., McCORMICK, S.P. and SECOR, G.A., (1993). Population Structure and Genetic Analysis of Field Resistance to Thiabendazole in Gibberella pulicaris From Potato Tubers, Phytopathology, 83, 164_170.
DU, M., REN, X., SUN, Q., WANG, Y. and ZHANG, R., (2012). Characterization of Fusarium spp. Causing Potato Dry Rot in China and Susceptibility Evaluation of Chinese Potato Germplasm to the Pathogen, Potato Research, Volume 55, Issue 2, 175-184 pp.
EKEN, C., DEMIRCI, E. and SAHIN, F., (2000). Pathogenicity of the Fungi Determined on Tubers From Potato Storages in Erzurum, Turkey. J. Turk. Phytopath., 29 (2-3): 61-69.
ESFAHANI, M.N., (2005). Susceptibility Assessment of Potato Cultivars to Fusarium Dry Rot Species, Potato Research 48, 215-226.
ESFAHANI, M.N., (2011). Comparative Pathogenesity of Fusarium Species on Some of the Potato Cultivars, Plant Breeding And Seed Science, Vol 64.
ESHGHI, T., HEYDARZADE, N. and SOBHANIPUR, A., (2015). Antagonistic Activity of Trichoderma harzianum Against Fusarium solani Isolates Separated From Potato Tubers Under In Vitro Conditions, Trends in Life Sciences An International Peer-reviewed Journal, Volume- 4 Issue- 4,2015.
ESTRADA, J.R., GUDMESTAD, N.C., RIVERA, V.V. and SECOR, G.A., (2010). Fusarium graminearum as a Dry Rot Pathogen of Potato in the USA: Prevalence, Comparison of Host Isolate Aggressiveness and Factors Affecting Etiology. Plant Pathology 59: 1114-1120.
GACHANGO, E., HANSON, L.E., ROJAS, A., HAO, J.J. and KIRK, W.W., (2012). Fusarium spp. Causing Dry Rot of Seed Potato Tubers in Michigan and Their Sensitivity to Fungicides, Plant Disease /Vol.96 No.12
GEORGOPULOS, S.G. and DEKKER, L., (1982). Detection and Measurement of Fungicide Resistance, General Principles, FAO Method No: 24, FAO Plant Bot. Bull., 30: 39-42 pp.
GERLACH, W. and NIRENBERG, H., (1982). The Genus Fusarium. A Pictorial Atlas, Mitt. Biol. Bundesanst.
Land-Forstwirtsch. Berlin-Dahlem 209:1-406.
44
GÜNDÜZ, H.H., (1977). Erzurum ve Çevresinden Toplanan Bozuk Patates ve Soğanların Mikrofungus Florası Üzerinde Araştırmalar, A. Ü. Ziraat Fak. Derg., 8:21-31.
HANSON, L.E., SCHWAGER, S.J. and LORIA, R., (1996). Sensitivity to Thiabendazole in Fusarium species Associated with Dry Rot of Potato, Phytopathol. 86: 378-384.
HELTOFT, P., BRURBERG, M.B., SKOGEN, M., LE, V.H., RAZZAGHIAN, J. and HERMANSEN, A., (2016). Fusarium spp. Causing Dry Rot on Potatoes in Norway and Development of a Real-Time PCR Method for Detection of Fusarium coeruleum, Potato Research, January 2016.
HIDE, G. and CAYLEY, R., (1985). Effects of Delaying Fungicide Treatment of Wounded Potatoes on the Incidence of Fusarium Dry Rot in Store, Ann. Appl. Biol. 107:429-438.
HIDE, G.A., READ, P.J., and HALL, S.M., (1992). Resistance to Thiabendazole in Fusarium Species Isolated from Potato Tubers Affected by Dry Rot, Plant Pathology, 41, 745_748.
HOLLEY, J.D. and KAWCHUK, L.M., (1996). Distribution of Thiabendazole and Thiophanate-methyl Resistant Strains of Helminthosporium solani and Fusarium sambucinum in Alberta Potato Storages, Canadian Plant Disease Survey, 76, 21_27.
İŞLER, N. “Patates Tarımında Ekim Nöbeti (Münavebe) Uygulamaları” http://www.mku.edu.tr/files (Erişim tarihi: 3 Aralık 2019)
KARMAN, M., (1971). Bitki Koruma Araştırmalarında Genel Bilgiler, Denemelerin Kuruluşu Ve Değerlendirme Esasları, T.C. Tarım Bakanlığı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü Yayınları, Bölge Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü İzmir-Bornova, 279.
KAWCHUK, L.M., HOLLEY, J.D., LYNCH, D.R. and CLEAR, R.M., (1994). Resistance to Thiabendazole and Thiophanate-methyl in Canadian Isolates of Fusarium sambucinum and Helminthosporium solani, American Potato Journal, 71, 185_192.
KIRK, W.W., GACHANGO, E., SCHAFER, R. and WHARTON, P.S., (2013). Effects of in-season Crop-protection Combined with Postharvest Applied Fungicide on Suppression of Potato Storage Diseases Caused by Fusarium Pathogens, Crop Protection 51 (2013) 77-84.
KOTAN, R., SAHIN, F., DEMIRCI, E., OZBEK, A. and EKEN, C., (1999). Evaluation of Antagonistic Bacteria for Biological Control of Fusarium Dry Rot of Potato, Phytopathology, Vol. 89, No. 6, S41, Annual Meeting in Montreal, Quebec, August 7–11.
KOTAN, R., ve SAHIN, F., (2002). Bitki Hastalıkları İle Biyolojik Mücadelede Bakteriyel Organizmaların Kullanılması, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 32(i).
LEACH, S.S. and WEBB, R.A., (1981). Resistance of Selected Potato Cultivars and Clones to Fusarium Dry Rot, Phytopathology, Vol. 71, No. 6, 623-629.
LESLIE, J.F and SUMMERELL, B.A., (2006). The Fusarium Laboratory Manual, Blackwell Publishing Professional, First ed.
45
LUI, L.H. and KUSHALAPPA, A.C., (2002). Response Surface Models to Predict Potato Tuber Infection by F.
sambucinum from Duration of Wetness and Temperature, and Dry Rot Lesion Expansion from Storage Time and Temperature, Int. J. Food Microbiol., 76: 19-25.
LUI, L.H., VIKRAM, A., ABU-NADA, Y., KUSHALAPPA, A.C., RAGHAVAN, G.S.V., Al- MUGHRABI, K., (2005). Volatile Metabolic Profiling for Discrimination of Potato Tubers Inoculated with Dry and Soft Rot Pathogen, Am. J. Potato Res. 82 (1): 1-8.
MANICI, L.M. and CERATO, C., (1994). Pathogenecity of Fusarium oxysporum f. sp. tuberosi Isolates from Tubers and Potato Plants. Potato Res., 37: 129-134.
MISHRA, K.P., ROLAND, T.V. and CULHAM, A., (2003). Development of a PCR-Based Assay for Rapid and Reliable Identification of Pathogenic Fusaria, School of Plant Sciences, The University of Reading, Whiteknights, Reading, Berks. FEMS Microbiology Letters 218 (2003) 329-332
NELSON, P.E., TOUSSOUN, T.A. and MARASAS, W.F.O., (1983). Fusarium Species: An Illustrated Manual for Identification, Penn. State Univ. Pres, Univ.Park, USA. 193 p.
NELSON, P.E., TOUSSOUN, T.A. and COOK, R.J., (1986). Fusarium Disease, Biology and Taxonomy, Penn.
State Univ. Press, Univ. Park, USA. 457pp.
NICHOLSON, P., SIMPSON, D.R. and WESTON, G., (1998). Detection and Quantification of Fusarium culmorum and Fusarium graminearum in Cereals Using PCR Assays, Physiol. Mol. Plant. P. 53: 17–37.
NIRENBERG, H.I., (1976). Untersuchungen über die Morfologische und Biologische Differenzierung in der Fusarium-Sektion Liseola, Mitteilungen aus der Biologischen Bundesanstalt fur Land und Forstwirtschaft, Berlin-Dahlem 169:1-117.
O’DONNELL, K., KISTLER, H.C., CIGELNIK, E. amd PLOETZ, R.C., (1998). Multiple evolutionary origins of the fungus causing Panama disease of banana: concordant evidence from nuclear and mitochondrial gene genealogies. Proc Natl Acad Sci USA. 1998;95:2044–2049.
ÖZER, N. and SORAN, H., (1991). Fusarium Genus and Fusarium species isolated from the cultivated plants in Turkey, J. Turk. Phytopath., 20(2-3):69-80pp.
PETERS, J.C., LEES, A.K., CULLEN, D.W., SULLIVAN, L., STROUD, G.P. and CUNNINGTON, A.C., (2008). Characterization of Fusarium spp. Responsible for Causing Dry Rot of Potato in Great Britain.
Plant Pathol., 57: 262-271.
RASTEGHAR, M.F., GHALEDAZDANI, H. and JAFARPOUR, B., (2000). Etiology of Fusarium Dry Rot of Potato Tubers in Khorassan Province, Proc. 14th Iran. Pl. Protec.Con., Isfahan, Iran, P. 305.
REMADI, M.D., AYED, F., KHIAREDDINE, H.J., HIBAR, K. and MAHJOUB, M.E., (2006a). Comperative Susceptibility of Some Local Potato Cultivars to Four Fusarium Species Causing Tuber Dry Rot in Tunisia, Journal of plant sciences 1 (4): 306-314.
REMADI, M.D., AYED, F., KHIAREDDINE, H.J., HIBAR, K. and MAHJOUB, M.E., (2006b). In vitro, in vivo and in situ Evaluation of Fungicides Tested Individually or in Combination for the Control of the Fusarium Dry Rot of Potato. International Journal of Agricultural Research, 1 (6): 564-572.
46
SABER, M.M., ASHOUR, A.M.A., RAHMAN, T.G.A. and ALSAIDI, K.I., (2013). Biochemical Changes of Potato Cultivars Due to Infection by Dry Rot Disease, Egypt. J. Phytopathol., Vol. 41, No. 1, 53-65 pp.
SADFI, N., CHE´RIF, M., HAJAOUI, M.R. and BOUDABBOUS, A., (2002). Biological Control of The Potato Tubers Dry Rot Caused by Fusarium roseum var. sambucinum Under Greenhouse, Field and Storage Conditions Using Bacillus spp. Isolates, J. Phytopathol. 150: 640-648.
SANDIPAN, P.B., SOLANKI, B.P., PATEL, N.N., PATEL, R.L., VERMA, P.D. and DESAI, H.R., (2016).
Efficacy of Different Fungicides Against Dry Rot Pathogen of Potato Caused by Fusarium sp. Under In Vitro Condition, Cercetari Agronomice in Moldova Vol. XLIX, No. 4 (168) / 2016: 69-74.
SCHISLER, D.A., SLININGER, P.J. and BOTHAST, R.J., (1997). Effects of Antagonist Cell Concentration and Two-Strain Mixtures on Biological Control of Fusarium Dry Rot of Potatoes, Phytopathology 87:177-183.
SECOR, G.A. and SALAS, B., (2001). Fusarium Dry Rot and Fusarium Wilt, Pages 23-25 in: Compendium of Potato Diseases.
SHINNERS-CARNELLEY, T., BAINS, P., McLAREN, D. and THOMSON, J., (2003). Disease Management in Guide to Commercial Potato Production on the Canadian Prairies, Portage la Prairie, Manitoba: Western Potato Council, p. 107.
STEFAŃCZYK, E., SOBKOWIAK, S., BRYLIŃSKA, M. and ŚLIWKA, J., (2016). Diversity of Fusarium spp.
Associated with Dry Rot of Potato Tubers in Poland, Eur. J. Plant Pathol. (2016) 145:871–884.
STEVENSON, W.R., LORIA, R. and WEINGARTNER, D.P., (2001). Compendium of Potato Diseases, 2nd edn. American Phytopathological Society, St Paul, MN (US).
THERON, D.J. and HOLZ, G,, (1989). Fusarium Species Associated with Dry and Stem-end Rot of Potatoes in South Africa, Phytophylactica. 21: 175-181.
THERON, D.J. and HOLZ, G., (1991). Prediction of Potato Dry Rot Based on the Presence of in Soil Adhering to Tuber at Harvest, Plant Dis. Vol. 75, No. 2: 126-130.
TRABELSI, B.M. and CHÉRIF, M., (2009). Effects of Different Abiotic Agents on Fusarium roseum var.
TRABELSI, B.M. and CHÉRIF, M., (2009). Effects of Different Abiotic Agents on Fusarium roseum var.