In vivo’da Preparatların Etkinliklerinin Belirlenmesi

Çizelge 12’de yer alan fungisitlerin ED50 değerlerine göre, F. sambucinum izolatının miseliyal gelişimi üzerinde farklı etkiler gösterdiği belirlenmiştir. ED50 değeri en düşük fungisit 0,029 µg/ml ile fludioxonil 100 g/l olarak tespit edilmiştir. Bunu sırasıyla 0,052 µg/ml ile fludioxonil 50 g/l+sedaxane 40 g/l ve 0,22 µg/ml ile imazalil 500 g/l izlemiştir. Fungisitler MIC değerlerine göre değerlendirildiğinde ise sırasıyla; fludioxonil 100 g/l 0,1 µg/ml, fludioxonil 50 g/l+sedaxane 40 g/l 1 µg/ml ve imazalil 500 g/l 1 µg/ml’dir. Bu değerlendirmelere göre; fludioxonil, fludioxonil+sedaxane ve imazalil etkili maddeli preparatlar patojenin miselyal gelişimini engellemede en etkili fungisitler olmuştur. Fludioxonil 100 g/l etkili maddeli preparat, spor çimlenmesi üzerinde en etkili fungisit olurken, 0,1 µg/ml dozlarından itibaren %100 başarı sağlamıştır. Fludioxonil+sedaxane ve imazalil ise 1 µg/ml dozlarından itibaren başarı sağlamıştır. Flutolanil 464 g/l, fluxapyroxad 300 g/l, thiophanate methyl %70 ve tolclophos-methyl %20+thiram %30 etkili maddeli preparatlar ise in vitro koşullarda patojenin miselyal gelişimini engellemede başarısız olmuştur.

4.7 In vivo’da Preparatların Etkinliklerinin Belirlenmesi

In vivo çalışmalarda; in vitro çalışmalarda etkili bulunan fludioxonil 100 g/l (Celest Max 100 FS), imazalil 500 g/l (Bestnate 50 EC), fludioxonil 50g/l+sedaxane 40g/l (Vibrance Premium) ile Bacillus subtilis QST 713 ırkı % 1,34 (Serenade), Pseudomonas fluorescens strain Pf1 %1,5 (Cedriks) ve %42 karboksilik asit (Supa Link)’in etkileri Granola, Lady Olympia ve Russet Burbank çeşidi patates yumruları üzerinde denenmiştir.

Fungisitler ve biyolojik preparatlar patates yumrularına iki farklı ilaçlama yöntemi ile uygulanmıştır.

Birinci ilaçlama yönteminde; suni inokulasyon yapılmadan önce koruyucu ilaçlama amacıyla fungisit ve biyolojik preparatlar uygulanmıştır. İlaçlamalardan elde edilen değerler ile kontroldeki hastalık gelişimine göre fungisitlerin yüzde etkililikleri Abbott formülü ile hesaplanmış ve bu değerler Çizelge 13’de verilmiştir.

Çizelge 13. In vivo’da suni inokulasyondan önce yapılan uygulamalar sonucunda preparatların aktif maddeleri ve patates çeşitlerindeki hastalık oranı (H.O.) ve etkileri (%).

Aktif Madde

Patates Çeşidi

Granola Lady Olympia Russet Burbank

H.O. (%) Etki (%) H.O. (%) Etki (%) H.O. (%) Etki (%) Bacillus subtilis 38,83±5,24 bc 43,41 26,83±5,61 b 45,92 37,15±5,60 b 40,18

Fludioxonil 33,16±2,07 b 51,66 25,16±6,78 b 49,27 33,91±4,14 b 45,39 Carboxylic acid 78,36±3,23 e 14,21 55,61±2,69 c 12,09 56,36±5,49 c 9,26

Flud.+Sed. 15,65±3,89 a 77,18 12,65±2,24 a 74,49 18,40±8,08 a 70,36 P. fluorescens 41,20±3,42 c 39,95 31,20±3,42 b 37,11 39,95±7,64 b 35,68 Imazalil 34,14±7,49 b 50,23 16,64±2,47 a 66,44 23,14±4,11 a 62,73 Kontrol 68,61±1,78 d - 49,61±6,44 c - 62,11±6,42 c -

37

Çizelge 13 incelendiğinde; suni inokulasyondan önce yapılan uygulamalarda Granola çeşidi için en yüksek etkiyi 50 g/l fludioxonil+40 g/l sedaxane (%77,18) göstermiştir. Bunu sırasıyla fludioxonil 100 g/l (%51,66) ve imazalil 500 g/l (%50,23) izlemiştir. Bacillus subtilis QST 713 ırkı ve Pseudomonas fluorescens strain Pf1’in etkileri sırasıyla %43,41 ve %39,95 olarak belirlenmiştir. %42 Karboksilik asit ise hastalığı önlemede %14,21 ile en düşük seviyede kalmıştır. Lady Olympia çeşidi için en yüksek etkiyi 50 g/l fludioxonil+40 g/l sedaxane (%74,49) göstermiş ve bunu sırasıyla imazalil 500 g/l (%66,44) ile fludioxonil 100 g/l (%49,27) uygulaması takip etmiştir. Bacillus subtilis QST 713 ırkı %45,92 ve Pseudomonas fluorescens strain Pf1 ise %37,11 etki göstermiştir. Russet Burbank çeşidinde suni inokulasyondan önce yapılan ilaçlamalarda en yüksek etkiyi %70,36 etki değeri ile 50 g/l fludioxonil+40 g/l sedaxane göstermiştir. Imazalil 500 g/l %62,73 ve fludioxonil 100 g/l %45,39 uygulamaları etki göstermiştir. Bunu sırasıyla Bacillus subtilis QST 713 ırkı %40,18 ve Pseudomonas fluorescens strain Pf1 %35,68 uygulamaları izlemiştir. %42 karboksilik asit ise hastalığı önlemede %9,26 etki değeri ile etkisiz bulunmuştur. Suni inokulasyondan önce yapılan ilaçlamalara genel olarak bakıldığında; tüm çeşitlerde fludioxonil+sedaxane, fludioxonil ve imazalil uygulamalarının en yüksek etkiye sahip olduğu görülmüştür.

In vivo koşullarda suni inokulasyondan sonra yapılan ilaçlamalarda fungisit ve biyolojik preparatlar yumrulara tedavi edici amaçla uygulanmıştır. Bu preparatların hastalık çıkışına etkileri (%) ise Çizelge 14’te yer almaktadır.

Çizelge 14. In vivo’da suni inokulasyondan sonra yapılan uygulamalar sonucunda preparatların aktif maddeleri ve patates çeşitlerindeki hastalık oranı (H.O.) ve etkileri (%).

Aktif Madde

Çizelge 14’e göre suni inokulasyondan sonra gerçekleştirilen uygulamalarda; Granola çeşidi patates için 50 g/l fludioxonil+40 g/l sedaxane %63,53 en yüksek etkinliği göstermiştir. Bunu sırasıyla fludioxonil 100 g/l

%35,41 ve imazalil 500 g/l %32,02 etki ile izlemiştir. %42 karboksilik asit ise %10,27 etki değeri ile diğerlerine göre hastalığı önlemede yetersiz kalmıştır. Lady Olympia çeşidi patateslerde de 50 g/l fludioxonil+40 g/l sedaxane %60,56 ile en yüksek etkiyi gösterirken, bunu %30,26 ile imazalil 500 g/l izlemiştir. Russet Burbank çeşidinde 50 g/l fludioxonil+40 g/l sedaxane %58,36 etki ile en yüksek etkiye sahip fungisit iken bunu %31,40

38

ile imazalil 500 g/l izlemiştir. Fludioxonil 100 g/l ise %22,83 etkiye sahip bulunmuştur. Suni inokulasyondan sonra yapılan tedavi edici ilaç uygulamalarına genel olarak bakıldığında ise; tüm çeşitlerde 50 g/l fludioxonil+40 g/l sedaxane, en yüksek etkiye sahip uygulama olarak ön plana çıkmakta ve bunu çeşitlere göre değişmekle birlikte fludioxonil 100 g/l ve imazalil 500 g/l uygulamaları izlemiştir.

Hastalıkla mücadele çalışmaları kapsamında yürütülen in vitro testlerde etkili bulunmayan flutolanil 464 g/l ve fluxapyroxad 300 g/l bir yayıcı yapıştırıcı olan karboksilik asit ile karıştırılarak etkisi araştırılmış ve in vivo koşullarda Lady Olympia patates çeşidine uygulanarak farklı bir ilaçlama programı oluşturulmuştur. Bu programda; ayrıca in vitro’da etkili bulunan fungisitlerden fludioxonil 50 g/l+sedaxane 40 g/l, karboksilik asit ile karıştırılarak karşılaştırılma amacıyla suni inokulasyondan önce ve sonra olmak üzere yumrulara uygulanmıştır.

İlaçlamalar sonucunda elde edilen değerler Çizelge 15’te yer almaktadır.

Çizelge 15. In vivo’da suni inokulasyon öncesi ve sonrasında yapılan uygulamalar sonucunda fungisitlerin Lady Olympia çeşidinde hastalık oranı (H.O.) ve etkileri (%).

Aktif Madde

Suni inokulasyon öncesi Suni inokulasyon sonrası H.O. (%) Etki (%) H.O. (%) Etki (%) Flud.+sed.+karb. 5,20±4,11 a 87,42 5,95±3,05 a 83,85

Flux.+karb. 29,16±1,15 b 29,48 28,16±2,84 b 23,59 Flut.+karb. 32,15±2,08 c 22,25 26,68±2,11 b 27,62

Kontrol 41,36±3,20 d - 36,86±4,23 c -

Çizelge 15’e göre her iki ilaçlama yönteminde de 50 g/l fludioxonil+40 g/l sedaxane+%42 karboksilik asit karışımı ile yapılan uygulamalar en düşük hastalık şiddeti ile en yüksek etkiye sahip uygulamalar olmuştur.

Lady Olympia çeşidinde fludioxonil+sedaxane, karboksilik asit ile karıştırılarak suni inokulasyondan önce uygulandığında etkisi %87,42 iken, suni inokulasyondan sonra yapılan ilaçlamalarda bu etki %83,89 olarak hesaplanmıştır. Bu sonuçlar diğer uygulamalarla karşılaştırıldığında; %42 karboksilik asit ile 50 g/l fludioxonil+40 g/l sedaxane etkili maddeli preparatlar ayrı ayrı suni inokulasyondan önce kullanıldıklarında Lady Olympia çeşidinde etkileri sırasıyla %12,09 ve %74,49 bulunmuştur. Karboksilik asit, fludioxonil+sedaxane ile karıştırılarak kullanıldığında ise bu ilaçlama yönteminde etkisi %87,42’ye çıkmıştır.

Suni inokulasyondan sonra yapılan ilaçlamada; %42 karboksilik asit tek başına kullanıldığında %12,18, 50 g/l fludioxonil+40 g/l sedaxane ise %60,56 etki göstermiştir. Bu preparatlar birlikte kullanıldığında etkisi %83,89’a çıkmıştır.

4.8. Tohum Çimlenme Testi

In vivo çalışmalarda kullanılan preparatların tohum çimlenmesine olan etkilerini belirlemek amacıyla, Lady Olympia çeşidi patateslere uygulanan preparatlar, plastik küvetlerde steril saf su ile nemlendirilmiş 2 filtre

39

kağıdı arasına yerleştirilmiştir. İnkübasyon süresinin sonunda preparat uygulanan yumrular ile uygulanmayan yumrular arasında tohum çimlenmesi yönünden fark gözlenmemiştir.