Parsellerin oluşturulması - Yapılan Çalışmanın Etapları

6. KENT BİLGİ SİSTEMLERİNDE ÜÇ BOYUTLU GÖRSELLEŞTİRME:

6.4. Yapılan Çalışmanın Etapları

6.4.5. Parsellerin oluşturulması

Yenimahalle Tapu ve Kadastro Müdürlüğünden alınan hücre formatındaki kadastro haritaları yerel koordinatlarda koordinatlandırılarak, gerekli dönüşüm değerleri ile memleket koordinatlarına dönüştürülmüştür. Arc-catalog programında oluşturulan

“Parsel” özellik sınıfının Arc-map ortamında hücre görüntüler poligon şeklinde sayısallaştırması yapılmıştır. Bunun yanında “Parsel” özellik sınıfına öznitelik bilgileri girildi. Burada parsel sahiplerine ilişkin veriler ise arazi çalışmalarından, site yönetimlerinden ve muhtarlardan elde edilmiştir.

Kadastral bilgilere erişim, sorgulama ve çıktı alma

Parsellere ait verilerin kurum içi veya kurum dışı ağ ortamından izlenmesi ve değişikliklere anında ulaşılması mümkündür (Şekil 6.19).

Şekil 6.19. Kadastral bilgilere erişim ekranı

Şekil 6.20. Parsel bilgilerinin sorgulanması

Ekranda seçilen parsele ait sözel bilgiler sol tarafta bulunan sorgu sonuçları penceresinde görüntülenir. Bu kapsamda yol üzerinde yer alabilecek ticari yapılar, dini tesis altında yer alacak diğer kullanımların v.b. durumlarda üç boyutlu

görselleştirilmiş kent bilgi sistemininde görüntüleme imkanı bulunmaktadır (Şekil 6.20).

6.4.6.Yol katmanın oluşturulması

Yol katmanının oluşturulmasında elde edilen uydu görüntüleri ve Yenimahalle Belediyesinden elde edilen Ncz halihazır haritalar kullanılmıştır. Sayısal formattaki yol katmanı Ncz formatında bloklanarak, dxf olarak farklı bir şekilde kaydedilmiştir.

Ancak arc-catalog programında oluşturulan line şeklindeki “yol” özellik sınıfına, bloklanan veri birebir kopyalanmadı. Çünkü dxf formatında paralel çift çizgiden oluşan veri oluşturulan “Yol” özellik sınıfın poligon şeklinde olmayıp, line şeklinde olmasıdır. Bu nedenle bloklanan dfx formatındaki çift çizginin tam ortasından tek bir hat şeklinde “Yol” özellik sınıfı oluşturuldu. Bunun yanında yol genişliği, sokak, cadde adı gibi diğer özntelik bilgileri Arc-map programında oluşturuldu. Yol genişliklerine ilişkin bilgiler gerek yersel ölçümlerle gerekse de güncel uydu görüntüleri ile elde edilmiştir.

6.4.7. İmar planının oluşturulması

İmar katmanı oluşturulmasında Yenimahalle Belediyesi İmar İşleri Müdürlüğü’nden temin edilen ncz formatındaki imar planları kullanılmıştır. Ncz formatındaki imar planlarından kullanımlar ncz formatında bloklanarak, dxf olarak farklı bir formatta kaydedilmiştir. Bloklanan veri Arc-catalog programında oluşturulan “imar” özellik sınıfına poligon şeklinde kopyalandı. İmar katmanı oluşturulurken kullanımı, TAKS, KAKS, Çekme_Mesafe, Emsal, Hmax alanları da oluşturuldu. Oluşturulan bu alanlara öznitelik bilgileri yapılmış imar planı doğrultusunda Arc-map programında girilmiştir. İmar yollarına ilişkin “yol_imar” özellik sınıfı oluşturulmuş ve yol genişlikleri için oluşturulan yol_genişliği alanına plandaki yol genişlik değerleri girilmiştir.

İmar planlama verilerinin görüntülenmesi

Farklı ölçekte üretilen İmar planlama verileri üç boyutlu görselleştirilmiş KBS ile görüntülenebilir. Görüntülenen veriler üzerinde her türlü nesne sorgulaması ve araması yapılabilir.

Oluşturulan üç boyutlu görselleştirilmiş KBS’de Yenimahalle Belediyesi’nden temin edilen 1987 ile 2005 arasında hazırlanan 30 adet 1/1 000 ölçekli paftadan oluşan ncz formatındaki imar planları kullanılmıştır (Şekil 6.21).

Şekil 6.21. 1:1 000 ölçekli paftadan oluşan imar planı

Plan fonksiyon alanlarının tematik gösterimi

Konut, işyeri, ticaret, park vb plan fonksiyon adaları uydu görüntüsü üzerine şeffaf olarak çizilebilir. Her fonksiyon adasına ait bilgiler etiket olarak gösterilir (Şekil 6.22-Şekil 6.23) .

Şekil 6.22. 1/1.000 ölçekli Imar Planının üç boyutlu uydu görüntüsünde görünümü

Şekil 6.23. İmar planının üç boyutlu görselleştirilmiş KBS’de görünümü

Planlarda yapılacak tadilatlar ve revizyon islemlerinin K.B.S. görevlileri tarafından veri tabanı destekli ve tek bir merkezden yapılması önerilmiştir. Bu sayede planlarda

yapılan bir değişiklik bu sistemi kullanan bütün kullanıcılar tarafından anında değerlendirilebilmektedir.

Tüm bu durumlar göz önüne alındığında kent bilgi sistemlerinin oluşturulabilmesi için kente ait tüm neslelerin sanal ortamda bir veri tabanında tutularak, hızlı ve doğru bir şekilde sorgulanabilme niteliğinin kazanılması gerekmektedir. Bu çerçevede kent bilgi sisteminin altlığını oluşturmak amacıyla yapılan çalışmada hem araziden, hem de kurumlardan elde edilen veriler elektronik ortamda veri tabanına depolandı.

Oluşturulan veri tabanına çeşitli öznitelik bilgileri girildi. Bu öznitelik bilgileri ile imar planlarına ilişkin tüm altlık bilgileri veritabanında yer alması sağlanarak, çalışma alanına ilişkin tüm bilgiler sanal ortamda sorgulanabilir hale getirilmiştir.

Tüm bu çalışmalar kapsamda elde edilen verilerden oluşturulmuş katmanlara ait öznitellik bilgilerine kısaca bakacak olursak;

“Bina” katmanına öznitelik bilgisi olarak; durumu, tipi, bina adı, kat adedi, bina yüksekliği, daire sayısı, asansör durumu, oda sayısı, kullanım alanı, yaklaşık satış fiyatı, yaklaşık kira fiyatı, sığınak durumu, yangın merdiveni durumu, ruhsat tarihi, mahalle adı, sokak adı, cadde adı, güvenlik durumu, depo durumu, ısınma türü, ısınma şekli, su kuyusu, jeneratör durumu, otopark durumu gibi veriler girildi. Elde edilen bu bilgiler ışığında bina kat yüksekliklerine göre analizler, otopark analizi, adres bilgisi sorgulaması gibi çeşitli çalışma ve analizler yapıldı.

Çizelge 6.2. Bina katmanın öznitelik bilgileri ÖZELLİK

SINIFI ALAN İSMİ VERİ TÜRÜ

BİNA

Durumu Ruhsatlı, ruhsatsız

Tipi Apartman, Çokkatlı blok, müstakil villa, ikiz villa, Bina Adı A-3 Blok, Nergiz Apt., vb.

Kat Adedi 3 kat, 5 kat, 16 kat, vb.

Çizelge 6.2.(Devam) Bina katmanın öznitelik bilgileri ÖZELLİK

SINIFI ALAN İSMİ VERİ TÜRÜ

BİNA

Bina Yüksekliği 15 metre, 6 metre, 48 metre vb.

Daire Sayısı 10 daire, 56 daire vb.

Asansör Durumu Var çift, Var tek, Yok

Oda Sayısı 2 + L, 3 +1, 2 +1, 4 +1, vb.

Kullanım Alanı 100 m², 150 m², vb.

Yaklaşık Satış

Fiyatı 150.000 YTL, 200.000 YTL, vb Yaklaşık Kira

Ruhsat Tarihi 01.01.2001, vb.

Güvenlik

Durumu Var, Yok

Isınma Türü Doğal gaz, Kömür, sıvı yakıt Isınma Şekli Merkezi, kombi, soba

Su Kuyusu Var, yok

Otopark Durumu Var açık, Var kapalı, yok Jeneratör

Durumu Var, Yok

Çizelge 6.3. Parsel katmanın öznitelik bilgileri ÖZELLİK

SINIFI ALAN İSMİ VERİ TÜRÜ

PARSEL

Parsel Sahibi Arda BAL, Çelikkent, Mesa, vb.

Kullanımı Konut, ticaret, park, lise, tiyatro, ibadet yeri,

Parsel Numarası 1, 2..vb.

Ada Numarası 13250, 16025, vb.

Yaşayan Nüfus 100 kişi, 250 kişi, vb.

Ulaşım Durumu Otobüs, dolmuş, metro, özel araç, vb.

“Parsel” katmanına öznitelik bilgisi olarak; parsel sahibi, kullanımı, parsel numarası, ada numarası, yaşayan nüfus ve ulaşım durumu gibi veriler girildi. Bu veriler ile, nüfusun yoğunlaştığı alanların tespiti yapıldı ve çalışma alanının mevcut arazi kullanımı oluşturuldu.

Çizelge 6.4 Yol katmanın öznitelik bilgileri ÖZELLİK

SINIFI ALAN İSMİ VERİ TÜRÜ

YOL

Yolun Adı Ankaralılar cad., 8. sokak, ıhlamur sokak, vb.

Yol Genişliği 12 metre, 20 metre, vb.

Yolun Sınıfı 1.derece karayolu, 2.derece karayolu, yaya yolu, vb.

Yolun Uzunluğu 1200 m, 500 m, 4500 m, vb.

“Yol” katmanına öznitelik bilgisi olarak; yolun adı, yol genişliği, yolun sınıfı, yolun uzunluğu gibi veriler girildi. Oluşturulan bu öznitelik bilgileri sayesinde adres sorgulama, emlak bilgi sistemi, ulaşım planlaması gibi çeşitli analizler yapıldı.

“İmar” katmanına öznitelik bilgisi olarak; kullanımı, TAKS, KAKS, Emsal, Hmax ve Çekme_Mesafesi(Ön_Yan_Arka) gibi veriler girildi.

Çizelge 6.5 İmar katmanının öznitelik bilgileri ÖZELLİK

SINIFI ALAN İSMİ VERİ TÜRÜ

İMAR

Kullanımı Konut, ticaret, park, lise, tiyatro, ibadet yeri,

TAKS 0.15, 0.30, vb.

KAKS 0.45, 1.20, 0.60, vb.

Çekme_Mesafesi

(Ön/Yan/Arka) 5-3-3, 10-10-10, vb.

Hmax 6.50, 12.50, serbest, vb.

Emsal 0.50, 1.00, 2.00, vb.

“Aydinlatma_diregi” katmanına öznitelik bilgi bilgisi olarak; direk tipi, aydınlatma türü ve gücü gibi veriler girildi.

“Egim” katmanına öznitelik bilgisi olarak rakım verileri girildi. Burada oluşturulan rakım verileri ile arzinin üç boyutlu topografyası oluşturuldu. Bunun yanında oluşturulan topografya sayesinde eğim, bakı ve yükselti gibi çeşitli analizler de yapıldı.

“Agac” katmanına öznitelik bilgisi olarak; cinsi ve yaşı gibi veriler girildi.

“Elektrik_Nakil_Hatti” katmanına öznitelik bilgisi olarak; adı, gerilimi ve uzunluğu gibi veriler girildi.

Bunun haricinde çalışma alanına ilişkin jeolojik yapı katmanın ve orman katmanın öznitelik bilgileri de veri tabanına işlendi.

6.5. Üç Boyutlu Görselleştirilmiş KBS İle Çayyolu-Ümitköy Yerleşiminin Değerlendirilmesi

Çalışma kapsamında Çayyolu-Ümitköy yerleşim alanına ilişkin değerlendirmeler üç

boyutlu görselleştirilmiş KBS’den yararlanılarak yapılacaktır. Yapılan değerlendirmede tespit edilen durumlar aşağıda örneklerle açıklanmıştır.

Kent planlamada kentlerin kimliklerinin ve karakterlerinin oluşturulmasında silüetin korunması ön planda gelmektedir. Kaldı ki ülkemizdeki mevcut kent bilgi sistemleri ile kentlerin silüetlerine aykırı yapılaşmaların tespit edilmesinde zorluklar yaşanmaktadır.

Bu çerçevede ilk olarak Çayyolu-Ümitköy yerleşim alanında yeni yapılan yapıların mevcut kent silüetine uygunluğu incelenecektir. Çayyolu-Ümitköy yerleşim alanında yapılan çalışmada üç boyutlu görselleştirilmiş KBS ile alanda yeni yapılmış olan binalardan 250m. ve 500m. yarı çapta yeryüzü şekillerine paralel mevcut konut yüksekliklerinin ortalamasında üç boyutlu tampon bölgeleme yapılmıştır. Bölgeleme yapılan alanda yer alan yapıların çoğu 5 veya 3 katlı yapılar olduğu tespit edilmiştir.

Bu değerlendirmeden yola çıkarak oluşan kat yüksekliği ortalamasına göre bir tampon bölgeleme yapılmıştır. Yapılan tampon bölgelemede yeni yapılan binaların mevcut silüete aykırı olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte 5 katlı yapılardan bazılarınında bu silueti bozduğu tespit edilmiştir.

Şekil 6.24’de de görüleceği üzere tampon bölgelemenin üst sınırı çizgisini aşan yapılar kentin siluetini bozan yapılar olarak görülmektedir. Bölgelemenin yapıldığı alan Şekil 6.25.’de iki boyutlu olarak görülmesine rağmen silüeti bozan yapılar anlaşılamamaktadır. Buradan da anlaşılacağı üzere üç boyutlu görselleştirilmiş KBS ile kentin silüetine aykırı yapılaşmalar tespit edilip, kolayca anlaşılabilir.

Şekil.6.24.Çayyolu-Ümitköy yerleşim alanının kent silüetine uygunluğunun tespitinin üç boyutlu görselleştirilimiş KBS ile sorgulanması

Şekil.6.25.Çayyolu-Ümitköy yerleşim alanının kent silüetine uygunluğunun tespitinin iki boyutlu KBS ile sorgulanması

Proje alanının hidrojeolojisinin üç boyutlu görselleştirilmiş KBS ile incelendiğinde Şekil.6.26’de kırmızı çerçeve içine alınan “A” bölgesinde yapıların yağmur suyu akış

yatakları üzerinde yer aldığı ve buradaki suyun yağmur yağdığı zamanlarda ne derece etkili olacağı görülmektedir. Bununla birlikte bu alan içinde kalan yapıların 5 katlı olduğu ve konut alanları olarak kullanıldığı tespit edilmiştir. Ayrıca Şekil.6.26’de kırmızı çerçeve içine alınan “B” bölgesinde sosyal yapı olarak kullanılan yapınında yağmur suyu akış yerleri içinde yer aldığı tespit edilmiştir.

Şekil 6.26 Çayyolu-Ümitköy yerleşim alanı için üç boyutlu görselleştirilmiş KBS ile görüntülenen muhtemel yağmur suyu akış güzergahı

Aynı alan için Şekil 6.27’de yağmur suyu akış yerlerinin görüntülendiği iki boyutlu kent bilgi sisteminde kırmızı çerçeve içine alınan “A” bölgesinde yer alan yapıların yağmurlu günlerde yağmur suyu akış yatağında yer aldığı tespit edilebilirken binanın gerek kat sayısı gerekse de kullanımına yönelik bilgileri tek seferde görüntüleme imkanı olmadığı görülmektedir. “B” bölgesindeki yapınında tam kat yüksekliğinin olmaması yapının eğimli bir şekilde yükseldiğininin görülememesi, binada kullanılan malzemenin ne olduğu ve kullanım amacı anlaşılamamaktadır. Ancak her iki durumda da muhtemel yağmur suyu akış güzergahları tespit edilebilmekte ve hangi yapıların bulunduğu alandan geçtiği öğrenilebilmektedir.

A

B

Şekil 6.27 Çayyolu-Ümitköy yerleşim alanı için iki boyutlu KBS ile görüntülenen muhtemel yağmur suyu akış güzergahı

Çayyolu-Ümitköy yerleşim alanı için yapılan görselleştirilmiş üç boyutlu KBS ile mevcut yapının insan ölçeğine uygun olup, olmadığı tespit edilebilir, mevcut yapıların yükseklikleri ve doku biçimleri ekranda ilk bakışta algılanabilir.

Şekil 6.28.Çalışma alanının bir bölümünün insan ölçeğinde görünümü

A

B

Bunun yanında gerekli olması durumunda mekana yönelik sorgulamalarda beraberinde yapılabilir. Bu durum bize arazinin insan ölçeğinde algınanarak kentsel tasarım sırasında yaşanabilecek sorunları önceden tespit etme olanağı sunmaktadır.

Böylece yapılacak çalışmada hata oranı da en düşük seviyede olacaktır. Şekil 6.28’de çalışma alanına insan ölçeğinde bakılarak arazi tüm yönleriyle incelemiştir. Kaldı ki böyle bir durumu ülkemizdeki mevcut kent bilgi sistemleriyle tespit edilmesi olanaksızdır.

Ayrıca yine çalışma alanında tespit edilen bir diğer hususta binaların bazılarında binanın taban alanı imara göre uygun olduğu ancak ikinci kattan itibaren binalarda çıkmalar yapılarak binaların bağımsız bölümleri büyütülmüştür. Burada binaların TAKS değerlerine uyulmuş, ancak emsal değerlerine uyulmamıştır. Bu durumun iki boyutlu kent bilgi sistemi ile tespit edilmesi mümkün değildir. Yapıların ancak üç boyutlu gösterimi ile bu tür sorunların tespiti mümkün olacaktır.

Yine bu tür nedenlerle karşılaşılan bir diğer husus, bazı yapıları çıkmalarının yaya yolları üzerine doğru sarkması nedeniyle bu tür yerlerin iki boyutlu kent bilgi sisteminde gösteriminde yaşanan karmaşadır. Burada binaların uydu görüntüleri ile sayısallaştırılırken mevcut durumdan daha büyük görülmeleri söz konusudur. Ayrıca yaya yoluna taşan kısmın yaya yolunu kapatması nedeniyle mekanın algılanmasında karmaşa yaşanmaktadır. İşte tam burada kent bilgi sistemlerinde üçüncü boyutun kullanımının gerekliliği bir daha karşımıza çıkmaktadır. Böyle durumlarda alanın en iyi şekilde ifadesi için görselleştirilmiş üç boyutlu kent bilgi sistemleri gereklidir.

Böylece yapı dünyadaki gerçek hali ile görüntülendiğinde insanların akıllarında soru işaretleri kalmadan kolaylıkla algılama imkanı doğacaktır (Şekil.6.29).

Şekil 6.29.Çalışma alanınında yer alan binaların yüksekliklerinin üç boyutlu katı modellemesi

Çalışma alanında yer alan 3284 adet binanın tüm kat yükseklikleri veri tabanında depolanarak gerçek topografyada koordinatlı bir şekilde üç boyutlu katı modellemesi yapıldı. Binalara ait yükseklik verileri çalışma alanında yapılan yersel ölçüm teknikleriyle belirlenmiştir. Yapılan çalışmada binalar yüksekliklerine göre renklendirilerek binaların görsel olarak üç boyutlu yükseklik analizi yapılmıştır (Şekil 6.30).

Yapılan bu çalışmada imar planında oluşturulmuş adalarda yaşayan nüfusun, imar adasının alan büyüklüğüne göre oranı yapıldığında yapılaşmanın ada bazında yoğunlaştığı bölgeler kolayca tespit edilebilmektedir. Bu sayede çalışma alanında oluşan yapılaşmanın silüetini görme olanağı sağlamaktadır.

Şekil 6.30.Çalışma alanınında yer alan imar adalarında yaşayan nüfusun imar adasının alan büyüklüğüne oranının renklerle bilgisayar ortamında üç boyutlu katı modellemesi

Şekil 6.31. Çalışma alanınında yer alan imar adalarında yaşayan nüfusa göre adaların renklerle bilgisayar ortamında üç boyutlu katı modellemesi

Bu çalışmada ise imar adalarında yaşayan nüfusa göre üç boyutlu renklendirme yapıldığında diğer çalışmalara göre daha farklı bir durumun ortaya çıktığı görülmüştür. İmar adalarında yaşayan nüfusa göre durum değerlendirildiğinde daha karmaşık bir durum ortaya çıkmaktadır. Bu açıdan incelendiğinde yapılan imar planının nüfus yoğunluğuna göre daha homojen dağıtıldığı, ancak imar adalarında yaşayan nüfusa göre imar adalarının üç boyutlu renklendirildiğinde daha karmaşık bir yapı aldığında görülmektedir (Şekil 6.31).

Yapılan çalışmada oluşturulan üç boyutlu görselleştirilmiş kent bilgi sistemi üzerinde gerekli modellemeler yapılabilmekte, bilgiler tek bir çatı altında depolanmakta, harita üzerinde bulunan tüm veriler sorgulanabilmektedir. Üçüncü boyutun kullanılması ile iki boyutlu haritaların aksine görselleştirme de yapılabilmekte ve mekanın algılanabilirliği artmakta ve kişinin mekanı kavraması çabuklaşmaktadır

7.SONUÇ

Bilgiyi ve teknolojiyi etkin bir şekilde kullanabilen toplumların, yaşadıkları zaman içerisinde en yüksek yaşam koşullarına sahip oldukları görülmektedir. Ancak bilgiye sahip olmak kadar, bilginin aktif kullanılması ve güncel tutulması da önemlidir. Bilgi sistemlerinin kent düzeyindeki uygulaması olan kent bilgi sistemleri ile kent ve kentli için gerekli hizmetlerin sunulması, doğru kararların alınması ve kaynakların daha verimli kullanılması sağlanabilir.

Ülkemizdeki kullanımı son dönemlerde yaygınlaşan kent bilgi sistemlerinin genellikle iki boyutlu olduğu görülmekte, bu ise algılama ve görselleştirme açısından karmaşa yaşanmasına sebep olmaktadır. Gerçek dünyada nesnelerin üç boyutlu olması ve üç boyutlu nesnelerin kent bilgi sistemleri üzerinde iki boyutlu olarak görüntülenmesi, nesnelerin doğru bir şekilde algılanmasını engellemektedir. Kent bilgi sistemlerinde üçüncü boyutun kullanılması, hem algılama, hem sunum, hem de mekanın niteliksel özelliklerinin yansıtılmasında önem taşıyan görselleştirme açısından yararlar sağlayacaktır.

Üç boyutlu görselleştirilmiş kent bilgi sistemleri, görsel algının artırılmasında ve iki boyutlu nesnelerin algılanmasında yaşanan algılama farklılıklarının azaltılmasında etkili olmaktadır. İki boyutlu olarak sunulan verilerin tek bir düzlemde gösterilmesi nedeniyle, kişinin algısı amaçlanan yönde gerçekleştirilemeyip, algılama kişinin ilgisi, bilgisi ve dikkatine bırakılmaktadır. Bu durumda iki boyutlu kent bilgi sistemleri ile algılamanın seçicilik ilkesinde yaşanan sorunlar artmaktadır. Ancak bu durum üç boyutlu görselleştirme ile değişmekte ve hazırlanan görselleştirilmiş sunum ile kişinin algısı istenilen yöne çekilerek, belirlenen amaca en kısa zamanda ulaşılabilmektedir.

Algılamanın değişmezlik ilkesinden yola çıkıldığında; iki boyutlu olarak sunulan veri, kişinin öznel nitelikleri, kültürü, çevresi ve içinde yaşadığı sosyal gruplar çerçevesinde algılamakta; bu durumda da algılamada farklılaşma ve karmaşa artmaktadır. Bu sorunun aşılmasında, üç boyutlu görselleştirme ile kişinin zihninde

yer almış nesnelerin değişik durumlarda da olsa hep aynı biçimde algılamasının önüne geçilebilmektedir.

Üç boyutlu görselleştirmenin algılama yönünden sağladığı faydaların yanında;

kentsel uygulamalardaki etkileri de gözardı edilmemelidir. Mekanın üçüncü boyuta çıkarılarak görselleştirilmesi, yapılan planlar doğrultusunda kentsel gelişimin gelecekte ne şekilde gerçekleşeceği ve kentte yaşanacak muhtemel sorunların nasıl kontrol altında tutulabileceği hakkında bizlere ipuçları sağlamaktadır. Örneğin yapılacak kentsel tasarım çalışmalarında tasarımın mevcut çevre ile uyumunu önceden gözlemleme olanağı olacağından, ülkemizdeki kentlerin gelişmesinde izlediğimiz aykırılık, sıradanlaşma ve mekan kimliğinin yok olması sorunlarının önüne geçilebilecektir. Bunun yanında gerçekçi üç boyutlu görüntünün oluşturulması, kentsel dokunun daha iyi algılanarak, daha gerçekçi tasarlanmasına da yardımcı olacak ve mekan kalitesinin artırılmasına katkı sağlayacaktır.

Bu tür 3 boyutlu görselleştirilmeler,

• Yapılan imar planlarının uygulama aşamalarında,

• Tarihsel alanların korunmasında ve kent dokusu içindeki yerinin ortaya çıkarılmasında,

• Kentsel alanlardaki peyzaj çalışmalarında,

• Kentsel dokuyla uyumlaşması beklenen yapılara yönelik mimari tasarımlarda,

• Farklı kentsel kullanımların (turizm amaçlı yapılar, üniversiteler, sanayi tesisleri, vb.) tanıtımında,

• Emlak alım satımlarında yapının ve yapının içinde yer aldığı mekanın tanıtımında,

• Üç boyutlu navigasyon uygulamalarında,

• Adres bilgi sistemi, turizm bilgi sistemi, itfaiye bilgi sistemi, emlak bilgi sistemi, kent rehberi ve 112 acil arama sistemi oluşturulmasında kullanılabilmektedir.

Görselleştirmenin iki boyutlu kent bilgi sistemleri üzerinden gerçekleştirilmesi, sadece görsellik yaratmanın dışında eldeki veri tabanıyla sorgulamanın üç boyutlu

olarak yapılmasını da sağlayabilmektedir. Bu sayede veri tabanında yer alan yüksekliğe ve hacime ilişkin veriler üç boyutlu olarak algılanabilmektedir.

Üç boyutlu görselleştirilmiş kent bilgi sistemi pek çok açıdan çeşitli yararlar sağlamasına rağmen, bazı sıkıntıları da beraberinde getirmektedir. Sistemin oluşturulması, gerekli program ve yazılım eğitimi almış, konusunda uzman kişiler tarafından gerçekleştirilmelidir. Sistemin kurulumu aşamasında mühendis, mimar ve plancılar gibi kalifiye eleman temininde sıkıntılar yaşanmaktadır. Kent bilgi

Belgede KENT BİLGİ SİSTEMLERİNİN ÜÇ BOYUTLU GÖRSELLEŞTİRİLMESİ ÜMİTKÖY-ÇAYYOLU ÖRNEĞİ. Muzaffer Arda BAL YÜKSEK LİSANS TEZİ ŞEHİR VE BÖLGE PLANLAMA (sayfa 105-0)