Tüm Bulgulardan Elde Edilen Sonuçların Birlikte Ele Alınması

Bu araştırmada öğretim tasarımının öğrencilerin matematik başarıları, problem çözme becerileri, matematik özyeterlikleri, iletişim becerileri, grupla iş yapma becerileri, duyuşsal özellikleri ve kişisel niteliklerine etkisi incelenmiştir. Nicel ve nitel olarak toplanan veriler sonucunda uygulanan öğretim tasarımına dayalı uygulamaların etki ettiği alanlar aşağıda Şekil 11’de gösterilmiştir.

157

Şekil 11. Öğretim Tasarımına Dayalı Uygulamaların Etki Alanları

Şekil 11’de görüldüğü gibi tasarımın etkisi birçok alanda incelenmiştir. Tasarım oluşturulurken belirlenen hedefler doğrultusunda çoklu ve bütüncül bir değerlendirmenin yapılması kararlaştırılmıştır. Bu doğrultuda öğrencilerin bilişsel, duyuşsal ve psiko-motor alanda birçok becerisi ölçülmüş, uygulanan tasarımın bütüncül olarak hangi alanlarda olumlu yönde etki yarattığı incelenmiştir.

Çoklu veri toplama araçlarında elde edilen tüm bulgular bütüncül olarak değerlendirildiğinde uygulanan öğretim tasarımının öğrencilerin matematik başarılarını, problem çözme becerilerini, matematik özyeterliklerini, grupla iş yapma becerilerini, duyuşsal özelliklerini, arkadaşlık ilişkilerini ve kişisel niteliklerini planlandığı gibi olumlu yönde etkilediği görülmektedir. Buna göre nicel verilerden elde edilen bulgular istatistiksel olarak anlamlı düzeyde fark yaratmış, nitel verilerden elde edilen bulgular ise nicel verileri destekler nitelikte bulunmuştur. Deney gruplarında uygulanan tasarım öğrencilerin söz konusu bilgi, beceri ve davranışlarında ilerleme puanlarında artış meydana getirdiği gibi tasarımın uygulanmadığı gruplara göre de bu alanlarda istatistiksel olarak anlamlı fark yaratmıştır.

Araştırmada uygulanan öğretim tasarımının bu anlamda deney gruplarında yer alan öğrenciler kontrol gruplarındaki öğrencilere göre yaş olarak daha küçük olmalarına rağmen öğrencilerin birçok beceri ve özelliklerine katkı sağladığı belirlenmiştir. Araştırmadan önce yaş konusunda var olan dezavantajlı durum deney gruplarındaki öğrencileri olumsuz olarak etkilememiştir. Öğrenciler söz konusu

Öğretim Tasarımına Dayalı Uygulamaların Etkisi Matematik

Başarısı Problem _Çözme

Becerisi Matematik Özyeterliği İletişim Becerileri Grupla İş Yapma Becerisi Duyuşsal Özellikler (İlgi, tutum, farkındalık) Arkadaşlık ilişkileri Kişisel Nitelikler (Sorumluluk, paylaşma, yardımlaşma, özgüven vs.)

158

bilgileri öğrendiği gibi, problem çözme, iletişim, grupla iş yapma becerileri gelişmiş, matematik özyeterlikleri artmış, matematiğe karşı ilgi ve tutumları olumlu yönde etkinlenmiştir. Ayrıca öğrenciler süreçte yaratıcılıklarını kullanmış, arkadaşlık ilişkilerini geliştirmiş, yaptıkları çalışmalarla el becerileri gelişmiştir. Daha önce matematiğe karşı kaygı ve korku yaşayan öğrenciler uygulama sürecinde heyecan ve mutluluk hissetmişlerdir. Sürecin tamamında oynayarak, yaparak-yaşayarak ve eğlenerek öğrenmişlerdir.

Araştırmada öğretim tasarımı deney 1 grubunda araştırmacı, deney 2 grubunda sınıfın kendi öğretmeni tarafından uygulanmıştır. Tasarımın etkililiği her iki deney grubunda aynı envanterlerle ölçülmüştür. Yapılan analizler sonucunda her iki grubun matematik başarıları, problem çözme becerileri, matematik özyeterlikleri arasında anlamlı derecede fark bulunmamıştır. Gruplar arasında sadece nicel verilerden iletişim ve grupla iş yapma becerileri arasında anlamlı fark bulunmuştur. Araştırmacı etkisinin bu iki değişkende olabileceği ve etkinin araştırmacının sürece ve etkinliklere daha hâkim olmasından kaynaklanabileceği düşünülebilir. Fakat uygulanan diğer envanterlerden, görüşme, gözlem ve günlüklerden elde edilen verilerde iki grup arasında önemli derecede fark bulunmamıştır. Buna göre araştırmacı etkisinin bu araştırma için güçlü bir etken olmadığı, minimum düzeyde olduğu, bir başka deyişle araştırma sonuçlarını önemli ölçüde etkilemediği söylenebilir.

Araştırmada ayrıca kontrol gruplarının kendi aralarında karşılaştırılmalarında önemli ölçüde farklılıklar görülmemiştir. Sadece grupla iş yapma becerilerinde kontrol grupları arasında kontrol 2 grubu lehine anlamlı fark bulunmuştur. Bu durumun kontrol 2 grubu öğretmeninin daha çok oyuna ya da öğrenciler arası etkileşimi arttıracak daha fazla etkinliğe yer vermesinden kaynaklanabileceği düşünülmüştür. Bulgular ve yorumlar bölümünün özet bilgileri Tablo 57’de verilmiştir.

159

Tablo 57. Bulgular ve Yorumlar Bölümü Özet Bilgileri

Alt Problemler Bulgular

1. Deney ve kontrol gruplarındaki öğrencilerin matematik dersi ön-son test ve erişi puanları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı mıdır?

Tüm grupların matematik başarıları son test lehine istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur.

Deney 1 ve deney 2 grubunun erişi puanları kontrol 1 ve kontrol 2 grubunun erişi puanlarına anlamlı fark yaratmıştır. Yapılan diğer karşılaştırmalar arasında anlamlı fark bulunmamıştır.

2. Deney ve kontrol gruplarındaki öğrencilerin problem çözme envanteri ön-son test ve erişi puanları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı mıdır?

Deney 1 ve deney 2 grubunun problem çözme envanteri puanları son test lehine anlamlı bulunmuştur. Kontrol 1 ve kontrol 2 grubunda ön ve son testler arasında anlamlı fark bulunmamıştır.

Deney 1 ve deney 2 grupları problem çözme envanteri erişi puanları kontrol 1 ve kontrol 2 grubunun puanlarına göre anlamlı fark yaratmıştır. Deney ve kontrol grupları sadece birbirleriyle karşılaştırıldıklarında anlamlı fark olmadığı belirlenmiştir.

3. Deney ve kontrol gruplarındaki öğrencilerin matematik özyeterlik ölçeği ön-son test ve erişi puanları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı mıdır?

Deney 1 ve deney 2 grubunun matematik özyeterlik ölçeği puanları son test lehine anlamlı bulunmuştur. Kontrol 1 grubunda anlamlı fark bulunmamıştır. Kontrol 2 grubunda ön test lehine anlamlı fark bulunmuştur.

Deney 1 grubu ile kontrol 1 ve kontrol 2 grubu arasında deney 1 grubu lehine anlamlı fark oluşmuştur. Deney 2 grubu ile kontrol 2 grubu arasında deney 2 grubu lehine anlamlı fark oluşmuştur.

4. Deney ve kontrol gruplarındaki öğrencilerin iletişim becerileri envanteri ön-son test ve erişi puanları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı mıdır?

Deney 1 grubunda son test lehine anlamlı fark oluşmuştur. Diğer gruplarda ön ve son test arasında anlamlı farka rastlanmamıştır. Deney 1 grubunun iletişim becerileri kontrol 1 ve deney 2 grubunun iletişim becerilerine göre istatistiksel olarak daha çok gelişmiştir. Diğer karşılaştırmalarda anlamlı fark bulunmamıştır.

5. Deney ve kontrol gruplarındaki öğrencilerin grupla iş yapma becerileri envanteri ön-son test ve erişi puanları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı mıdır?

Deney 1 ve deney 2 gruplarında alınan puanlar son test lehine anlamlı fark yaratmıştır. Kontrol gruplarında son test lehine anlamlı fark bulunmamıştır.

Her iki deney grubunda da her iki kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı fark meydana gelmiştir. Ayrıca deney 1 grubu deney 2 grubuna istatistiksel olarak üstünlük sağlamıştır. Kontrol 2 grubu da kontrol 1 grubuna fark yaratmıştır.

6. Deney ve kontrol gruplarındaki öğrencilerin sosyo-metri testinin ön ve son uygulamasından aldıkları puanlar arasındaki değişim nasıldır?

Her iki deney grubunda da öğrenci seçilme oranlarında son test lehine artış meydana gelmiştir. Kontrol gruplarında da son test lehine artışlar oluşmuştur. Gruplar birbirleriyle karşılaştırıldıklarında deney gruplarında kontrol gruplarına göre daha fazla artış oluştuğu gözlenmiştir.

7. Deney ve kontrol gruplarındaki öğrencilerin, “Kimdir Bu?” testi ön ve son uygulamasından aldıkları puanlar arasındaki değişim nasıldır?

Tüm gruplarda son test lehine artışlar görülmüştür. Gruplar birbiriyle karşılaştırıldıklarında deney gruplarındaki artış oranının kontrol gruplarınınkinden daha fazla olduğu belirlenmiştir.

8. Deney gruplarında gerçekleştirilen öğretim tasarımına dayalı uygulamalara ilişkin öğrenci, öğretmen, gözlemci ve veli görüşleri nelerdir?

Öğrenci, öğretmen, gözlemci ve veli görüşlerine göre öğrencilerin süreçte yaptıkları çalışmaların daha öncekilerden farklı olduğu, daha iyi ve kolay öğrendikleri, farklı oyunlar, etkinlikler, grup çalışmaları yaptıkları, farklı materyaller kullandıkları belirlenmiştir. Ayrıca öğrencilerin süreçte mutlu, heyecanlı oldukları, matematiği daha çok sevdikleri, sevgi, saygı, paylaşma, yardımlaşma, dayanışma, sorumluluk, özgüven, arkadaşlık, planlı çalışma, yaratıcılık gibi özelliklerinin geliştiği ortaya çıkmıştır.

9. Kontrol gruplarındaki öğretmen kılavuz kitabına göre gerçekleştirilen etkinliklere ilişkin gözlemci ve öğrencilerin görüşleri nelerdir?

Öğrenci görüşleri ve gözlemler doğrultusunda uygulama öncesi ve sonrasında benzer bulgulara rastlanmıştır. Buna göre öğrenciler konuyu anladıkça ve soruları çözebildikçe kendilerini mutlu hissetmektedirler. Aksi takdirde endişe ve korku yaşandığı, öğrencilerin dersten sıkıldıkları görülmüştür.

160