Hediye Giyecek
Yiyecek ve içecekler
Davranış ve söyleyiş adetleri Kalış (ziyaret) süresi
Vedalaşma 7. Törensel davranışlar
Dini tören ve ayinler Doğum, evlilik, ölüm
Halka açık gösteri ve törenlerde dinleyici ve seyirci davranışları (tavırları) Kutlamalar, festivaller, danslar, disko, vb.
Görüldüğü gibi bu yeterlilikleri sağlamak hiç de kolay değildir. Ancak İlköğretim 4. ve 5. sınıflara yabancı dil öğretimi gerçekleştiren öğretmenler, bu kadar ayrıntılı bir bilgilendirmeye gitmekten çok, genel bilgilendirme yoluna gitmeli ve sonraki öğrenmelere bir temel oluşturmalıdırlar. Söz konusu gereklilikten hareketle,
İlköğretim İngilizce Dersi Programı’nda sosyal gelişimi destekleyici olduğu düşünülen şu etkinliklere yer verilmiştir: (MEB,2006: 7-13) yeni bir kimlik seçme, iletişimsel etkinlikler, konuşma pratiği, işbirlikçi öğrenme, oyunlar, rol yapma, küçük grup görevleri.
137
Söz edilen etkinlikler içersinde yeni bir kimlik seçmeye ilişkin şöyle belirtilmektedir; “öğrencilerin bir yabancı dili öğrenirken o kültürle özdeşlikler kurarak hedef kültürün bir parçası olması, öğrenmeye çok yardımcı olur. İsimler ve meslekler seçebilirler. Kısaca yeni bir kimlik ve yaşam benimseyebilirler” (A.e., s. 7). Bu anlamda erek dilin kültürüne ilişkin becerileri de kazanabilirler. Çünkü çeşitli bağlamlarda gerçekleştirilebilecek olan kimlik seçimi, yine farklı bağlamlara özgü bilgi edinmeyi ve kullanmayı da gerektirir. Ayrıca büründükleri kimlikleri anlamaya ve empati kurmaya yarayabileceği de düşünülebilir. İşbirliğine dayalı öğrenme içinse “ çeşitli performans düzeyindeki öğrencilerin birlikte küçük gruplar halinde ortak bir amaç için çalıştığı bir öğrenme yolunu belirtir… Ayrıca farklı bakış açılarına karşı daha hoşgörülü olma, diğerlerinin fikirlerini ve duygularını göz önünde bulundurma ve diğerlerinin konumlarını daha fazla anlama eğiliminde olurlar. Öğrenciler, kendi öğrenmelerini ve gruplarındaki diğer herkesin öğrenmelerini güvence altına almak için işbirliği yaparlar” şeklinde bir açıklama yer almaktadır (A.e., s. 8). Böylelikle öğrenci hem kendi öğrenmesinin hem de grubundakilerin öğrenmesinin sorumluğunu üstlenir, kendini bu gruba ait hisseder.
Crosse (2007) özellikle çeşitli kültürel artalana sahip çocukların bir arada bulundukları öğrenme ortamlarında çocukların ailelerini, evlerini tanıttıkları etkinliklerin çocukların birbirlerinin kültürlerine ilişkin farkındalık kazanmalarına yardımcı olacağı görüşünü savunur. Bu konular üzerinden gerçekleştirilecek soru-cevap etkinlikleri çocukların birbirini daha yakından tanımasına ve anlayış geliştirmelerine yardımcı olmaktadır. Bu etkinlikler Türkiye’deki İlköğretim sınıflarına uygulandığında farklı kültürlerdeki ev çeşitleri (binalar vb.) örnek gösterilebilir ve çocukların bilgi edinmeleri sağlanabilir. Bunun dışında ADOBM’de sıralanan her tür sosyo-kültürel beceri içerisinden bir konu seçimine gidilebilir. O’Malley ve Chamot (1990) ise yabancı dil öğrenme stratejilerine ilişkin yaptıkları sınıflandırmada, sosyal ve duyuşsal8 stratejileri aynı başlık altında ele alır. Buna göre, sosyal ve duyuşsal stratejiler; ikili çalışma, grup çalışması, proje çalışmaları, söyleşiler ve sormacalar olarak ele alınmaktadır.
8
138
Ortak noktalara dayanarak sosyal gelişimi desteklemede kullanılabilecek etkinliklerin özellikle öğrencilerin bir arada çalışmasını gerektirecek biçimde düzenlenmesi ve hem kendi kültürel birikimini hem de dünyaya ilişkin görüşlerini geliştirici ve destekleyici olmaları beklenmelidir. Aşağıda İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin sosyal gelişimini İngilizce Dersi içerisinde destekleyici olduğu düşünülen etkinlik çeşitleri ve destekleyici noktaları şu şekilde tablolaştırılmıştır:
Etkinlik Çeşitleri Sosyal Gelişimi Destekleyici Noktalar
İletişimsel Etkinlikler: Röportaj, Anket,
Tartışma ve Münazara, Grup ya da ikili çalışmaya dayalı problem çözme, bilgi boşluğu, kişisel deneyimleri paylaşma gibi etkinlikler bu gruba girer.
Buna göre iletişim gerçeğe yakın bağlamlar içersinde düzenlenmekte ve öğrencinin diğerleriyle iletişimde bulunmasına olanak tanımaktadır. Kendini bir gruba ait hissetme gereksinimi karşılanır.
Simülasyon: Benmerkezcilikten uzaklaşarak farklı bir bağlamda ve durumda çocuğun kendisinin nasıl davranacağını gösterir. hedef kültürün dili ile özdeşlikler kurmakta ve böylelikle farkındalık kazanmaktadır. Empati yapabilmesine de olanak tanımaktadır.
Oyun: Sosyal gelişimi destekleyici oyunlar
iletişim gerçekleştirebilmeye dayanır. Gerçeğe benzer bir iletişim gerçekleştirmeye dayalı olmayan oyunlar (ya da bireysel olanlar) bu boyutu destekleyici olarak düşünülmez.
Çocuk grup ve ikili oyunlar yardımıyla arkadaşlarıyla iletişimde bulunur ve kendini bir gruba ait hissetme gereksinimi karşılanır. Çocuk oyun sırasında sosyal bir rol üstlenir.
Yabancı Dilin Kültürüne İlişin Farkındalık Kazanılmasına Yönelik Etkinlikler: Yeni bir kimlik seçme ve rol
yapma/drama ve dramatizasyon gibi türden etkinliklerin sadece grup ya da ikili çalışma
şeklinde olan)olabileceği gibi erek dilin kültürünü tanıtıcı çeşitli konulara yer verilen etkinlikler de bu grubun içersinde yer alır.
Sosyo-kültürel kuramın ilkelerine dayanarak yabancı dilde başka bir karaktere bürünen çocuk, hedef kültürün dili ile özdeşlikler kurmakta ve böylelikle farkındalık kazanmaktadır. Empati yapabilmesine de olanak tanımaktadır. Bununla birlikte farkındalık kazandırması beklenen konuların kullanımıyla çocuğun farklı düşünce ve kültürlere saygı gösteren bir birey olmasına hizmet eder.
Drama/Dramatizasyon: Grup eşliğinde düzenlenen bu tür etkinlikler çocuğun gruba ait hissetme duygusunu tetikleyerek, sosyalleşmesine olanak tanır.
Rol Yapma: Grup etkinliği olarak gerçekleştirildiğinde sosyalleşmeye olanak tanır.
139
2.3.4. Duygusal Gelişim Bağlamında Yabancı Dil Öğrenimi
“Her öğrenmenin duygusal bir temeli vardır” (Platon)
İnsana özgü belki de en temel olgudur duygular. İnsan, yaşamında hissettiği duyguların bir bütünüdür ve duygu durumu yaşantısının tüm yönlerini etkiler. Söz gelimi mutsuz bir çocuk (sebebi her ne olursa olsun) arkadaşlarıyla, ailesiyle ya da öğretmeni ile olan ilişkilerinde de mutlu değildir. Belki de bu nedenle başarılı bir iletişim gerçekleştirememekte ya da derslerinde başarısız olmaktadır. Peki duygular yaşantımızdaki çeşitli bağlamları, olayları, ilişkileri bu denli etkiliyorsa, çocuklara verilecek eğitim süreci içersinde de olumlu yönde desteklenmeleri gerekmez mi? Bu soruya verilecek cevap oldukça nettir aslında. Üstelik çocuğun duygusal yönden desteklenmesi anlaşıldığı üzere sadece akademik başarısı açısından değil, sonraki tüm yaşamı boyunca etkili olacaktır. Öyle ki çocuğun beraberinde getirdiği birtakım yetiler küçük yaşta edinilmiş alışkanlıkların sonucudur. Örneğin Avrupa Dilleri için Ortak Başvuru Metni’nde de bireylerin yabancı dil öğrenme sürecine beraberlerinde getirdikleri birtakım yetilerden söz edilir. Buna göre; “ Dil kullanıcı/öğrenicilerinin iletişimsel etkinliklerini sadece bilgi, anlama ve dil becerileri değil, tutum, güdüleme, değer, inanış, bilişsel tip ve kişilik tipleriyle ilintili kişisel etmenler de etkiler” (2006: 124). Bu etmenlerden birini ise kişilik etmenleri oluşturur. Kişilik etmenleri aşağıdaki gibi örneklendirilmektedir;
Konuşkan/sessiz Girişken/utangaç
İyimser/kötümser
İçe dönük/dışa dönük Uyumluluk/uyumsuzluk
Suçluluk duyma/aşırı suçluluk duyma/suçluluk duymama Korkmama ya da utanmama
Katılık/esneklik
Açık görüşlülük/dar görüşlülük Doğallık/ öz denetleme
140
Zeka
Titizlik/dikkatsizlik Ezberleme becerisi Çalışkanlık/tembellik
Başarma hırsına sahip olma/yoksun olma Özbilince sahip olma/olmama
Kendi kendine yargı ve hareket becerisine sahip olma/olmama Özgüven duyma/duymama
Kendini beğenme/beğenmeme (A.e., s. 124-125).
İşte bireyin erek dilde iletişim gerçekleştirebilmesini sağlamada etkisi olduğu düşünülen bu kişilik etmenlerinin bir kısmı biyolojik (kalıtsal) olarak edinilmiş olsa da bazı etmenler sonradan öğrenilmiş ya da deneyimlerle kazanılmış olabilir. Bu bağlamda, öğrencilerde olumlu kişilik etmenleri geliştirebilmek için diğer boyutlarda olduğu gibi duygusal gelişim boyutunda da desteklemek gerekliliği söz konusudur. Özellikle özbilince sahip olma, kendi kendine yargı ve hareket becerisine sahip olma, özgüven duyma, kendini beğenme gibi etmenlerin duygusal gelişim ile yakından ilgili olduğu görülmektedir. Bu nedenle, çocuklara yabancı dil öğretirken duygusal boyutu destekleyici etkinliklere yer vermenin çocukların sonrasında kolay kolay değiştiremeyecekleri karakter özelliklerini kazanmada son derece olumlu bir etkisinin olacağı düşünülmektedir.
Bu gerçekten hareketle, çocuklara yabancı dil öğretimi sürecinde de çocukların duygusal gelişimi desteklenmeli ve geliştirilmelidir. Ancak düzenlenen ders kitapları incelendiğinde ya da alana ilişkin araştırma gerçekleştirildiğinde, çocuklara yabancı dil öğretmede duygusal boyutun geri plana atıldığı görülmektedir. Öğrenme özellikle zihinsel alana indirgenmekte ve akademik başarının zihinsel gelişimle desteklenebileceği savı egemen olmaktadır. Oysa çocuk, tüm gelişimsel boyutlarıyla bir bütündür. Değinildiği gibi mutsuz bir çocuk, zihinsel gelişimi ne kadar ileri olursa olsun başarısız olabilir. Bu bağlamda çocuğun mutlu olabilmesinin hangi bileşenlere bağlı olduğunu belirterek yabancı dil öğretimi alanında buna uygun düzenlenecek etkinlik çeşitleri sıralanmaya çalışılacaktır.
141
Yabancı dil olarak İngilizce öğrenicisi olan çocukların genel özelliklerine ayrıntılı olarak “Yabancı Dil Öğrenen olarak Çocuk” bölümünde ayrıntılı biçimde yer verilmekle birlikte, bu yaş grubu çocukların genel duygusal durumlarını ve gereksinimlerini daha iyi anlayabilmek adına bu kısımda da kısaca değinme gerekliliği vardır. Örneğin Scott ve Ytreberg (1997:4-5) 8 ve 10 yaş aralığındaki çocukların yapmaktan hoşlandıkları ya da hoşlanmadıklarına ilişkin kesin fikirleri olduğunu, sınıfta olan bitene karşı bir adalet duygusu geliştirdiklerini ve öğretmenin kararlarını sorgulamaya başladıklarını belirtir.
Buna göre bu yaş grubundaki çocukların ilgi alanlarına yönelik etkinlik çeşitlerini belirlemek ve uygulamak çocukların motivasyon kazanmalarına ve öğrenme isteklerinin artmasına yol açarken, çocukların hoşlanmayacakları türde etkinlikler yapmak çocuğun konuya ilgisini kaybetmesine ve bunun sonucu mutsuz olmasına neden olacaktır. Sınıfta olan bitene karşı adalet duygusu geliştirdikleri ve öğretmenin kararlarını sorgulamaya başladıklarına ilişkin bilgiden ise çocukların çevrelerini anlamada nesnel bir tavır geliştirmeye başladıkları ve buna karşıt bir durum gerçekleştiğinde, söz konusu kişi öğretmen olsa bile doğru olduğuna inandıkları fikirleri savunabilecekleri anlaşılmaktadır. Bu bağlamda ise öğretmen sınıf içerisinde adaleti sağlamaya son derece özen göstermelidir. Bunun gerçekleşmediği durumlarda çocuğun adalet ve güven duygusu zedelenecek, bu ise yine içersinde bulunduğu durumdan mutsuz olmasına sebep olacaktır.
Harmer (2007:83) ise bu yaş grubundaki çocukların özelliklerine ilişkin çeşitli maddeler sırlamaktadır. Bunlar içersinde çocukların duygusal gelişimi ile ilgili şu maddeleri belirtmek gerekir: “ diğer bireylerden ilgi, öğretmenlerinden de onay beklerler, kendileri ile ilgili konuşmayı severler ve derste buna ilişkin konuları öğrenmekte oldukça isteklidirler, öğrenmeye karşı büyük bir ilgi gösterirler ve yaşadıkları dünyada neler olup bittiğini merak etme eğilimindedirler”.
İlk maddeye bakıldığında, çocukların ilgi ve onay beklentilerinin olduğu görülmektedir. Çocuk bu ilgiyi ve onayı arkadaşlarından ya da öğretmeninden göremediğinde yine mutsuz olacaktır.
142
Kendileri ile ilgili konulardan konuşmak çocukları mutlu etmekte ve ilgili konulara motive olmaları kolaylaşmaktadır. Bu nedenle öğretmen çocukların kendilerine özgü niteliklerini ifade edebilecekleri yani kendilerini ifade edebilecekleri etkinlikler düzenlemelidirler.
Sosyal gelişim boyutu ile ilgili bir önceki bölümde çocukların somut işlemler dönemi ile birlikte benmerkezcilikten uzaklaştığına ve gerçek anlamda iletişimin başladığına değinilmişti. Çocuğun duygusal gelişimi için de aynı özelliğin etkisinin olduğu açıktır. Çocuk belirli bir topluluk içerisinde olmaktan, fikirlerini paylaşmaktan ve diğerlerinin fikirlerini öğrenmekten mutlu olur. Bu nedenle çocuğun çevresindeki tüm bireylerle etkili bir iletişimde bulunmaktan mutlu olacağı açıktır. Bu duruma ilişki olarak Senemoğlu (2011:59) şöyle belirtir; “Öğretmenler, öğrenmenin sosyal yanını göz ardı etmemelidirler. Öğrencinin, diğer öğrencilerle ve öğretmenlerle etkileşimleri, ona sosyal, duygusal ve bilişsel özellikler kazandırır. Bu sosyal etkileşimlerle çocuk benmerkezcilikten uzaklaşır. Diğer çocukların bilgiyi nasıl kazandıklarını öğrenir. Kendini açıklamasına, başkalarının fikir, görüş ve sorunlarını tartışmasına katkıda bulunur”. Görüldüğü gibi, sosyal gelişimi destekleyen her tür bileşen çocuğun duygusal gelişimini de destekler. Bu nedenle sosyal ve duygusal gelişim birçok kaynakta bir arada ele alınmaktadır (Catalano, v.d., 2003; Norris, 2003; Payton, v.d., 2008; Domitrovich, v.d., 2007; Devaney, v.d., 2005; Joseph ve Strain, 2003; Zins, v.d., 2003; Zins ve Elias, 2011; 2011; Elias, v.d., 2003; Hromek ve Roffey, 2009; Hallam, 2009; Norris, 2003; Bernard, 2006; Welsh, v.d., 2001; Zeidner, v.d., 2002). Söz konusu çalışmalar, genellikle okulun geleneksel işlevine ve işleyişine gönderme yaparak, verilecek eğitim ve öğretimde genel olarak çocuğun duygusal ve sosyal gelişiminin de dikkate alınması gerektiğini vurgularlar. Bu düşünüye göre de “ okullar sağlıklı çocuklar yetiştirmede sadece onların bilişsel gelişimini değil, bunun yanı sıra sosyal ve duygusal gelişimini de desteklemede önemli bir rol oynarlar” (Durlak, v.d., 2011:406). Başka bir ifadeyle; “öğrencileri hayata hazırlamak, onların hem temel akademik becerilerde uzmanlaşmalarına hem de sorumluluk sahibi yetişkinler olmalarına olanak tanıyan dengeli bir eğitim gerektirir” (Payton, v.d., 2008:5).
143
Ancak, sosyal ve duygusal boyutun yabancı dil öğretimi gerçekleştirirken kullanılacak etkinlikleri düzenlemede nasıl ele alınacağı üzerine bilgi sunmadıklarından, çalışmalara burada ayrıntılı olarak değinilmemektedir. Sadece genel eğitim politikasına duygusal ve sosyal boyutun da eklenmesi gerektiğini belirtir görüşleri açısından dikkate değer çalışmalar oldukları belirtilmek istenmiştir. Sosyal ve duygusal gelişim her ne kadar birbirlerini tamamlayıcı boyutlar olsa da, bu çalışmada çocuğun gelişimsel sürecini oluşturan dört boyut ayrı olarak ele alınmaktadır. Burada sosyal gelişime ilişkin sunulan etkinlikler, çocuğun çevresindekilerle etkili iletişim gerçekleştirmesi ve başka insanlara ve kültürlere de hoşgörü gösterir bir birey haline gelmesi temel alınarak gerçekleştirilmiştir. Sosyal gelişimin yabancı dil öğretiminde nasıl desteklenebileceği de yine bu noktalar göz önüne alınarak belirlenmiştir. Çocuğun duygusal gelişimi ise, onun genel olarak yaşına uygun duygusal beklentilerinden yola çıkarak, yabancı dil öğrenimini etkileyecek her türlü duyuşsal faktörün belirtilmesi ve yabancı dil dersi gerçekleştirirken çocuğun bu yönlerinin hangi etkinlik çeşitleriyle desteklenebileceği boyutlarıyla ele alınmıştır.
Örneğin Dörnyei (2005) bireyin yabancı dil öğreniminde öğrencinin başarısını etkileyen birçok öğrenen özelliği üzerinde durmaktadır. Bu özellikler; kaygı, yaratıcılık, iletişim kurmaya isteklilik, öz-saygı ve öğrenen inançları biçiminde özetlenebilir. Özellikle kaygı, öz-saygı özellikleri bireyin duygusal özellikleri ile yakından ilgilidir. Bunların sağlandığı durumlarda öğrenen duygusal olarak yabancı dil öğrenmekten mutlu olmakta ve başarmak için istek duymaktadır. Öğrencilerin kaygılarının giderilmesi ve öz-saygılarının arttırılmasına yönelik etkinliklerin düzenlenmesi de yerinde olacaktır.
Selçuk da bu konuya ilişkin olarak “ …çocuk eğer çevresinden destek görürse öz-saygısı artar, daha fazla çalışmaya ve başarılı olmaya yönelir. Aksi halde yaptıklarının değersiz olduğuna inanır ve aşağılık duygusuna kapılır” şeklinde bir ifadede bulunur (2010:64). Çocuğun desteklenmeme durumunda kendine ilişkin yanlış fikirler edinebileceğini bunun ise olumsuz bir benlik algısı geliştirmesine neden olacağını da belirtir (a.g.e.).
144
10-11 yaş grubu çocukların duygusal gereksinim ve durumlarına ilişkin alan yazından elde edilen bu çıkarımlar, yabancı dil öğrenimi/öğretimi bağlamlarında da göz önünde bulundurulmalıdır. Bu anlamda söz edilen yaş aralığındaki çocukların duygusal gelişim özellikleri dikkate alınarak oluşturulan genellemelerden, çocuklara yabancı dil öğretimi alanı için ne gibi çıkarımlarda bulunulabileceği aşağıda gösterilmektedir:
Genel Özellikler Yabancı Dil Öğretimi Alanı için
Çıkarımlar Öğrenme, duygulardan
bağımsız gerçekleşmez. Öğrencilerin beraberinde getirdiği kişilik etmenleri öğrenmeyi etkiler.
Kendilerini ifade edebilecekleri etkinlikler düzenlenmelidir
Yapmaktan hoşlandıkları
şeyleri daha kolay öğrenirler. Örneğin kendileriyle ilgili konuşmayı severler.
Eğlenerek öğrenmelerine fırsat verilmelidir
İlgi alanlarına yönelik çeşitli etkinlikler oluşturulmalıdır
Kendi zevklerini ya da kişiliklerini yansıtabilecekleri çalışmalar düzenlenmelidir
Çocuk, diğer bireylerden ilgi, öğretmenden onay bekler. Bu nedenle destek ve motivasyona ihtiyaç
duyarlar. Kaygının
azaltılması gerekir. Bununla birlikte, öz-saygı kazanma ihtiyaçları vardır.
Motivasyonu arttırıcı etkinliklere yer verilmelidir
Çocuğun başarısı takdir edilmeli ve desteklenmelidir
Diğerleriyle iletişim içerisinde olmaya ihtiyacı vardır
Diğerleriyle iletişim kurmasına fırsat verici çalışmalar düzenlenmelidir
Tablo 22: 10-11 Yaş Grubu Çocukların Duygusal Gelişimi ile İlgili Özellikler ve Yabancı Dil Öğretimi Alanı İçin Çıkarımlar
145
Duygusal gelişimin söz konusu yaş grubu çocuklara özgü özellikleri ve yabancı dil öğretimi için göz önünde bulundurulması gereken çıkarımlara değinildikten sonra, bu amaca yani duygusal gelişimi desteklemeye yönelik olarak ne gibi etkinlik çeşitlerinin kullanılabileceği üzerinde durma gereği vardır. Örneğin Crosse (2007: 9-10) öğrenmenin gerçekleşebilmesinin çocukların sosyal ve duygusal olarak güvende hissetmeleriyle mümkün olabileceğini belirtir. Buna göre;
“ yeni öğrenmekte oldukları dilde gerekli ilk adımları atabilmede, kendilerini güvende hissetmeleri ve destekleyici bir ortamda öğrenme gerçekleştireceklerini bilmeleri gerekir…çocuklar sosyal beceriler geliştirdikçe, ilişkiler kurabilmekte ve duygusal temeller oluşturabilmektedirler. Öz-saygı ve kendine değer verme tüm öğrenme durumlarının kalbidir” .
Çocuğun öz-saygı geliştirmesini ve kendine değer vermesini sağlamanın çocuğun ileriki yaşantısı için de son derece önemli olduğunu vurgulayan Crosse, bu niteliklerin derste kazandırılabilmesi için övme, teşvik etme ve destek vermenin son derece önemli olduğunu vurgular (a.g.e.). Özellikle erken yaştaki çocuklara yabancı dil öğretiminde çocukların sosyal ve duygusal gelişiminin desteklenmesinin önemine değinerek, duygusal gelişime yönelik olarak öğrencinin alışkın olduğu bağlamların ve materyallerin kullanılması gerektiğini belirtir. Duygusal gelişimi destekleyici etkinlik örneği olarak ise, çocukların kendi duygularını açıkladıkları ve arkadaşlarıyla paylaştıkları duygularım, çocuğun öz-saygı kazanmasını sağlayacak
bak ne yapabiliyorum!, güvende olmak gibi konuların kullanılabileceğini belirtir
(A.e., s. 73-87). Oxford (2003:14) ise yabancı dil öğretiminde kullanılabilecek duyuşsal9 stratejilerin genel işleyişini şu şekilde belirtir; “ kişinin kendi duygu durumunun ve kaygı seviyesinin farkına varması, duygularından bahsetmesi, iyi performans sergilediği için kendini ödüllendirmesi, derin nefes alması ya da olumlu öze dönük konuşma gerçekleştirmesi gibi duyuşsal stratejiler ikinci dil yeterliliğinin kazanılmasıyla yakından ilişkilidir ”.
9
146
Buna göre, duyuşsal stratejiler; kaygı seviyesini indirgemek, kendini cesaretlendirmek ve duygusal gerilimi indirgemek olarak sınıflandırılır (Oxford, 1990: 17-19). Ancak çocuklara yabancı dil öğretimi gerçekleştirirken, çocuklara bu stratejileri nasıl kullanabileceklerine ilişkin bilgi vermek öğretmenin görevlerinden biridir. Öğretmen çocuklara duygusal yönde destekleyici stratejileri kullanmayı çeşitli etkinlikler yoluyla öğretirse, ileriki yaşamlarında bunları her bağlamdaki öğrenme durumları için kullanma becerisi geliştirebileceklerdir. Bazı stratejiler ders kitaplarındaki etkinliklerle desteklenebilirken bazıları daha çok öğretmenin desteğiyle sağlanabilir niteliktedir. Yine de çalışmaya yol gösterici olması adına duyuşsal stratejilere de kısaca değinilmiştir. Bu noktada çocukların kaygı seviyesini düşürebilmede ve duygusal gerilimi indirgemede uygulanabilecek etkinlikler; müziğin kullanımı, komik hikayeler ve anektodlar kullanma ve duyguların arkadaşlarla ya da öğretmenle paylaşımı olabilir. MEB İlköğretim İngilizce Dersi Öğretim Programı’na bakıldığında 10-12 yaş arası çocukların özelliklerine ilişkin bir maddede şöyle belirtilmektedir; (2006:3)
Özellikler Sınıf İçi Uygulamalar Gereksinimler Yetişkin değil çocukturlar Sınıfta güvenli bir ortam
yaratılmalı, gülüp
eğlenmeye fırsat verecek alıştırmalar yapılmalıdır
Öğretmenin onların ihtiyaçlarına ve ruh hallerine duyarlı olması gerekir
Görüldüğü gibi yukarıda belirtilen özellik çocuğun duygusal yönü ve gereksinimine de işaret etmektedir. Bu anlamda programda yer alan etkinlik çeşitlerinden duygusal