Sonuçlar

4.1.1. Akademik BaĢarı Ön Test Puanlarına ĠliĢkin Sonuçlar

Deneysel çalıĢma öncesinde kontrol ve deney grubundaki öğrencilerin, akademik baĢarı düzeyleri arasında anlamlı seviyede bir fark yoktur. Buna göre, araĢtırmanın baĢında kontrol ve deney grubundaki öğrencilerin, öğretimi yapılacak biyoloji dersi „Canlıların Sınıflandırılması‟ konusuna iliĢkin bilgi seviyeleri benzer düzeydedir.

4.1.2. Biyoloji Dersine Yönelik Tutum Öntest Puanlarına ĠliĢkin Sonuçlar

AraĢtırma sürecinin basında kontrol ve deney grubundaki öğrencilerin, biyoloji dersine yönelik tutum düzeyleri benzer özellik göstermektedir. Bir baĢka deyiĢle, bu iki gruptaki öğrencilerin deneysel iĢlem öncesinde biyoloji dersine yönelik tutum düzeyleri arasında, anlamlı seviyede bir farklılık bulunmamaktadır

4.1.3. Akademik BaĢarı Son Test Puanlarına ĠliĢkin Sonuçlar

Deneysel çalıĢma sürecinin sonunda, kontrol ve deney grubundaki öğrencilerin akademik baĢarı düzeyleri arasında anlamlı seviyede bir fark vardır ve bu fark deney grubu lehinedir. Buna göre, sürecin sonunda deney grubundaki öğrencilerin, kontrol grubundaki öğrencilere göre akademik baĢarı düzeyleri anlamlı bir seviyede artmıĢtır. Bu sonuç, biyoloji dersinde

45

öğrencilerin akademik baĢarı düzeyini arttırmada, Bilimsel alan gezileri eğitiminin etkili olduğunu göstermektedir. Geleneksel öğretim yönteminin kullanıldığı kontrol grubundaki öğrencilerin uygulama sonrasındaki akademik baĢarı düzeyi, uygulama öncesine göre anlamlı seviyede artıĢ göstermiĢtir. Bir baĢka deyiĢle, sınıf ortamında geleneksel öğretim yöntemlerinin de öğrencilerin akademik baĢarı düzeylerini arttırmada etkili olduğu söylenebilir. Fakat geleneksel öğretim yöntemlerinin uygulanması ile akademik baĢarı düzeyi üzerinde meydana gelen artıĢ, bilimsel alan gezilerinin uygulanmasıyla meydana getirdiği artıĢ kadar yüksek seviyede değildir. Deney grubundaki öğrencilerin akademik baĢarı düzeyi, bilimsel alan gezilerini uygulanması sürecinin sonunda, sürecin baĢına göre anlamlı seviyede artmıĢtır. BaĢka bir ifadeyle, deney grubundaki öğrencilerin süreç sonundaki akademik baĢarı düzeyi, süreç baĢındaki akademik baĢarı düzeyinden daha yüksektir. Bu sonuç bilimsel alan gezilerinin akademik baĢarı düzeyini geliĢtirmede etkili olduğunu göstermektedir.

4.1.4. Biyoloji Dersine Yönelik Tutum Son Test Puanlarına ĠliĢkin Sonuçlar

Geleneksel yöntem kullanılarak iĢlenen dersteki kontrol grubundaki öğrencilerle, bilimsel alan gezilerinin uygulanarak iĢlenen dersteki deney grubu öğrencilerin biyoloji dersine yönelik tutum düzeyleri arasında, deneysel iĢlem sürecinin sonunda anlamlı seviyede bir fark oluĢmuĢtur. Bu sonuca göre, 9.sınıf öğrencilerinin biyoloji dersine yönelik tutum düzeylerini geliĢtirmede, bilimsel alan gezileri yönteminin, geleneksel öğretim yöntemine kıyasla daha etkili olduğu öne sürülebilir. Kontrol grubundaki öğrencilerin, klasik öğretim yönteminin kullanıldığı biyoloji öğretim sürecinin baĢındaki ve sonundaki öğrencilerin biyoloji dersine yönelik tutum düzeyleri benzer seviyededir. BaĢka bir ifadeyle kontrol grubundaki öğrencilerin biyoloji dersine yönelik tutum düzeyleri, süreç sonunda anlamlı bir seviyede olmamıĢtır. Bu da, geleneksel öğretim yönteminin, öğrencilerin biyoloji dersine yönelik tutum düzeylerinin geliĢimi üzerinde etkili olamadığını kanıtlamaktadır. Deney grubundaki öğrencilerin araĢtırmanın sonundaki biyoloji dersine yönelik tutum düzeyi, araĢtırmanın baĢındaki biyoloji dersine yönelik tutum düzeyine göre anlamlı bir seviyede farklılık göstermiĢtir yani bilimsel alan gezilerinin biyoloji dersi tutum puanları üzerindeki etkisinin anlamlı olduğu bulunmuĢtur (Tablo 15). Bu bulgu biyoloji dersini bilimsel alan gezileri yöntemiyle uygulamanın öğrencilerin tutum puanlarını artırmada etkisinin olduğunu göstermektedir. Deney grubundaki öğrencilerin tutum puanlarında

46

deney öncesine göre düĢmesi deney grubundaki bilimsel alan gezisi uygulamasının, öğrencilerin tutum puanlarını azaltmada daha etkili olduğu anlaĢılmaktadır.

Bir baĢka deyiĢle, sürecin sonundaki biyoloji dersine yönelik tutum düzeyi, sürecin baĢındaki biyoloji dersine yönelik tutum düzeyinden daha düĢüktür. Bu nedenle, bilimsel alan gezilerinin 9.sınıf öğrencilerinin biyoloji dersine yönelik tutum düzeylerini arttırmada etkili olduğu söylenebilir.

4.1.5. Genel Olarak AraĢtırmada UlaĢılan Sonuçlar

Bilimsel alan gezileriyle yapılan eğitim çalıĢmalarının, diğer bir adıyla informal eğitim çalıĢmalarının, sınıf içerisinde geleneksel öğretim yönteminin kullanıldığı eğitim çalıĢmalarına göre, yani formal eğitime göre, uygulanabilirliği daha zor, daha çok zaman isteyen ve daha masraflı olmasına rağmen, (Orion ve ark., 1997; Osborne ve Dillon, 2007) öğrencilerde biliĢsel, duyuĢsal ve psikomotor becerilerin kazandırılmasında oldukça önemli bir yer tutması ve oldukça fonksiyonel olması (Orion ve Hofstein, 1994; Tal ve Morag, 2009) bu yerleri iyi birer eğitim ortamları olarak karĢımıza çıkarmaktadır. Ancak yapılan birçok araĢtırma sonucuna göre, öğretmenlerin bilimsel alan gezisi planlama ve uygulama noktasında çoğu zaman yetersiz kaldıklarından, yeterli bilgi ve donanıma sahip olmadıklarından, bu süreçteki rollerini yerine getiremedikleri ve kaynakları etkili bir Ģekilde kullanamadıkları ortaya çıkmaktadır. (Griffin, 1994; Griffin ve Symington, 1997; Orion ve Hofstein, 1994). Bu kapsamda öğretmenlere, bilimsel alan gezisi öncesi, bilimsel alan gezisi esnası ve bilimsel alan gezisi sonrası iyi bir planlama yapma, müfredatla gezi planını iyi iliĢkilendirme, öğrencileri bilgilendirme konusunda ve gezi esnasında iyi bir rehber olma konusunda önemli görevler düĢmektedir. Öğretmenlerin yanı sıra, bilimsel alan gezisi planlama noktasında öğretmenin çalıĢtığı kurumun da teĢvik ve desteği önemlidir. Aynı zamanda bu süreçte öğretmen yetiĢtiren kurumlara da önemli iĢler düĢtüğü vurgulanmıĢtır. (Anderson ve ark., 2003). Yapılan bu çalıĢma ile öğrencilere „Canlıların Sınıflandırılması‟ ünitesi farklı bilimsel alan gezilerinde uygulanmıĢ, okul dıĢı çevrede daha kalıcı öğrenmeye ve deneyim kazanmalarına yardımcı olunmaya çalıĢılmıĢtır. Uygulamalar sırasında yapılan gözlemler öğrencilerin gezilerde istekli ve neĢeli olduklarını ortaya koymuĢtur. Bu durumda eğitim amaçlı gezilerin eğlenerek öğrenmeye olanak sağlayabilecek potansiyele sahip olduğu söylenebilir. Yapılan diğer bir gözleme göre, bilimsel alan gezisi esnasında öğrencilerin gezilen yerlerdeki rehberleri dikkatli bir Ģekilde

47

dinlediği ve bilgi sahibi olabilmek için çaba sarf ettiği görülmüĢtür. Bunun yanı sıra, bilimsel alan gezisi esnasında öğrencilerin birbirleri arasındaki iletiĢimin sınıf içerisindeki iletiĢimden daha güçlü olduğu gözlemlenmiĢtir. Bu durumdan eğitim amaçlı gezilerin öğrenciler arasındaki sosyal etkileĢimi de geliĢtirdiği sonucu çıkarılabilir. Yine diğer bir gözlemde, öğrenciler bilimsel alan gezisi yapılan yerler hakkındaki bazı görüĢlerini dile getirilmiĢlerdir, özellikle hayvanat bahçelerine yapılan geziler esnasında öğrencilerin gözüne çarpan bazı olumsuz durumlar yetkililere bildirilmiĢtir. Bunun sonucunda öğrencilerin çevreye karĢı hassasiyetlerinin ve duyarlılıklarının ön plana çıktığı söylenebilir.

Öğretmenlerin bilimsel alan gezisi esnasındaki uygulamalarının ne kadar önemli olduğu yine gözlemler sonucunda anlaĢılmıĢtır. Bazı öğrencilerin gezi alanına daha önce de geldiğinin, ancak biyoloji konusunda bu kadar bilginin olduğunun, yapılan bu bilimsel alan gezisi sırasında fark ettiği görülmüĢtür. Bu anlamda öğretmen adaylarına bilimsel alan gezisinin planlanması ve uygulanması konusunda üniversitelerde uygulamalı olarak destek verilmesi onların olumlu deneyimler kazanmasına katkı sağlayacaktır.