• Sonuç bulunamadı

Araştırmanın genel amacı doğrultusunda, elde edilen bulgular aşağıda yorumlanmıştır.

4.1.1.Ders planlarına ödüllendirme ipuçları eklenerek yapılan uygulamaların ve dönütlerin öğretmen ödüllerini artırmaya ilişkin sonuçlar

Ders planlarına ödüllendirme ipuçları eklenerek yapılan uygulamaların öğretmenlerin ödüllendirmelerini artırmadaki etkililiğine ilişkin bulgular incelendiğinde; her üç öğretmende de ders planlarına ödüllendirme ipuçları eklenerek yapılan uygulamalar başladığında öğretmenlerin ödüllendirme davranışlarında inişli çıkışlı olmakla birlikte artış görülmüştür. Öğretmen ödüllerindeki artış, başlama düzeyi eğrisine göre oldukça yukarıda gerçekleşmiştir. Her üç öğretmende de ders planlarına yerleştirilen övgü sözcükleri ve dönütler verme öğretmenlerin ödüllendirme davranışlarını arttırdığından, öğretmen ödüllerini artırmak için öğretmenlere ödüllere ilişkin ipuçlarından yararlanma ve dönüt vermek gereklidir. Öğretmenlerin ödüllendirme davranışlarındaki artış ipucu ve dönütün etkisiyledir.

Öğretmenlere ödüllendirme ipuçlarını yazılı olarak vererek uygulayan Vuran (1994), Doğanay Bilgi (2002), Chalk ve Bizo (2004), Timuçin (2008), Sutherland, Wehby ve Copeland (2000), Partin, Robertson, Maggin Oliver ve Wehby (2010); ödüllendirme ipuçlarını bilgilendirme vererek uygulayan Madsen, Becker ve Thomas

(1968), Cossairt, Hall ve Hopkins (1973), Noel, Duhon, Gatti ve Connell (2002), Freeland (2002), Erdem (2006), Reinke, Palmer ve Martin (2007) ve ödüllendirme ipuçlarını sesli sistem yolu ya da video izleterek uygulayan Houten ve Sullivan (1975), Watkins-Emonet (2000) yaptıkları çalışmalarda da, öğretmenlerin ödüllendirme davranışlarının arttığını belirlemişlerdir. Yapılan çalışmalarda ödüllendirmelerin ipuçlarıyla verilmesi, ödülleri kullanmayı artırmada etkili bulunmuş ve bu araştırmayı destekler niteliktedir. Öğretmenlere iş başında ödüllendirmelerine ilişkin ipuçları ve dönütler verilmesi kalıcı ve genellenebilir sonuçlar doğurabilir.

Ders planlarına ödüllendirme ipuçları eklenerek öğretmenlerin ödüllendirmelerini artırmalarının sürekliliğine ilişkin bulgular incelendiğinde; ders planlarına ödüllendirme ipuçları eklenerek yapılan uygulamaların her üç öğretmende, uygulama bittikten 14, 17 ve 18 gün sonra da azalarakta olsa sürdürdükleri izlenimi edinilmiştir. Böyle bir uygulama ile öğretmenlerin ödülleri sürdürdüklerini Timuçin (2008), Watkins-Emonet (2000) ve Freeland (2002)’ın araştırmaları da desteklemektedir.

Ders planlarına ödüllendirme ipuçları eklenerek öğretmenlerin hayat bilgisi dersinde artırdıkları ödüllendirmelerinin matematik dersine genellenmesine ilişkin bulgular incelendiğinde, ders planlarına eklenmiş ödüllendirme ipuçları ile öğretmenlerin hayat bilgisi dersinde artmış olan ödüllendirme davranışlarının, üç öğretmenin de matematik dersine genelleyebilmelerinde etkili olduğu izlenimi edinilmiştir. Timuçin (2008), Sutherland, Wehby ve Copeland (2000) yaptıkları çalışmalarda da, kullandıkları işlem süreçlerini, öğrencilerin farklı bir derste ya da ortamda genellenebilir olmasına ilişkin araştırma bulgularına benzer sonuçlar elde etmişlerdir.

4.1.2. Sınıfa uygun öğrenci davranışlarına öğretmenlerin ödüllendirmeleri artırmalarının uygun olmayan öğrenci davranışlarını azaltmada etkisine ilişkin sonuçlar

Ders planlarına ödüllendirme ipuçları eklenerek yapılan uygulamaların sonrasında artan ödüllendirmelerin öğrencilerin sınıfta uygun olmayan davranışlarını azaltmasına yol açmasına ilişkin bulgular incelendiğinde; öğretmenler ödüllerini artırdığında her üç öğretmenin de sınıfında öğrencilerin uygun olmayan davranışları azalmıştır. Vuran (1994), Çiftçi, Yıkmış ve Altun (2002), Doğanay Bilgi

(2002),Timuçin (2008),Ünlü ve arkadaşları (2013), Madsen, Becker ve Thomas (1968), Cossairt, Hall ve Hopkins (1973), White (1975), Sutherland, Wehby ve Copeland (2000), Noel, Duhon, Gatti ve Connell (2002), Freeland (2002)’ın araştırmalarında da öğretmenler ödüllerini artırdığında, uygun olmayan davranışlar azalmıştır.

Bir diğer alt amaç olan ders planlarına ödüllendirme ipuçları eklenerek yapılan uygulamayla artan öğretmen ödüllendirmelerinin, öğrencilerin azalan sınıfta uygun olmayan davranışlarının sürekliliğine ilişkin bulgular incelendiğinde birinci ve ikinci öğrencinin uygulama sürecine yer verilmeyen izleme evresindeki sınıfta uygun olmayan davranışlarının düzeyini gösteren eğri, başlama düzeyindeki sınıfta uygun olmayan davranışlarını gösteren eğriden daha düşük ve uygulama evresini gösteren eğriyle aynı düzeydedir. Üçüncü öğrencinin ise öğretmenlerin ders planlarına ödüllendirme ipuçları eklenerek yapılan uygulama sürecine yer verilmeyen izleme evresindeki sınıfta uygun olmayan davranışlarını gösteren eğrilerin düzeyi, başlama düzeyindeki eğrilerin düzeyinden daha düşük, uygulama evresindeki eğrilerin düzeyinden biraz yüksektir. Bu durumda, birinci ve ikinci öğrencide azaltılan sınıfta uygun olmayan davranışların sürdüğü, üçüncü öğrencide ise azaltılan sınıfta uygun olmayan davranışların azalmaya devam ettiği görülmektedir. Ders planlarına ödüllendirme ipuçları eklenerek yapılan uygulama süreci öğretmenlerin sınıfa uygun davranışları ödüllendirmelerini artırması ile öğrencilerin azaltılan sınıfa uygun olmayan davranışlarının sürdürülmesinde etkili olduğu izlenimi edinilmiştir. Bu araştırmanın bulguları Vuran (1994), Erdem (2006), Timuçin (2008), Harrop ve Swinson (2000), Partin, Robertson, Maggin Oliver ve Wehby (2010) yaptıkları araştırmanın sonuçları ile benzerlik göstermektedir. Adı geçen araştırmalar, öğrencilerin uygun olmayan davranışlarını azaltmak, azalan bu davranışlarının sürekliliğini sağlamak açısından incelendiğinde ise, yine ders planlarına ödüllendirme ipuçları eklenerek yapılan uygulamaların kullanıldığı ve etkili olduğu görülmektedir.

En son ders planlarına ödüllendirme ipuçları eklenerek yapılan uygulama ile öğrencilerin hayat bilgisi dersinde azalttıkları sınıfa uygun olmayan öğrenci davranışlarının matematik dersine genellenmesine ilişkin bulgular incelendiği, her üç öğretmene hayat bilgisi dersinde ders planlarına ödüllendirme ipuçları eklenerek verilmesinin, matematik dersinde de öğrencilerin uygun olmayan davranışlarını azaltmada etkili olduğu izlenimi edinilmiştir. Timuçin (2008), Trolinder, Choi ve

Proctor (2004), Sutherland, Wehby ve Copeland (2010) yaptıkları çalışmalarda da, kullandıkları işlem süreçlerini, öğrencilerin farklı bir derste genellenebilir olmasına ilişkin araştırma bulgularını destekler niteliktedir.

Araştırmaya katılan öğretmenlerin tamamı ders planlarına ödüllendirme ipuçları eklenerek ve dönüt verilerek yapılan uygulamanın kullanılışlılığı hakkında olumlu görüş bildirmektedirler.

Bu araştırmada tespit edilen bulgular öğretmenlerin ödül kullanımlarını artırma ve öğretmenlerin bu becerileri kazanmalarının öğrencilerin sınıfa uygun davranışlarına etkilerini inceleyen araştırmaları destekler niteliktedir. Araştırmanın sonucu olarak; ödül kullanımı az olan öğretmenlere, ders planlarına ödüllendirme ipuçları eklenerek yapılan uygulamanın, öğretmenlerin, öğrencilerin uygun davranışlarını ödüllendirmelerinde ve öğrencilerin uygun davranışlarının artırılmasında etkili olduğu görülmektedir.