Bu bölümde nicel ve nitel verilere ilişkin bulgular doğrultusunda ortaya çıkan sonuçlara yer verilmiştir.
Nitel verilerden elde edilen sonuçlar ile nicel verilerden elde edilen sonuçlar karşılaştırıldığında akademik yeterlik hissetme anlamında başarılı öğrencilerin lehine olan durum her iki veri setinde de söz konusudur. Başarı düzeyi vasat ya da vasatın altında zayıf olan öğrencilerde ise durum tam tersidir. Gerek nitel gerekse nicel bulgulara göre bu gruptaki öğrencilerin yarıdan fazlası kendini akademik alanda yetersiz hissetmektedir.
Nicel ve nitel yöntemlerle elde edilen her iki bulgu da başarı düzeyi iyi ve yüksek olan öğrencilerin büyük çoğunluğunun, başarı düzeyi vasat ya da vasatın altında zayıf olan öğrencilere oranla özerklik duygusu yaşadığı sonucunu ortaya çıkarmıştır.
Nitel araştırma bulguları, gerek başarılı öğrenciler gerekse akademik başarı açısından geride kalan öğrencilerin, arkadaşları tarafından özerkliğinin desteklenmesi ve teşvik edilmesi duygusunu yeterince yaşamadığı sonucunu ortaya çıkarmıştır. Bu durum
Öneriler BEŞİNCİ BÖLÜM SONUÇ VE ÖNERİLER Nicel Verilere İlişkin Sonuçlar Nitel Verilere İlişkin Sonuçlar
ülkemizde gerek çocuklarda gerekse öğretmenlerde "arkadaş özerklik destekleyiciliği"yle ilgili bir farkındalık olmadığı şeklinde yorumlanabilir. Benzer şekilde nicel veriler de arkadaşlardan alınan özerklik desteğinin öğrencilerin akademik özerkliklerine zayıf etkisini ortaya çıkarmıştır. Durum öğretmenden alınan özerklik destekleyicilik noktasında farklılaşmaktadır. Öğretmenden alınan özerklik destekleyiciliği nicel veri setine göre başarıyı az da olsa etkilemektedir. Ancak nitel verilere göre başarılı öğrenciler de başarı düzeyi düşük olan öğrenciler gibi öğretmenlerinden yeterince özerklik desteği alamamaktadır. Başarılı öğrenciler nitel veriler için işe koşulan açık uçlu sorulara cevap verirken öğretmen özerklik destekleyiciliğini çok az ya da bazen hissettikleri anlamına gelecek cümleler kullanmışlardır. Bu durum konuyla ilgili literatüre de uygun olarak, öğrencilerin genel olarak öğretmen özerklik destekleyicilik durumunu tam anlamıyla yaşamadıkları ancak bu desteği alma durumlarında başarılarının olumlu etkilenebileceği şeklinde yorumlanabilir.
Nicel verilere ilişkin sonuçlara göre öğrencilerinin özerk (öz belirlenmiş) akademik motivasyonları, onların okul performansını (akademik başarı) doğrudan etkilemektedir. Ancak nitel veriler incelendiğinde içsel motive edicilere sahip olmakla birlikte, başarılı öğrenciler için gerek okula gitmek, gerek ev ödevi yapmak gerekse derste öğretmeni dinlemekle ilgili motive edicilerin daha çok dışsal kaynaklar olduğu sonucu elde edilmiştir. Özerk motivasyonun içsel motivasyonun en çok yaşandığı durum olması ve nitel veriler incelendiğinde başarılı öğrencilerin daha çok dışsal motive edicilere sahip olduğunun ortaya çıkması, öğrencilerin ölçeklerde aslında kendilerinde olanı değil de ideal olanı yansıttıkları yorumunu yapmamıza sebep olmaktadır. Özellikle başarılı öğrencilerin özerk akademik motivasyonla ilgili ölçek maddelerine tepki verirken bu durumu yaşadıklarını varsaymış olmaları muhtemeldir. Düşük başarılı öğrencilerin ise neredeyse tamamı dışsal kaynaklarla güdülenmektedir. Bu bulgu nicel sonuçlarda da benzerdir.
1. 1. Nicel Verilere İlişkin Sonuçlar
1. Sonuçlar ilköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin okulla ilgili konularda öğretmenlerinden aldığı özerklik desteğinin onların akademik yeterliklerini doğrudan
etkilediği, yakın arkadaşlarından aldığı özerklik desteğinin ise akademik yeterliliği etkilemediğini göstermektedir.
2. İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin okulla ilgili konularda öğretmenlerinden aldığı özerklik desteği onların akademik özerkliklerini doğrudan etkilemektedir.
3. İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin okulla ilgili konularda yakın arkadaşlarından aldığı özerklik desteğinin onların akademik özerkliklerine doğrudan fakat zayıf etkisi söz konusudur.
4. İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin okulla ilgili konularda öğretmenlerinden aldığı özerklik desteği onların özerk akademik motivasyonlarını doğrudan etkilemektedir. İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin okulla ilgili konularda yakın arkadaşlarından aldığı özerklik desteği onların özerk akademik motivasyonlarını doğrudan etkilemektedir.
5. İlköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin kendileriyle ilgili algıladıkları akademik yeterlik, özerk (öz belirlenmiş) akademik motivasyonlarını kuvvetli ve doğrudan etkilemektedir. Ancak öğrencilerinin kendileriyle ilgili algıladıkları akademik özerkliğin onların özerk (öz belirlenmiş) akademik motivasyonlarına etkisi doğrudan olmakla beraber düşüktür. Son olarak ilköğretim 5. Sınıf öğrencilerinin özerk (öz belirlenmiş) akademik motivasyonları, onların okul performansını (akademik başarı) doğrudan etkilemektedir.
6. Ayrıca test edilen modele ilişkin uyum indeksleri incelendiğinde modeldeki veriler modele uyum sağlamıştır ve modelin bu şekliyle kabul edilebilir olduğu görülmüştür.
1. 2. Nitel Verilere İlişkin Sonuçlar
Öğrencilerin açık uçlu araştırma sorularına verdikleri cevaplar, iki grup için ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmede çalışma grubu, başarı düzeylerine göre ortalamanın altında ve yüksek başarılı olmak üzere ikiye bölünmüş ve betimsel analiz bu bölümlemeye göre yapılmıştır.
1. Başarılı öğrencilerin yarıdan fazlasının, öğretmenleri tarafından az da olsa özerklik desteği aldığı sonucuna ulaşılmıştır. Vasat ya da vasatın altında başarı düzeyinde olan öğrenciler ise, öğretmenlerinden başarılı öğrencilere göre çok daha az
özerklik desteği almaktadır. Bu öğrencilerin yarıdan fazlası, öğretmeni tarafından özerkliğinin desteklendiğini hissetmediğini ifade etmiştir.
2. Başarılı öğrencilerin yarıdan fazlasının arkadaşları tarafından özerklik desteği hissetmediği bulgusuna ulaşılmıştır. Bu gruptaki öğrencilerin bazılarının açık uçlu sorulara verdikleri tepkilerden, özerklik desteğini, gerek öğretmenleri gerekse arkadaşları tarafından "sevilmek" hissiyle karıştırması dikkati çekmektedir.
Vasat ya da vasatın altında başarı düzeyinde olan öğrencilerin büyük çoğunluğu, arkadaşlarının özerklik destekleyiciliğini hissetmemektedir. Nitel araştırma bulguları, gerek başarılı öğrenciler gerekse akademik başarı açısından geride kalan öğrencilerin, arkadaşları tarafından özerkliğinin desteklenmesi ve teşvik edilmesi duygusunu, pek fazla yaşamadığı sonucunu ortaya çıkarmıştır.
3. Bulgular, başarı düzeyi iyi ve yüksek olan öğrencilerin neredeyse tamamının özerklik duygusu yaşadığı; başarı düzeyi vasat ya da vasatın altında zayıf olan öğrencilerin yarısının ise hiç bir zaman özerklik duygusu yaşamadığını ortaya çıkarmıştır.
Nitel araştırma bulguları, vasat ya da vasatın altında başarı düzeyinde olan öğrencilerin kendilerini, seçimlerini yapma noktasında özgür hissetmediklerini açığa çıkarmıştır.
4. Başarılı öğrencilerin büyük kısmının kendini akademik alanda yeterli hissettiği, bir başka deyişle kendine ve yapabileceklerine inandığı sonucuna ulaşılmıştır. Başarı düzeyi vasat ya da vasatın altında zayıf olan öğrencilerde ise durum tam tersidir. Bu gruptakilerin büyük çoğunluğu, kendini akademik alanda yetersiz hissetmektedir.
5. Başarılı öğrenciler az da olsa ev ödevi yapmak, okula gitmek ve ders sırasında öğretmenini dinlemekle ilgili içsel sebeplere sahiptir. Bulgulardan öğrencilerin en çok okula gitmek için içsel güdülere sahip olduğu anlaşılmaktadır. Başarı düzeyi vasat ya da vasatın altında zayıf olan öğrenciler ise, iki kişinin öğretmeni dinlemek için sahip olduğunu dile getirdiği başarma güdüsü dışında, hiçbir içsel motive ediciye sahip değildir.
Ancak içsel motive edicilere sahip olmakla birlikte, başarılı öğrenciler için gerek okula gitmek, gerek ev ödevi yapmak gerekse derste öğretmeni dinlemekle ilgili motive edicilerin daha çok dışsal kaynaklar olduğu sonucu elde edilmiştir. Düşük başarılı
öğrencilerin ise neredeyse tamamı dışsal kaynaklarla güdülenmektedir. Ayrıca bulgular, bu gruptaki öğrencilerin yüksek başarılı öğrencilere göre daha fazla amotivasyon yaşadığı sonucuna işaret etmektedir.