7.1. Sonuçlar
Bu çalıĢmada, kentsel alanda imar planı ihtiyacı, imar planı tanımı ve türleri, imar planının önemi, kullanılan tanımlar, imar planı uygulama yöntemleri, kentsel dönüĢüm uygulamaları, yöntemlerin tanımları, yasal dayanakları, mevzuatlar, uygulamalar ve araĢtırma sonuçları anlatılmıĢtır.
Ġmar planlaması ve bu planların uygun zamanda uygulanması, sürdürülebilir sağlıklı kentler oluĢturmak için gereklidir. Ġmar planı uygulama yöntemlerinden birisi olan kamulaĢtırma yöntemi bazen devlet veya belediyelerce zorla yapılan iĢlemler olarak kamu yararına yapılmakta olsa da mülkiyet sahibini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Yol, park, otopark, yeĢil alan, okul, hastane veya umumi hizmete mahsus kamulaĢtırılan arazi ve arsalar belli bir miktar karĢılığında mülkiyet sahibine ödenmektedir. Genelde tarım veya mesken için kullanılan arsalar belediyelerin gerekli yerleri kamulaĢtırılır. Bu yöntem her ne kadar karĢılığı ödense de sosyal açıdan ağır bir yöntemdir. Çünkü mülkiyet sahibi için uzun yıllar yaĢadığı bir arsa veya evden vazgeçmek kolay değildir. Belediyeler açısından da zorunlu kalınmadıkça baĢvurulan bir yöntem olmamalıdır. Çünkü maddi yönden ciddi harcamalar gerektirmektedir. Yapılan kamulaĢtırma iĢlemi, bazen doğru kıymet takdiri yapılmadığı zaman yapılan proje maliyetini de etkilemekte ve proje sürecinin uzamasına da yol açmaktadır. Etkili bir arazi yönetimi politikası izlenmediğinden, olacak hatalar ve aksamalara davetiye çıkarmaktadır. Bir diğer sorun ise, kadastro altlıkların yeterli olmayıĢıdır. Eski tarihli haritalarda ortaya çıkan hatalar ister istemez kamulaĢtırma yöntemini olumsuz yönde etkilemektedir. Ayrıca kamulaĢtırmaya konu edilen mal sahiplerinin bir kısmı uygulamadan zarar görürken diğer bir kısmı değer artıĢı nedeni ile haksız kazanım sağlamıĢ olmaktadır.
Bir diğer yöntem ise ayırma ve bileĢtirme yöntemleridir. Yola terk iĢlemi ayırma iĢleminin özel bir durumudur. Bu yöntemin mülkiyet sahibi açısından yararları ise, arsa sahibinin kendi isteği üzerinde yapılan uygulamalar ve iĢlemler belediyeler açısından da kamulaĢtırmaya göre daha kolay ve az maliyetli olmasıdır. Kötü yönleri ise yapılan parselasyon iĢlemleri veya ayırma, yola terk iĢlemlerinde parsellerin Ģeklini bozmakta ve düzensiz imar parseli artıkları ortaya çıkmaktadır. Ġmar planının farklı zamanlarda parça parça uygulanması bu yöntemin en olumsuz tarafıdır.
Arsa ve arazi düzenlemesi yönteminde plan uygulaması diğerlerine göre hem belediyeler açısından hem de arsa malikleri açısından daha verimli ve düzenli bir iĢlemdir. Çünkü kamulaĢtırmada olduğu gibi zorlama yoktur. Aynı zamanda ortaya daha düzenli bir parselasyon planı çıkmaktadır. Daha fazla parsel sayısı, dolayısıyla imar planında daha az yer kaplamakta ve daha çok mesken yeri açmaktadır.
Kentsel dönüĢüm projeleri eĢliğinde yapılacak bir arsa ve arazi düzenleme uygulaması, kentlerin fiziksel ve sosyal sorunlarını gidermek amacıyla yapılabilecek en uygun çalıĢma olacaktır. Bir bölgenin mevcutta kullanılan eski ve düzensiz yerleĢmelerini ortadan kaldırmak ya da iyileĢtirerek kullanıma açmak bu yöntemde mümkün olurken; gecekondu sorununa da çözüm olmaktadır. Aynı zamanda. sağlıklı bir imar planı temellerini de oluĢturmaktadır. Gereksiz Ģehir bozukluğu, trafiğin tıkanıklığı ve bozuk altyapı sistemine çare olmaktadır.
7.2. Öneriler
Ġmar mevzuatı kapsamında ortaya konulan uygulama yöntemleri her ne kadar teknik olarak uygulanabilir yöntemler olsa da;
- kamulaĢtırma yönteminin, ifade edilen olumsuz yönlerinden dolayı „idare tarafından gerekçeli olarak uygun görülmediği‟ sürece imar planı uygulamasına konu edilmemesi;
- mal sahibinin isteği üzerine gerçekleĢtirilen birleĢtirme, ayırma, yola terk iĢlemleri her ne kadar malikin rızası ile ve idare açısından en ekonomik uygulama Ģekli olsa da, imar planının eĢ zamanda ve bir bütün olarak uygulamaya konu edilememesinden dolayı, iĢlem zorunluluğunda uygulanan ama genelde aktif olarak baĢvurulmayan bir yöntem olmaması gerektiği; - arsa ve arazi düzenlemesi yönteminde plan uygulamasının, bu uygulamaya
yasal dayanak oluĢturan 3194 sayılı Ġmar Kanunundan kaynaklanan bir takım yetersizlikleri olsa da en uygun yöntem olduğu; saha üzerinde gerçekleĢtirilecek imar parseli üretimi ve tüm donatı alanlarının eĢ zamanlı kullanıma açılması; kamuya ait alanların en ekonomik Ģekilde kamu mülkiyetine geçirilmesinden dolayı diğer alternatiflerine göre en uygun yöntem olarak önerilmesi gerektiği;
KAYNAKLAR
Abacıoğlu, M., 2001, Açıklamalı ve Ġçtihatlı Ġmar Kanunu Mevzuatı ve Uygulamaları, Seçkin Yayıncılık, Ankara,250-252.
Abacıoğlu, M., 2006, Ġmar Kanunu Ve Ġlgili Mevzuat, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 121- 123.
Akar, Z., 2002, KamulaĢtırma ve KamulaĢtırmasız El Atma Davaları, Turhan Kitapevi, Ankara.
Aksay, B., 2005, Arazi ve Arsa Düzenlemesi, Mahalli İdareler Derneği Yayınları, Ankara.
Baz, Ġ., 1994, Ġmar Uygulamaları, Ġstanbul, 36-48.
Böke, V., 2004, KamulaĢtırma Kanunu ve KamulaĢtırma Bedelinin Tespiti Davaları, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
Böke, V., 2005, KamulaĢtırmasız El Atma Davaları, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
Çağla, H., 2007, Kentsel DönüĢüm ÇalıĢmalarının Mülkiyet Kullanımına Olan Etkisi Üzerine Bir AraĢtırma ve Konya Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya, 51.
Çınar, T., 2005, KamulaĢtırma ve KamulaĢtırmasız El Atma Davaları, Kartal Yayınevi, Ankara.
Dayıoğlu, O., 2006, Kentsel GeliĢiminde DönüĢüm Projeleri: Süreç ve Aktörlerin Tanımlanması, Zeytinburnu Örneği, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ġstanbul, 18-20.
Demirel, Z., 2002, KamulaĢtırma, Yıldız Teknik Üniversitesi Basım-Yayın Merkezi, Ġstanbul, 27-33.
Erkan, H., 2001, Kadastro Tekniği, Teknik hazırlık ve Baskı, Ankara, 250-258.
Erkan, H. ve Seylam, S.G. ve YaĢayan, A., 2010, Arazi Yönetimi Terimleri Sözlüğü, Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Yayınları, Mattek Matbaacılık, Ankara, 9-48.
Germeç, M.E., 2001, KamulaĢtırma Kanunu ve Ġlgili Mevzuat, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 7-21.
Ġnam, ġ., 1989, Arazi ve Arsa Düzenlemesinde 3194 Sayılı Ġmar Kanunun 18. Maddesi Uygulamaları, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya, 26-29.
Ġnam, ġ., Çağla, H., 2007, Kadastronun Güncellemesi ve Kentsel Yenileme Projeleri Üzerine Bir Ġnceleme, TMMOB 11.Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 2-6 Nisan 2007, Ankara.
Ġnam, ġ., BaĢarır, A., Konuç, K. (2011) Sürdürülebilir Kentsel Mekan Üretiminde Arsa ve Arazi Düzenleme Uygulamalarının Rolü,III. Ulusal Ereğli Kemal Akman Meslek Yüksekokulu Tebliğ Günleri, 28-29 Nisan 2011, Konya
Ġnam, ġ., BaĢarır, A., 2010, Türkiye ve Dünyadan Uygulamalı Örnekler EĢliğinde Kentsel DönüĢüm,8 Kasım Dünya Şehircilik Günü 34. Kayseri.
Karagöz, M., 2010, Haritacılıkta TaĢınmaz Hukuku, Harita ve Kadastro Odası Yayınları, Ankara, 141-153.
Karavelioğlu, C., 1999, 3194 Sayılı Ġmar Kanunun 18. Madde Uygulaması Arazi ve Arsa düzenlemesi Parselasyon, Top-Kar Matbaacılık, Trabzon, 5-38.
KeleĢ, R., 1990, KentleĢme Politikası, İmge Kitapevi, Ankara, s. 132.
KocabaĢ, A., 2006, Kentsel DönüĢüm (/YenileĢ(tir)me): Ġngiltere Deneyimi ve Türkiye‟deki Beklentiler, Literatür Yayınları, Ġstanbul, 2-12.
Koçak, H., ve Beyaz, M., 2004, Ġmar uygulamaları, Birlik Matbaacılık, Ankara, 89-154. Odyakmaz, A.N., 2001, Ġmar Kanunu ve Ġlgili Mevzuat, Alfa Basım Yayım Dağıtım
Ltd.Şti., Ġstanbul, 511-530.
Sağlam, Ġ., 1999, Arazi ve Arsa Düzenlemesi Uygulamalarında KarĢılaĢılan Sorunlar Üzerinde Bir Ġnceleme, HKM Dergisi, 94-99
TüdeĢ, T. ve Bıyık, C., 1994, Kadastro Bilgisi, KTÜ Basımevi, Trabzon.
Ulusoy, Y., 2004, Yargıtay Kararları IĢığında KamulaĢtırmasız El Atma, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 37-39.
Ünal, E. ve Duyguluer, F. ve Bolat, Z. E., 1998, Ġmar Terimleri, Yorum Matbaası, Ankara, 39-113.
Yıldız, F., 2006, imar bilgisi, Nobel yayın dağıtım, Ankara, 108-271.
Yıldız, N., 2000, KamulaĢtırma Tekniği, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Yayınları, Ankara, 92-95.
Yomralıoğlu, T., 1997, Ġmar planı uygulama teknikleri, İber Matbaacılık, Trabzon, 13- 38.
Zein Al-Abidin, M., 2008, Ġstanbul/ The Bridge of Civilizations, Shadirwan yayınları, Ġstanbul, 92-117.
Akkar, Z. M., 2006, Kentsel dönüĢüm üzerine Batı‟daki kavramlar, tanımlar, süreçler ve Türkiye [online],
http://www.spo.org.tr/resimler/ekler/2aee86157b4a40b_ek.pdf [Ziyaret tarihi: 30.03.2013].
Aras Harita Hizmetleri [online],
http://www.arasharita.com/hizmetler/klasikharitauygulamaları.php [Ziyaret tarihi: 19.01.2013].
Al-Sarab Hukuk ve Yasalar Sitesi [online], http://alsarab-law.own0.com/t101-topic [Ziyaret tarihi: 16.03.2013].
Balıkesir Bandırma Belediyesi [online], http://www.bandirma- bld.gov.tr/duyurular/132/pasabayir-mahallesinde-18-madde-uygulamalari.aspx [Ziyaret tarihi: 12.02.2013].
Cihan mühendislik hizmetleri [online], http://www.cihanharita.com/birle-tirme-tevhid- .html [Ziyaret tarihi: 13.02.2013].
Duman, M., 2010, Arsa ve Arazi Düzenlemesinin Tarihi GeliĢimi Tanımı ve Amacı [online], http://meyve-tarimi.blogspot.com/2010/05/arsa-ve-arazi-duzenlemesinin- tarihi.html [Ziyaret tarihi: 19.03.2013].
Düzce Ticaret ve Sanayi Odası [online],
http://www.duzcetso.org.tr/duyuru_d.php?id=338 [Ziyaret tarihi: 22.03.2013].
Gayrimenkuller Ġle Ġlgili Tüm Tanımlar [online],
http://www.katmulkiyeti.com/portal/forum/archives.php/gayrimenkuller-ile-ilgili- tum-tanimlar-1-/273 [Ziyaret tarihi: 19.03.2013].
Güney Kasabası YeĢilova Belediyesi, Nazım Ġmar Planı Örneği [online], http://gunaykasabasi.jimdo.com/güney-kasabası/genel-bilgiler/ [Ziyaret tarihi: 19.03.2013].
Harita Mühendislik Hizmetleri [online], http://jefo.com.tr/calisma_konulari5.htm [Ziyaret tarihi: 13.03.2013].
Ġlkme, M., 2008, Kentsel DönüĢüm ve Bursa Raporu, TMMOB Şehir Plancı Odası [online], http://www.spo.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=809&tipi=2... [Ziyaret tarihi: 25.03.2013].
Ġstanbul Valiliği Tapu Müdürlüğü, 2005, ĠnĢaat Mühendisleri Hakkında HerĢey Sitesi [online], http://www.serki.com/index.php?bolumsec=makale&id=t65ra [Ziyaret tarihi: 13.03.2013].
Kamu Tüzel KiĢiliği [online], http://eksisozluk.com/kamu-tuzel-kisiligi--1141545 [Ziyaret tarihi: 19.03.2013].
Kartallar ġirketler Grubu [online], http://www.kartallar.com.tr/projeresim/187.jpg [Ziyaret tarihi: 15.02.2013].
Kentsel DönüĢüm Tanımı [online], http://tr.wikipedia.org/wiki/kentsel_dönüĢüm [Ziyaret tarihi: 29.03.2013].
Koçak, H., 2010, Yola Terki Bulunmayan Ġfraz ĠĢlemlerinde Yüzölçüm Hatası Tespiti ve Düzeltme [online], http://artvinkadastro.gov.tr/userfiles/file/Makale_47.pdf [Ziyaret tarihi: 13.03.2013].
Madencilik Forum Sitesi [online], http://www.forumaden.com/forum/netcad/netcad-gis- 5-0/ [Ziyaret tarihi: 19.02.2013].
Milli emlak genel müdürlüğü [online], Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı, http://www.milliemlak.gov.tr/devir-ve-terk [Ziyaret tarihi: 08.02.2013].
Milli emlak genel müdürlüğü [online], Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı, http://www.milliemlak.gov.tr/kamu-dev-istimval [Ziyaret tarihi: 08.02.2013].
Milli emlak kontrolörleri [online], http://www.milliemlak.org/cmakale/detay/4/ [Ziyaret tarihi: 15.02.2013].
Tapu Kadastro Ġmar Orman [online], http://tapu-
kadastro.net/index.php/mevzuat/kanunlar/126-2942-sayili-kamulastirma-kanunu [Ziyaret tarihi: 18.03.2013].
Tapu Kadastro Ġmar Orman [online], http://tapu-
kadastro.net/index.php/mevzuat/kanunlar/3194-sayili-imar-kanunu [Ziyaret tarihi: 18.03.2013].
TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası [online], http://www.hkmo.org.tr/ [Ziyaret tarihi: 17.03.2013].
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası [online],
http://www.zmo.org.tr/mevzuat/mevzuat_detay.php?kod=45 [Ziyaret tarihi:
12.03.2013].
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası [online],
http://www.zmo.org.tr/mevzuat/mevzuat_detay.php?kod=178 [Ziyaret tarihi:
12.03.2013].
Trabzon Belediyesi [online], http://www.trabzon.bel.tr/isAkis/ImarSehircilik.html [Ziyaret tarihi: 19.02.2013].
Yiğit harita hizmetleri [online], http://www.yigitharita.com/ifraz-tevhid-yola-terk- iĢlemleri/ [Ziyaret tarihi: 18.02.2013].
Yüksek Öğretim Kurulu [online], http://www.tez2.yok.gov.tr/ [Ziyaret Tarihi: 07.03.2012].
ÖZGEÇMĠġ KĠġĠSEL BĠLGĠLER
Adı Soyadı : Arjan Sh. Al. OMAR
Uyruğu : IRAK
Doğum Yeri ve Tarihi : Kerkük-1983
Telefon : 05364808122
Faks : Yok
e-mail : arjan_sharaf@yahoo.com
EĞĠTĠM
Derece Adı, Ġlçe, Ġl Bitirme Yılı
Lise : Al-Waleed Lisesi-Kerkük 2001
Üniversite : Kerkük Üniversitesi-Kerkük 2005 Yüksek Lisans :
Doktora :
Ġġ DENEYĠMLERĠ
Yıl Kurum Görevi
UZMANLIK ALANI
YABANCI DĠLLER Arapça
Ġngilizce
BELĠRTMEK ĠSTEĞĠNĠZ DĠĞER ÖZELLĠKLER YAYINLAR