Bu araştırmanın amacı, ortaöğretimde matematik derslerinde fonksiyon konusu özelinde GeoGebra yazılımı kullanımının öğrencilerin matematik başarısına etkisini ve bu süreçte bu kavrama ve matematiğe bakış açılarındaki değişimleri incelemek olarak belirlenmiştir. Uygulama öncesi ve sonrası ölçme araçları kullanılarak veriler elde edilmiştir. Veriler bir istatistik ve analiz programı ile analiz edilerek araştırmanın sonuçlarına ulaşılmıştır. Bu amaç doğrultusunda elde edilen bulgular ve yorumlara yukarıdaki bölümde yer verilmiştir.
Bu araştırmada konu olarak ortaöğretim 9. sınıfında okutulan matematik dersi müfredatının en önemli konularından biri olan fonksiyonlar konusu seçilmiştir. Araştırmanın örneklemini Bolu’nun Mengen ilçesinde bir devlet okulunun 9. sınıf iki şubesinde yer alan 68 öğrenci oluşturmaktadır.
Uygulamaya başlamadan önce pilot uygulamalar ve uzman görüşleriyle veri toplama araçları geliştirilmiştir. Uygulamadan önce hazırbulunuşluk testi ve matematik tutum ölçeği kullanılmıştır. Hazırbulunuşluk sınavı ile iki grubun öğrencilerinin bilişsel ve duyuşsal anlamda birbirine denk olduğu görülmüş ve gruplardan biri deney, diğeri kontrol grubu olarak belirlenmiştir. Deney grubunda ve kontrol grubunda 34 ‘er öğrenci yer almıştır.
77
grubunda dersin işlenişinde BCS kullanılırken kontrol grubunda BCS ve bilgisayar teknolojileri kullanılmamıştır.
Uygulamanın sonunda her iki gruba fonksiyon ile ilgili bir son test uygulanarak bilişsel düzeyleri belirlenmiştir. Ayrıca öğrencilerin duyuşsal yönden gelişimini belirlemek için uygulama sonunda matematiğe yönelik tutum ölçeği tekrar uygulanarak başlangıçtaki tutumları ile karşılaştırılmıştır. Ayrıca fonksiyon tutum testi de her iki gruba uygulanarak öğrencilerin uygulama sonrası fonksiyon kavramına karşı nasıl bir tutum geliştirdiği tespit edilmiştir.
Araştırmada elde edilen bulgulara göre, deney ve kontrol grubundaki öğrencilerin uygulama öncesi başarıları denk olarak bulunmuştur (t=0.922, p=0.360>0.05). Uygulama sonrasında ise deney grubunda yer alan öğrencilerin başarıları (ortalama = 10.2) ile, kontrol grubunda yer alan öğrencilerin başarıları (ortalama = 9.41) istatistiksel olarak anlamlı düzeyde (p=0.457>0.05) denk çıkmıştır.
Ortaöğretim 9. sınıf matematik öğretiminde, Geogebra kullanılarak gerçekleştirilen öğretimin, geleneksel yönteme göre öğrenci başarısı üzerinde daha etkili olduğu gözlenmiştir. Deney grubu öğrencilerinin kontrol grubu öğrencilerine göre fonksiyon başarı testi ortalamaları, daha yüksek olsa da aralarında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamamıştır. Bu sonuçlar, BCS destekli öğretimin öğrenci başarılarına etkisi üzerine çalışma yapan Parks (1995), Büyükköroğlu, Düzce, Çetin, Mahir, Deniz ve Üreyen (2006), Kariuki ve Burkette (2007), Takunyacı (2007)’ nin çalışmalarında ve Hall (1993) un çalışmasında (Akt. Kieran, 2007) bulduğu sonuçlar ile paralellik göstermektedir. Bu çalışmalarda deney grubunda yer alan öğrencilerin başarıları yüksek çıkmasına rağmen istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır.
Çalışmaya katılan deney grubu öğrencilerinin matematiksel işlem gerektiren sorularda konuyu anlamalarına rağmen başarılı olamadıkları görülmüştür. Bu açıdan Geogebra ile yapılan ders sonunda deney grubu öğrencileri, fonksiyon kavramının mantığını anlamalarına rağmen anladıklarını soru üzerinde işlemsel olarak kullanamamışlardır.
Deney ve kontrol gruplarının başarı ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark çıkmaması seçilen örneklemdeki öğrencilerin matematik dersindeki akademik başarılarının düşük olmasından (Tablo 20 ve Tablo 21) ya da uygulama
78
süresinin kısalığından (Streun, Harskamp, Suhre, 2000, Akt. Kieran, 2007; Yıldız ve Tüzün, 2011) kaynaklanabilir. Uygulamanın yapıldığı eğitim-öğretim döneminde I. dönem sonu matematik dersi not ortalaması 100 üzerinden kontrol grubunda 45.74 iken, deney grubunda 39.26’dır. Aşağıdaki tabloda deney ve kontrol gruplarındaki öğrencilerin uygulama yapılan eğitim döneminin I. dönemine ait matematik dersi başarı ortalamalarına ait frekans ve yüzdeler yer almaktadır.
Tablo 20
Deney Grubu Öğrencilerinin I.Dönem Matematik Dersi Not Ortalamalarına Ait Frekans ve Yüzdeler
Tablo 21
Kontrol Grubu Öğrencilerinin I. Dönem Matematik Dersi Not Ortalamalarına Ait Frekans ve Yüzdeler
Öğrencilerin matematiğe yönelik tutumları incelenirken sırasıyla,
Not Aralığı Öğrenci Sayısı %
0 – 20 4 11.76 20 – 40 17 50 40 – 60 7 20.59 60 – 80 3 8.82 80 – 100 3 8.82 Toplam 34 100
Not Aralığı Öğrenci Sayısı %
0 – 20 1 2.94 20 – 40 8 23.53 40 – 60 19 55.88 60 – 80 6 17.65 80 – 100 0 0 Toplam 34 100
79
Deney grubundaki öğrencilerin matematiğe yönelik ön tutum ve son tutum puanları,
Kontrol grubundaki öğrencilerin matematiğe yönelik ön tutum ve son tutum puanları,
Kontrol grubu öğrencilerinin ve deney grubu öğrencilerinin uygulama öncesi ve sonrası matematiğe yönelik ön tutum ve son tutum puanları karşılaştırılmıştır.
Elde edilen bulgulara göre öğrencilerin matematiğe yönelik tutumları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunamamıştır. Kontrol grubu öğrencilerin uygulama öncesi matematik tutum puan ortalamaları X =56.21 iken uygulama sonrası matematik tutum puan ortalamaları X =54.5 olarak bulunmuştur. Kontrol grubu öğrencilerinin geleneksel yönteme göre yapılan ders sonrası matematik dersine yönelik ortalama tutum puanlarının düştüğü gözlenmiştir. Deney grubu öğrencilerinin uygulama öncesi matematik tutum puan ortalamaları X =57.41 iken uygulama sonrası matematik tutum puan ortalamaları X =63.35 olarak bulunmuştur. Deney grubu öğrencilerinin GeoGebra ile yapılan ders sonrası matematik dersine yönelik ortalama tutum puanlarının yükseldiği gözlenmiştir. Her ne kadar iki grup arasında matematik tutum puanları arasında anlamlı düzeyde bir farklılık olmasa da, iki grubun uygulama sonrası anlamlılık düzeyi değeri anlamlı düzeyde farklılık olma ölçütü olan (p<0.05) sınıra çok yakın bir değer bulunmuştur (bulunan p değeri p=0.087). BCS destekli öğretimlerde öğrencilerin matematiğe yönelik tutumlarında olumlu yönde katkı sağladığını gösteren çalışmalar da bulunmaktadır (Yıldız, 2009; Helvacı, 2010). Ancak sonuçlar Arslan (2008), Çankaya ve Karamete (2008), Yemen (2009) çalışmalarındaki bulgular ile paralellik göstermektedir. Tutum çok fazla benimseme ya da çok fazla karşı olma gibi duygusal taraf tutmayı kapsaması nedeniyle değişmelere dayanıklılık gösterir (Dönmez, 1978, Akt. Arslan, 2008). Tutum değişikliklerinin uzun süreçler alması öğrencilerin matematiğe yönelik tutumları arasında anlamlı farklılık oluşmamasına neden olmuş olabilir.
Araştırmada öğrencilere uygulanan fonksiyonlar tutum ölçeği sonuçları doğrultusunda, tutum ölçeği maddelerinin deney ve kontrol gruplarına göre elde edilen ortalama değerlerinde istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamamasına rağmen, dersin Geogebra kullanılarak işlenen deney grubu ile dersin geleneksel yöntemlerle
80
işlendiği kontrol grubunun fonksiyonlar konusunda geliştirdikleri tutumlar arasında deney grubu lehine bir fark gözlenmiştir.
Bu sonuçlar kontrol grubunun fonksiyonları öğrenme konusunda, deney grubu kadar olumlu bir tutum geliştiremediklerini gösterir. Literatürde, Yazıcı’nın (2002) yapmış olduğu çalışmadan elde ettiği bulgular bu sonucu destekler niteliktedir. Derste buluş yöntemine uygun olarak hazırlanmış çalışma yapraklarının kullanıldığı deney grubu ile dersin geleneksel yöntemlerle işlendiği kontrol grubunun olasılık konusunda geliştirdikleri tutumlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunamadığı, ancak deney grubunun olumlu yönde tutumlar geliştirdiği vurgulanmaktadır.
Deney grubuna uygulanan yapılandırılmış görüşme formlarından elde edilen bulgular neticesinde de Geogebra destekli yapılan ders hakkındaki düşüncelerin olumlu yönde olduğu ortaya çıkmıştır. Öğrenciler, GeoGebra destekli ders işlemenin matematik dersleri için çok yararlı olduğunu, derste öğrenilenlerin kalıcılığını sağladığını, matematik dersini sıkıcılıktan kurtarıp eğlenceli hale getirdiğini, dersin pekiştirilmesinde kullanılabilecek bir araç olduğu ve öğrencilere görsellik sağladığını belirtmişlerdir.