• Sonuç bulunamadı

4. SONUÇ, TARTIġMA VE ÖNERĠLER

4.1. Sonuç

Ege Bölgesi‟nin Ege Bölümü‟nün Edremit Yöresi‟nde yer alan Edremit ve Zeytinli çayı havzalarının ekolojik koĢullara göre arazi kullanım kabiliyet sınıflandırmalarını belirlenmesi amacı ile hazırlanmıĢtır. ÇalıĢma, “Atalay Yöntemi‟ndeki aĢamalar takip edilerek hazırlanmıĢtır. Bu yönteme göre arazi kullanım kabiliyet sınıflandırmasını etkileyen tüm parametreler ayrı ayrı değerlendirilmiĢ, inceleme alanlarının ekolojik koĢullara göre arazi kullanım kabiliyet sınıfları belirlenmiĢtir.

TOPRAKSU tarafından 1978 yılında yapılan arazi kullanım kabiliyet sınıflandırmasına göre Edremit Çayı Havzası‟nın %36,4‟ü I., II., III. ve IV. sınıflarına ait tarıma uygun arazilerden oluĢurken Zeytinli Çayı Havzası‟nın %19,4‟ü I., II., III., IV. sınıflarına ait tarıma uygun arazilerden oluĢmaktadır. Tarıma uygun olamayan araziler Edremit Çayı Havzası‟nın %63,6‟sını oluĢtururken Zeytinli Çayı Havzası‟nın %80,6‟sını oluĢturmaktadır.

TOPRAKSU sınıflandırmasına göre I. Sınıf araziler her iki havzada da genellikle Edremit Ovası‟nın kuzey kesimlerinde gözlemlenmektedir. Bu araziler Edremit Çayı Havzası‟nın %11,8‟ine Zeytinli Çayı Havzası‟nın ise %2,4‟üne karĢılık gelir. II. sınıf araziler Edremit Çayı Havzası‟nın %7,3‟ünü Zeytinli Çayı Havzası‟nın ise %2,8‟ini oluĢturmaktadır. III. sınıf araziler Edremit Çayı Havzasının %6 Zeytinli Çayı havzasının ise %1,5 karĢılık gelmekte olup Edremit Çayı Havzası‟nda Çamcı ve Yaylaönü kırsal mahallelerinin güneyinde yer alırken Zeytinli Çayı Havzası‟nda ise Altınkum Mahallesi‟nin batısı ve Orta Tepe‟nin güneyinde yer almaktadır. IV. sınıf araziler Edremit Çayı Havzası‟nın %11,4‟ünü Zeytinli Çayı Havzası‟nın ise %12,8‟ini oluĢturmaktadır. Bu araziler Edremit Çayı Havzası‟nda Keklik Tepe, Dereli ve Hacıarslanlar kırsal mahallelerinin güneyinde YaĢyer Kırsal Mahallesi‟nin ise doğusunda yer almaktadır. Zeytinli Çayı Havzası‟nda ise Beyoba Kırsal Mahallesi‟nin güneyinde yer almaktadır. V. sınıf araziler TOPRAKSU sınıflandırmasında her iki havzada da mevcut değildir. VI. sınıf araziler Edremit Çayı Havzası‟nın %10,8‟ini oluĢturmaktadır. VI. sınıf araziler TOPRAKSU

sınıflandırmasında Zeytinli Çayı Havzası‟nda mevcut değildir. Bu araziler, Edremit Çayı Havzası‟nda Yaylaönü Kırsal Mahallesi‟nin kuzeyinde Çamcı Kırsal Mahallesi‟nin kuzeyi ve doğusunda yer almaktadır. VII. sınıf araziler her iki havzada da en geniĢ alana sahip arazi sınıfıdır. Bu araziler, Edremit Çayı Havzası‟nın %52,6‟sına Zeytinli Çayı Havzası‟nın ise %80,4‟ine karĢılık gelmektedir. VIII. sınıf araziler Edremit Çayı Havzası‟nın %0,1‟ini Zeytinli Çayı Havzası‟nın ise %0,2‟sini oluĢturmaktadır.

Edremit ve Zeytinli çayı havzalarında ekolojik koĢullar dikkate alınarak hazırlanan yeni arazi kullanım kabiliyeti sınıflarına göre Edremit Çayı Havzası‟nın %38,3‟ü I., II., III., IV. sınıflarına ait tarıma uygun arazilerden oluĢurken Zeytinli Çayı Havzası‟nın %7,1‟si I., II., III., IV. sınıflarına ait tarıma uygun arazilerden oluĢmaktadır. Tarıma uygun olamayan araziler Edremit Çayı Havzası‟nın %61,7‟sini oluĢtururken Zeytinli Çayı Havzası‟nın %92,9‟ini oluĢturmaktadır. Zeytinli Çayı Havzası‟nın tarıma uygun arazilerinin az oluĢunun temel sebebi havzanın önemli bir kısmını çok sarp dağlık arazilerin oluĢturması ile ilgilidir. Edremit Çayı Havzası ise daha çok platoluk bir saha olarak nitelendirilebilir.

I. sınıf araziler her iki havzada da Edremit Ovası‟nın bulunduğu kesimde yer almaktadır. Bu araziler Edremit Çayı Havzası‟nın %13.5‟ini Zeytinli Çayı Havzası‟nın ise %3,7‟sini oluĢturmaktadır. I. sınıf araziler, her türlü tarımsal faaliyetin yürütülebildiği vejetasyon süresi 240 günden uzun yılda en az 3 ürün alınabilen oldukça verimli arazilerdir. II. sınıf araziler Edremit çayı Havzası‟nın %5,4‟ünü oluĢtururken Zeytinli Çayı Havzası‟nın ise %0,5‟ini oluĢturmaktadır. Bu araziler iklimin sınırlandırıcı etkisinin pek görülmediği, drenaj sorunu olan, taĢkın riski taĢıyan, entisol ve inceptisol toprak tiplerinin görüldüğü sahalar olup inceleme alanında daha çok eski akarsu yataklarının bulunduğu kesimlerde, I. sınıf arazilerin kenarında ve hafif eğimli düzlüklerin bulunduğu alanlarda gözlemlenir. III. sınıf araziler Edremit Çayı Havzası‟nın %8‟ine Zeytinli Çayı Havzası‟nın ise %0,9‟una karĢılık gelmektedir. Bu araziler inceleme alanlarında ova ile platoluk saha arasındaki geçiĢ sahalarında ve plato yüzeylerinde yer almaktadır. IV. sınıf araziler Edremit Çayı Havzası‟nın %11,3‟ünü Zeytinli Çayı Havzası‟nın %2‟sini oluĢturmakta olup inceleme alanlarında eğimin %10-20 arasında değiĢtiği kuru tarım faaliyetinin yürütüldüğü sahalara karĢılık gelmektedir. Ek olarak inceleme alanlarında eğim değerleri çok yüksek ancak teraslama yapılarak kullanılan

zeytinlikler de IV. sınıf arazi kapsamında değerlendirilmektedir. V. sınıf araziler Edremit Çayı Havzası‟nın %3,4‟ünü Zeytinli Çayı Havzası‟nın ise %3,1‟ini oluĢturmaktadır. VI. sınıf araziler Edremit Çayı Havzası‟nın %1‟ine Zeytinli Çayı Havzası‟nın ise %0,3‟üne karĢılık gelmekte olup her iki havzada da iklimin otsu vejetasyonun yetiĢmesine izin verdiği, sığ ve taĢlı toprakların bulunduğu kesimlerde gözlemlenmektedir. VII. sınıf araziler Edremit Çayı Havzası‟nın %55,5‟ini Zeytinli Çayı Havzası‟nın ise %88.4‟ünü oluĢturmaktadır. Bu araziler her iki havzada da orman ve çalı vejetasyonunun hakim olduğu en geniĢ alan kaplayan arazi kabiliyet sınıfıdır. VIII. sınıf araziler ise Edremit Çayı Havzası‟nın %1,8‟ini Zeytinli Çayı Havzası‟nın ise %1,2‟ini oluĢturmakta olup her iki havzada da zirve düzlükleri, bataklık ve hareketli kumul sahalarının bulunduğu yerlerde gözlemlenmektedir. Ayrıca Edremit Çayı Havzası‟nda, Havran Çayı ve Edremit Çayı su bölümü çizgisinde yer alan maden sahası da VIII. sınıf olarak değerlendirilmektedir.

Eski arazi kabiliyet sınıflandırması (TOPRAKSU) ve ekolojik koĢullar dikkate alınarak oluĢturulan yeni arazi kullanım kabiliyet sınıflandırması karĢılaĢtırıldığında incelemeye konu olan her iki havzanın da arazi kabiliyet sınıfları arasında kayda değer değiĢimler tespit edilmiĢtir. Bu değiĢim Edremit Çayı Havzası‟nda %41,8 iken Zeytinli Çayı Havzası‟nda ise %23,2‟dir. Bu oranlar iki yöntem arasında belirgin farklılıklar olduğunu kanıtlamaktadır.

Eski arazi sınıflandırmasında tarıma uygun olan araziler Edremit Çayı Havzası‟nda %36,4 iken ekolojik koĢulları dikkate alan yeni arazi kullanım kabiliyet sınıflandırmasında %1,9 artıĢ göstererek %38,3‟e yükselmiĢtir. Zeytinli Çayı Havzası‟nda ise %19,4‟ten %7,1‟ye düĢmüĢtür. Tarıma uygun olamayan araziler eski arazi kullanım kabiliyet sınıflandırmasında %63 iken ekolojik koĢulları dikkate alan yeni arazi kullanım kabiliyet sınıflandırmasında%1.3 azalıĢ göstererek %61,7‟ye düĢmüĢtür. Zeytinli Çayı Havzası‟nda ise eski arazi kullanım kabiliyet sınıflandırmasına göre tarımsal faaliyetler için uygun olmayan arazilerin payı %80,6 iken ekolojik koĢulları dikkate alan yeni arazi kullanım kabiliyet sınıflandırmasında bu değer %12,3 artıĢ göstererek % 92,9‟e yükselmiĢtir.