Bu tez araştırmasında amacımız; Kur’an’ı Kerim’in farklı çevirilerinde karşımıza çıkan ama aynı anlamda kullanıldıkları varsayılan köy, kasaba, kent, şehir, ülke, memleket gibi çok geniş bir yelpazeyi oluşturdukları görülen yerleşkeleri, şemsiye kavram olarak kabul ettiğimiz “şehir” altına alarak anlamaya çalışmak olmuştur.
Bunun için öncelikle incelenecek çevirilerin tespiti gerekli görülmüş, çok kabarık bir sayıya sahip Kur’an çevirileriyle karşılaşılmıştır. Kur’an’ı Kerim’in Türkçeleştirilmesi sürecini “Meal- Tercüme- Çeviri” adlandırılması sorunu ile başlayan bir zeminde bulduk, bu sorun “meal” kelimesinin kabulüyle kısmen çözülmüştür. Hangi kelime tercih edilirse edilsin, Kur’an çevirisinin dilbilimsel (linguistik) olduğu kadar, yorum bilimsel (hermenötik) bir çabanın ürünü olacağı açıktır. Bu çabanın günlük yaşamda karşılığı bir gruplaşma veya cemaatleşme şeklinde ortaya çıkmaktadır, dolayısıyla “hangi meal?” sorusunda istemsiz bir şekilde bir yapılaşmaya öykünme söz konusudur. İçine düşülen bu durumu sorun veya “ötekileştirme” olarak yaşamamak adına, tespit edilen tüm mealler üzerinden çalışmayı araştırmamızın objektifliği açısından çözüm olarak düşündük. Çalışmamız sonucunda ulaştığımız “Fenomenolojik Sosyoloji” kuramında, karşılaşılan bu sorun “tipleştirme” başlığı altında karşılık buldu ve çözümünü de “ideal tipleştirme” olarak bize sundu.
Bu bölümün girişinde sözünü ettiğimiz şekilde çevirisi yapılan kelimelerin dört farklı kavram için kullanıldıkları tespit edilmiş ve bu kavramların geçtiği ayetler belirlenmiştir. Aynı meal içerisinde dahi bir açıklama yapılmaksızın, farklı kullanımların bulunması bizce ayet anlamının netleşmesi önünde bir engel olarak düşünülmektedir. Alan uzmanlarınca bu konunun yeniden değerlendirilmesi gerektiği şeklindeki görüşümüzü belirtmek isteriz.
Bu çalışma kapsamında nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi, içerik analizi ve gömülü teoriden faydalanılması, araştırmayı nicel araştırma tekniklerine yaklaştırmış ve tekrarlanabilir ayrıcalığını araştırmamıza kazandırmıştır.
Tespit edilen kavramlar; K-R-Y, B-L-D, M-D-N ve M,S,R ayrı birer doküman kabul edilerek bulundukları ayetler kodlaştırma işlemine tabi tutulmuştur. Bu işlem araştırmamızın bel kemiği niteliğinde olmuş ve uzun bir süreyi almıştır. Sonuçta her bir
kavram için kod ve frekansı içeren tablolar elde edilmiştir. Elde edilen tablolar frekans değerlerine göre sıralandığında, her kavram için farlı kodların yüksek frekansa sahip olduğu görülmüştür. Bu durum bu kavramların farklı konulara gönderme yaptığını ortaya çıkaran bir bulgu olarak değerlendirilmiştir. Ortaya çıkan konular bağlamında kent sosyolojisi kuramlarına yaklaştırma çabası gösterilse de, araştırmamızın yüksek lisans olması ve zaman sınırlılığının bulunmasından dolayı kent kuramları araştırmamızda ayrı bir bölüm olarak yer almamış ayrıca amacımızın “şehir” çatısında bir anlama çalışması olduğu unutulmamıştır.
Şemsiye kavram olarak kabul ettiğimiz “şehir”e bütünsel bakışın sağlanabilmesi için elde edilen dört kavrama ait kod-frekans tabloları yan yana konulmuş ve ortak kodlar frekansları ile birlikte alınarak yeni bir tablo elde edilmiştir. Böylece araştırmamız için ihtiyaç duyduğumuz “şehir” kavramının çatılaştırma işlemi kod ve frekanslar üzerinden gerçekleştirilmiştir.
Elde edilen son tablo Kur’an’ı Kerim çevirilerinde yerleşke isimlendirmelerinin ortak kodlarını içeriyor olmasından dolayı çok kıymetlidir ancak bir kurama ulaşma noktasında eksik kalmıştır. Birimlere bölünmüş bu kodların yeniden işlenmesi gerekmiştir. Homojen, ayırt edici ve objektifliğe dikkat edilerek bütünleştirme yapmak suretiyle bu frekans tablosunu kategorileştirmeye başlanılmıştır.
Bir kuram düşünülmeden bağımsız şekilde kategorileştirme işlemi yapılmış, daha sonra oluşan bu altı kategori tablosu, ilk tablosundan itibaren değerlendirilmiştir.
İlk kategorileştirme işlemi sonucunda elde edilen kategorilerden herhangi bir kurama ilişkin yakınlaştırma yapılabilecek veriler elde edilememiş, ancak oluşan kategoriler Michel Facault ve Edmund Husserl üzerinde düşünmeye sevk etmiştir. İkinci kategorileştirme sonucunda oluşan kategoriler, Husserl’in kavramları için uygunluk gösterse de, yöntem değil “kuram” arayışımız bizi Alfred Schutz’a ulaştırmıştır. Kategorilerimizin “Fenomenolojik Sosyoloji” kuramında karşılık buluyor olması, kuramcımızın ve kuramımızın belirlenmesini sağlamıştır. Daha önce elde edilmiş olan kategoriler böylece fenomenolojik sosyolojinin başlıkları altına yerleştirilmeye çalışılmıştır.
Alfred Schutz’un kuramı düşünsel boyut açısından “fenomenoloji” temelli olup, sosyoloji boyutu ise “yorumlayıcı sosyolojiye” dayanmaktadır. Bu kuramın daha iyi
anlaşılabilmesi Edmund Husserl ve Max Weber’in düşünce ve öğretilerinin de anlaşılmasına bağlıdır.
Kategorileştirmelerimiz açıkçası bizce çok yorumlanmalarına ihtiyaç duyulmadan kuram alt başlıkları içerisinde dahil olmuşlardır. Sonuç bölümünün tekrar mahiyette olmaması için sadece kuramın ana başlıkları altına düşen bulgularımızdan örneklem yapmayı uygun bulduk.
“Mekân Belirteçleri”, “İşaret İsimleri” ve “Yapı Adları” kategorileri eylemlerimiz aracılığıyla değiştirilebilen ve yeniden düzenlenebilen yani yaşama dünyasında bizim erişimimizde olan kısımları olarak değerlendirilmiş ve kuram alt başlıklarından ‘birincil
ilgililik alanı’na, “Politik alan” ve “Mekke” kategorileri; sadece aşina olmak, bizim ana
ilgimiz açısından içerebilecekleri olasılıkları, şansları ve riskleri tanımak yeterlidir düşüncesi ile ‘ikincil ilgililik alanları’na, ‘şimdiki şartlara göre ilgisiz’ yan başlığı altına; hali hazırdaki ilgilerle hiçbir bağlantıya sahip olmayan diğer alanlar olarak düşündüğümüz, “Yerleşim Alanı” ve “İnsan Mekân Bağ” kategorilerini, “Yerleşim Birimleri Kategorisi”ni ‘mutlak şekilde ilgisiz’ alt başlığı altına yerleştirdik. Bu başlıkların tamamı İlgililik Alanları şeklinde kuramımızda YAŞAM DÜNYASININ BİLİŞSEL KURULUMU ana başlığı altında yer almaktadırlar.
Yine ;“İnsan-İnsan ilişki adları”, “Paylaşımlı insan-insan ilişkileri”, “Seçkicilikli insan-insan ilişkileri”, “Akrabalık adları”, “Yöneticiler”, “Diktatör”, “Elit”, “Eşraf” ve “Emekçi” kategorilerini Tipleştirmeler olarak düşündük ve Koşulsuz Olarak Kabul
Edilen Toplumsal Dünya alt başlığını kapsayan YAŞAM DÜNYASININ BİLİŞSEL
KURULUMU ana başlığı altında olmalı diye değerlendirdik.
“İnsanlık” kategorisi insanın içerisine doğduğu bu dünyanın kendisi gibi başkalarının da varlığının koşulsuz kabulü ile Sağduyu Bilgisi ve İnsanlık başlıkları altında değerlendirildi.
“Yabancı” kategorisi doğrudan Topluluktaki Yabancı başlığı altına konulmuştur.
“Toplum eğitmenleri”, “İletişim” ve “Uyarı” Dil ve Toplumsal Bilgi “Rol
modeller” kategorisi ise, İlgililik ve Tipleştirme Sistemleri ile TOPLUMSAL İLİŞKLER DÜNYASI ana başlığı altında düşündüğümüz kategoriler oldu.
“İnsan Doğası”, “Kuralsızlık”, “Düşünsel Davranışlar”, “Boyun Eğmek” ve “Zor Kullanmak” kategorilerini YAŞAM DÜNYASINDA EDİMDE BULUNMAK ana başlığı altında değerlendirilmelerinin uygun olduğunu düşündük.
“Normsuzluk”, “Değersizlik”, “Hayatın Yok Oluşu”, “Yok Oluş” alt kategorilerinin en üst kategorisini oluşturan “Ölüm” kategorisiyle birlikte kuram ana başlıklarından biri olan DENEYİM ALANLARI altında değerlendirmek bizce uygun görülmüştür.
Nihai tabloya ulaştığımızda, 9403 frekansla “kültür”, 8824 frekansla “bilinç” ve 5123 frekansla “öteki” şeklinde Kur’an’ı Kerim’de bize göre “şehir” kavramının temellendirildiği kategorileri ortaya çıkarmış olduk. Fenomenolojinin temel niteliği
bilincin bir şeye yönelimselliğidir. Burada bilincin kültüre ve ötekine yönelimselliği söz
konusu olmaktadır.
Bu veriler ışığında çalışmamızın sorun cümlesine geri döndük, “Şehrin sorunları
yerine Şehirdeki sorunlar” şeklinde, şehri ve toplumsal ilişkileri anlama çabasıdır diye
oluşturduğumuz sorunsalımızın, Fenomenolojik Sosyoloji ile açıklığa kavuşacağı sonucuna ulaştık. Çünkü şehre ait kurulan diğer kuramlar, her biri ayrı değer ve özel yere sahip oluşlarının yanı sıra, şehrin sorunları üzerine temellendirilmiş bulunmaktadırlar. Fenomenolojik Sosyoloji kuramı ise, nihai kategorileştirme tablosu verilerince ortaya çıkan şekliyle şehirdeki sorunları tanımamıza daha çok yardımcı olacak bir kuramdır.
KAYNAKÇA
Çüçen, A. K. (2015). Martin Heidegger: Varlık ve Zaman. İstanbul: Sentez Yayınları.
Çınar, A. (2013). Modernizm, Kent ve Toplum. Bursa: Emin Yayınları.
Çalışkan, M. S. (2019, Haziran). Kur'an'da Yerleşim Birimleri. Sakarya
Üniversitesi İlahiyat Fakültesi dergisi, 21, 29-66.
Çapçıoğlu, İ., & Beşirli, H. (2013). Sosyoloji'ye Giriş. Ankara: Grafiker Yayınları. Çelebi, V., & İnal, A. (2019, Ağustos). J.G.Fichte, J.P.Satre ve E. Leninas da Ben
ve Ben-Olmayan/ Öteki İlişkisi Bağlamında Diyalektik Süreç. Uluslar Arası
Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(65), 600-610.
Çelik, M. (2019, Ocak). Başkan'dan. Düşünen Şehir(8).
Çotuksöken, B. (2002). Felsefe: Özne-Söylem. İstanbul: İnkılâp Kitapevi. Öztürk, M. (2016). Meal Kültürümüz. Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
Öztürk, M. (2017). Cumhuriyet Türkiyesi'nde Meal ve Tefsirin Serencamı. Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
Öztürk, M. (2018). Kur'an' Kendi Tarihinde Okumak. Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
Açıkgöz, Ö. (2011, 9 13). Şehir, Şehir Toplumu ve Şehir Sosyolojisi.
DergiPark(35), 57-83.
Akpınar, S. (2017). Orhan Pamuk Romanlarında "Öteki". Avrasya, 330-344. Apaydın, Y. (2019, Ocak). Fıkıh, Hikmet, Medeniyet. Düşünen Şehir(8), 36-41. Aristoteles. (2017). Politika. (F. Akderin, Çev.) Say Yayınları.
Baş, T., & Akturan, U. (2017). Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin. Bal, H. (2008). Kent Sosyolojisi. Isparta: Fakülte Kitapevi.
Bal, H. (2016). Nitel Araştırma Yöntem ve Teknikleri. İstanbul: Sentez Yayıncılık. Batuş, G., Alver, F., Arık, B., Çoban, B., & Çığ, Ü. (2011). Kadife Karanlık 2.
İstanbul: Su Yayınevi.
Baudrillard, J. (2005). Şeytana Satılan Ruh Ya da Kötülüğün Egemenliği. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
Bergson, H. (1990). Şuurun Doğrudan Doğruya Verileri. (M. Tunç, Çev.) İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Bilgin, N. (2006). Sosyal bilimlerde İçerik Analizi Teknik ve Örnek Çalışmalar. Ankara: Siyasal Kitapevi.
Bolay, H. (1987). Felsefi Doktirinler Sözlüğü. Ankara: Akçağ Yayınları. Bruno, F. J. (1996). Psikoloji Tarihi. İstanbul: Kıbele Yayınevi.
Cündioğlu, D. (2018). Kuran Çevirilerinin Dünyası. İstanbul: Kapı Yayınları. Cabir, M. (2018, Şubat 5). Kur'an-ı Kerim'de Mekan Kavramı ve İnsan-Mekan
İlişkisi. Yüsek Lisans Tezi. Kayseri: Erciyes Üniversitesi. Canan, S. (2018). Dijital Gelecekte İnsan Kalmak. Tuti Kitap.
Charmaz, K. (2015). Gömülü (Grounded) Teori Yapılandırması Nitel Analiz
Uygulama Rehberi. (R. Hoş, Dü.) Seçkin yayıncılık.
E.Park, R., & Burgess, E. W. (2015). ŞEHİR Kent Ortamındaki İnsan
Davranışlarının Arştırılması Üzerine Öneriler. (P. K. Kayalıgil, Çev.)
Ankara: Levent Ünsaldı.
Eagleman, D. (2019). Incognito. (Z. A. Tozar, Çev.) İstanbul: Bkz Yayıncılık. Eagleton, T. (2016). Kültür Yorumları. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Erbaş, H. (1992). Sosyolojide Fenomenoloji. Ankara Üniveristesi Dil Tarih-
Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü Dergisi, XIV, 159-166.
Erkıpçak, H. T. (2017). Husserl ve Fenomenolojisi: Bir Özet. Arkhe-Logos Felsefe
Dergisi, 247-258.
Erkan, D. D. (2014). Şehir Kavramlarının Yolculuğu. istanbul: İdeal Kültür Yay. Esed, M. (2002). Kur'an Mesajı Meaal-Tefsir. (C. Koytak, & A. Ertürk, Çev.)
İstanbul: İşaret Yayınları.
Fazlıoğlu, İ. (2018). Sözün Eşiğinde. İstanbul: Papersende Yayınları.
Fazlıoğlu, İ. (2019). Yaşadığımız Yüzyılda Anlamlı Cümle Kurma ve Erdemli Davranmanın Nazari Çözümlemesi. Akademik Çalışmalar. Samsun: https:// fazlıoglu.blogspot.com.
Feyizli, H. T. (2008). Kur'an'ı Kerim Meali. İstanbul: Server İletişim Danışmanlık Tanıtım ve Yayıncılık San. Tic. A.Ş.
Foucault, M. (2017). Kelimeler ve Şeyler. (M. A. Kılıçbay, Çev.) Ankara.
Freyer, H. (1968). İctimaî Nazariyeler Tarihi. (T. Çağatay, Çev.) Ankara: A.Ü.D.T.C.F Yayınları.
Gılgamış Destanı. (2017). (S. Maden, Çev.) İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
Giddens, A. (2013). Sosyoloji. (C. Güzel, Dü.) İstanbul: Kırmızı Yayınları.
Giddens, A. (2016). Sosyoloji Kısa Fakat eleştirel Bir Giriş. (Ü. Y. Battal, Çev.) Ankara: Siyasal Kitapevi.
Halilov, S. (2016). Medeniyet ve Kültür . (B. Hasanov, & N. Mehdiyev, Çev.) Ankara: A kitap .
Hamilton, e. (2011). Mitologya. (Ü. Tamer, Çev.) İstanbul: Varlık yayınları.
Hararı, Y. N. (2015). Hayvanlardan Tanrılara Sapıens. (E. Genç, Çev.) İstanbul: Kolektif Kitap.
Harvey, D. (2019). Sosyal Adalet ve Şehir (6. b.). (M. Moralı, Çev.) İstanbul: Metis.
Hassan, Ü. (2019). İbn Haldun ve Siyaset Teorisi . Ankara: Doğu Batı Yayınları. Heyeti, H. N. (Dü.). (2011). Kur'an'ı Kerim'in Metinsiz Muhtasar Meali. İstanbul:
Hayrat Neşriyat.
Hira, İ. (2000, Haziran 1). Max Weber'in Yöntem Anlayışı. Bilgi Sosyal Bilimler
Dergisi(1), 45-58.
Husserl, E. (2007). Kesin Bilim Olarak Felsefe. (A. Kaygı, Çev.) Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yay.
Husserl, E. (2010). Fenomenoloji Üzerine Beş Ders. Ankara: Bilgesu Yayıncılık. İslamoğlu, M. (2012). Kur'an Surelerinin Kimliği. İstanbul: Akabe Vakfı Yayınları. İslamoğlu, M. (2014). Hayat Kitabı Kur'an Gerekçeli Meal- Tefsir. İstanbul: Düşün
Yayıncılık.
Kılıç, N. S. (2012, Nisan 25). Toplumsal İlişkiler Alanı Olarak Sanal Âlem Üzerine Schutzcu Bir Çözümleme. Dokuz Eylül Ün. Sosyal Bilimler Dergisi , 139- 150.
Kılıç, R. (2014). Vahiy ve Mucize. R. Kılıç, & M. Reçber içinde, Din Felsefesi (s. 217-253). Ankara: Grafiker Yayınları.
Kılıçbay, M. A. (2000). Şehirler ve Kentler. Ankara: İmge Kitapevi.
Kısa, M. (2008). Kısa Açıklamalı Kur'an'ı Kerim Meali. Konya: armağan kitaplar. Kalın, İ. (2018). Barbar Modern Medeni. İstanbul : insan Yayınları.
Kalın, İ. (2018). Ben Öteki ve Ötesi. İnsan Yayınları.
Kara, T. (2011). Chicago Okulu: Chicago'ya Özel Bir Perspektif. Sosyoloji Dergisi,
3(22), 367-383.
Karaağaç, G. (2017). Dil Tarih ve İnsan . İstanbul: Kesit Yayınları.
Karaman, H., Özek, A., Dönmez, İ. K., Çağırıcı, M., Gümüş, S., & Turgut, A. (2014). Kur'anı Kerim ve Açıklamalı Meali. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
Karataş, Z. (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Manevi Temelli
Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 71-72.
Keleş, R. (1996). Kentleşme Politikası. Ankara: İmge Yayınevi.
Koç, E. (1993). Fenomenoloji Bilim midir? Felsefe Dünyası(9), 77-78.
Koçak, A., & Sungur, N. (2012). Sosyolojide Araştırma Yöntem ve Teknikleri. (T. G. Şavran, Dü.) Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi üniversite Yayını. Locke, J. (2018). Kelimelerin suistimali. (B. Erdurucan, Çev.) İstanbul: Tefrika
Yayınları.
Mayrıng, P. (2011). Nitel Sosyal Araştırmaya Giriş. Ankara. Mumford, L. (1996). Makina Efsanesi. İstanbul: İnsan Yayınları. Mutçalı, S. (1995). Arapça- Türkçe Sözlük. Dağarcık.
O.Schrag, C. (2006, Ekim). Heidegger Felsefesinde Fenomenoloji, Varlıkbilim ve Tarih. (S. Şen, Dü., & S. Şen, Çev.) ÇTTAD, s. 2015-215. Nisan 20, 2020
tarihinde https://ataturkilkeleri.deu.edu.tr/:
https://ataturkilkeleri.deu.edu.tr/pdf/13ncusonhali/14-
S13_ceviri_%20heideggervetarih_205-215.pdf adresinden alındı
Okuyan, M. (2015). Çok Anlamlılık Bağlamında Kur'an'ı Kerim sözlüğü. İstanbul: Düşün Yayıncılık.
Pinker, S. (2016). Boş Sayfa İnsan Doğasının Modern İnkarı. (Ç. Şarı, Dü.) İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
Pirenne, H. (1982). Ortaçağ Kentleri ve Ticaretin Canlanması. Ankara: Dost Kitapevi.
Rıcoeur, P. (2019). Yorum Teorisi Söylem ve Artı Anlam. İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
Rıtzer, G. (2011). Klasik Sosyoloji Kuramları. (H. Hülür, Çev.) Ankara: De Ki Basım Yayım.
Revonsuo, A. (2017). Bilin. Öznelliğin Bilimi. İstanbul: Küre Yayınları.
Rose, J. (2016). İyi Akort Edilmiş Şehirler. (N. U. Vatan, Dü., & T. Gezer, Çev.) İstanbul: İnfoloji adına Optimist Yayın Grubu .
Schütz, A. (2018). Fenomenoloji ve Toplumsal İlişkiler. Ankara: Heretik.
Schutz, A. (1962). Collected Papers I Studies in Social Theory. (M. Natanson, Dü.) The Hague: Nijhoff.
Schutz, A. (1962). Collected Papers I The Problems of Social Realitity. (M. Natanson, Dü.) The Hague: Nijhoff.
Slatterry, M. (2018). Sosyolojide Temel Fikirler. (Ü. Tatlıcan, G. Demiriz, Dü, Ö. Balkız, G. Demiriz, H. Harlak, C. Özdemir, Ş. Özkan, & Ü. Tatlıcan, Çev.) Bursa.
Sofuoğlu, S. (2009, Ekim 9). Uygulanabilirliliği, Alfred Schutz'un Fenomenolojik Sosyolojisi ve Din Sosyolojisine uygulanabilirliliği. Doktora Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
Strauss, A., & Corbin, J. (2020, Nisan !&). Grounded-theory-methodology.pdf. https://www.depts.ttu.edu/education/ adresinden alındı
Suğur, N. (2013). Sosyolojiye Giriş. Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını. Şatıroğlu, A. (2014, 2). Ayda Yörükan Kent Sosyolojisi Çalışmaları. Sosyoloji
Dergisi, 3(29), 387-402.
Tönnies, F. (2019). Cemaat ve Cemiyet. (E. Güler, Çev.) İstanbul: Vakıf Bank Kültür Yayınları.
Türkçe Kur'an Mealleri. (2019, 07 10). 04 04, 2020 tarihinde http://kuranmeali.com/index.php adresinden alındı
Tarlacı, S. (2019). Bilinç. İstanbul: Destek Yayınları.
Thalheimer, A. (2013). Diyalektik Materyalizme Giriş. İstanbul: Yordam Kitap. Tuna, K. (1987). Şehirlerin Ortaya Çıkışı Ve Yaygınlaşması Üzerine Sosyolojik
Bir Deneme. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınlrı.
Tuna, K. (2002). Yeniden Sosyoloji. İstanbul: Karakutu Yayınları.
Turgut, C. (2020, Nisan 6). Şehir ve Şehir Kuramları. Nisan 6, 2020 tarihinde acedemia: https://www.academia.edu/ adresinden alındı
Vernant, J. P. (1999). Evren Tanrılar İnsanlar. Ankara.
Weber, M. (2018). Şehir, Modern Kentin Oluşumu. İstanbul: Yarın Yayınları. Wirth, L. (2002). "Bir Yaşama Biçimi Olarak Kentleşme" 20. Yüzyıl Kenti. (B.
Duru, & A. Alkan, Çev.) İstanbul: İmge Yayınevi.
www.filozof.net/ Kültür, Türk-İslam Kültürü Nedir?,Tanımı, Tarihi(Sosyoloji).
Nisan 27, 2020 tarihinde filozof.net/:
http://www.filozof.net/Turkce/sosyoloji/826-kultur-nedir adresinden alındı Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2000). Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin
Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş.
Yıldız, A. (2006). Yusuf'un Üç Gömleği. İstanbul: Pınar Yayınları.
Yılmaz, N. (2015, Temmuz 21). Kur'an'da Karye Kavramı. Yüksek Lisans Tezi. Rize: Recep Tayyip Erddoğan Üniversitesi.
Yazır, E. H. (2008). Kur'an'ı Kerim Meali. (M. Özel, Dü.) İstanbul.
Yeşilçayır, C. (2014). Ahlak Felsefesi Nedir. Mavi Atlas GŞÜ Edebiyat Fakültesi