SONUÇ VE ÖNERİLER

5.1. Sonuç

Hazır giyim sektörünün önemi ekonomiye sağladığı katkılar yönünden yadsınamaz. Bilgi ve teknolojinin gelişen dünyası bu sektörü de etkilediğinden, hazır giyim sektörünün zamana uyum sağlayabilmesi, rekabetten geri kalmaması için kaliteyi ürünün tüm aşamalarında yaşanır hale getirmesi gerekmektedir. Kaliteyi yaşatabilmek ancak kalite kontrol uygulamalarının doğru, amaca uygun olarak yapılmasıyla mümkün olmaktadır.

Bu araştırmada; kalite kontrol uygulamalarının nasıl bir süreç izlediği, yapılması gerekenlerin neler olduğu, iyileştirmelerin ve hata önleme faaliyetlerinin nasıl yapılacağının saptanması amacıyla, dokuma kumaştan ürünler üreten bir işletmede, bir uygulama çalışması yapılmıştır. Uygulama yapılan işletmede, 20 günlük bir zaman aralığında kalite kontrol uygulamaları sonucunda hataların hangi bölümden kaynaklandığı belirlenmiştir. A grubu ve son kalite kontrol grubundaki hataların % 100’ü dikim bölümünden kaynaklanmıştır. Dikim hatası; B grubunda % 95, C grubunda % 75, D I grubunda %88 ve D II grubunda % 95 olarak meydana gelmiştir. Bulgular değerlendirildiğinde, uygulama yapılan işletmedeki hataların çoğunluğunun dikim bölümünden kaynaklandığı tespit edilmiştir. Neden - Sonuç analizleri yapılarak, dikim hatalarının oluşma nedenlerinin bulunması çalışmaları yapılmış, Beyin Fırtınası Tekniği sayesinde, hataların büyük ölçüde işçi değişiminden kaynaklandığı belirlenmiştir.

Bu araştırmada elde edilen bulgular ışığında şu sonuçlara varılmıştır:

● Hazır giyim işletmelerinde kaliteyi sağlamada kullanılan bazı istatistiksel yöntemler, veri toplamada, hatanın kaynağının bulunmasında ve ürün izlenebilirliğinin oluşturulmasında büyük önem taşımaktadır.

● Hataların tekrar oluşumunu engellemek, geriye dönük iyileştirme yapmak ve önleyici faaliyetler geliştirmek için problem çözme tekniklerinden yararlanmanın sorunları gidermedeki katkısı uygulamayla görülmüştür.

● Hazır giyim işletmelerinde Dikim bölümü insan kaynaklı çalışmanın en yoğun olduğu üretim birimidir. İşletmede yapılan kalite kontrol uygulama sonuçlarının, Neden-Sonuç analizlerine göre değerlendirilmesiyle, dikim hatasının insan kaynaklı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

● Eğitimin öncelikli kimlere verileceği, işletmede dikim grupları arasında en fazla hatanın oluştuğu B Grubu’ndaki dikim operatörlerinin iş bilme tahlilleri yapılarak belirlenmiştir. Buradan dikim bölümünde çalışan dikim operatörlerinin, hangi işlemi bilip bilmediklerinin yazılı formlara kaydedilerek, bu verilerin bilgisayara girilmesinin işletme için gerekliliği sonucu çıkarılmıştır. Bu bilgiler, işgücü planlamasından, eğitime kadar her konuda klavuz görevini yerine getireceklerdir.

Dikim operatöründen kaynaklanan dikim hatası sorunlarının çözümünü sağlayabilmek için örnek bir çalışma yapılmış, bir eğitim modeli hazırlanmıştır. Eğitim modelinin iki şekilde uygulanmasının uygun olacağı düşünülmüştür. Bunlar:

● En az bir operasyonu (işlemi) iyi bilen dikim operatörleri için uygulanacak olan İş Eğitimi,

● Kalite bilinci yerleştirmeyi amaçlayan Toplam Kalite Yönetimi Eğitimleridir.

Eğitim diğer bütün sektörlerde ne kadar önemliyse bir hazır giyim işletmesi için de o kadar önemli olmaktadır. Kaliteyi üretimin bütün süreçlerine yerleştirme, onu işletmeyle bütünleştirmek için çalışanların hepsinin eğitimi büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada uygulama yapılan işletmedeki kalite kontrol uygulamaları ele alındığından, sonuçta hatanın en çok yoğunlaştığı birime yönelik bir eğitimden bahsedilmiştir. Bu konuyla ilgili öneriler geliştirilmiştir. Ancak özde aynı amaç taşıyan her birimin bu eğitim modelinden yararlanması mümkün olabilir. Bu araştırma, işletmelerinde kaliteyi sağlama ve devamlılığını sürdürmeyi düşünenlere, yapması gerekenler yönünde, kaynak görevi üstlenebilir.

5.2. Öneriler

Araştırma sonuçlarından yararlanarak, hazır giyim işletmelerinin kalite seviyelerini arttırabilmek için aşağıdaki öneriler sunulmuştur.

● Her işletme kendi bünyesinde hem ürünlerine hem de malzemelerine uygun, kalite standartları belirlemeli ve kabul edilebilirlik toleranslarının tespitini yapmalıdır.

● Kalite kontrol uygulamalarında istatistiksel yöntemler kullanılmalı, doğru ve amaca uygun veriler toplanmalıdır. Elde edilen veriler değerlendirilmeli, istatistiksel analize tabi tutularak, kalite kontrol raporları oluşturulmalıdır.

● Yardımcı problem çözme tekniklerinin pratikte nasıl kullanıldığı işletme çalışanlarına öğretilmeli ve uygulamalarına fırsat verilmelidir.

● Dikim operatörlerinin İş Eğitimi ve kalite eğitimlerinin planları yapılmalı, uygulamalar, işletme ürün ve üretim yapısına uygun olarak yapılmalıdır. Eğitimlerin sürekliliğine önem verilmeli ve eksikliklerin giderilmesi sağlanmalıdır.

● Verilen eğitimler ve kalite kontrol uygulama faaliyetleri izlenmeli, sonuç alınıp alınmadığına dair değerlendirmeler yapılmalıdır.

● Hazır giyim işletmeleri kendi vizyonlarını belirlemeli ve bu amaç doğrultusunda kalite çalışmalarına destek sağlamalıdır. Kalitenin arttırılması ve iyileştirilmesinin yaratacağı olumlu sonuçların, hem işletme hem de çalışanlar açısından faydalı olacağına üst yönetim inanmalıdır.

KAYNAKÇA

AĞAÇ, S., ÇİLEROĞLU, B. (2004). Kalite Kontrol 1 – Kalite ve Kalite Kavramları Hazır Giyim Üretiminde Ana ve Yardımcı Malzeme Kontrolü. Ankara: YA-PA Yayınları.

AKŞEMSETTİNOĞLU, K. (2006, Ağustos 13). Kalite Nedir?,Kalite Kontrolü. <www.igeme.org.tr/TUR/pratik/kalite.pdf > adresinden5 Eylül 2006 tarihinde alınmıştır.

ARIKAN, R. (2005). ‘’Araştırma Teknikleri ve Rapor Hazırlama’’. (5. Baskı). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.

BİRCAN, H., GEDİK, H. (2003). ‘’Tekstil Sektöründe İstatistiksel Proses Kontrol Teknikleri Uygulaması Üzerine Bir Deneme’’. C.Ü. İktisadi ve İdari

Bilimler Dergisi, 4, 69-79.

http://www.cumhuriyet.edu.tr/edergi/makale/184.pdf adresinden 18 Şubat 2008 tarihinde alınmıştır.

BOZKURT, R. (2003). Kalite İyileştirme Araç ve Yöntemleri (İstatistiksel Teknikler). Ankara: MPM Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları.

BRİTANNİCA Encyclopedia Online, (2007). Garment industry.

<http://student.britannica.com/comptons/article-201382/garment-industry >adresinden 23 Kasım 2007 tarihinde alınmıştır.

ÇINAR, C., KILIÇ, Y. (2003). Toplam Kalite Yönetimi ( TKY ) Eğitimi. Ankara: T.C. Hava Kuvvetleri Komutanlığı 3. Hava İkmal Bakım Merkez Komutanlığı.

DİKMEN, M. ve A. ( 2006). Her Derde Deva İksir: Toplam Kalite Yönetimi. http://www.tkgm.gov.tr/turkce/dosyalar/diger%5Cicerikdetaydh328.pdf adresinden 08 Eylül 2006 tarihinde alınmıştır.

DONDURMACI, N. (1995). ISO 9000 Kalite Güvence Sisteminin Hazır Giyim Sanayine Uygulanabilirliği ve Hazır Giyim Firmalarının Hazır Bulunuşluluk Düzeyi Üzerine Bir Araştırma. (Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi).

EFE, B. (2005). 2005 Sonrasında Türk Tekstil & Hazır Giyim Sektörü Rekabet Gücünü Nasıl Koruyacak?. İzmir: İzmir Ticaret Odası.

EKİNCİ, F. B. (1989). Konfeksiyon İşletmesinde Kalite Kontrol. Tekstil Teknik Dergisi, 3, 75.

ELBİRLİK, M. (1989). Hazır Giyimde Kalite Kontrolü. Tekstil Teknik Dergisi, 3, 76-77.

FİLİZ, A. (2003). Kalitesizliğin Maliyeti. Kaynak Elektrik Dergisi, 176, 1-3. www.bilgiyönetimi.org/cm/pages/mkl_gos.php?nt=520 adresinden 5 Eylül 2006 tarihinde alınmıştır.

GÖKTAŞ, D. (2003). Bir Konfeksiyon İşletmesi İçin Kalite Kontrol Sisteminin Kurulması. (Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi).

GÜNER, M. (1995). Erkek Pantolonu Dikiminde Kalite Kontrol İstasyonlarının Görevleri. Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi, 2, 168-173.

GÜRSÖZLÜ, S. (2007, Mart 16). TTR Bilişim Hizmetleri San. Tic. Ltd. Şti.Kalite tanımı ve kavramları.

<http://www.turkticaretrehberi.com/?Modul=BilgiBankasiDetay&BilgiID={2 555-3507-FMBIX}> adresinden 26 Ocak 2008 tarihinde alınmıştır.

HKK (Hava Kuvvetleri Komutanlığı 3.H.İ.B.M.K.lığı). (1998). Kalite Güvence Sistemi Eğitim Notları. Ankara: Hv. Basımevi ve Neş. Md. lüğü 2535. İLK HAMLE BETA. (2007). Toplam Kalite Yönetimi.

<http://www.ilkhamle.com/toplam_kalite_yonetimi.php >adresinden 23 Kasım 2007 tarihinde alınmıştır.

ITB International Textile Bulletin 2, (1999). Kalite Fiyattan Önce Gelir. İngilizceden Çeviren: Yaşar Kaydı . TÜBİTAK MAM Tekstil Enstitüsü SAGEM Teknik Yayını, Sayı 7, 4-8.

KARAKOÇ, A. (1997). Konfeksiyonda Kalite Kontrol Programının Önemi ve Oluşturulması. (Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi).

KAYA, S. (2000). Konfeksiyonda Kalite Kontrol Sistemi. (Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi).

MSB, (1998). Toplam Kalite Yönetimi Semineri Bildiriler, Hava Basımevi, Ankara.

OKTAV, M. (1995). Bir Sanayi Şirketinde Kalite Güvencesi sistemini Kurmak ve Yerleştirmek İçin Yapılması Gereken Çalışmalar. Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi, 3, 210-215.

OKUR, A. (2001). Giysi Seçimini Etkileyen Tüketici Davranışları. Tekstil Maraton Dergisi, 5, 65-72.

TSE (Türk Standartları Enstitüsü). (2001). TS- ISO 9000 Kalite Güvencesi ve Yönetimi Eğitim Notları. Ankara.

TSE, (2006). Türk Standardı TS EN ISO 9001 : 2000 (T1: Kasım 2001 Dahil). Kalite Yönetim Sistemleri – Şartlar.

http://www.tse.gov.tr adresinden 16 Mayıs 2006 tarihinde alınmıştır.

UZUNOĞLU, H. ve GÜLCE KOÇ, F. (2007). Hazır Giyim Sektörünün Vizyonu ,AR & GE Bülten, 21-27.<http://www.izto.org.tr/NR/rdonlyres/7475BDA1- 95B7-4855-B359ADCE4362AFE/8902/haz%C4%B1rgiyim_huzunoglu.pdf> adresinden 11 Ocak 2007 tarihinde alınmıştır.

ÜRETEN, S. (1998). Üretim/ İşlemler Yönetimi Planlama-Denetim Kararları Karar Modelleri ve İyileştirme Yaklaşımları. Ankara: Türk Hava Kurumu Basımevi.

VURAL, T. ve AĞAÇ, S. (1995). Hazır Giyim Erkek Gömleği Üretimi ve Kontrol Noktaları. Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi, Sayı: 2, Yıl: 5, s.164- 167.

YAKARTEPE, M. VE YAKARTEPE, Z. (1998). Konfeksiyon Teknolojisi. İzmir: TKAM yayını.

YEŞİLPINAR, S. (1997). Konfeksiyon Kalite Yönetimi. Tekstil ve konfeksiyon Dergisi, Sayı:1, yıl:7, s.51-57.

YURDAKUL, S. (1989). Deri Giyim Sanayinin Kalite ve Kalite Kontrolü ile İlgili Sorunları ve Bir Kalite Kontrol Uygulaması. (Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi).

YÜCEL, Ö. (2003). Dikimde Hata Oluşturan Nedenlerin Belirlenmesine Yönelik İstatistiksel Bir Araştırma. Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik bilimleri Dergisi, 9, 327-332.

EKLER

EK -1... Kesim bölümü kalite kontrol formu EK -2 ... Dikim bölümü kalite kontrol formu

EK - 1

... İŞLETMESİ KALİTE KONTROL FORMU BÖLÜM:

KESİM HATASI MALZEME HATASI MAKİNE HATASI