Finansal okuryazarl•k finansal kaynaklar•n bilgi temelinde etkin bir •ekilde yönetilmesini ifade etmektedir. Bu çal••mada ki•ilerin finansal okuryazarl•k düzeyinin belirlenmesi, demografik özelliklerin finansal okuryazarl•k düzeyine etkisinin, finansal okuryazarl•k düzeyinin borçlanma ve tasarruf davran•••na etkisinin ölçülmesi amac•yla Sakarya ilinde ikamet eden ve finansal tüketici olan 453 ki•i üzerinde anket uygulamas• yap•lm••t•r.
Çal•!man•n demografik ifadelerinin ele al•nd•"• k•sm•nda erkeklerin, 28-32 ya! grubunda olanlar•n, evlilerin, özel sektör çal•!anlar•n•n ve gelir düzeyi 1001-2000 TL aras•nda olan ki!ilerin a"•rl•kta oldu"u gözlemlenmi!tir.
Finansal okuryazarl•k düzeyinin belirlenmesi amac•yla kullan•lan yedi adet çoktan seçmeli soruda en yüksek oranda do"ru yan•tlanan sorunun paran•n zaman de"eri, en fazla say•da yanl•! yan•tlanan sorunun faiz hesaplamas• sorusu oldu"u görülmü!tür. Di"erlerine k•yasla kat•l•mc•lar•n paran•n zaman de"eri konusunda daha bilgili oldu"u söylenebilir. Para yan•lg•s• konusunda ise kat•l•mc•lar•n en yüksek oranla bilgisiz oldu"u görülmü!tür, bu sonuçtan hareketle para yan•lg•s• konusundaki teorik bilginin yetersiz oldu"u söylenebilir. •lerde yap•labilecek ba•ka bir ara•t•rmada faiz hesaplamas• sorusunun bireylerin teorik altyap•lar•n•n yetersizli"inden mi yoksa matematiksel hesap yapabilme konusunda zay•f olmalar•ndan m• ya da ba•ka hangi nedenlerden ötürü yanl•• cevapland•"•n•n ara•t•r•lmas•n•n olu•turulacak finansal e"itim programlar•n•n etkinli"i aç•s•ndan anlaml• olabilece"i dü•ünülmektedir. Kat•l•mc•lar•n do"ru yan•tlad•klar• soru say•s•na bak•ld•"•nda %6,6’s•n•n hiçbir soruyu do"ru yan•tlamad•"•, %0,9’unun sorular•n tamam•n• do"ru yan•tlad•"• görülmü•tür. Toplam 2 do"ru yapan ki•ilerin, sorular• yan•tlayanlar aras•nda en fazla a"•rl•"a sahip oldu"u gözlemlenmi•tir.
Kat•l•mc•lar•n bir sonraki gelirleri gelmeden paralar•n•n tükenmesi durumunda en fazla ba•vurduklar• yolun ise kredi kart• kullan•m• oldu"u görülmü•tür. Özellikle kredi kart• kullan•m•n•n kolayla•t•"• günümüzde bu sonucun beklenen bir sonuç oldu"unu söyleyebiliriz.
Para yönetimi konusunda bilgi kayna"• olarak ailenin %85 oranla ilk s•rada yer almas•, finansal bilgi kayna"• olarak ailenin önemli bir rolü oldu"unu göstermektedir. Bu sonuç
87
finansal e•itim faaliyetlerine küçük ya•larda aile ba•lan•lmas• gerekti•i noktas•nda ipuçlar• sunmaktad•r. Ayr•ca aç•k uçlu cevap olarak sunulan di•er seçene•ine verilen cevaplar aras•nda i•yeri, tecrübeler ve kendi ba••ma ifadelerinin yer ald••• görülmektedir. Bunlar•n aras•nda tecrübenin en yüksek oranda olmas• finansal eri•imin finansal okuryazarl•••n geli•tirilmesinde bir rolü olabilece•i ve finansal e•itim faaliyetlerinin i•yerlerinde yürütülmesinin yararl• olabilece•i söylenebilir.
Kat•l•mc•lar•n yar•s•ndan fazlas•n•n düzenli olarak tasarruf etti•i görülmü•tür. Tasarruf etmenin öncelikli nedenlerine bak•ld•••nda zor günler ve beklenmeyen giderlerin en yüksek oranla tasarrufun en öncelikli nedeni oldu•u belirlenmi•tir. Gelirin dü•ük olmas•n•n ise tasarruf etmemenin en öncelikli nedeni olarak a••rl•kta oldu•u saptanm••t•r.
Paran•n de•erlendirilmesi sürecinde en s•k kullan•lan bilgi kaynaklar• aras•nda televizyonun ilk s•rada yer ald••• görülmü•tür. Bu durum görsel bir araç olarak televizyonun üstünlü•ünü ortaya koymakta ve finansal okuryazarl•k faaliyetlerinin televizyon arac•l•••yla verilmesiyle daha fazla kitleye ula••laca•• dü•ünülmektedir. Ara•t•rmaya kat•lan ki•iler borç durumlar• aç•s•ndan incelendi•inde % 89’unun borcu oldu•u, %10,8’inin herhangi bir borcu olmad••• tespit edilmi•tir. Bu sonuç Türk hanehalk•n•n borçluluk durumunu yans•tmaktad•r.
Kat•l•mc•lar•n %58,3’ü Kredi Kay•t Bürosu’nun faaliyetleri hakk•nda bilgisiz olduklar•n• belirtmi•tir. Kredi Kay•t Bürosu’nun bireylere ve reel sektöre yönelik hizmetlerine 2013 y•l•nda ba•lamas• bu kurumun faaliyetlerinin bireyler taraf•ndan fazla bilinmemesinin nedeni olarak gösterilebilir. Bireylerin finansal performanslar•n• ve kredi geçmi•ini kay•t alt•na alan bu kurumun i•levinin kat•l•mc•lar•n yar•s•ndan fazlas• taraf•ndan bilinmemesi ki•ilerin ilerdeki kredi talebini olumsuz etkileyebilmektedir. Bu nedenle ki•ilerin finansal refah• çerçevesinde olu•turulacak finansal e•itim programlar•nda Kredi Kay•t Bürosu’nun faaliyetlerine ili•kin fark•ndal•••n olu•turulmas•n• sa•layacak içeriklerin olu•turulmas•n•n yararl• olaca•• dü•ünülmektedir. Kat•l•mc•lar•n a••rl•kl• olarak finansal bilgi ve donan•m aç•s•ndan kendilerini yeterli bulduklar•n•, kredi kullan•rken farkl• bankalar aras•nda masraf ve maliyet kar••la•t•rmas• yapabildiklerini, herkesten daha yüksek maliyetle borçlanmad•klar•n• ve kredi
88
sözle•melerinde yer alan ifadelerin tamam•n• anlad•klar•n• belirttikleri görülmü•tür. Bu çal••mada tüm bu konulardaki yeterliliklerin bireylerin kendilerince de•erlendirilmesi istenmi•tir. •lerde yap•lacak çal••malarda daha objektif ölçülerle, örne•in farkl• bankalar•n masraf ve maliyet kalemlerinin verilmesi ve en uygun seçene•in ne oldu•u sorulmas• ile finansal anlamda bu konularda yeterli olduklar• test edilebilir.
Bireysel kredi seçiminde en fazla dikkate al•nan unsurun faiz oran• olmas•, di•er masraf ve maliyet kalemlerinin faiz kadar dikkate al•nmamas• ki•ilerin kredi seçim sürecinde masraf ve maliyet noktas•nda bütüncül bak•• aç•s•na sahip olmad•klar• •eklinde yorumlanabilir.
Kat•l•mc•lar•n %44,4’ünün ihtiyaç kredi kulland••• saptanm••t•r. •htiyaç kredisinin a••rl•kl• olarak ba•kalar•na olan borçlar sebebiyle kullan•ld••• tespit edilmi•tir. Borcun borçla kapat•lmas• •eklinde yorumlanabilen bu durum gelecekteki olas• olumsuz sonuçlar noktas•nda ki•ilerin bilgilendirilmesi gereklili•ini ortaya koymaktad•r. Bu nedenle borç yönetimi konusunda sa•l•kl• ve dengeli bir yol izlenmesi amac•yla finansal okuryazarl•k faaliyetlerinin bireysel kredi ürünlerinin kullan•m•na ili•kin bilinçlendirme faaliyetlerini içermesinin gerek birey gerekse finansal sistem aç•s•ndan önemli katk•lar• olaca••na inan•lmaktad•r. •htiyaç kredisinin kullan•lmamas•na ili•kin nedenler aras•nda ise en yüksek oranla dini nedenler gelmektedir.
Finansal kavramlar•n bilinirli•ine ili•kin sonuçlara bak•ld•••nda en iyi bilinen kavramlar•n s•ras•yla asgari ödeme miktar•, geri ödeme plan• ve al••veri• faiz oran• oldu•u, en fazla bilgisiz olunan kavramlar•n ise s•ras•yla temerrüt faizi, faiz indirim ücreti ve hesap bildirim cetveli oldu•u belirlenmi•tir. Finansal kavramlar•n bilinirli•ini ihtiyaç kredisi kullan•m•n•n etkiledi•i, ihtiyaç kredisi kullanan ki•ilerin a••rl•kl• olarak finansal kavramlar• iyi bildikleri gözlemlenmi•tir. Bu sonuç finansal deneyimlerin finansal okuryazarl•••n bilgi boyutunu geli•tirebilece•ini ve finansal eri•im faaliyetlerinin finansal okuryazarl•k e•itimi kapsam•nda ele al•nmas•n•n önemli katk•lar• olabilece•ini vurgulamaktad•r.
Kat•l•mc•lar•n yar•s•ndan daha az•n•n yüksek düzeyde finansal okuryazar oldu•u tespit edilmi•tir. Yüksek düzeyde okuryazar olan grupta kad•nlar•n, evlilerin, lise ve üniversite mezunlar•n•n, özel sektör çal••anlar•n•n, 28-37 ya•lar• aras•nda olan ki•ilerin a••rl•kta oldu•u görülmü•tür. Finansal okuryazarl•k düzeyinin tasarruf etme davran••• üzerinde
89
etkisinin oldu•u görülürken ayn• •eyin borçlanma davran••• için söz konusu olmad••• tespit edilmi•tir. Bu sonuç bireyler ve ekonomik sistem aç•s•ndan son derece önemli olan tasarruf konusunun finansal okuryazarl•k e•itiminin önemli bir parças•n• olu•turmas•n•n nedenini peki•tirmektedir. !lerde yap•lacak çal••malarda finansal okuryazarl•k düzeyinin tasarruf miktar•na etkisinin incelenmesinin tasarruf ve finansal okuryazarl•k ili•kisinin aç•klanmas•nda çok daha detayl• bilgiler sunaca•• dü•ünülmektedir.
Sonuç itibariyle özetlemek gerekirse, çal••ma kapsam•nda yer alan ki•ilerin büyük ço•unlu•unun dü•ük düzeyde finansal okuryazar olduklar• ve finansal okuryazarl•k düzeyinin ki•ilerin demografik özelliklerine göre de•i•ti•i ara•t•rma sonucunda anla••lm••t•r. Finansal okuryazarl•k düzeyi ile tasarruf davran••• aras•nda ili•ki oldu•u görülürken ayn• •eyin borçlanma davran••• için söz konusu olmad••• tespit edilmi•tir. Çal••ma sonucunda finansal kavramlar• iyi bilen ki•ilerin ço•unlukla yüksek düzeyde finansal okuryazarl••a sahip oldu•u saptanm••t•r.
Bu çal••ma sadece Sakarya ili finansal tüketici olan hanehalk•n• kapsayacak •ekilde tasarlanm••t•r. Bu çal••man•n ba•ka illerdeki hanehalk• ara•t•rmalar•yla desteklenmesi finansal okuryazarl•k konusunda genel bir resim çizebilmek ad•na faydal• olacakt•r. Ara•t•rma anketinde çok s•n•rl• say•da aç•k uclu sorular yer alm••t•r. !lerdeki çal••malarda hanehalk•n•n ifadelerine dayanan sorular•n ara•t•rmada yer almas•n•n finansal okuryazarl•k konusunda daha do•ru bir öngörü kazand•raca•• dü•ünülmektedir. Belli zaman aral•klar• ile kat•l•mc•lar•n tekrar ankete tabi tutulmas• ara•t•rman•n tek seferlik olmas•n•n olu•turdu•u güvenilirlik sorununa çözüm olabilecektir.
90 KAYNAKÇA
ABREU, Margarida ve Mendes, Victor (2010), Financial Literacy and Portfolio Diversification, Quantitative Finance, Vol:10, No:5, Pages 515-528.
A•LE VE SOSYAL POL•T•KALAR BAKANLI•I (2013), Aile E•itim Program•, Program Kitab•, •stanbul.
AKIN, G. Gülsün Aysan, Ahmet F. Özçelik, Serap ve Y•ld•ran, Levent (2012), Credit Card Satisfaction and Financial Literacy: Evidence from an Emerging Market Economy, Emerging Markets Finance & Trade , Vol: 48, Supplement 5, Pages 103–115.
ALMENBERG, Johan ve Widmark, Olof (2011),Numeracy, Financial Literacy and Participation in Asset Markets.
ALMENBERGH, J. ve Söderbergh, Jenny S. (2011), Financial Literacy and Retirement Planning in Sweden, Netspar Discussion Paper.
ALTINTA!, Kadir Murat (2008), Bireysel Yat•r•mc•lar Aç•s•ndan Finansal E•itimin Önemi, Sigorta Ara"t•rma ve •nceleme Yay•nlar•, •stanbul.
ALTINTA!, Kadir Murat (2009), Belirlenmi" Katk• Esasl• Emeklilik Planlar•nda Finansal E•itimin Önemi: Kat•l•mc•lar•n Finansal Okuryazarl•k Çerçevesinde Alternatif Bir Yat•r•m E•itimi Modeli, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 5, Say•:9, s.151- 157.
ALTUNI!IK, R. Co"kun, R. Bayraktaro•lu S. ve Y•ld•r•m E. (2010), Sosyal Bilimlerde Ara"t•rma Yöntemleri Spss Uygulamal•, Sakarya Yay•nc•l•k, 6. Bask•, Sakarya. AMATO, Paul R. ve Previti D. (2003), “People’s Reasons for Divorcing: Gender,
Social Class, The Life Course and Adjustment”, Journal of Family Issues, July 2003, Vol:24, No:5, Pages 602-626.
AMERICAN SAVINGS EDUCATION COUNCIL (2005), To Make Savings and Retirement Planning A Priority for All Americans.
A!IKO•LU, R. (1995), Yat•r•m ve Proje De•erlendirme, Anadolu Üniversitesi Yay•nlar•, Eski"ehir.
91
ATE•, Sinem (2014), Finansal Okuryazarl•k ve Davran••sal Önyarg•lar: Bireysel Hisse Senedi Yat•r•mc•s• Üzerine Ampirik Bir Çal••ma, Yay•nlanmam•• Yüksek Lisans Tezi.
BA!CI, M (2006), Bireysel Emeklilik Sisteminin Önemi, Genel Özellikleri ve Sistem Üzerine Ele•tirilere Bir Bak••, Yüksek Lisans Tezi.
BA•, Türker (2010), Anket, Seçkin Yay•nc•l•k, 6. Bask•, Ankara.
BAYAZIT HAYTA, Ate• (2011), Aile Finans Sistemi "li•kileri, Gazi Kitapevi, Ankara. BERNHEIM, B. Douglas ve Garrett, Daniel M. (2003), “ The Effects of Financial
Education in The Workplace: Evidence from a Survey of Households”, Journal of Public Economics, Vol:87, Issues 7–8, August 2003, Pages 1487–1519.
B"REYSEL EMEKL"L"K TASARRUF VE YATIRIM S"STEM" KANUNU (2001), T.C. Resmi Gazete, 24366, 7 Nisan 2001.
BODIE, Zvi (2006), A Note on Economic Principles and Financial Literacy, Networks Financial Institue at India State University, NFI Policy Brief.
BRAUNSTEIN, Sandra ve Welch, Caroly (2002), Financial Literacy: An Overview of Practice, Research and Policy, Federal Reserve Bulletein.
BUCHER-KOENEN, Tabea ve Ziegelmeyer, Michael (2013), Once Burned, Twice Shy? Financial Literacy and Wealth Losses During the Financial Crisis , Review of Finance, Fortcoming, November 19, 2013.
CALCAGNO, Riccardo ve Monticone, Chiara (2011), Financial Literacy and the Demand for Financial Advice, Journal of Banking & Finance, Vol:50, January 2015, Pages 363–380.
CAPUANO, A. ve Ramsay, I. (2011), “What Causes Suboptimal Financial Behaviour? An Exploration of Financial Literacy, Social Influences and Behavioural Economics, Financial Literacy Project”, Research Report, The University of Melbourne.
CHEN, H. ve Volpe, R.P. (2002), Gender Differences in Personal Financial Literacy amaong College Students, Financial Service Review, Pages 289-307.
92
COLLINS, J. Michael (2012), Financial Advice: A substitute for Financial literacy?, Financial Services Review, Vol:21, No:4, Pages 307-322.
CO•KUN, Gülay (1994), Devlet Bütçesi, 4. Bask•, Turhan Kitapevi, •stanbul.
CUDE B. J. Lawrence F. C. Lyons A. C. Metzger K. Lejeune E. Marks L. Machtmes K. (2006), College Students and Financial Literacy: What They Know and What Need to Learn, Eastern Family Economics and Resource Management Association 2006 Conference.
ÇAKMAK, Zeki (1999), “Kümeleme Analizinde Geçerlilik Problemi ve Kümeleme Sonuçlar•n•n De!erlendirilmesi”, Dumlup•nar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Say•:3, Kas•m, s.187-205.
ÇEL•K, Nakibe (2009), Adana •linde Hanehalk• Gelir ve Tasarruf E!ilimlerinin •ncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi.
DAVIS, Rita ve Carnes, Lan (2005), Employers Perspectives of Employees Personal Financial Literacy, The Delta Pi Epsilon Journal, Winter 2005, Vol:47 No:1, Pages 11-19.
DEUFLHARD, Florian. Georgarakos, Dimitris ve Inderst, Roman (2014), Financial Literacy and Savings Account Returns, January 2014.
DICK, Christian D.ve Joreoszek, Lena M. (2013), Knowing What Not to Do: Financial Literacy and Consumer Credit Choices.
DISNEY, Richard ve Gathergood, John (2008), F•nanc•al L•teracy and Indebtedness New Ev•dence for UK Consumers.
DÜZGÜN, Recep (2009), Türkiye’de Özel Tasarrufun Belirleyicileri, Erciyes Üniversitesi •ktisadi ve •dari Bilimler Fakültesi Dergisi, Say•:32, Ocak-Haziran 2009, s.173-187.
FIGUEIRA F. (2007), The European Commission and Financisl Capability: Simplifying Financial Services, ECRI Policy Brief No:2, Financial Regulator “Financial Capability in Ireland- an Overview.
93
FINANCIAL LITERACY AND FINANCIAL EDUCATION COMMISSION (2011), Implementation Plan 2011 Promoting Financial Success in the United States: National Strategy for Financial Literacy.
FORNERO, Elsa ve Monticone, Chiara. (2011) Financial Literacy and Pension Plan Participation in Italy, Netspar Discussion Paper.
FOX, Jonathan Bartholomae, Suzanne ve Lee, Jinkook (2005), Building the Case for Financial Education, Journal of Consumer Affairs, Summer 2005, Vol: 39, Issue:1, Pages 195–214.
GAILEY, Adam Zorn, Peter M. ve Courchane, Marsha (2008), Consumer Credit Literacy: What Price Perception? Journal of Economics and Business, Vol:60, Issues 1–2, January–February 2008, Pages 125-138.
GATHERGOOD, John (2011), Self- Control, Financial Literacy and Consumer Over- ndebtedness,!Journal!of!Economic!Psychology,! Volume 33, Issue 3, June 2012, Pages 590–602.
GATHERGOOD, John. Disney, R. ve Bridges, S. (2008), Drivers of ndebtedness,!Report!to!the!Department!for!Business,!Enterprise!and!Regulatory! Reform.
GAUDECKER, Hans-Martin Von (2013), How does Household Portfolio Diversification Vary with Financial Literacy and Financial Advice? , Journal of Finance, Volume 70, Issue 2, April 2015 Pages 489–507.
GEREK, Sevgi! ve! Kurt,! Adile! A•k•m! (2010),! Bilgisayar! ve! Ö$retim! Teknolojileri! E$itimi! Bölümlerinde! Ekonomi! Okuryazarl•$•na! li•kin! Göstergeler,! Gaziantep! Üniversitesi!Sosyal!Bilimler!Dergisi,!Say•:9,!s.87-97.
GLOBAL! FINANCIAL! EDUCATION! PROGRAM! (2009),! “Financial! Literacy, Financial! Education,! Financial! Capabilities:! Are! They! Different?“! ,! Financial! Education Update, Volume:3, Issue 2.
GÖKMEN,! Habil! (2012),! Finansal! Okuryazarl•k,! ! Hiperlink! Yay•nlar•,! 1.! Bask•,! stanbul.
94
GUISO, Luigi ve Jappelli, Tulli. (2008), Financial Literacy and Portfolio Diversification EUI Working Papers.
GUISO, Luigi ve Viviano, Eliana (2013), How Much Can Financial Literacy Help? , EIEF Working Paper 25/13.
GUYATT, D. (2009), “Beyond the Credit Crisis: The Role of Pension Funds in Moving to a More Sustainable Capital Market, Mercer’s quarterly RI Newsletter (2009). HASTINGS J.S. ve Mitchell O.S. (2011), How Financial Literacy and Impatience
Shape Retirement Wealth and Investment Behaviour, Working Paper.
HILGERT, M. ve Hogarth J. (2002), “Financial Knowledge, Experience and Learning Preferences: Preliminary Results from a New Survey on Financial Literacy” , Consumer Interests Annual, 48.
!LTER, Ergün (2001), Yat•r•m Projelerinin Haz•rlanmas•, De•erlendirilmesi ve !zlenmesi, Abant !zzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
J. HUSTON, Sandra (2012), Financial Literacy and The Cost of Borrowing, International Journal of Consumer Studies, Vol:36, Issue:5, Pages 566–572. JAPPELLI, Tullio ve Padula, Mario (2011), Investment in Financial Literacy and
Saving Decisions, Centre for Studies in Economics and Finance, Working Paper No:272.
KALKINMA BAKANLI$I (2014), Yurt !çi Tasarruflar Özel !htisas Raporu.
KARAGÖL, Erdal Tanas ve Özcan, Burcu (2014), Sürdürülebilir Büyüme !çin Tasarruf, Siyaset, Ekonomi ve Toplum Ara•t•rmalar• Vakf• Yay•n•, May•s 2014, Say•:92, s.7-25.
KARASAR, N. (2009), Bilimsel Ara•t•rma Yöntemi. Nobel Yay•n Da••t•m, Ankara. KEHIAIAN, E.Scott ve Williams, Albert A. (2012), F•nancial L•teracy and
Character•st•cs of Chapter 13 Debtors, International Journal of Business, Accounting, and Finance, Winter 2012, Vol:6, No:1, Page 142.
95
KEMPSON, E. ve Whyley C. (1999), Kept Out or Opted Out: Understanding and Combating Financial Exclusion, The Policy Press, UK.
KEOWN, L.A. (2011), The Financial Knowledge of Canadians, Component of Statistics Canada Catalogue no. 11-088-X, Canadian Social Trends, March 8. KLINSKY, P. Chroma (2009), “Issues of Financial Literacy Education, Procedia –
Social and Behavioral Sciences 28.
KOENIG, Lori (2007), Financial Literacy Curriculum: The Effect on Offender Money Management Skills, Journal of Correctional Education, March 2007, Vol:58, No:1, Pages 43-56.
LUSARDI, A. Mitchell, O.S. ve Curto, Vilsa. (2009), Financial Literacy and Financial Sophistication Among Older Americans, Pension Research Council Working Paper No.25.
LUSARDI, A. ve Mitchell, O. S. (2008), Planning and Financial Literacy: How do Women Fare ? , Working Paper, 13750.
LUSARDI, A. ve Scheresberg, C.B. (2013) Financial Literacy and H!gh- Cost Borrowing in the Un!ted States, Working Paper 18969.
LUSARDI, A. ve Tufano, P. (2009) Debt Literacy, Financial Experiences and Over!ndebtedness, Working Paper 14808.
LUSARDI, Annamaria Klapper, Leora Panos, Georgios A. (2013), Financial Literacy and "ts Consequences: Evidence from Russia During the Financial Crisis, Journal of Banking & Finance, Volume:37, Issue:10, October 2013, Pages 3904–3923. LUSARDI, Annamaria (2006), Financial Literacy and Financial Education: Review and
Policy Implications, NFI Policy Brief No. 2006-PB-11.
LUSARDI, Annamaria (2008a), “Financial Literacy: An Essential Tool for Informde Consumer Choice” , Joint Center for Housing Studies, Harvard University, February 2008 UCC08-11.
LUSARDI, Annamaria (2008b), Household Saving Behavior: The Role of Financial Literacy, Information and Financial Education Programs, Working Paper 13824.
96
MANDELL, Lewis (2006), Financial Literacy: If It is so •mportant, Why •s not Improving? , Networks Financial Institute at Indina State University Policy Brief. MASON, Carolynne L. J. ve Wilson, Richard M. S. (2000), Counceptualising Financial
Literacy, Loughborough University, England.
MAVRINAC, Sarah C. ve Ping, Chin (2004), Financial Education for Women in Asia Pacific, An INSEAD Working Paper, 2 November 2004.
MERT, Vildan (2007), AB ile Uyum Sürecinde Türkiye’de Tüketici Sa!l•!•n•n Korunmas• Politikalar•: Seçilmi" Tüketici Gruplar•nda Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi.
NORTH CENTRAL REGIONAL EDUCATIONAL LABORATORY (2003), 21st Century Skills: Economi Literacy.
OECD (2005), Improving Financal Literacy Analys•s of Issues and Policies Organisition.
OECD (2009), Financial Literacy and Consumer Protection: Overlooked Aspects of the Crisis, OECD Recommendation on Good Practices on Financial Education and Awareness Relating to Credit.
OECD INFE (2011), Measuring Financial Literacy: Core Questionnaire in Measuring Financial Literacy: Questionnaire and Guidance Notes for Conducting an Internationally Comparable Survey of Financial literacy.
ORTON, Larry (2007), “Financial Literacy: Lessons from International Experience”, CPRN Research Report (Canadian Policy Research Networks).
ÖZÇAM, Mustafa (2006), Yat•r•mc• E!itimi: Dünya Uygulamalar• ve Türkiye için Öneriler, Sermaye Piyasas• Ara"t•rma Raporu.
ÖZGÜLER, •smet (2013), Bireysel Finansal Kaynaklar•n Yönetiminde Bir Araç Olarak Finansal E!itimde Dünya Uygulamalar• ve Türkiye Kar"•la"t•rmas•, Yüksek Lisans Tezi.
PRESIDENT’S ADVISORY COUNCIL ON FINANCIAL CAPABILITY (2013), Final Report, January 29, Pages 1-52.
97
PRESIDENT’S ADVISORY COUNCIL ON FINANCIAL LITERACY (2008), Annual Report to President.
R. EMMONS, William (2005), Consumer – Finance and Other Obstacle to Financial Literacy, St. Louis University Public Law Review.
REMUND, David L. (2010), “Financial Literacy Explicated: The Case for a Clearer Definition in an Increasingly Complex Economy” , The Journal of Consumer Affairs, Summer 2010, Volume 44, No:2, Pages 276-295.
SABR!, Mohamad Fazli ve MacDonald, Maurice (2010), Savings Behaviour and Financial Problems Among College Students: The Role of Financial Literacy Malaysia, Cross-Cultural Communication, Vol:6, No:3, 2010, Pages 103-110. SATO"LU, Serhad (2014), Bireysel Yat•r•mc•lar• Koruma Arac• Olarak Finansal
Okuryazarl•k ve Türkiye Uygulamas•, Yüksek Lisans Tezi.
SCHAOFER, H. (1993), Economic Trend Analysis For Executives and Investors, Quorum Books, London.
SEKITA, Shizuka. (2011), Financial Literacy and Retirement Planning in Japan, Netspar Discussion Paper.
SERMAYE P!YASASI KURULU (2013), Faaliyet Raporu.
SEV!M, Nurdan Temizel, Fatih ve Say•l•r, Özlem (2012), The Effects of Financial Literacy on The Borrowing Behaviour of Turk•sh Financial Consumers, International Journal of Consumer Studies, September 202, Vol:36, Issue:5, Pages 573-579.
SPORAKOWSKI, Michael (1979), “Financial Problems as Stress and Crisis. Developing a Personal Approach to Financial Counselling, Pages 75-81.
STEVENSON, Jennings (1997), Fundamentals of Investments, West Publishing House, New York.
98
TEM•ZEL, Fatih ve Bayram, Fatih (2011), Finansal Okuryazarl!k: Anadolu Üniversitesi •ktisadi •dari Bilimler Fakültesi (••BF) Ö"rencilerine Yönelik Bir Ara#t!rma, Cumhuriyet Üniversitesi •ktisadi ve •dari Bilimler Dergisi, Cilt 12, Say! 1, s.73-86.
TEM•ZEL, Fatih (2010), Mavi Yakal!larda Finansal Okuryazarl!k, Beta Yay!nlar!, 1. Bask! •stanbul.
THE ECONOMIST (3 Nisan 2008), “Financial Literacy: Getting It Right on the Money”.
T•RYAK•, Betül (2006), Tüketicinin Korunmas! Hukuku Aç!s!ndan Ay!pl! Hizmetten Do"an Sorumluluk, Doktora Tezi.
TÜRK•YE CUMHUR•YET• MERKEZ BANKASI (2011), Dünya’da ve Türkiye’de Finansal Hizmetlere Eri#im ve Finansal E"itim.
TÜRK•YE SERMAYE P•YASASI ARACI KURULU$LARI B•RL•%• (2008), Yat!r!mc! E"itiminde Yurtd!#! Uygulamalar!, Sermaye Piyasas!nda Gündem, Eylül 2008, Say!:73, s.1-43.
TÜRK•YE SERMAYE P•YASASI B•RL•%• (2013), Faaliyet Raporu.
UZUNOGLU, Sadi; Alkin, Kerem; Gürlesel, Can Fuat; Civelek, Ugur (2000), Bölgesel Finans ve Hizmet Merkezi, •stanbul.
WORLD BANK (2009), “The Case for Financial Literacy in Developing Countries: Promoting Access to Finance by Empowering Consumers”.
WORLD BANK (2012), Good Practices for Financial Consumer Protection, June 2012. YOONG, Joanne (2010), Financial Literacy and Stock Market Participation: Evidence