SONUÇ ve ÖNERĠLER

Bu bölümde, araĢtırmanın bulguları doğrultusunda elde edilen sonuç ve sonuçlara dayalı geliĢtirilen önerilere yer verilmiĢtir.

5.1. Sonuç

ĠĢ hayatında çalıĢan bireylerin psikolojik, sosyolojik ve fiziksel sağlığını koruyarak verimliliği artıracak faktörlerden birisi de iĢ giysileridir. Ġnsanın iĢle uyumunun sağlanması için iĢ giysilerinin iĢyerine, harekete, Ģartlara ve en önemlisi bireyin vücuduna uygun olarak tasarlanması gerekir. Hizmet sektöründe görev yapan bayan posta dağıtıcılarının Ģartnamelerine uygun olarak halen kullanmakta oldukları gömlek ve pantolondan oluĢan yazlık üniformaları çalıĢmanın konusu olarak ele alınmıĢtır. Bu çalıĢma, bayan posta dağıtıcılarının iĢ giysilerinin; model ve kumaĢ özelliği, konfor ihtiyaçlarını karĢılama düzeyi ve beklentilerini tespit etmek, talebe uygun iĢ giysisi tasarımı yapmak amacı ile yapılmıĢtır.

Yapılan araĢtırma sonucunda, aĢağıdaki bulgulara ulaĢılmıĢtır.

 Ankete katılan kadın dağıtıcıların çoğunluğunun yaĢları 26 yaĢından küçük olduğu, eğitim durumunun ön lisans ve lisans da toplandığı, çalıĢma yılının ise çoğunluğunun 4 yıl ve daha kısa süreli bu iĢte çalıĢmakta oldukları belirlenmiĢtir.

 Kadın dağıtıcıların yazlık üniformalarında çoğunlukla yaka formu ve yaka uçlarında, kol boyu, beden ve pantolon boyunun uzun olması, bedendeki cep ve pens yerlerinin uygun olmayıĢı, göğüs çevresinin gergin olması, kalça geniĢliğinin ve paça geniĢliğinin geniĢ olmasından kaynaklanan sorunların yaĢandığı saptanmıĢtır.

 Kadın dağıtıcıların yazlık üniformalarında en çok vücut ölçülerine uygun olmaması, iĢ hareketlerinde rahatsızlık vermesi, dikim kalitesi açısından ve renk dayanıklılığı açısından uygun olmaması sorunlarını yaĢadıkları, kumaĢ özelliği yönünden genellikle terlemeye neden olması, yıkandığında çekmeye neden olması ve renk atmasından dolayı sorun yaĢadıkları tespit edilmiĢtir.

 Kadın posta dağıtıcılarına ait yazlık üniforma gömlek ve pantolonun günün modasına uygun olarak farklı kumaĢ ve renklerde tasarlanması, gömleğin ise tiĢört olarak tasarlanmasının istendiği sonucuna ulaĢılmıĢtır.

Halen kullanılmakta olan kadın posta dağıtıcı yazlık üniformalarının incelenmesi ve anketlerden elde edilen sonuçlar ile Ģartnameleri de dikkate alarak yapılan yeni üniforma tasarımlarında giysi konforu da ön planda tutularak model:1 deki tasarıma karar kılınmıĢtır.

MODEL I

5.2. Öneriler

Bu araĢtırmada ulaĢılan sonuçlar ıĢığında geliĢtirilen öneriler Ģunlardır:

 Kadın posta dağıtıcıların yazlık üniformalarında uyum ve hareket serbestisi diğer unsurlardan önce geldiğinden, bu giysilerin kalıp formları oluĢturulurken, vücudun durağan ve hareket halindeki pozisyonlarının ve giysi formunun eklem hareketlerini ne derece etkilediğinin incelenmesi ve dinamik antropometrik ölçülerin kullanılması gereklidir. Giysiler insan vücut hareket sınırları dikkate alınarak ve özellikle doğa koĢullarında kadın posta dağıtıcılarının çalıĢma Ģartları ve en çok yaptıkları hareketler göz önünde bulundurularak tasarlanmalı iklim koĢullarına uygun olmalıdır.

 Kadın posta dağıtıcıların yazlık üniformalarında kumaĢ özelliğine bağlı olarak yaĢadıkları terleme problemi günümüzün ileri teknolojilerinden biri olan nanoteknoloji ile üretilen, terlemeyi önleyici ve antibakteriyel özellikler kazandırılmıĢ kumaĢların kullanılmasıyla çözüme kavuĢturulabilir.

 Elde edilen verilere göre çalıĢanların giyecekleri üniforma konusunda fikirlerinin sorulması ve değerlendirilmesi ve beklentilerinin gerçekleĢtirilmesi çalıĢanın verimliliği ve motivasyonu açısından büyük öneme sahiptir. Gelecekte hazırlanacak yönetmelik ve Ģartnamelerin, bu konuyu dikkate alarak hazırlanmasına dikkat edilmesi, çalıĢanların mutluluğu açısından önerilebilir.

 Kadın posta dağıtıcıların yazlık üniformalarında yaĢadıkları problemleri belirlemek ve memnuniyet düzeylerini artıracak fonksiyonel giysi formları oluĢturmak için yapılan bu çalıĢmanın diğer üniforma grupları için de yapılması yönünde örnek teĢkil edeceği düĢünülmektedir. ÇalıĢma bu yönde ilgili kiĢilerin dikkatinin çekilmesi açısından fayda sağlayacaktır.

Elde edilen verilere göre oluĢturulan model:1 deki tasarım doğrultusunda geliĢtirilen alternatif tasarım çizimleri de aĢağıda verilerek seçim olanakları yaratılmıĢtır.

KAYNAKÇA

AKIN, G. ve KOCA, B. (2002), Ergonomide Antropometrinin Önemi, Standart Dergisi, TSE Kurumu Sayı:490, s:43-46, Ekim Ġstanbul.

AKIN, G. ve ÖZER, B. K. (2004), Ergonomik Tasarım ve Tasarımda Ergonomik Kriterler, Standart Dergisi, TSE Kurumu Yayını, Sayı:510, s: 79- 83, Ġstanbul.

ASHDOWN, SUSAN., LOKER, S., CORNELL U., ADELSON C. (2003 ). Use Of Body Scan Data to design Sizing Systems Based On Target Markets, National Textile Center Annual Report.

AYDIN, S. , ÇAKARLAR, G. (1993), Çağdaş Giysi Tasarımında Öğe ve Prensipler, 1.Türkiye hazır giyim ve konfeksiyon kongresi, Ġstanbul.

AYDIN, S. , GÜRġAHBAZ, N. , GÖKLÜBERK Ö. P. (2000), Kara Kuvvetleri Kıyafet Teknik Şartnamelerinin Giysi Ergonomisi Açısından İncelenmesi,

16- 17 Kasım 2000, Levazım Maliye Sempozyumu, LEMAS, Ġstanbul.

BOZKURT, B. (1995), Vücut Hareketlerinin Giysi Özellikleri Üzerinde Etkileri, YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ġzmir.

CRANE, D.(2003), Moda ve Gündemleri (Çeviri Özge Çelik) Ġstanbul, Ayrıntı Yayınları (Eserin orijinali 2000‟de yayımlandı).

ÇĠVĠTÇĠ, ġ. , SAYGILI, B. B. (2008), Çöp Toplama İşinde Çalışanların Giysilerinde

Yaşadıkları Sorunlar ve Örnek Bir Tasarım, 14. Ulusal Ergonomi Kongresi, 30 Ekim–1 Kasım, Trabzon.

DAS, S.(2005), Comfort Characteristics Of Apparel,

www.expresstextile.com/20051015/hiperformance01.shtml EriĢim Tarihi:12.11.2009

Dergisi, Sayı:34, Ġstanbul.

DĠRGAR, E. , KANSOY, O. , KIRTAY, E. , YAVUZ, G. (2004). Değişik Sektörlerde Kullanılan İş Kıyafetleri ve İş Kıyafetlerinin İşçi Sağlığı Açısından Önemi, 10. Ulusal Ergonomi Kongresi, 7–9 Ekim, Bursa.

DURAN, K. , SAYIT, G.(2004). Nonwoven Tıp Ürünleri, TAD-Tekstil AraĢtırma Dergisi Sayı:3, s:92-98.

ERDOĞAN, Ç. M. ve ĠLLEEZ, A. (2004), Giysilerde Esneme Konforu, Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi Sayı:14(4), Ekim-Kasım s:251-256

ERDOGAN, Ç. M. (1993). Giysi Fizyolojisi, Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi Sayı:3, Temmuz-Eylül s:63-66

ERCAN, E. (1994). Türk Bayan Vücut Ölçülerine Dayalı Yeni Bir Giysi Kalıp Çizim Sisteminin Gelistirilmesi YayınlanmamıĢ Doktora Tezi Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ġzmir.

ERKAN, N. (1998). Ergonomi, Verimlilik, Sağlık ve Güvenlik İçin İnsan Faktörü Mühendisliği, ,M.P. M. Yayınları, Ankara.

ERAY, F. , ARAS, E. , ÖZTÜRK, Z. (1999). Isıya Karşı Koruyucu Giysilerin

Tasarımında Ergonomik Yaklaşımlar, Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi, Yıl:9 Sayı:6, Ġstanbul.

GENÇ, R. (2002). Karahanlı Devlet Teşkilatı, Türk Tarik Kurumu Yayınları, Ankara

GÖNEN, E. , ÖZGEN, Ö. , ÖZMETE, E. , BAYOĞLU, A. (2003). Sağlık Sektöründe Çalışan Kurum Ev İdaresi Personelinin İş Doyumunda Üniformanın Etkisi, 9. Ulusal Ergonomi Kongresi, 16–18 Ekim, Denizli.

GÖNEN, E. , BAYRAKTAR, M. , ÖZGEN O. (1991). Hazır Giyim Tüketiminde Antropometri, 3. Ergonomi Kongresi MPM Yayınları.

GÜNEY, ÜNLÜ, F. (2008), Koruyucu Giysilerde İç Konfor Şartlarının İncelenmesi YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Isparta Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Isparta.

GÜRCÜM, H. B. (2007), TC. Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Yüzer Birliklerinde Giyilen Eğitim Elbisesinde Kullanılan Kumaşların Termofizyolojik Konforu Sağlayacak Şekilde Optimizasyonu, YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, G.Ü.Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

GÜNEġOĞLU, S. (2005), Sportif Amaçlı Giysilerin Konfor Özelliklerinin

Araştırılması, YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa.

HALAÇOĞLU, Y. (2002), Osmanlılarda Ulaşım ve Haberleşme, PTT Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.

KALINKARA, V. ve KAYABAġI, N.(1995), Hazır Giyim Sektöründe Boyutsal (Antropometrik) Ölçülerin Önemi, 5. Ergonomi Kongresi, Ġstanbul.

KANSOY, O., DĠRGAR, E. ve KIRTAY, E. (2008), Sanayide Çalışanlar İçin Uygun İş Kıyafetlerinin Geliştirilmesi, Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi, Yıl:18(4), Ekim-Kasım.

KAYNAKLI, O., ATMACA, D. , KILIÇ, M. (2005). Giysi Isıl Direnç Faktörünün İnsan Konforu Açısından Değerlendirilmesi, Mühendis ve Makina Dergisi, Cilt:46, Sayı:543 Nisan, s: 20-28

KĠRK, WM. ve ĠBRAHĠM, S.M. (1966), Fundamental Relationship of Fabric

Extensibility to Anthropometric Requirements and Garment Performance Textile Research Journal 36, s:37-47.

KĠġOĞLU, S. , ÇAKAR, E.,G. , ġANLI, N. , BAYRAKTAR, F. (2004). Temizlik Şirketlerinde Çalışan Personelin Giyimlerinin İşe Uygunluğunun

KOCA, E. (2007). Beyin Felçli(sp) Çocukların Giyinme Becerilerinde Giysiden Kaynaklanan Problemlerin Belirlenmesi ve Örnek Bir Uygulama,

YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

KOÇ, F. , KOCA, E. , GÖKLÜBERK, Ö. , PAMUK, B. (2003). Koruyucu Giysilerin Ergonomi Açıdan Değerlendirilmesi (İtfaiyeci Giysileri Örneği), 9. Ulusal Ergonomi Kongresi 16-18 Ekim, Denizli.

KOÇ, F. , KOCA, E. , PAMUK, B. , ġAHĠNOĞLU, M. (2008). Ürün Tanıtım Elemanlarının İş Giysilerinin Giysi Konforu Açısından Değerlendirilmesi (Gıda Sektörü Örneği), 14. Ulusal Ergonomi Kongresi 30 Ekim-1 Kasım, Trabzon.

KURU, S. , SOLAK, L. ve SOYAL, N. (2004). Giysi Konforu ve İş Gücü Etkileşimi: Posta Dağıtıcısı Giysileri Örneği, 10. Ergonomi Kongresi, 7–9 Ekim, Bursa.

KURU, S., KAYNAK, M. (2005), Büyük Beden Tüketicisi Bayanların Büyük Beden Kıyafetlerden Cekette Karşılaştıkları Model Kaynaklı Problemlere İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi, 11. Ulusal Ergonomi Kongresi, 26-28 Aralık Ġstanbul, s:21-22.

MAHALLELĠ, D. (1995). İnsan Vücudu Mekaniğinin Giysi Tasarımına Etkisi ve Erkek Takım Elbise Üretiminde Yeni Konstrüksiyon Prensipleri, SAGEM Yayınları, Bursa.

MADRAN, E. (1980). Posta Hizmetlerinin Doğuşu, Yeni Koleksiyon Dergisi, Ankara.

METE, F. (1990). Giysi Tasarımı Açısından İnsan Vücudunun Mekaniği, Tekstil ve Makine Dergisi, Cilt: 4 Sayı:21, Nisan Ankara.

METE, F. (2001). Doğrudan Vücut Ölçülerine Dayalı , Vücuda Tam Oturan Yeni Bir Bayan Üst Beden Temel Kalıp Hazırlama Tekniğinin Geliştirilmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen ve Mühendislik Fakültesi Dergisi , Cilt:3, Sayı:

2, Ocak.

OĞULATA, T. (1995), Tekstil Ürünlerinin İnsan Isıl Konforuna Etkisi”, Tekstil Konfeksiyon Dergisi, Cilt:6, Sayı:4, Nisan, s:512-515.

ÖNDOGAN, Z. (2000). Giysi Kalıpçılığı Esasları, Ege Üniversitesi Tekstil ve Konfeksiyon AraĢtırma-Uygulama Merkezi Yayını. Yayın No: 8. Ġzmir.

ÖZCAN. A. (2007). Futbolcu Giysilerinde Eşofman ve Formaların Futbolcuların Beklentilerine Uygunluğu, YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilgiler Enstitüsü, Konya.

ÖNLÜ, N. (1996). Yünlü Kumaşlardaki Son Gelişmeler, Tekstil ve Mühendis, Sayı: 53-54, Eylül-Aralık Ġzmir.

ÖZKAYA, Y. (1970). XVIII. Yüzyılda Menzilhane Sorunu, Ankara Üniversitesi DTCF Dergisi Cilt:28, Sayı:2 Ankara.

ÖZTUNA, Y. (1994). Büyük Osmanlı Tarihi, Cilt:9, Ötüken NeĢriyat Yayınları Ġstanbul.

ÖZBĠLGEN, E. (2004). Bütün Yönleriyle Osmanlı(Adab-ı Osmaniye), Ġz Yayıncılık, Ġstanbul.

PAMUK, B. (2002). Uygulama Teknikleri Temel Kalıp ve Dikim Uygulama Teknikleri, YA-PA Yayınları Ġstanbul.

SERDAR, G. (1998). Bayan Ceketinde Kumaş Yapılarının Model ve Kalıp

Tasarımına Etkileri, YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

SEZER, B. (2006). Müler Kalıp Sistemi 46-52 Beden(38-41 Yaka) Klasik Erkek Gömleği Kalıplarının Antropometrik ve Ergonomik Uyumunun İncelenmesi, Geliştirilmesi, YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi Selçuk Üniversitesi Sosyal

Bilgiler Enstitüsü, Konya.

SĠVRĠ, Ç. (2008) Membranla Lamine Edilmiş Nefes Alabilir Kumaşların Konfor Özelliklerinin İncelenmesi, YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Isparta Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta.

SOLAK, L. (2003) Ergonomi ilkeleri ile oluşturulacak giyside çıkan sonuç kullanıcı konforu, 9. Ulusal Ergonomi Kongresi 16-18 Ekim, Denizli.

SÜER, Ö. (1992). İnsan Vücut Mekaniğinin İş Giysileri Tasarımındaki Önemi, YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar

Üniversitesi, Ġstanbul.

ġENER, F, (1995), Türk Kadınının Vücut Özelliklerine Dayalı Uygun Yeni Bir Kalıp Sisteminin Geliştirilmesi, YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, G.Ü. Sosyal

Bilimler Enstitüsü Ankara.

ġĠMġEK, M. (1994). Mühendislikte Ergonomik Faktörler, Marmara Üniversitesi Yayın No: 547, Ġstanbul, s:317.

TOKA, C. (1978). İnsan Araç Bağıntısında Ergonomik Tasarım İlkeleri, Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Yayını, Ġstanbul.

TORGALÖZ, F. (1997). Bir Konfeksiyon Otomasyon Yazılımı, YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Ġstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ġstanbul.

TURAN, ġ. (1994). Türk Kültür Tarihi, Bilgi Yayınevi, Ġstanbul.

UTKUN, E. , ÖNDOĞAN, Z. (2009). Giyim Konforu, Hazır Giyim Sektöründe Eğitimden Ġstihdama Etkin GeçiĢ Ulusal Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Ankara.

YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ġzmir.

URAL, U. (1998). Artvin Şavat İlçesi Kadın Giysilerinin İncelenmesi, YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Ġstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ġstanbul.

ÜSTÜN, G. , ÇEĞĠNDĠR, N. (2006), İlköğretim Çağı Çocukları ve Annelerinin Okul Önlük ve Formalarının Konforundan Memnuniyet Durumlarının İncelenmesi, Konfeksiyon Teknoloji Dergisi, Daye Yayıncılık,

http://www.sdergi.hacettepe.edu.tr/gu.pdf

VURAL, T. , KOÇ, F. , KOCA E. , PAMUK, B. (2006). Geleneksel Kadın

Giysilerinde Kol Formu Özelliklerinin Giysi Konforu Açısından İncelenmesi, 12.Ulusal Ergonomi Kongresi 16-18 Kasım, Ankara.

VURAL, T. , ÇĠVĠTCĠ, ġ., AĞAÇ, S. (2001), Giysi Tasarımına Ergonomik Yaklaşım, 8. Ulusal Ergonomi Kongresi, 25–26 Ekim, Ġzmir.

YAKAR, H. (1996). Ergonomik Çalışma Yeri Düzenleme ve Vergi Dairelerinde Uygulama, YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

YEġĠLPINAR, S. (1997). Kullanım Sırasında Giysilerde Oluşan Dikiş Patlamaları Üzerine Bir Araştırma, Tekstil ve Mühendis, Punto Yayıncılık, Sayı:55-56 Mart-Haziran, Ġstanbul.

YILDIRAN, Ġ. (1999). Osmanlı Saray Teşkilatında Haberci Uzun Mesafe Koşucuları: Peykler, Cilt: 5 Yeni Türkiye Yayınları Ankara.

YOO, S., ve BARKER, L.R. (2005). Moisture Management Properties of Heat- Resistant Workwear Fabrics- Effects of Hydrophilic Finishes and Hygroscopic Fiber Blends, Textile Research Journal, 75(7), s.531-541.

WALTER, L. (2002), Will the “e-tailor” Become Reality?

<ec.europa.eu/enterprise/textile/documents/conf_apparel_lutz.pdf > (20.12.2009)

Anonim 1: www.iselbise.com EriĢim tarihi: 25.09.2009 tarihinde alınmıĢtır.

Anonim 2: www.bakisiselbiseleri.com EriĢim tarihi: 15.07.2009 tarihinde alınmıĢtır.

Anonim 3: http://textilepapers.tripod.com/smart.htm EriĢim tarihi: 25.09.2009 tarihinde alınmıĢtır.

Anonim 4: Kalite Kontrol Sistemleri. Komisyon, Milli Eğitim Basımevi, 1.Baskı,