ERP sistemlerinin bileşenleri

Yapılan literatür araştırması sonucunda ERP nin farklı araştırmacılar tarafından farklı şekilde bileşenlere ayrıldığı görülmektedir. Bunlardan bazıları aşağıda özetlenmektedir.

Meinke’ ye (2002) göre ERP nin bileşenleri şekil 2.5’ de gösterildiği gibi üç modülden oluşmaktadır: Bunlar:

- İmalat,

- Finans ve Muhasebe, - İnsan Kaynakları.

Şekil 2.5. ERP’ nin bileşenleri (Meinke, 2002)

Fortu (2002), Meinke’ nin ERP bileşenleri yaklaşımına Lojistiği de eklemektedir. Şekil 2.6’ da Fortu’ nun yaklaşımı görülmektedir. Fortu’ ya göre ERP’ nin fonksiyonel modülleri şu şekilde olmalıdır:

- Finans

- İnsan Kaynakları - İmalat

- Lojistik

Şekil 2.6. ERP modülleri ve çevresi (Fortu, 2002)

Yönetim Personel Müşteriler Tedarikçiler Lojistik Üretim Finans İmalat İnsan Kaynakları Finans ve Muhasebe

20

Chen (2001) ise ERP nin bileşenlerini şekil 2.7’ de görüldüğü gibi; Finans, Operasyon&Lojistik, Satış ve Pazarlama, İnsan Kaynakları olmak üzere dörde ayırmaktadır. Ayrıca Chen bu bileşenleri alt bileşenlerine de ayırmaktadır.

Şekil 2.7. ERP Sisteminin Genel Görünüşü (Chen, 2001)

Gunson ve Blasis’ e (2002) göre ise ERP’ nin temel bileşenleri ve gelecekte alacakları yapı şekil 2.8’ de gösterilmektedir.

FİNANS Nakit Yönetimi

Ürün-Maliyet Hesaplaması Etkin bilişim sistemleri

OPERASYON&LOJİSTİK Üretim Planlama Malzeme Planlaması Envanter Yönetimi Kalite Yönetimi Tedarikçi Değerlendirme Satınalma Yükleme İNSAN KAYNAKLARI Ücret Ödeme Personel Planlama Personel takibi Seyahat Masrafları Eğitim SATIŞ&PAZARLAMA Sipariş Yönetimi Satış Yönetimi Satış Planlama Fiyatlandırma Satış Sonrası Hizmet

ERP Tedari kç ile r Mü şteriler

Şekil 2.8. ERP çözümlerinde Bütünleşik modüller (Gunson ve Blasis, 2002)

Yapılan bu literatür analizi neticesinde sonuçlar dikkatlice incelendiğinde ERP sistemlerinin temel bileşenlerinin genel olarak aşağıda sıralananlar olması gerekmektedir:

- İmalat

- İnsan Kaynakları - Finans

- Lojistik & Dağıtım - Satış & Pazarlama

SERM, ERP modülünün bileşenleri olarak yukarıda sıralanan 5 temel bileşeni (imalat, insan kaynakları, finans, lojistik&dağıtım, satış&pazarlama) kabul etmektedir. SERM ERP modülünün temel yapısı şekil 2.9’ da gösterilmektedir.

+ • Tedarik Zinciri Yönetimi • Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM)- + Web erişimli teknolojiler

ERP nin temel

bileşenleri ^{İleri ERP}

Web ERP • Finans • Lojistik • İmalat • İnsan Kaynakları vb

22

Şekil 2.9. ERP’ nin temel bileşenleri

Bir ERP sisteminde şekil 2.9’ da gösterilen bileşenlerin her birisinin alt modülleri ve onların da alt modülleri oluşturulmaktadır. ERP sistemi tarafından, bir işletmede bu alt modüllerde yapılan bütün çalışmaları içerecek bir yaklaşım önerilmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken ERP felsefesinin bu işlemlerin tek merkezli değil çok merkezli ve coğrafi olarak birbirinden farklı yerlerdeki (uluslar arası şirketlerde bile) işletme birimlerini entegre edecek şekilde düşünülmesine ve bilgi entegrasyonuna önem vermesidir. Kalite ve Bilgi Yönetimi başta olmak üzere ERP’ nin operasyonel düzeyden daha çok kurumsal bazda olayların ilişkilerini düzenlediği görülmektedir.

ERP sistemlerinin gelişmesine; genel pazardaki gelişmeler, bilgi işlem teknolojisindeki gelişmeler ve organizasyonlardaki yapısal değişimler katkıda bulunmuşlardır. Pazardaki sürekli değişen talep dalgalanmaları, yoğun rekabet, yeni teknolojiler ile daha fazla fonksiyonel özelliği olan ürünlerin sürekli ortaya çıkması ve yeniliklerin bitmez tükenmez bir hal alması, uluslararası pazarlara açılma ve uluslararası rakipler ile pazarda karşılaşma kurumun etkin bir ERP sistemini kurmasını zorunlu kılmaktadır. Benzeri şekilde esnek yazılımlar, yeni donanımlar,

SATIŞ & PAZARLAMA LOJİSTİK& DAĞITIM FİNANS İNSAN KAYNAKLARI ERP İMALAT

bilgisayar iletişim protokolleri ve iletişim ağlarındaki gelişmeler, çok sayıda verinin incelenerek karar verilmesini zorunlu kılan unsurlar da yine ERP sistemlerinin etkin kullanımını sağladıklarından kurum çapında kullanılmasını gerekli kılmaktadırlar. Kurumların müşteri odaklı çalışması zorunluluğu, işletmelerde müşteriyi neredeyse yönetim kurulu üyesi gibi gören anlayışı hâkim olması, süreçlerin müşteriyi dikkate alarak tasarlanması, fonksiyonel yönetimin yerini süreç yönetimine bırakması, toplam kalite yönetimi felsefesinin kurumlara hâkim olması, insan ve performans odaklı bir yönetim ve imalat anlayışının kurumsal bazda etkin olması, katılımcı bir yönetim anlayışının kaçınılmaz olması gibi durumlar da kurum içindeki bilgilerin doğru zamanda doğru yerde kullanılmasını gerekli kılmaktadır. Bunlar da ERP sistemlerini kullanıma almak için önemli bir gerekçe olarak görülmektedir. Çünkü ERP sistemleri yukarıdaki konularda yöneticilere ve kurum çalışmalarına gerekli bilgileri ulaştırmakta ve çok faydalı sonuçlar üretmektedir.

ERP sistemlerinin de günümüz koşullarında tek çözüm unsuru olduğu söylenemez. En önemli sorunlarından birisi ERP’ nin sadece bir planlama aracı olarak görülmesidir. Etkin bir yönetim için sadece etkin bir planlama yeterli değildir. Yukarıdaki unsurları hem planlayacak hem de yönetecek sistemlere ihtiyaç olduğu açıktır. Onun için, Kurumsal Kaynak Planlama yaklaşımını Kurumsal Kaynak Yönetimi (Enterprise Resource Management – ERM) yaklaşımına dönüştürmek yönünde çalışmalar yapılmıştır (Anderegg, 2000). Benzeri şekilde ERP sistemleri, kurumsal stratejileri ve stratejik hedefleri yöneticilerin dikkate alarak kararlar vermelerini temel varsayımları arasına koymuştur. Stratejik yaklaşımlar ile ilgili bir öneri geliştirmemektedir. Aslında kurumsal kaynak yönetimini kurumun stratejik planlamasından bağımsız olarak düşünmek doğru değildir. Stratejik planlamanın da ERP ve ERM çalışmalarının bir parçası olması gerekmektedir. Müşteri ilişkileri konusunda da ERP sistematik olarak bir yaklaşım getirmemekte ancak Müşteri İlişkileri Yönetimi sonuçlarını girdi olarak kullanmaktadır. Bu kapsamda da sistematik yaklaşımların geliştirilmesi ve etkin olarak kullanılması gerekmektedir.