II. Yeni Konya Gazetesine Göre Konya’da Ekonomik Hayat
2. Sanayi
1929 Ekonomik Buhranı sebebiyle buğday fiyatları hızla düşmüş un sanayisi buna bağlı olarak Türkiye'nin tahıl ambarı olan Konya da olumsuz etkilenmiştir. Yine de un sanayi önemini korumuştur.1927 yılı ve sonrasında ise dokuma sanayi önem kazanmaya başlamıştır. Bu noktada Sümerbank'ın açılması olumlu etki yapmıştır.1950'li yılarda tarım ve ticaret hızla gelişmiştir. Yalnız imalat sanayisinde kayda değer bir ilerleme
görülmemekle birlikte bu yıllarda en değerli kuruluş Konya Şeker Fabrikası olmuştur914
. 2.1- Büyük Sanayi Kuruluşları
Konya, sanayinin temeli olan tarım, gıda ve dokuma üretimine bağlıdır. Bu açıdan Konya Türkiye'nin sanayisinde önemli bir yere sahip olmuştur. Konya İttihat ve Terakki döneminde kurulan ve bazılarının bankacılık yaptığı birçok şirkete sahiptir. Bu şirketler Teşviki Sanayi Kanunu ve 1925'te ise aşar kanunundan yararlanmışlardır. Ekim alanlarının genişlemesi ve tarımda teknolojinin kullanımı zirai üretimi arttırmıştır. Konya'da bu kanunlardan faydalanan diğer kuruluşlar, yünlü ve ipekli kumaş sanayi, kereste sanayi, kimya sanayi, matbaacılık sanayi, maden işletme ve makine sanayidir.1927 yılından sonra Konya'da dokuma sanayi gelişmiştir. Dokuma sanayiden hariç Konya'da sille taş ocakları işletmeciliği de önemlidir. Konya'da 1954'e kadar kurulan en önemli sanayi kuruluşu 20 Kasım 1934 tarihinde İsmet İnönü tarafından temeli atılan ve yine İnönü tarafından 4 Nisan 1937 tarihinde açılan Sümerbank'a bağlı Ereğli Pamuklu Sanayi Müessesesi ‘dir. Kurulan bu bez fabrikasında kullanılan makineler Almanya'dan ithal edilmiştir. Ayrıca Almanya'dan teknik personel de getirtilmiştir.1950'lerde fabrikaya işçilerin nişasta ihtiyacının karşılanması için bir nişasta fabrikası da kurulmuştur. Fabrika, aynı zamanda sosyal kültürel ve eğitim alanlarında da etkinliklere sahiptir. Fabrikanın Sümerbank Gençlik Kulübü adında bir spor kulübü vardır ve 1949'da Konya Şampiyonu ‘dur. Bütün bunların yanında fabrika sosyal yardım konusunda da faaliyet göstermiştir. Çocuk işçilere,
912 Yeni Konya,2 Eylül 1960. 913
Yeni Konya,19 Kasım 1960. 914
Serdar Altınok vd., ‘Konya Ekonomisi'nde Organize Sanayi Bölgeleri'', Yeni İpek Yolu Konya Ticaret Odası Dergisi, Konya Kitabı XI, Özel Sayı Konya 2008, s.187.
130
çocuğu olacaklara, evleneceklere, hastalara gerekli önemi göstermiş ve bu gibi durumları
göz önünde bulundurmuştur915
.Gazetede Sümerbank ile ilgili 1953'teki ürünlerin indirimde olması sebebiyle Sümerbank'ın Önünde Yine Ana Baba Günleri Başladı haberine rastlanmaktadır916
.
Konya'da bir Şeker Fabrikası kurulması için ilk teşebbüs 7 Ocak 1952 tarihinde Konya Ticaret Odası'nda yapılan toplantı ile olmuştur. Bu toplantıya Vali Kemal Hadimli, Belediye Başkanı Rüştü Özal, Konya Ticaret Odası Başkanı Muhittin Güzelkılınç'ın yanında daha birçok iş adamı katılmıştır. Konya İktisadi Kalkınma Türk AŞ. kurulmuş ve fabrika için İş Bankasında bir hesap açılmıştır. Konya Milletvekili Himmet Ölçmen'in konuşmasının ardından Şeker Fabrikaları Konya Bürosu harekete geçmiştir. Hoca Fakih Müftü mevkiinde bulunan Veteriner Aşı Serum İstasyonunun arkasındaki 564 dekarlık arazi üzerine kurulması düşünülen fabrikanın temeli 13 Eylül 1953 tarihinde Cumhurbaşkanı Celal Bayar ve Başbakan Adnan Menderes'in öncülüğündeki bir törenle atılmıştır917
. İlk konuşmayı Şeker Şirketleri Genel Müdürü Baha Esat Tekand, daha sonra da İşletmeler Bakanı Sıtkı Yurcalı, memleketin 2-3 yıllık kalkınmasını, köylünün parasını saklamak yerine yatırım yaptığını, yurt genelinde açılan fabrikaların sevindirici olduğunu ifade etmiştir. Daha sonra Cumhurbaşkanı hayırlı olsun temennisi ile temele ilk harcı atmışlardır918
.Konya Şeker Fabrikası,10 milyon liralık bir şirkete aittir.18 Eylül 1953 tarihinde temeli atılan fabrika,19 Eylül 1954 tarihinde hizmete açılmıştır. Fabrikada kullanılan aletler yeni olmakla beraber günde 1800 ton pancar işleyebilecek ve 300 ton şeker üretebilecek kapasitededir. Fabrikanın piyasaya çıkaracağı şeker kristal şekerdir919
. Menderes, konuşmasında açılan fabrikalarla ilgili bunlar henüz ilk adımlarımızdır, bundan
sonra iş yapmak daha kolay olacaktır, Konya bu yurdun belkemiğidir Konya bu hizmete
layıktır demiştir920
.Fabrikanın müdürü Osman Bozok, işletme müdürü ise Abdulhalik Akbaba'dır. Fabrikada işçilerin yatıp kalkabilecekleri mekânlar mevcuttur. Fabrikada ustabaşı 900 lira, baş makinist 700 lira, yeni gelen bir işçi de 6 lira almıştır. Yemek ve barınacak yer fabrikanın sorumluluğundadır. Fabrika Konya'ya 1954 yılında 800.000,1955 yılında11.200.000,1956 yılında 17.000.000 lira kazandırmıştır. Fabrikada 500 kişilik üç
915
Semiz, ‘Cumhuriyet Döneminde Konya'da Sanayi'' Yeni İpek Yolu Konya Ticaret Odası Dergisi, Konya Kitabı XII, Özel Sayı Aralık 2009, s.78-80.
916
Yeni Konya,15 Kasım 1953.
917 Ahmet, Kuş ''Konya Şeker Fabrikası'' Konya Ansiklopedisi, VI, Konya,2014, s.111. 918
Yeni Konya,14 Eylül 1953. 919
Yeni Konya,19 Eylül 1954. 920 Yeni Konya,20 Eylül 1954.
131
ekip çalışmıştır. Konya Şeker Fabrikası yalnızca kendi ilçelerinin yetiştirdiği pancarı işlemiştir. Böylece Konya'nın ilçeleriyle birlikte kalkınması sağlanmıştır921
. 1955 yılında 150 bin ton pancar işlenmiş ve 23 bin ton şeker elde edilmiştir922
. 1956 yılında Ticaret Odası'nda yapılan bir toplantıda Himmet Ölçmen, Şeker Fabrikası'nın 1956 yılında 3 milyon kar elde ettiğini ve hala 16 bin ton şekerin de depolarda mevcut olduğunu ifade etmiştir923
. Fabrika, 1957 yılında ise 200 -210 bin ton şeker üretme kapasitesine
sahiptir924.1959 yılında iki günde 3325 ton pancar işlenmiş olup 254 ton şeker
üretilmiştir925.1960 yılında 300 bin ton pancar işlenmiş ve 48 bin ton şeker elde
edilmiştir926 .
Ülkemizin ilk şeker fabrikalarından birisi olan Konya Şeker Fabrikası, 19 Eylül 1954 tarihinde Başbakan Adnan Menderes, Dışişleri Bakanı Fuat Köprülü, Maliye Bakanı Hasan Polatkan, Bayındırlık Bakanı Kemal Zeytinoğlu ve Devlet Bakanı Mükerrem Sakol'un katıldığı törenle üretime başlamıştır927
. Konya Şeker Fabrikası ile ilgili ise
Cumhurbaşkanı Yarın Geliyor Cumhurbaşkanı Celal Bayar ve Başbakan Adnan Menderes
ile beraber hükümet erkânının fabrikanın temelini atmak için saat 15.30'da Konya'da
bulunacağı duyurulmuştur928
. Temeli Atılan Müesseseler ve Konya'nın Kalkınması adlı
başlık altında Konya'da açılan Şeker Fabrikası, Seli Halı Fabrikası ve Et Kombinası'nın
Konya'nın kalkınmasında oynadığı rolden bahsedilmiştir929bu haber başlıklarıyla gazetenin
fabrikanın açılmasından memnun olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca Şeker Fabrikasının açılması Konya'yı ziyadesiyle mutlu etmiş her haber bir müjde şeklinde verilmiştir: Şeker Fabrikası
Cumartesi Günü Açılıyor930,Şeker Fabrikasının Açılışı Münasebetiyle931,Celaleddin Kişmir
Şeker Fabrikası yazısında daha önceden bu fikri ortaya attığını fakat kendisi ile ilgili ağır
eleştiriler aldığını şu an şeker fabrikasının açılması hakkında ilk defa yazılanların kendi
yazılarının olduğunu, fabrikanın Konya için yüz akı olduğunu belirtmiştir, 932Konya Şeker
Fabrikası Açıldı933gibi daha birçok haberle934
şehirde adeta bayram havasının yaşandığı
921
Ömer Kemal, Ağar, ‘Şeker Fabrikası Kalkındırıyor'', Yeni Konya,14 Ocak 1957. 922
Yeni Konya,7 Eylül 1955. 923 Yeni Konya,24 Mart 1956. 924
Yeni Konya,27 Ekim 1957. 925
Yeni Konya,4 Eylül 1959. 926
Yeni Konya,31 Ağustos 1960. 927
Ahmet Kuş, ‘Konya Şeker Fabrikası'‘, s.112. 928
Yeni Konya,12 Eylül 1953. 929
Yeni Konya,13 Eylül 1953. 930 Yeni Konya,15 Eylül 1954. 931
Yeni Konya,3 Ekim 1954. 932
Yeni Konya,12 Temmuz 1954. 933 Yeni Konya,20 Eylül 1954.
132
ifade edilmiştir. Fabrika, daha sonraki yıllarda da gündemde olmuştur: Şeker Fabrikası
Dün Törenle Kampanyaya Girdi935
, Şeker Fabrikamız Bu Yıl Üç Milyon Lira Kar Etti936,
Konya Ş. Fabrikası Yıllık Pancar Kapasitesinin 100 Bin Tonunu İşledi937. Ayrıca 3 Kasım
1958 tarihinde şeker fabrikasının bir ilkokul yaptırdığı da ifade edilebilir938
. Fabrika, günde
80-100 ton şeker üretmiştir. Fiyatı 135,140 kuruş arasında değişmiştir939.
Konya’nın Ayrancı Barajı yapım çalışmalarının başlangıcı 1952’nin bahar aylarına rastlamaktadır. Vali Kemal Hadimli ve 8 milletvekilinin katılımıyla gerçekleştirilen bir
törenle temel sondaj çalışması 7 Mart 1952’de başlatılmıştır940.Temel atma töreninde
başbakan rahatsız olduğundan dolayı konuşmayı Vali Kemal Zeytinoğlu yapmıştır.10 milyon liraya mal olunacağı söylenen Ayrancı Barajının Konya'nın zirai ve iktisadi kalkınmasında büyük fayda sağlayacağı belirtilmiştir. Temeli atılan barajın yüksekliği 36
boyu 1600 metredir. Toplanan sularla 50 bin dönüm arazi sulanabilecektir941
.Yeni Konya Ayrancı Barajı ile ilgili olarak Celaleddin Kişmir'in Derdimizin İlacı Ayrancı Barajı adlı yazısına yer vererek Konya'nın suya olan ihtiyacını göz önüne alarak dert varsa derman da vardır diyen Kişmir, Ayrancı Barajı'nın en az Şeker Fabrikası kadar önemli olduğunu ifade etmiştir942
.
Türkiye Çimento Sanayi 23 Ekim 1953 tarihinde kurulmuştur. Türkiye Emlak Kredi Bankası, Sümerbank, Türkiye İş Bankası, Sivas Çimento Sanayi ve Ankara Çimento Sanayinin bir araya gelmesiyle oluşan şirket tarafından 1960'a kadar Ankara (1956), Eskişehir (1957), Adana (1957) vb. Çimento Fabrikaları hizmete açılmıştır. Konya
Çimento Fabrikası ise 1954'te kurulmuş ancak 1963 yılında işletmeye açılmıştır943
.Öyle ki Konya Çimento Fabrikası için harekete geçilmiş ve bu amaçla Ticaret Odası'nda tüccarların katıldığı bir toplantı düzenlenmiştir. Burada kurulacak olan Anonim Şirketin esasları belirlenmeye çalışılmıştır. Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Muhittin Güzelkılınç bu konuda: Şehrimizde kurulacak olan Çimento Fabrikası için bütün formaliteler bitmek
üzeredir. Şirketin statüsü hazırdır. Şirket anonim olacak ve sermayesi 5 milyon lira
934Yeni Konya, 15.19.20.21.27.28 Eylül 1954. 935
Yeni Konya,7 Eylül 1955. 936
Yeni Konya,24 Mart 1956. 937
Yeni Konya, 27 Ekim 1957. 938
Yeni Konya,3 Kasım 1958. 939
Yeni Konya,27 Eylül 1954. 940
Gül, s.182.
941 Yeni Konya,21 Eylül,1954. 942
Yeni Konya, 20 Eylül 1954. 943
Osman Sait Dikilitaş, Demokrat Parti Hükümetlerinin Sosyo-Ekonomik Alandaki İcraatları(1950- 1960)Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya 2007,s.61.
133
tutacaktır. Şu anda 52 hissedar katılmıştır. Her 50 bin liralık hisseye birkaç kişi birden ortak olabilecektir. Ayrıca şirket,100'er liralık hisse senetleri de ihraç edecek ve herkes bu hisse senetlerini alabilecektir. Fabrikaya gelince, bu tesis 9-9 buçuk milyon liraya çıkacaktır. Fabrika iki senede inşa edilecek ve ihalesi Ankara'da yapılacaktır. Ama eğer şirket Ankara'da genel olarak yapılacak olan ihaleyi ikna edici bulunmazsa kendisi doğrudan ihale yapabilecektir. Nitekim şimdiden bir Alman firması %50'si peşin ve %50'si beş sene kredili olmak üzere teklifte bulunmuştur. Ankara'da yapılacak olan ihale için Ticaret Odasındaki toplantıda üç kişilik bir heyet seçilmiştir. Bunlar; Sabri Köylüoğlu, Kemal Ali Erkan ve benden oluşmaktadır. Demiştir. Ayrıca gazetede verilen bilgiler
arasında fabrikanın 300 ton kapasiteli olacağı ve istasyon yakınında hat boyuna yapılacağı
söz konusudur. Bu fabrika yalnızca Konyalı hissedarlarca açılacaktır944.1955 yılında
Alman bir ekip fabrikayı tetkik için Konya'da bulunmuşlardır945.Yine fabrika için
çalışmalarda ilerlemelerin kaydedildiği 1955 yılında verilen bir haberde Almanya'daki ilgili firma ile anlaşmaya varılmış ve fabrikanın yeri belli olmuştur.300 Marklık transfer garantisi Merkez Bankasınca verilmiştir. Diğer taraftan Alman Firması inşaatta çalışacak
kamyon ver servis araçlarını da göndermeye başlamıştır946
.Fabrika için 1956 yılında hala
çalışmalar devam etmektedir haberi verilmiştir947
.
Konya'da bir diğer önemli fabrika ise gazetede Konya İçin Hayırlı Bir Adım başlığıyla geçen Seli Halı Fabrikası'dır. Fabrikanın kurucusu hakkında aydın, uyanık ve girişken bir genç tabiri kullanılmış ve bu kişi tarafından kurulacak olan fabrikanın halkça memnuniyetle karşılandığı belirtilmiştir. Kemal Sili'nin cesareti dikkatleri çekmiş ve Sille yolu üzerinde temelini attığı halı fabrikasının işletmeye açılması memleketin kalkınması için önemli bir mesele olmuştur948
. Temeli Atılan Müesseseler ve Konya'nın Kalkınması eserinin ismiyle birlikte gazetede diğer kuruluşlarla beraber Halı Fabrikasının takdirleri kazandığı ve tamamen modern metotlarla çalışan, İstanbul'daki Hilton Otel'in halılarını yapan Hali Fabrikasının iki senedir Amerika'ya halı ihraç ettiği yazılanlar arasındadır949
. Bu fabrikaya günden güne yeni tezgâhlar eklenmiş ve Lâdik'te 60-100 kişinin çalışabileceği bir tezgâh törenle açılmıştır. Törene, Kemal Sili başta olmak üzere Kadınhanı Kaymakamı Hilmi Akdağ ve Kadınhanı belediye reisi, Okul öğretmen ve
944
Yeni Konya,11 Ekim 1953. 945
Yeni Konya, 30 Ağustos 1955. 946Yeni Konya, 25 Eylül 1955. 947
Yeni Konya,13 Kasım 1956. 948
Yeni Konya,8 Nisan 1952. 949 Yeni Konya,16 Eylül 1953.
134 öğrencileri katılmıştır950
. Seli Endüstrisinin amacı Kemal Sili'ye göre yılda 60.000
metrekare halı üretmek ve Türk milletine özgü bir sanatı icra etmektir951
.
Konya’da hayvancılığı teşvik etmek ve üreticinin ürünlerini değerlendirmek ve aynı zamanda tüketiciye de kaliteli ve ucuz et temin etmek amacıyla, DP iktidarı döneminde kazandırılan Et Kombinası’nın kuruluş fikrinin ortaya çıkması CHP hükümetleri dönemine rastlamaktadır. Yalnız o dönemde konuyla ilgili bir takım çalışmalar yapılmışsa da
1950’ye kadar herhangi bir gelişme sağlanamamıştır952
. DP iktidara geldikten sonra Et
Kombinası konusunu ciddiyetle ele almış ve konuyla ilgili çeşitli araştırmalar yapmıştır 953
. Bu kombinalardan birisinin Erzurum, diğerinin de Konya’da kurulması kararlaştırılmış,
bunun için gerekli soğuk hava tesislerinin yapımı kararı alınmıştır954
.Makineleri, Danimarka ve ABD’ye sipariş edilen Et Kombinası ile ilgili şantiye kurulumu ve inşaat çalışmaları 1950 sonunda başlamasına rağmen, kurulum isi çok yavaş bir seyir izlemiştir 955
.
İhalesi iki milyon liraya yapılan Et Kombinası’nın vagonlarının büyük bir kısmı 1951 yılı sonunda gelmiştir956
.1952 baharına gelindiğinde Et Kombinası için yapılmakta
olan demiryolu hattı inşaatına başlanmıştır957.Ancak Et Kombinası’nın tamamlanması
1955 yılına sarkmıştır. Ankara’da baş gösteren et sıkıntısını önlemek için 1955 sonbaharında deneme amaçlı çalıştırılan kombinanın her bakımdan hizmete hazır olduğu görülmüş, yakın bir zamanda Başbakan Adnan Menderes’in de katılacağı bir törenle
hizmete açılacağı duyurulmuştur958
.
Et Kombinasının açılışı ile ilgili uzun bekleyiş 1956 yılbaşını bulmuş ve nihayet 7 Ocak 1956’da Cumhurbaşkanı Celal Bayar ve Başbakan Adnan Menderes’in katıldığı bir
törenle Konya Et Kombinası hizmete açılmıştır959
. Yeni Konya, Konya Et Kombinasının
açılışı konusunda, Et Kombinasından Haklı Bir Dilek960
,Şehrimiz Et Kombinası Spor
Kulübü Kurdu, kulübün adı Et Balık Spor ‘dur. Kurucuları arasında Nevzat Özgen de olan
kulübün tüzüklerinin birinci maddesinde, Konya Et Kombinasında görevli olan memur ve
950 Yeni Konya,25 Ekim 1953. 951
Yeni Konya,6 Nisan 1954. 952
Gül, s.199. 953
Yeni Konya,16 Eylül,1950. 954
Yeni Konya,18 Kasım 1950. 955
Yeni Konya,16 Aralık 1950. 956
Yeni Konya,27 Aralık 1951. 957 Yeni Konya,1 Mayıs 1952. 958
Yeni Konya,31 Ekim 1955. 959
Gül, s.200.
135
işçilerin bedeni, fikri ve ahlaki yönlerini geliştirmek adına imkânlar dâhilinde sporun her alanında faaliyete geçebilecek bir gençlik kulübü kurulduğu duyurulmuştur961
. Yalnız Et Kombinasının açılması önemsenmişse de Şeker Fabrikası'nın açılması kadar üzerinde pek durulmamıştır.
Konya'da bu fabrikaların dışında Süleyman Taşpınar, Sabri Köylüoğlu ve arkadaşları tarafından özel teşebbüsle açılan 100 kadar işçinin çalışabileceği Un Fabrikası (1951) Şehrin Tüccarlarından İbrahim Sözbir tarafından açılan Buz Fabrikası (1954) mevcuttur. Ayrıca Karaman'da Kiremit Fabrikası (1955), Konya'nın tanınmış iş adamlarından Ali Doğan'ın ortağı olduğu ve memlekette ilk defa işletmeye açılan Cıva
Fabrikası (1958) ve Yem Fabrikası (1958) gibi fabrikaları sayabiliriz.
136
SONUÇ
Yeni Konya, Mustafa Naci Gücüyener ve oğulları tarafından tarafsız bir gayeyle kurulmuş olan ve varlığını bugüne kadar sürdürmeyi başarabilmiş bir gazetedir. Kendisinden önceki gazetelerden pek çok yönden farklı bir gazete olmuştur. Güçlü yazar kadrosu sayesinde genç gazeteciler için adeta bir okul görevi üstlenmiştir. Gazetenin önemli avantajlarından birisi yazarlarının değişik mesleklerden olmalarıdır. Bu avantajı sayesinde gazetede her konudan yazılar yazılmış ve gazetenin okuyucuya daha çok faydası olmuştur. Yerel bir gazete olarak Yeni Konya, Konya toplumunun ihtiyaçlarını, şikâyet ettiği konuları, halkın başarılarını, eğitim, sağlık, spor, sanat ve ekonomik durumunu tarafsız bir şekilde ve kimi zaman eleştirel bir dille ele almıştır. Siyasi konularda da halkı aydınlattığından halk ile yönetenler arasındaki iletişimi sağlamıştır.
Yeni Konya, yenilikçi bir gazetedir. Çünkü ilk defa çocuk, tarih, edebiyat, spor sayfaları veren, hikâye ve roman gibi türleri barındıran ayrıca siyasi partiler için sayfa ayıran bir gazete olmuştur. Siyasi partiler için sayfa ayırmış olması gazetenin her türlü fikri kamuoyuna sunmak istediğini gösterir. Bu anlayış ise gazeteyi bir adım önde tutmuştur. Sanat Sayfasını Feyzi Halıcı, Spor Sayfalarını, Ali Rıdvan Bülbül, Hayri Ergene, Ali İhsan Tuna, Tarih Sayfasını Mehmet Önder, Hikâyeleri Celaleddin Kişmir, Edebiyat Sayfasını Fakir Usman, Osman Atilla, Muzaffer Meriç, Metin Halıcı aracılığıyla hazırlamış ve okuyucuya sunmuştur. Edebiyattan, spora, tarihe, kültür, folklor ve sanata, eğitime, doğal afetlere, Konya halkının gelenek ve göreneklerine, tarım, hayvancılık ve sanayi konularına değinerek gerek köşe yazıları ile gerek dizi yazıları aracılığıyla halkı her türlü gelişmeden haberdar etmiştir. Sanatsal alanda düzenlenen sanat geceleri ve sergiler gazetenin dikkat çekici başlıklarındandır. Tabii bu sergilerin ticari amaçlar taşıdıkları da bilinmektedir. Mehmet Önder’in hazırladığı tarih sayfaları ile Konya’nın tarihi ile ilgili bilgi sahibi olunmaktadır. Konya’da kahve kültürüne öncülük etmiş olan Konya Oturakları’nın, Kızlı Kahvelerin başlangıçta sadece eğlence amaçlı açıldıklarını daha sonra yozlaştıklarını gazeteden öğrenmek mümkündür. Konya’ya has olan Şivlilik, daha çok çocuklar için düzenlenen dini bir etkinliktir. Konya halkı arasında dayanışmanın sembolüdür. Konya’da evlilik yaşı kızlarda 14-18 erkeklerde 16-25 yaştır. Konyalıların evlilik geleneğinde erkekler için gelin adayı ya kapı kapı dolaşılarak ya da tavsiye üzerine aranmaktadır. Gazetenin müziğe de yer vermesi, Konya'nın müzik ile yakından ilgilenen bir halk olması açısından önemli olmuştur. Gazete milli ve dini bayramlara önem vermiştir. Önemli dini
137
gecelere de yer vermekle diğer gazetelerden farklı olmuştur. Ramazan aylarında imsakiyeler, Ramazan mâni ve fıkraları ve her gün Konya’daki bir caminin tarihçesi verilmiştir. Dini bayramlarda şehirdeki belli başlı gelişmeler aktarılmıştır. Aynı şekilde milli bayramlarda düzenlenen törenler ve bayram programları verilmiştir. Seydişehir Derebucak’ta ve Ermenek’te çıkan büyük yankı uyandıran yangınlar ve Akşehir -Ereğli’de zarara sebep olan seller ile ilgili bilgi vermiştir. Fiyat politikasını pek değiştirmemiş olması da istikrarlı bir politikaya sahip olduğunu göstermiştir. Bu özelliği ile diğer gazetelerden ayrılan Yeni Konya, Konya'nın önde gelen eğitim kurumları hakkında ve Konya'nın kültür, sanat, ticaret ve spordaki ilerlemeleri ile ilgili pek çok eseri içermektedir. Konya aydınlarının hemen hepsinin yetiştiği Konya Lisesi gazetede önemli bir yere sahiptir. Aynı şekilde gazetede memleketin sanayi ve teknik eleman ihtiyacını gideren Sanayi Mektebi ve birçok önemli okul hakkında bilgiler mevcuttur.
1950-60 yılları arasındaki Konya'yı ekonomik, sosyal ve kültürel açıdan tanıyabilmek adına Yeni Konya bir kaynak durumundadır. Ayrıca Selçuk Üniversitesinin kuruluş aşamaları hakkında da gazetede önemli bilgiler yer almıştır. Gazete verdiği bilimsel makalelerle halkı bilinçlendirmiş aynı zamanda halkın değerlerine sahip çıkarak takdirlerini kazanmıştır. Konya'nın ekonomik büyümesine katkı sağlamış olan kurum ve kuruluşlar hakkında gazetenin verdiği bilgiler ışığında fikir sahibi olunmaktadır. Bir Tarım şehri olan Konya’da tarım ve hayvancılık ele alınmıştır. Dikilen fidanların, dağıtılan toprakların, ilaçlama ve aşı istasyonlarının istatistikleri verilmiştir. Konya’daki esnafın denetlenmesi ve desteklenmesi hakkında kanunlar çıkarılmıştır. Konya sanayisine can veren Şeker Fabrikası ve Ayrancı Barajı, Konya Çimento Fabrikası, Seli Halı Fabrikası gibi fabrikaların kuruluş aşamaları detaylıca verilmiştir. Konya'nın eğitim durumu ile ilgili pek çok makaleye yer veren gazete istatistikî bilgiler de vererek temel kaynak durumundadır.
Gazetede resmi ilanların dönem dönem artması bize gazetenin gördüğü maddi destek hakkında fikir vermektedir. Çalışmada da ifade edildiği gibi gazete zaman zaman iktidara yakınlaşmış zaman zaman ise uzaklaşmıştır. Bu tavrını tarafsız bir çizgide yazarları aracılığıyla göstermiştir.
Halkın sorunlarını tarafsız bir hedef ile dile getirmeye çalışan gazete, yerel bir gazete olmanın hakkını vermekle beraber sadece bulunduğu bölge ile yetinmeyip