Sahte Faturalar ile V ergi K açakçılığına Örnekler

Sahte faturalar ile vergi kaçırmada hazine, giderlerin fazla gösterilmesi yolu ile kurumlar vergisi, indirilecek K D V ’nin yüksek gösterilmesi yolu ile KDV açısından vergi kaybına uğratılmaktadır. Bunun yanı sıra birçok yöntem ile çeşitli vergi kayıpları söz konusu olmaktadır.

2011 yılı verilerine göre; İçki-sigarada 10 milyar lira, elektrikte 5 milyar lira, akaryakıttaysa 12 milyar lira olmak üzere sadece üç sektördeki kaçağın cirosu 27 milyar liraya, Maliye'nin ÖTV, KDV kaybı 20 milyar liraya yaklaştı314. Buradan vergi kaybının en fazla olduğu sektörün akaryakıt olduğu anlaşılmaktadır.

Ulaştırma sektörünün teknolojik gelişmelere paralel olarak önem kazanması, deniz ve hava ulaşımını zaman ve maliyet açısından ön plana çıkarmıştır. Kara taşımacılığına göre daha büyük yatırımlar gerektiren hava ve denizcilik sektörünü teşvik için birçok düzenlemeler yapılmıştır. Söz konusu kanuni düzenlemelerden en önemlisi şüphesiz ÖTV Kanunu ve bu kanuna yön veren BKK ile hava ve deniz araçlarına, ÖTV'si

• • 3 1 5

sıfırlanmış akaryakıtı alabilme imkânının getirilmesidir .

Deniz ve hava ulaşımının gelişmesini teşvik için yapılan bu düzenlemeler, akaryakıt üzerinden alınan vergilerin yüksek olduğu nedeni ile kayıtdışılığın gündemden düşmediği ülkemizde, mevzuatta yer alan prosedürleri aşıp ÖTV'si sıfırlanmış akaryakıtı motorinin muadili haline getirerek gayri resmi yollar ile piyasaya sürme amacı güden kaçakçılık uzmanlarının iştahını kabartmaktadır. Ayrıca Deniz araçlarına verilen akaryakıtın ve Jet yakıtının kimyasal niteliğinin motorine yakın olması, ÖTV’siz akaryakıtı kayıtdışı olarak piyasaya sürenlerin işini kolaylaştırmaktadır316.

Akaryakıttaki vergi kaçakçılığında vurgunun ne kadar büyük olduğu ve olayın perde arkasındaki kişilerin kullandığı yöntemleri anlamak açısından deniz araçlarına verilen akaryakıt ve je t yakıtındaki vergi kaybına ilişkin verilen iki örnek aşağıdaki gibidir.

314Akşam Gazetesi, http://www.aksam.com.tr/ekonomi/uc-sektorde-kacagin-buyuklugu-30-milyar-liraya-merdiven- dayadirobin-hood-denk-bu-112778h/haber-112778, (06.02.2014)

315 Ömer Akyürek, “Havada Ve Denizde Akaryakıt Kaçakçılığı Ve Mücadelede Atılan Adımlar”, Vergi Sorunları Dergisi, Sayı. 300, Eylül 2013,s.27.

5.3.3.1 Jet Y akıtını Piyasaya Sürm ek Suretiyle O rtaya Çıkan Ö TV K aybı317

ÖTV Kanunu’nun 12’nci maddesinin (2) numaralı fıkrasının (a) bendinin Bakanlar Kuruluna vermiş olduğu yetkiye istinaden yayımlanan 2011/1435 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın 1’inci maddesi ile söz konusu malların ÖTV tutarı sıfır olarak belirlenmiş, 20/09/2012 tarihli ve 2012/3735 sayılı Bakanlar Kurulu eki Kararın 3’üncü maddesi ile de bu tutarlar korunmuştur.

Böylece ÖTV kanunun yürürlüğe girdiği 01/08/2002 tarihinden günümüze kadar Kanunda belirtilen vergi tutarları bahsi geçen yetki kapsamında yayımlanan BKK ile sıfır olarak uygulanan je t yakıtının ÖTV’sinde değişikliğe gidilmemiştir. Yani Jet yakıtında ÖTV sıfırdır.

Jet yakıtı, içerisine katılan bazı karışımlar (motorin veya madeni yağ vb.) sonucunda dizel araçlarda motorinin muadili olarak piyasaya sürülebilmektedir. Jet yakıtının piyasada talep görmesinin sebepleri başında şüphesiz je t yakıtının ÖTV’sinin sıfırlanması gelmektedir.

Nitekim bu husus je t yakıtı ile ilgili basına yansıyan “Jet Yakıtı Uçağı Değil Otomobili

318 319 >>

Uçurdu , Milyonluk jetle akaryakıt vurgunu ” gibi haberlere de konu olmaktadır.

Kanun koyucu je t yakıtının hava limanlarında hava araçlarına veya diğer ihrakiye lisans sahiplerine satması gerektiğini bildirmektedir. Fakat rafineriden veya ihrakiye lisans sahibinden alınan je t yakıtının nerelerde kimlere satıldığının tespitini zorunlu kılacak bir kanuni düzenleme bulunmamakta ve mükelleflerin beyanı esas alınmaktadır. Yani Jet yakıtının havalimanlarındaki apronlarda uçaklara mı yoksa benzin istasyonlarına mı teslim edildiğini kontrol edecek otokontrol mekanizması bulunmamaktadır.

Bundan dolayı vergi kaçakçığı yapan kişiler, rafineriden aldığı motorin muadili akaryakıtı sahte faturalar düzenleyerek uçağa teslim etmiş gibi göstermektedir. Halbuki bu akaryakıt piyasaya sürülmektedir.

317 Akyürek, Havada Ve Denizde Akaryakıt Kaçakçılığı Ve Mücadelede Atılan Adımlar, s.27.

318 HaberTürk Gazetesi, http://ekonomi.haberturk.com/makro-ekonomi/haber/609634-yok-artik, (06.02.2014). 319Sabah Gazetesi, http://www.sabah.com.tr/Ekonomi/2012/03/16/milyonluk-ietle-akarvakit-vurgunu,(06.02.2014).

Örneğimizde je t yakıtını rafineriden alıp vergilendirilmeden piyasaya süren şirket tüzel kişiliğindeki resmi kişilerin bu organizasyonu yapamayacağını tezimizin farklı bölümlerinde izah etmiştik. İşte bu noktada milyonlarca vergi kaybına uğrayan hazinenin bu zararı tahsil etmesi ve kanuni prosedürleri yerine getirerek takip ve tahsilini yapması sağlanmalıdır. Ancak VUK ve AATUHK’da bu durumda tahsilatı mümkün kılacak düzenlemeler yer almamaktadır.

5.3.3.2. D eniz A raçlarına Teslim Edilm eyen A karyakıtta Ö TV K aybı320

01.07.2003 tarih ve 2003/5868 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Kararın 1’inci maddesinde; Türk Uluslararası Gemi Siciline ve Milli Gemi Siciline kayıtlı, kabotaj hattında münhasıran yük ve yolcu taşıyan gemilere, ticari yatlara, hizmet ve balıkçı gemilerine miktarı her geminin teknik özelliklerine göre tespit edilmek ve bu akaryakıtı kullanacak geminin jurnaline işlenmek kaydıyla verilecek akaryakıtın özel tüketim vergisi tutarı sıfıra indirilmiştir. Jet yakıtında olduğu gibi deniz araçlarına teslim edilen akaryakıtın ÖTV’si ilgili BKK ile sıfırlanmıştır.

Akaryakıt dağıtıcıları, rafinericilerden ÖTV ödeyerek aldıkları deniz yakıtını deniz araçlarına teslim etmeleri halinde, teslim ettikleri deniz yakıtına ilişkin olarak düzenleyecekleri faturalarda, teslim tarihindeki ÖTV tutarını teslim bedeline dahil etmeyeceklerdir. Teslim bedeline dahil edilmeyen ÖTV tutarı ile yakıt alan deniz aracına ait yakıt alım defteri numarası, faturada ayrıca belirtilecektir. Dağıtıcıların, bu suretle yaptıkları teslimlere ilişkin tahsil etmediği ÖTV tutarı, daha sonra rafinericilerden aldıkları akaryakıt için hesaplanacak ÖTV tutarından mahsup edilecektir.

Bu uygulama, rafineriden ÖTV’si ödenerek alınan yakıtı usulsüz yollar ile deniz araçlarına teslim etmiş gibi göstererek ÖTV’yi mahsuplaşma yolu ile geri alan

firmalarca amacı dışında kullanılmıştır. Buna ilişkin medyada yer alan “Kaçak yakıtta

321 >> 322

artık deniz bitti” , “Takalar Karada Yürüdü” haberlerinde belirtildiği üzere vergi

kayıp kaçağı artmıştır.

320 Akyürek, Havada Ve Denizde Akaryakıt Kaçakçılığı Ve Mücadelede Atılan Adımlar, s.27. 321HaberTürk Gazetesi, http://ekonomi.haberturk.com/enerji/haber/785160-kacak-yakitta-artik-deniz bitti,(06.02.2014)

Deniz araçlarına satış gösterip sahte faturalar düzenleyen firmalar, düzenlediği faturalardaki ÖTV tutarını rafineri firmadan iade almak suretiyle milyonlarca TL hazine zararına sebebiyet vermiştir. Hazinenin kaybı olan bu rakamı tahsil için mevzuatımızın öngördüğü prosedürler uygulandığında tezimizin önceki bölümlerinde bahsedildiği üzere ilgili firma üzerinde tahsilata konu mal varlığı bulunmamakta, şirket ortaklarına tahsil için gidildiğinde ise iş yerinde çalışan akaryakıt pompacısı, konu ile alakasız 3 ’üncü kişiler ile karşılaşılmaktadır.

Geçmişe dönük veya cari yıla ilişkin yapılan vergi incelemelerinde bu durumun tespiti halinde olayın perde arkasındaki gerçek kişilerin tespit edilmesi ve hazine zararının bu kişiler adına takibi önem arz etmektedir.