Reolojik özellikleri

ġekil 5.29: E100 lastik hamurlarında iĢleme yağlarının viskozite değerleri üzerine etkisi ġekil 5.29‟da tüm hamurların ilk ve son viskozite ölçümleri gösterilmiĢtir. Bütün hamurların son viskoziteleri birbirine yakın değerde ölçülmüĢtür. En düĢük viskozite MES-1 hamurunda 31,60 MU, en yüksek viskozite TDEA–2 hamurunda 34,00 MU olarak ölçülmüĢtür.

97 5.5.1.2. Reometre eğrileri

Lastik hamurlarına 191 °C, 2 dakika ve 160 °C, 20 dakika olarak iki ayrı reometre testi yapılmıĢtır. Sonuçlar sırasıyla Tablo 5.21 ve Tablo 5.22‟de verilmiĢtir.

Tablo 5.21: ĠĢleme yağlarının E100 lastik hamurlarında 191 °C, 2 dakikalık reometre sonuçları

DAE MES-1 MES-2 TDAE-1 TDAE-2 NAF-1 NAF-2 ML, dNm 2,01 1,91 2,02 2,00 2,09 1,95 1,99 MH, dNm 9,87 10,13 10,42 10,36 10,68 10,95 10,23 t2, min 0,82 0,79 0,80 0,78 0,79 0,81 0,77 t25, min 0,81 0,80 0,81 0,80 0,80 0,81 0,80 t90, min 1,63 1,60 1,60 1,59 1,60 1,61 1,63 tan δ 0,09 0,10 0,11 0,09 0,11 0,10 0,10

Tablo 5.21‟te bütün hamurların ML değerleri 2 dNm civarındadır. MH değeri en yüksek NAF-1 hamurunda, en düĢük ise DAE referans hamurunda ölçülmüĢtür. Bütün hamurların MH değerleri 9,87 ile 10,95 dNm arasında değiĢmektedir. ts2, t25

ve t90 zamanları karĢılaĢtırıldığında, iĢleme yağlarının piĢme zamanlarına önemli bir

etki yapmadığı söylenebilir. En düĢük tanδ değeri DAE ve TDAE-1 hamurlarında ölçülmüĢtür. Diğer hamurların tanδ değerleri ise 0,10 ile 0,11 arasında değiĢmektedir.

Tablo 5.22: ĠĢleme yağlarının E100 lastik hamurlarında 160 °C, 20 dakikalık reometre sonuçları

DAE MES-1 MES-2 TDAE-1 TDAE-2 NAF-1 NAF-2 ML, dNm 2,35 2,28 2,33 2,28 2,30 2,31 2,29 MH, dNm 12,43 12,92 12,38 12,79 13,24 12,54 12,98 t2, min 7,55 7,15 7,53 6,94 6,99 7,38 7,24 t25, min 8,16 7,78 8,13 7,57 7,72 7,96 7,82 t90, min 17,44 16,02 17,39 16,84 16,29 16,61 17,52 tan δ 0,10 0,09 0,10 0,09 0,10 0,11 0,10

Tablo 5.22‟de hamurların ML değerleri 2,28 ile 2,35 dNm arasında değiĢmektedir. En yüksek MH değeri TDAE-2 hamurunda 13,24 dNm, en düĢük DAE referans hamurunda 12,43 dNm olarak ölçülmüĢtür. PiĢme zamanları ts2, t25 ve t90

karĢılaĢtırıldığında, piĢmeye en erken baĢlayan TDEA-1 hamuru, en geç baĢlayan DAE referans hamurudur. PiĢmeyi en geç NAF-2 hamuru, en erken MES-1

98

hamurunun tamamladığı görülmüĢtür. Bütün hamurların tanδ değerleri 0,09 ile 0,11 arasında değiĢirken, en düĢük tanδ MES-1 ve TDAE-1 hamurlarında 0,09 olarak ölçülmüĢtür.

5.5.2. Fiziko mekanik test sonuçları 5.5.2.1. Yoğunluk testi

E100 lastik hamurlarının yoğunlukları Tablo 5.23‟te verilmiĢtir. Kullanılan yağların benzer yoğunlukta olması nedeniyle, bu beklenen bir sonuçtur.

Tablo 5.23: E100 lastik hamurlarında iĢleme yağlarının yoğunluk değerine etkisi DAE MES-1 MES-2 TDAE-1 TDAE-2 NAF-1 NAF-2 Yoğunluk (gr/cm3) 1,192 1,193 1,191 1,192 1,192 1,193 1,191

5.5.2.2. Kopma dayanımı

ġekil 5.30: E100 lastik hamurlarında iĢleme yağlarının kopma dayanımına etkisi ġekil 5.30 „da hamurların piĢirildikten sonra iĢleme yağlarının kopma dayanımına etkisi verilmiĢtir. En düĢük kopma dayanımı NAF-2 hamurunda, en yüksek TDAE-2 hamurunda ölçülmüĢtür. DAE referans hamurunun kopma dayanımı 18,1MPa‟dır. DAE hamurunun kopma dayanımı MES-2 ve NAF-2‟den yüksek, diğer hamurlarınkinden düĢüktür.

99 5.5.2.3. Uzama

ġekil 5.31: E100 lastik hamurlarında iĢleme yağlarının % kopmada uzama değerine etkisi ġekil 5.31 „de hamurların piĢirildikten sonra uzama miktarları karĢılaĢtırılmıĢtır. Kopmada uzaması en yüksek MES-1 lastiğininde %487 , en düĢük NAF-2 lastiğinde % 465‟tir. Bütün hamurların uzamalarının büyükten küçüğe sıralaması MES-1 > TDAE-1 > TDAE-2 > NAF-1 > DAE > MES-2 > NAF-2 Ģeklindedir.

5.5.2.4. Özdayanım

ġekil 5.32: E100 lastik hamurlarında iĢleme yağlarının %100, %200 ve %300 uzamadaki özdayanımına etkisi

ġekil 5.32‟de E100 reçetesine göre iĢleme yağları ile hazırlanan lastik hamurlarının piĢirildikten sonra %100, %200 ve %300 özdayanımlarının karĢılaĢtırılması

DAE MES-1 MES-2 TDAE-1 TDAE-2 NAF-1 NAF-2

% 100 MODUL 1,7 1,8 1,7 1,8 1,8 1,7 1,8 % 200 MODUL 4,3 4,3 4,5 4,4 4,2 4,4 4,2 % 300 MODUL 8,4 8,5 8,8 8,6 8,3 8,4 8,4 0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0 MP a

100

verilmiĢtir. Bütün lastiklerin %100 özdayanımları arasında önemli bir fark yoktur. %200 dayanımları karĢılaĢtırıldığında, MES-2, TDAE-1 ve NAF-2 lastiklerinin özdayanımlarının diğer lastiklere göre daha yüksek olduğu görülmektedir. DAE lastiğinin % 200 özdayanımından sadece TDAE-2 ve NAF-2 lastikleri daha düĢüktür. DAE lastiğin % 300 özdayanımından sadece TDAE-2 lastiği daha düĢük, diğerleri ya eĢit yada daha yüksek değerdedir. En yüksek % 300 özdayanım MES-2 ve TDAE-1 lastiklerinde ölçülmüĢtür.

5.5.2.5. Sertlik

ġekil 5.33: E100 lastik hamurlarında iĢleme yağlarının sertliğe etkisi

ġekil 5.33‟te iĢleme yağları ile yapılan hamurların piĢirildikten sonraki sertlik değerleri karĢılaĢtırılmıĢtır. Bütün lastiklerin sertlik değerleri 70-71 shore arasında ölçülmüĢtür. ĠĢleme yağlarının lastiklerin sertliklerine önemli bir etki yapmadığı söylenebilir. 70 70 71 70 71 71 70 64 66 68 70 72 74

DAE MES-1 MES-2 TDAE-1 TDAE-2 NAF-1 NAF-2

Sho

re

101

5.5.2.6. Isıl yaĢlandırma sonrası mekanik özellikler

ġekil 5.34: E100 lastik hamurlarında iĢleme yağlarının ısıl yaĢlandırma öncesi ve sonrası kopma dayanımına etkisi ve % değiĢimi

ġekil 5.34‟te E100 lastiklerinin yaĢlandırma öncesi ve sonrası kopma dayanımı verilmiĢtir. DAE lastiğinin ısıl yaĢlandırma sonrası kopma dayanımı %9,4 oranında azalmıĢtır. YaĢlandırma sonrası en fazla değiĢim NAF-2 lastiğinde %9,6, en az değiĢim TDAE-1 ve NAF-1 lastiklerinde %7,1‟dir.

ġekil 5.35: E100 lastik hamurlarında iĢleme yağlarının ısıl yaĢlandırma öncesi ve sonrası sertlik değerine etkisi ve % değiĢimi

ġekil 5.35‟te E100 lastiklerinin ısıl yaĢlandırma öncesi ve sonrası sertlikleri ve % değiĢim oranları verilmiĢtir. YaĢlandırma öncesi bütün lastiklerin sertlikleri 70-71

DAE MES-1 MES-2 TDAE- 1

TDAE-

2 NAF-1 NAF-2 Yaşlanma Öncesi (MPa) 18,1 18,3 18,0 18,2 18,4 18,2 17,8 Yaşlanma Sonrası (MPa) 16,4 16,6 16,7 16,9 17,0 16,9 16,1

Değişim (%) 9,4 9,3 7,2 7,1 7,6 7,1 9,6 0,0 2,0 4,0 6,0 8,0 10,0 12,0 14,0 16,0 18,0 20,0

DAE MES-1 MES-2 TDAE-1 TDAE-2 NAF-1 NAF-2

Yaşlanma Öncesi (Shore A) 70 70 71 70 71 71 70

Yaşlanma Sonrası (Shore A) 72 71 73 71 73 74 72

Değişim (%) 2,9 1,4 2,8 1,4 2,8 4,2 2,9 0 10 20 30 40 50 60 70 80

102

shore arasında ölçülürken, ısıl yaĢlandırma sonrası sertlikler 72-74 shore arasında ölçülmüĢtür. Bütün lastikler içerisinde en fazla sertlik değiĢimi NAF-1 lastiğinde %4,2, en az değiĢim MES-1 ve TDAE-1 lastiklerinde %1,4 olarak ölçülmüĢtür.