Projenin Adı - Proje Hakkında Özet Bilgiler

1. ÇALIŞMA ÖZETİ

1.2. Proje Hakkında Özet Bilgiler

1.2.1. Projenin Adı

Boya Apre İle Entegre Örme Kumaş Tesisi Yatırım Fizibilitesi 1.2.2. Kuruluş Yeri

Bu fizibilitede yatırım yeri Şanlıurfa ili olarak ele alınmıştır.

1.2.3. Tesis Kurulu Kapasitesi

Tablo 3 - Tesis Kurulu Kapasitesi

Ürün/Ürünler Tam Kapasitedeki Üretim Düzeyi İlk Faaliyet Yılındaki Üretim Dü-zeyi

Terbiye Edilmiş Kumaş (Kg) 3.600.000 1.800.000

Tesisin tam kapasitedeki üretim düzeyi bölgedeki üretim imkânları, rekabet yapısı ve pazar fırsatları göz önünde bulundurularak, ilk faaliyet yılındaki kapasite kullanım oranı ise pazarı tanıma ve mevcut rekabet gücü değerlendirilerek hesaplanmıştır.

1.2.4. Toplam Yatırım Tutarı

Tablo 4 - Toplam Yatırım İhtiyacı

Toplam Yatırım İhtiyacı Tutar ($)

Sabit Yatırım Tutarı 2.905.893,69

İşletme Sermayesi 768.052,92

Sabit Yatırım ve İşletme Sermayesi KDV 497.847,17

Toplam Yatırım İhtiyacı 4.171.793,79

Tesisin toplam yatırım ihtiyacı belirlenirken sabit yatırım tutarı, işletme sermayesi ve sabit yatırım ve işletme sermayesi KDV giderleri göz önünde bulundurulmuştur. Buna göre toplam yatırım ihtiyacı 4.171.793,79 $ olarak belirlenmiştir.

BOYA APRE İLE ENTEGRE ÖRME KUMAŞ TESİSİ YATIRIM FİZİBİLİTESİ

1.2.5. Öngörülen Finansman Kaynakları

Tablo 5 - Finansman Kaynakları

Finansman Kaynakları ($) Yatırım Yılı Dağılım

Öz Kaynak 2.085.896,89 50%

Krediler 2.085.896,89 50%

Toplam Finansman Tutarı 4.171.793,79 100%

Yatırımın finansmanının 50,0%’sinin öz kaynak, 50,0%’sinin ise kredi ile karşılanacağı öngörülmüştür.

1.2.6. Yatırım Süresi ve Uygulama Planı

Tablo 6 - Yatırım Süresi ve Uygulama Planı

Aktiviteler/Aylar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Finansal Kaynakların Temini X

Arazi Belirlenmesi X

İşletmenin Yasal Kuruluşu X

Gerekli İzinlerin Alınması X X

İnşaat İşleri X X X X X X

Makine ve Donanım Alımı X X X

Makine ve Donanım Montajı X

Hammadde Temini X

Deneme Üretimi X

İdari Örgütlenmenin Yapılması X X

İşgücünün Sağlanması X X X

Pazarlama Planının Yapılması X X

Yatırımın öngörülen tamamlanma süresi 12 aydır. Yatırım uygulama planı finansal kaynakların temin süreci ile başlayacak olup pazarlama planının yapılmasıyla sona erecektir.

1.2.7. Tam Kapasitede İşletme Gelir ve Giderleri

Tablo 7 - Tam Kapasitede İşletme Gelir ve Giderleri

Ürün/Ürünler Tam Kapasite Tam Kapasite Fiili Kapasite Fiili Kapasite Gelirler ($) Giderler ($) Gelirler ($) Giderler ($) Terbiye Edilmiş Kumaş (Kg) 22.435.714,29 17.147.555,81 11.217.857,14 8.573.777,91 Yatırımın tam kapasitedeki ve fiili kapasitedeki üretim miktarlarına göre gelir gider hesaplaması ya-pılmış olup tam kapasite düzeyinde işletme gelirleri 22.435.714,29 $ ve işletme giderleri 17.147.555,81

$ olarak hesaplanmıştır. Fiili kapasite düzeyinde ise ilk yıl itibariyle işletmenin gelirleri 11.217.857,14 $ ve işletme giderleri 8.573.777,91 $ hesaplanmıştır.

BOYA APRE İLE ENTEGRE ÖRME KUMAŞ TESİSİ YATIRIM FİZİBİLİTESİ

1.2.8. Kapasite Kullanım Oranları

Tablo 8 - Kapasite Kullanım Oranı

Yıllar Yatırım Yılı 2. Yıl 3. Yıl 4. Yıl 5. Yıl 6. Yıl 7. Yıl 8. Yıl 9. Yıl 10. Yıl Kapasite Kullanım

Oranı 0% 50% 55% 60% 60% 70% 70% 70% 80% 80%

Tesisin kapasite kullanım oranları yıllar itibariyle artmak suretiyle değişiklik gösterecektir. İlk yıl yatı-rım yılı olarak planlanmıştır. Tesisin 2. yıldaki kapasite kullanım oranı %50, 3. yıldaki kapasite kullanım oranı %55 olarak belirlenmiştir. Tesis 10. yılda %80 kapasite kullanım oranına ulaşacaktır.

1.2.9. Borç Ödeme Gücü ve Nakit Akımları

Tablo 9 - Nakit Akım Tablosu

Nakit Akım Tablosu ($)

Nakit Girişleri ($) / Yıllar Yatırım Yılı 2. Yıl 3. Yıl

Nakit Girişleri Toplamı 4.171.793,79 13.237.071,43 16.691.388,64

Nakit Çıkışları Toplamı 4.171.793,79 11.252.069,14 12.889.256,32

Dönem Sonu Nakit

Mev-cudu 0,00 1.985.002,29 3.802.132,33

Amortisman 546.160,57 546.160,57 546.160,57

Vergi Öncesi Kar (Brüt

Kar/Zarar) -4.717.954,36 1.267.330,80 1.650.875,49

Kurumlar Vergisi 0,00 278.812,78 363.192,61

Vergi Sonrası Kar (Net

Kar/Zarar) -4.717.954,36 988.518,02 1.287.682,88

İşletmenin yatırım yılı itibariyle vergi sonrası kâr/ zarar durumu incelendiğinde yatırım yılı itibariyle -4.717.954,36 $ olarak belirlenmiştir. İşletmenin 2. yıl kâr/ zarar durumu 988.518,02 $ ve 3. yıl kâr/

zarar durumu 1.287.682,88 $ olarak hesaplanmıştır.

BOYA APRE İLE ENTEGRE ÖRME KUMAŞ TESİSİ YATIRIM FİZİBİLİTESİ

Tablo 10 - Borç Ödeme Gücü

2. Yıl 3. Yıl İdeal Oran Değerlendirme

Cari Oran 1,80 2,10 2

Genel finansman kabullerine göre ideal oran 2 olup bu fizibilitede çıkan sonuca göre dö-nen varlıklarla kısa vadeli yabancı

kaynakla-rın finanse edilebileceği görülmektedir.

Dönen Varlıkların Aktif Varlıklara

Oranı 78,77% 87,03% 50%

Genel finansman kabullerine göre ideal oran

%50 olup bu fizibilitede çıkan sonuca göre dönen varlıkların aktif toplamı içindeki payı

ideal düzeydedir.

Kaldıraç Oranı 64,01% 55,37% 50%

Bu oran toplam varlıkların ne kadarlık kıs-mının yabancı kaynaklarla finanse edildiğini

göstermektedir. İdeal oran azami %50’dir.

Bu fizibilitede toplam borçların aktif varlıklar içindeki payının azami oranın altında olduğu

görülmektedir.

Öz Kaynakların Aktif Varlıklara

Oranı 35,99% 44,63% 50%

Varlıkların ne kadarının öz kaynaklarla finan-se edildiğini gösteren orandır. İdeal oran %50

olup bu fizibilitede çıkan sonuca göre işlet-menin öz kaynakları ile varlıklarını finanse

edilebileceği görülmektedir.

Öz Kaynakların Yabancı

Kaynak-lara Oranı 0,56 0,81 1

İşletmenin mali bağımsızlık derecesini gös-termektedir. Genel finansman kabullerine göre ideal oran asgari 1 olup bu fizibilitede çıkan sonuca göre işletmenin öz kaynakları ile yabancı kaynaklarını finanse edilebileceği

görülmektedir.

Kısa Vadeli Kay-nakların Pasifler

Toplamına Oranı 43,67% 41,48% 33,00%

Bu oran işletme varlıklarının ne kadarının kısa vadeli yabancı kaynaklar ile finanse edildiğini göstermektedir. İdeal oran, azami

%33’tür. Yüksek olması, varlıkların çoğunun kısa vadeli yabancı kaynaklar ile finanse

edil-diğini göstermektedir. Bu fizibilitede azami oranın altında bir sonuç ortaya çıkmaktadır.

1.2.10. Başa Baş Noktası Analizi

Tablo 11 - Başa Baş Noktası Analizi

Ürün/Ürünler Başa baş Noktasındaki Üretim Düzeyi (kg)

Terbiye Edilmiş Kumaş (Kg) 1.978.234

Başa baş noktasındaki üretim düzeyi; sabit yatırım maliyetinin birim ürün başına düşen kâra (Birim Satış Fiyatı - Birim Üretim Maliyeti) bölünmesiyle hesaplanmıştır. Bu hesaplama; tesisin yatırım ma-liyetinin geri dönüşünün sağlanacağı üretim düzeyini ifade etmektedir.

BOYA APRE İLE ENTEGRE ÖRME KUMAŞ TESİSİ YATIRIM FİZİBİLİTESİ

1.2.11. Geri Ödeme Süresi

Tablo 12 - Geri Ödeme Süresi

Yatırım Yılları Borç Tutarı Anapara Ödemesi Faiz Ödemesi Geri Ödenen

Tutar Kalan Tutar

Yatırım Yılı 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

2. Yıl 2.085.896,89 348.537,64 187.730,72 536.268,36 1.737.359,26

3. Yıl 1.737.359,26 379.906,02 156.362,33 536.268,36 1.357.453,23

4. Yıl 1.357.453,23 414.097,57 122.170,79 536.268,36 943.355,67

5. Yıl 943.355,67 451.366,35 84.902,01 536.268,36 491.989,32

6. Yıl 491.989,32 491.989,32 44.279,04 536.268,36 0,00

1. yıl yatırım dönemidir. Buna göre işletmenin 6. yıl itibariyle kullanacağı kredi borcunun tamamını ödeyebileceği görülmektedir.

1.2.12. Net Bugünkü Değer

Tablo 13 - Net Bugünkü Değer

Net Bugünkü Değer ($) (%2 İndirgeme Oranına Göre)

Toplam NBD (5 Yıllık) 3.234.932,83

Toplam NBD (10 Yıllık) 17.205.423,91

İşletmenin net bugünkü değer hesaplaması incelendiğinde %2 indirgeme oranına göre 5 yıllık toplam net bugünkü değerinin 3.234.932,83 $ ve 10 yıllık toplam net bugünkü değerinin 17.205.423,91 $ olduğu görülmektedir.

1.2.13. İç Verimlilik Oranı

Tablo 14 - İç Verimlilik Oranı

Yıllar Yatırım Yılı 2. Yıl 3. Yıl 4. Yıl 5. Yıl 6. Yıl 7. Yıl 8. Yıl 9. Yıl 10. Yıl

İndirgeme Oranı (%2) 1,00 1,02 1,04 1,06 1,08 1,10 1,13 1,15 1,17 1,20

İç Verimlilik Oranı 44,8% - - - - - - - -

-Yatırımın iç verimliliği incelendiğinde bu oranın %44,8 olduğu görülmektedir. İç verim oranının %2’lik indirgeme oranından büyük olması olumlu olarak görülmektedir.

BOYA APRE İLE ENTEGRE ÖRME KUMAŞ TESİSİ YATIRIM FİZİBİLİTESİ

1.2.14. Fayda Maliyet Oranı

Tablo 15 - Fayda Maliyet Oranı

Yıllar İndirgenmiş Yatırım Gelirleri ($) İndirgenmiş Yatırım Giderleri ($)

Yatırım Dönemi 0,00 4.171.793,79

2. Yıl 10.997.899,16 9.035.916,72

3. Yıl 11.979.084,28 9.717.071,21

4. Yıl 12.939.973,39 10.368.174,77

5. Yıl 12.813.110,91 10.171.763,44

6. Yıl 14.802.074,20 11.583.871,05

7. Yıl 14.656.955,83 11.363.622,54

8. Yıl 14.513.260,18 11.147.692,62

9. Yıl 16.423.969,51 12.448.110,87

10. Yıl 16.262.950,20 12.210.916,48

Bugünkü Değerler Toplamı 125.389.277,67 102.218.933,49

Fayda Maliyet Oranı 122,67%

Fayda maliyet oranının %100’den büyük olması beklenmektedir. Bu yatırım için fayda maliyet oranı

%122,67 olarak hesaplanmıştır. Bu da yatırımın fayda maliyet sonucunun pozitif olduğunu ifade et-mektedir.

BOYA APRE İLE ENTEGRE ÖRME KUMAŞ TESİSİ YATIRIM FİZİBİLİTESİ

1.2.15. Katma Değer Etkisi

Şanlıurfa ili gerek sosyoekonomik imkânlar gerek istihdam olanakları gerekse de beşeri anlamda istenilen seviyede gelişmemiştir. Yatırım fikrinin sahip olduğu istihdam olanakları ildeki iş gücü prob-leminin çözümüne katkı sağlayacaktır. Öte yandan Şanlıurfa’nın istihdam olanakları ile bağlantılı bir diğer sorunu ise ilin sahip olduğu negatif göç hızıdır. Kent, yeterli olanaklara sahip olmadığı için daha iyi imkânlara sahip olma umuduyla ilden ayrılan birey sayısı oldukça fazladır. Boya Apre Örme Tesi-sinin ilde kurulumu esnasında ve faaliyete geçtikten sonra sağlayacağı iş olanakları gerek Şanlıur-fa’daki işgücü oranını gerekse de negatif göç hızını olumlu yönde etkileyecektir. Öte yandan yatırımın faaliyete geçmesiyle ekonomik canlılık kendini gösterecektir. Bu durum bölgenin sosyoekonomik anlamda kalkınmasını sağlamanın yanı sıra ülke ekonomisine de katkı sağlayacaktır.

Boya Apre Örme Tesisi projesi Şanlıurfa’nın sahip olduğu verimli boya apre örme kumaş üretimi değerlendirilerek hazırlanmıştır. Bunun yanı sıra ilin yatırım potansiyeli oldukça geniş olup tarımdan turizme, sanayiden ticarete birçok sektöre hitap edebilmektedir. Ayrıca bu projede çeşitli sektörlerde gelişime oldukça açık olan Şanlıurfa’da yatırım olanaklarını değerlendirerek bölgenin kalkınmasına ivme kazandırmak hedeflenmektedir. Bölgenin yatırım imkânları bakımından girişimcilerin ilgisini çekmesini sağlamak yatırımın katma değer etkisi arasında yer almaktadır.

Tablo 16 - Katma Değer Etkisi

Katma Değer Etkisi Yatırım Yılı 2. Yıl 3. Yıl Kümülatif

Faiz ($) 0,00 187.730,72 156.362,33 344.093,05

Kar ($) 0,00 988.518,02 1.287.682,88 2.276.200,91

Vergi ($) 0,00 278.812,78 962.543,04 1.241.355,82

Sigorta ($) 0,00 68.430 75.273 143.703,45

TOPLAM 0,00 1.523.491,73 2.481.861,49 4.005.353,23

Yatırım kapsamında elde edilecek kâr, ödenecek faiz, vergi ve sigortaların toplamı yaratılacak katma değeri ifade etmektedir. Tabloda yatırımın katma değeri incelenmiştir.

1.2.16. Tam Kapasitede İstihdam ve İstihdam Etkisi

Tablo 17 - Tam Kapasitede İstihdam

Pozisyon Personel Sınıfı Personel Sayısı

Genel Müdür Beyaz Yaka 1

Sekreter ve İdari İşler Sorumlusu Beyaz Yaka 1

Satış ve Pazarlama Sorumlusu Beyaz Yaka 2

Ön Muhasebe Sorumlusu Beyaz Yaka 1

Teknik Müdür Beyaz Yaka 1

Kalite Kontrol Şefi Beyaz Yaka 1

Ustabaşı Mavi Yaka 1

Üretim İşçileri Mavi Yaka 18

TOPLAM 26

Tesiste 26 personel istihdam edilecektir. Personelin 7’sinin beyaz, 19’unun ise mavi yakalı personel olması öngörülmektedir.

BOYA APRE İLE ENTEGRE ÖRME KUMAŞ TESİSİ YATIRIM FİZİBİLİTESİ

1.2.17. Duyarlılık Analizi Sonuçları 1.2.17.1. Faiz Duyarlılık Analizi

Tablo 18 - Faiz Duyarlılık Analizi

Yıllar Yatırım

Dönemi 2. Yıl 3. Yıl 4. Yıl 5. Yıl 6. Yıl 7. Yıl 8. Yıl 9. Yıl 10. Yıl

Net Nakit Akımlar -4.171.793,79 1.534.678,60 1.833.843,46 2.153.648,46 2.284.013,73 2.765.913,14 2.895.675,27 3.018.253,08 3.636.303,90 3.779.982,48 Toplam Net Nakit Akımlar -4.171.793,79 -2.637.115,19 -803.271,73 1.350.376,73 3.634.390,46 6.400.303,60 9.295.978,87 12.314.231,95 15.950.535,85 19.730.518,33

İndirgenmiş (%2) -4.171.793,79 1.504.586,86 1.762.633,08 2.029.431,05 2.110.075,63 2.505.172,75 2.571.276,77 2.627.570,94 3.103.550,36 3.162.920,25 İndirgenmiş Kümülatif

(%2) -4.171.793,79 -2.667.206,93 -904.573,84 1.124.857,20 3.234.932,83 5.740.105,59 8.311.382,36 10.938.953,30 14.042.503,66 17.205.423,91

%2 Faizle NBD (10 Yıllık) 17.205.423,91

İndirgeme Oranı (2%) 1,00 1,02 1,04 1,06 1,08 1,10 1,13 1,15 1,17 1,20

İç Verim Oranı (%2

İndirgeme Oranına Göre) 45%

Bu tabloda net nakit akımlar %2 indirgeme oranıyla değerlendirilmiştir.

BOYA APRE İLE ENTEGRE ÖRME KUMAŞ TESİSİ YATIRIM FİZİBİLİTESİ

15 1.2.17.1.1. Duyarlılık Analizi

Tablo 19 - Duyarlılık Analizi

İndirgeme Oranlarına

Yatırımın Karlılığı 36,07% 35,04% 34,06% Yatırımın karlılığının en yüksek

olduğu indirgeme oranının 2,0%

olduğu görülmektedir.

Sermayenin Karlılığı 72,13% 70,07% 68,12%

Sermayenin karlılığının en yüksek olduğu indirgeme

oranının 2,0% olduğu görülmektedir.

10 Yıllık Net Bugünkü

Değer ($) 17.205.423,91 14.063.404,14 11.533.720,44

10 yıllık net bugünkü değerin en yüksek olduğu indirgeme

oranının 2,0% olduğu görülmektedir.

NBD’ye Göre Yatırımın

Geri Dönüş Süresi (Yıl) 0,36 0,35 0,34

Net bugünkü değere göre yatırımın geri dönüş süresinin en

kısa olduğu indirgeme oranının 8,0% olduğu görülmektedir.

1.3. Değerlendirme Sonuçları ve Öneriler

Dünyada ve Türkiye’de piyasa ağırlıklı bir ekonomik yapının güçlenmesine paralel olarak özel sektör yatırımlarının önemi artmış bölgesel dengesizliklerin giderilmesinde rekabetçi özel sektör girişimcili-ği son derece önemli hale gelmiştir. Bu kapsamda göreli olarak gelir düzeyi düşük yörelerde yatırım dinamizminin çeşitli araçlarla harekete geçirilmesi gerekmektedir.

Türkiye’de ekonomik alanda büyük bir değişim yaşanmaktadır. Bölgesel kalkınma stratejilerinin etki-siyle Türkiye’de yapılan yatırımlar Doğu ve Güneydoğu bölgelerine doğru kayma eğilimindedir. Ger-çekleştirilen yatırımlar ile bu bölgelerde yer alan iller de ekonomik olarak kalkınmaya başlamıştır. Bu noktada Şanlıurfa ilinin ön plana çıkarılması ve potansiyel yatırımcıların dikkatinin çekilerek kente yatırım yapılmasının sağlanması gerekmektedir. Bu proje sonunda ilde yatırım yapmayı hedefleyen girişimcilerin il için doğru ve kazançlı sektörlere yönlendirilmesi sağlanacaktır. Böylelikle ilin ekono-mik kalkınması için yapılacak çalışmalara projenin bitimiyle yön verilmeye başlanacaktır. Bu sayede ilin ve dolayısıyla TRC2 Bölgesinin sosyoekonomik gelişmesine katkı sağlanacaktır.

Pamuk sektörü, Şanlıurfa ilinde önemli bir yere sahip olup katma değeri oldukça yüksektir. Pamuk sektörünün Şanlıurfa ilinde gelişmesi ile bölgede tarıma dayalı sanayi gelişmeye başlamıştır. Pamuk üretiminde sağlanan verimlilik, tekstil sektöründeki üretimi artırmıştır. Bu doğrultuda ilde tekstil ya-tırımlarının yapılmasının gerek ham maddeye yakınlık gerekse ucuz işgücü sebebiyle avantajlıdır.

BOYA APRE İLE ENTEGRE ÖRME KUMAŞ TESİSİ YATIRIM FİZİBİLİTESİ

Hazırlanan fizibilitenin sonuçları aşağıda özetlenmiştir:

Tablo 20 - Fizibilite Sonuçları Özeti

Fizibilite Sonuçları 2. Yıl Değerlendirme ve Analiz

Yatırımın Karlılığı 23,70%

Yatırımın Karlılığı: Vergi sonrası kârın yapılan toplam yatırım tutarına oranıdır. Planlanan bu yatırım için 23,70%

olarak hesaplanan yatırım kârlılığı değerlendirildiğinde mevcut enflasyon, faiz ve kur artış değerlerine kıyasla kârlı olduğu görülmektedir.

Sermayenin Karlılığı 47,39%

Sermayenin Karlılığı: Yatırım için ortaya konulan

sermayenin (Öz kaynakların) kârlılığının bir göstergesidir.

Vergi sonrası kârın öz kaynaklara bölünmesiyle elde edilir. Planlanan bu tesis için 47,39% olarak hesaplanan sermaye getiri oranı genel finans kabullerine göre ideal düzeydedir.

Net Katma Değer ($) 5.348.042,53

Net Katma Değer ($): Kar, faiz ve toplam yatırım maliyetinin toplamını ifade eden net katma değer, ekonomiye sağlanan parasal girdi miktarını göstermektedir.

Kişi Başına Yatırım

Tutarı ($) 160.453,61

Kişi Başına Yatırım Tutarı ($): Toplam yatırım maliyetinin istihdam edilecek kişi sayısına bölünmesiyle hesaplanan bu değer, devletin istihdam yaratma maliyeti ile

kıyaslanmaktadır.

Yatırım Geri Dönüş

Süresi (Yıl) 2,72

Yatırım Geri Dönüş Süresi (Yıl): Yatırımın kendini amorti etme süresinin bir göstergesidir. Toplam yatırım tutarının, vergi sonrası kâr ile amortisman tutarının toplamına bölünmesiyle elde edilir. Bu tesis için yatırımın geri dönüş süresi 2,72 yıl olarak hesaplanmıştır.

Yatırım Geri Dönüş

Süresi (Gün) 978,61

Yatırım Geri Dönüş Süresi (Gün): Yatırımın kendini amorti etme süresinin bir göstergesidir. Toplam yatırım tutarının, vergi sonrası kâr ile amortisman tutarının toplamına bölünmesiyle elde edilir. Bu tesis için yatırımın geri dönüş süresi 978,61 gün olarak hesaplanmıştır.

10 Yıllık Net Bugünkü Değer ($)

(%2 İndirgeme Oranına Göre)

17.205.423,91

NBD Analizi: Yatırımın ekonomik ömründeki net nakit girişlerinin ve yatırım giderlerinin bir oran ile bugüne indirgenmesi ile bulunmaktadır. Buna göre ideal düzey net bugünkü değerin sıfırdan büyük olmasıdır. Planlanan bu yatırımda 2,00% indirgeme oranına göre 5 ve 10 yıllık net bugünkü değerler pozitif olarak hesaplanmıştır.

Yatırımın Uygunluğu

Şanlıurfa ilinde yapılması planlanan Boya Apre Örme Kumaş Tesisi yatırımı; bölgedeki hammadde erişim olanakları ve üretim imkânları ile pazar fırsatları değerlendirildiğinde fizibıl olarak görülmektedir.

BOYA APRE İLE ENTEGRE ÖRME KUMAŞ TESİSİ YATIRIM FİZİBİLİTESİ

2. PAZAR ARAŞTIRMASI VE PAZAR PLANLAMASI

2.1. Pazar ve Talep Analizi

2.1.1. Sektörün Yapısı ve Özellikleri

Tekstil ve hazır giyim sanayisi, birbirleri ile olan etkileşimleri ve hazır giyim sanayisinin üretim ve dağı-tım zincirinden kaynaklanan yakın ilişkisi nedeniyle çoğu zaman birbiri yerine kullanılan iki terim olarak kullanılmaktadır. Ancak tekstil, sadece iplik ve kumaş üretimi anlamına gelmemekte, halıcılık, otomotiv, yangın söndürme hortumları gibi birçok farklı alanda da kullanılmaktadır. (Eraslan, Bakan ve Helvacıoğ-lu Kuyucu)

Uluslararası Sanayi Sınıflandırması Standardı (ISIC), tekstil ve hazır giyim sanayisini ISIC 17 ve ISIC 18 ile tanımlamaktadır. Bu iki sektör alt gruplara bölünmüş olup tekstil ve hazır giyim sektörleri dikey ola-rak yapılandırılmıştır. Sektörde ürün akışı, hammaddenin ipliğe dönüşmesi ile başlamakta daha sonra kumaş dokuma ve örme işlemleri gelmektedir. Sanayide polimerizasyon, eğirme, doku verme, örme, boyama, apreleme ve diğer önemli ekstrüzyon işlemleri yer almaktadır. (Eraslan, Bakan ve Helvacıoğlu Kuyucu)

Pamuk ipliği, pamuklu ve yünlü dokuma, suni sentetik ve ipekli dokuma ve trikotaj (örme) sanayisini içeren tekstil sektörünün son aşamasını hazır giyim oluşturmaktadır. Teknolojideki ve tüketici taleple-rindeki gelişmeler tekstil ürünlerinin ve sektörün kapsamını genişletmiştir. Tekstil sektörü, kullandığı hammaddeler ve işlem özellikleri bakımından hafif endüstri tanımına dâhil olmaktadır. Üretim aşama-ları ve kullanılan makinelerin çeşitliliği, üretim hızının düşüklüğü gibi nedenlerle emek yoğun bir sanayi dalı olarak tanımlanan tekstil sektörü son yıllarda sanayide görülen önemli yapısal değişiklikler sonucu sermaye yoğun bir sanayi dalı haline dönüşmüştür. (Çütcü ve Babalık)

Tekstil ve hazır giyim sanayisi tarih boyunca dünyada gelir getirimi en çok olan sektörler arasındadır.

Sektör İngiltere, Kuzey Amerika ve Japonya’da erken sanayileşme döneminde hayati rol oynamıştır.

Ancak 1970’lerden bu yana tekstil ürünleri üretimi ihracatı gelişmiş ülkelerden gelişmekte olan ülke-lere doğru kaymıştır. Üretim maliyetlerinin yükselmesi ve istihdamda görülen kısıtlar nedeniyle Japon tekstil ve hazır giyim firmalarının üretim yatırımlarını 1970’lerde Asya ülkelerine yönlendirdikleri bilin-mektedir. Bu akımın etkisi ile Hong Kong, Güney Kore ve Tayvan tekstil ve hazır giyim sanayisinin ana ihracat kalemi haline gelmesi ile Asya’nın yeni sanayileşen ülkeleri konumuna yükselmiştir. Bu ülkeler ile birlikte Bangladeş ve Endonezya gibi az gelişmiş ülkeler düşük işgücü maliyetlerini bir rekabet gü-cüne dönüştürerek tekstil sektöründe küresel pazarlarda yer almaya başlamıştır. (Demirhan)

1980’lerden itibaren hız kazanan küreselleşme eğilimi tekstil ve hazır giyim sanayisinde ticaret akışını hızlandırmıştır. Bunun sonucu olarak son otuz yıl içinde sektörün toplam kapasitesinin yaklaşık yarısı gelişmiş ülkelerden gelişmekte olanlara kaymıştır. Doğal olarak tekstil sektörü günümüzde en fazla küreselleşmiş endüstrilerden biri olarak tanımlanmaktadır. (Demirhan)

Günümüzde tekstil ve hazır giyim sanayisi gelişmekte olan ülkelerde ekonominin ana istihdam yara-tıcısıdır. Tekstil sektöründe istihdamın oldukça geniş bir kapasiteye sahip olmasında dolayı sektörde küresel olarak kaç kişinin çalıştığını tahmin edebilmek oldukça güçtür. Ancak Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Örgütü (UNIDO) verilerine göre yaklaşık 26,5 milyon kişi bu alanda istihdam edilmektedir. 13 milyon kişi hazır giyimde, 13,5 milyon kişi tekstil sektöründe çalışmaktadır. Bahsi geçen bu personeller yalnızca imalat aşamasında istihdam edilmektedir. Perakende ve diğer destekleyici sektörlerle birlikte bu sayı çok daha fazla olmaktadır. Tekstil sektöründe yalnızca Çin’de 7,5 milyon kişinin istihdam edildiği tahmin edilmektedir. (Demirhan)

BOYA APRE İLE ENTEGRE ÖRME KUMAŞ TESİSİ YATIRIM FİZİBİLİTESİ

Tekstil ve Hazır Giyim Antlaşması, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) tarafından 1995 yılında imzalanmış olup 2005 sonrası tekstil ve hazır giyim ticaretinin tamamen liberalleşmesini öngörmektedir. Tekstil ve Hazır Giyim Antlaşması’nı takiben 2001 yılında Çin’in DTÖ’ye üye olarak bir anda bu anlaşmaya taraf olması dünya tekstil, hazır giyim ve deri ürünleri sektörlerinde yeni bir dönem başlamasına neden olmuştur.

Böylece 2000’li yılların üretim merkezi olan Çin, ithalatçı ve yatırımcı kimliğini bu dönemde kazanma-ya başlarken Bangladeş ve Vietnam gibi ülkeler gerek üretim maliyetlerinin düşük olmasının etkisiyle gerekse önemli ithalatçı ülkelerle imzaladığı tercihli ticaret anlaşmaları ve düzenlemeleri vasıtasıyla sektörde önemli üreticiler ve ihracatçılar haline gelmiştir. (Demirhan)

2008 yılında ABD’de başlayan küresel kriz 2011 yılı itibarıyla AB ülkelerini de etkileyerek dünyada tüke-tici talebinin azalmasına neden olmuştur. 2009-2010 yıllarında tekstil, hazır giyim ve deri sektörlerinde küresel ticarette %15’lere varan bir düşüş gözlenmiştir. 2010-2011 yıllarında dünya ticaretinde genel bir toparlanma yaşanmıştır. 2012 yılında ise AB’de etkisini tekrar hissettiren krizle beraber hafif bir düşüşe geçmiştir. 2011 yılında tekstilde 349 milyar dolar olan dünya ihracatı 2012’de 332 milyar dolara, hazır giyimde 410 milyar dolardan 409 milyar dolara düşmüştür. 2012 yılında tekstil, hazır giyim ve deri sek-törlerinin dünya ticaretindeki payı %5 olarak gerçekleşmiştir. (T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı)

Tablo 21 – 2016, 2017, 2018 Dünya Hazır Giyim Sektöründe Dünya Ticareti ve En Çok İhracat Yapan İlk Yirmi Ülke

Ülkeler 2016 2017 2018

Dünya 216.977.646 226.153.509 242.929.722

Çin 74.413.441 71.823.613 73.525.495

Bangladeş 16.370.211 17.385.701 19.048.203

Vietnam 10.801.484 11.987.596 14.584.730

Almanya 8.220.931 9.970.807 11.106.575

İtalya 7.863.837 8.738.980 9.530.072

Hindistan 7.910.076 8.347.381 7.561.110

Türkiye 8.849.344 8.840.031 9.052.153

Hong Kong 7.769.869 7.090.948 6.964.200

İspanya 4.955.269 5.590.224 5.930.565

Fransa 4.323.473 4.704.987 5.251.735

Belçika 5.044.228 5.320.199 5.752.651

Birleşik Krallık 3.433.028 3.563.362 3.888.211

Hollanda 4.719.219 5.391.774 6.302.096

Endonezya 3.291.259 3.735.549 4.073.930

Kamboçya 6.108.119 7.629.533 8.424.812

ABD 2.611.477 2.684.970 2.889.855

Polonya 2.171.126 2.469.524 2.953.221

Pakistan 2.347.471 2.515.943 2.860.768

Sri Lanka 2.702.979 2.727.908 2.884.049

Meksika 1.699.339 1.599.729 1.726.831

Kaynak: Trademap, 2019

BOYA APRE İLE ENTEGRE ÖRME KUMAŞ TESİSİ YATIRIM FİZİBİLİTESİ

19 Tabloda dünya hazır giyim ihracatında 2016 yılı verilerine göre ilk yirmi ülke yer almaktadır. İlk yirmi ülkenin gelişmişlik seviyelerinin birbirinden oldukça farklı olduğu görülmektedir. Ayrıca tabloda gö-rüldüğü üzere dünya tekstil ihracatının her geçen yıl gelişme gösterdiği görülmektedir.

Çin tekstil ve hazır giyimde en büyük üretici ve ihracatçı konumunu uzun yıllar devam ettirmiştir.

2012 yılı tekstil ihracatında Çin, Türkiye ve Hindistan dışında sektör ihracatında ilk sıralarda yer alan tüm ülkelerin ihracatı bir önceki yıla kıyasla düşmüştür. Bunun sebepleri arasında ekonomik etkenler ve sektörün gelişmekte olan veya gelişmemiş ülkelere kayması yer almaktadır. Hazır giyimde ise Çin’in yanında Bangladeş, Vietnam, Türkiye ve özellikle bir önceki yıla göre %50 artışla Kamboçya ihracatta performans arttıran başlıca ülkeler arasındadır. 2016 yılında ise dünya hazır giyim ihraca-tında ilk sıralarda yer alan ve en çok ihracat yapan ilk beş ülke Çin, Bangladeş, Vietnam, İtalya ve Almanya olmuştur. 2016 dünya tekstil ihracatı sıralamasında ilk yirmi ülke, dünya hazır giyim ihraca-tının %85,27’sini oluşturmaktadır. 2016 itibariyle, ilk yirmi ihracatçı ülke arasında en fazla paya sahip ülke %33,67 ile Çin, en az paya sahip ülke ise %0,93 ile Meksika olmuştur. 2018 yılında ise en fazla paya sahip olan ülke Çin olarak tekstil ihracatındaki liderliğini korumuştur. (Özcan ve Adıgüzel) Tekstil ve hazır giyim sektörlerinde dünyanın ikinci büyük tedarikçisi olan AB ülkeleri üretimlerini Çin, Türkiye, Bangladeş, Hindistan gibi büyük üretici ülkelere yaptırarak aynı zamanda en büyük alıcı ko-numunu sürdürmektedir. Tekstil sektörünün genel yapısından kaynaklı olarak böyle bir eğilime giren AB ülkeleri sektör ithalatında ön planda bulunmaktadır. AB ülkeleri içinde İtalya ve Almanya ise gerek

Belgede BOYA APRE İLE ENTEGRE ÖRME KUMAŞ TESİSİ YATIRIM FİZİBİLİTESİ (sayfa 7-0)