Pera Müzesi Görsel Kimlik Unsurları

3.3.2.1. Müze İsmi

En basit tanımıyla markanın sözlü olarak ifade edilebilen kısmını oluĢturan marka ismi, markanın müĢteri zihninde yer alıĢ biçimidir. Marka yaratma sürecinin temel basamaklarından birini oluĢturan marka ismi belirlenirken, kolay hatırlanabilir, müĢteri ile bağ kurabilir ve doğru çağrıĢımlar yaratabilir nitelikte olmasına özen gösterilmelidir (Dereli, Baykasoğlu, 2007: 20-44). „„Pera Müzesi‟‟ ismini ise müze binasının bulunduğu bölgeden alır.

Ġstanbul, neredeyse kuruluĢundan bu yana, çok sayıda dil, inanç ve etnik kökenden insanın gelip geçtiği, yerleĢtiği hatta kuĢaklar boyu yaĢadığı bir dünya kentidir. Ġstanbul‟u Ġstanbul yapan bu kozmopolit ortamda özellikle Osmanlı döneminde bir çok farklı etnik kökene sahip toplulukların batıyla sıkı iliĢkide oldukları ve Balat, Galata, Pera gibi bölgeleri Ģekillendirdikleri bilinmektedir. Günümüzde de Ġstanbulda tarihi yapının en iyi korunduğu alanlar olarak bu bölgeleri görmek mümkündür. Pera müzesi ismini aldığı ve günümüzde de çokça kullanılan Beyoğlu ve Pera isimlerinin nereden geldiklerine incelendiğinde;

Beyoğlu ilçesinde, Tünel-Taksim arasında uzanan Ġstiklal Caddesi ve ona açılan sokakların belirlediği alanı kapsayan semte Pera denirdi. Tarihi yarımadanın ve Haliç in karĢısında geliĢen bölge, öteden beri Yunanca'da karĢı yaka, öte anlamına gelen Pera adıyla anılmıĢtır. Bölgenin Beyoğlu olarak anılması ise I.Süleyman (Kanuni) döneminin Venedik elçisi A. Giritti'nin oğlu Luigi Giritti'nin Taksim dolaylarında bir konakta oturmasıyla Beyoğlu olarak anılmaya baĢlamıĢtır (Sanal 25: 2019).

Sonuç olarak müze isminde geçen Pera sözcüğü müzenin konumuna iĢaret etmektedir. Pera bölgesinin tarihi yapısını ve geçmiĢten günümüze bölgede yaĢayan farklı kökene, dile, inanıĢa sahip insanların bu bölgeden batı ile iliĢki kuruyor oldukları göz önüne alındığında, Pera müzesininde kuruluĢundan bugüne kadar birçok uluslararası sergiye ev sahipliği yapmıĢ olması müzenin uluslararası sanat piyasasındaki bilinirliği ve ziyaretçileriyle güçlü bağ kurabilmesi özelliklerinin müze imajına aktarılmasına katkı sağlamaktadır.

Genel olarak Pera Müzesi isminin müze markasına katkıda bulunduğunu ve söyleniĢ kolaylığı yönünden de baĢarılı bir isim olduğunu söyleyebiliriz.

3.3.2.2. Logo

Doğru tasarlanmıĢ bir logo, müze ziyaretçilerine aktarılmak istenen mesajları daha kolay iletme özelliğine ve kurumun hatırlanmasında en etkili role sahip olduğu da göz önünde bulundurulduğunda logo tasarımında özenli davranılmasını gerektirmektedir.

Pera Müzesi‟nin Logosu (Görsel 18) ve görsel kimliği ünlü tasarımcı Ivan Chermayeff tarafından 2005 senesinde tasarlanmıĢtır (V. Senozan ile kiĢisel iletiĢim, 14 Ocak 2019). Oldukça modern ve sade bir tasarıma sahip olan Pera Müzesi logosu kırmızı bir çiçek formu ve serifli modern bir fontdan oluĢmaktadır.

Logoda zıt renklerin kullanılması müzenin adının okunmasında kolaylık sağlamaktadır. Logoda kullanılan font serifli bir fonttur. Ġnce hatlarla aynı kalınlıkta ve yatay bir çizgi görünümündeki serifler, yazı karakterinin espaslı ve sade bir yapıda olması müzenin tarihi yapısı ile örtüĢmektedir. Logoda büyük harfler kullanılmıĢ olması güce ve logonun tam merkezinde kırmızı stilize bir çiçek formu kullanılmıĢ olmasının da otoriteye gönderme yaptığı düĢünülebilir.

Pera Müzesi‟nin logosunu incelediğimizde logodaki çiçek sembolünün bir karanfil olduğunu ve bu karanfilin yedi yaprağının da Ġstanbul‟un yedi tepesini sembolize ettiğini söyleyebiliriz. Müzenin bu logosu bütün basılı evraklarında, web sitesinde, sosyal medya paylaĢımlarında, afiĢlerinde, broĢürlerinde ve yayınlarında kullanılmaktadır. Görsel kimlik unsurlarının hemen hepsinde logonun tasarıma bütünlük sağlayacak Ģekilde farklı yüzeylerde değiĢik biçimlerde kullanıldığını aĢağıda örneklele görebiliriz (Görsel 19-20- 21-22).

Görsel 19: Web Sitesi Görünümü

Görsel 20: Sergi Katalogları

Görsel 21: Kitaplar ve Yayınlar

3.3.2.3. Yazı Karakteri

Müze logosundan, marka mesajlarını ileten metinlere, markanın servis ettiği basın bültenlerinden, sloganlarına kadar pek çok alanda karĢılaĢılan yazı karakterleri markanın ayırt edilmesi ve hatırlanabilmesine katkı sağlayan görsel kimlik unsurları arasındadır (Bakanay, 2014: 186). Markanın yazı karakteri misyon ve imajına uygun bie Ģekilde seçilmeli ve bir çok alanda bütünlüğü bozmayacak Ģekilde kullanılmalıdır.

Pera Müzesi‟nin iletiĢim araçları ve farklı mecralarda kullandığı yazı fontlarının farklılaĢtığını görebiliyoruz. Örneğin markanın logosunda, geleneksel sergi ve yayın tanıtımlarında, broĢürlerinde, sosyal medya paylaĢımlarında içeriğe ve niteliğe bağlı olarak serifli yazı karakteri kullandığını, ancak web sitesi baĢlıkları ve metinlerinde Arial kullanıldığını görüyoruz. Dijital ortamda Sans Serif yazı karakterinin tercih edilme sebebinin daha rahat okunabilir olması ve modern bir görünüme sahip olması gibi özelliklerin olduğunu söyleyebiliriz.

Kısaca logoda serifli bir yazı karakteri kullanarak müzenin geleneksel görüntüsüne katkıda bulunulduğu ancak diğer içerikler ve materyallerde serifsiz, daha modern fontlar kullanarak müzenin çağdaĢ ve modern yönünün de ön plana çıkarılmak istendiğini görebiliriz. Daha önce müze binası ve müze isminde de bahsettiğimiz gelenekselden kopmayan ama müzenin günümüz çağdaĢ sanat piyasasındaki bilinirliği ile doğru orantılı müze imajı ve görsel kimliği ile uyum içinde estetik kaygılar göz ardı edilmeden tercih edilen fontların müzenin görsel kimliğine katkıda bulunduğu düĢünülebilir.

3.3.2.4. Renk

Çok güçlü bir iletiĢim unsuru olan renk, farklı duygu ve ruh hallerini yansıtabildiği gibi tasarımların kategorilere ayrılması noktasında da yardımcı olur. Çünkü tasarıma çok yönlü amlam ve dinamik ekler aynı zamanda renk, markanın tanınmasında en etkili unsurlardan biridir. Ġzleyiciye verdikleri mesajlar ve yarattıkları duygular iletiĢim unsurlarındandır.

Pera Müzesi‟nde ise müze binasında, sergi salonlarında, logoda basılı ve dijital ortamda tercih edilen renklere bakacak olursak. Sergi salonlarında, koleksiyonların

olduğu bölümlerde, müzenin cafesinde ve eğitim bölümlerinde farklı renklerin tercih edildiğini görebiliriz. Özellikle sergi alanlarında hakim olan canlı renklerin kalıcı ve geçici sergiler ile bağlantılı olup zaman zaman değiĢtiğini bu durumun gözü yoran veya boĢluk hissi uyandıran bir tasarımdan ziyade eserleri ön plana çıkaran aynı zamanda gezerken enerjik hissetmenizi ve keyif almanızı sağlayan modern bir görünüm kazandırdığı söylenebilir.

Pera Müzesi‟nin logosunda ise iki rengin kullanıldığını görüyoruz. Kullanılan bu iki zıt kırmızı ve siyah renklerin sürekli hareket ve enerjiyi yansıttığı söylenebilir. Logoda kullanılan kırmızı rengin enerji ve heyecan verici olduğu aynı zamanda yine müzenin sanat alanındaki dinamizmine iĢaret ettiğini söyleyebiliriz.

Pera müzesi dijital ortam ve basılı malzemelerde ayrıca sergi ve konuya göre değiĢilik gösteren yüzeylerde logoyu negatif ya da siyah beyaz olarak da kullanmaktadır.