Okul Yöneticilerinin YSÖP Uygulama Süreci Ġle Ġlgil

Okul yöneticileri ile yapılan odak grup görüĢmesi sonucunda “ Okul yöneticisinin YSÖP uygulama süreci ile ilgili sorumluluklarını yerine getirirken karĢılaĢtığı güçlükler nelerdir? “ sorusuna verilen yanıtlarlar Ģunlardır:

1) YSÖP öğrencilerinin tespit edilmesinde güçlükler yaĢanması 2) Okula kazandırma çalıĢmalarında güçlükler yaĢanması

3) Eğitim ortamı hazırlanmasında güçlükler yaĢanması

4) e-okul sisteminden öğrenci iĢlemlerinin takip edilmesinde güçlükler yaĢanması.

YSÖP öğrencilerinin tespit edilmesinde güçlükler yaĢanması: 6 okul yöneticine

sorulan “ YSÖP uygulama süreci ile ilgili sorumluluklarını yerine getirirken karĢılaĢtığı güçlükler nelerdir?” sorusuna 2 okul yöneticisi, YSÖP öğrencilerinin tespit edilmesinde güçlükler yaĢandığı yanıtını vermiĢtir. Verilen cevapların çoğunda, kelime olarak öğrencilerin tespit edilmesi cümlede geçerken, kimi cevaplarda geçen öğrencilerin tespit edilmesi ile ilgili kelimeler üç aĢamalı analizden geçirilmiĢtir. Öğrenci tespit edilmesi ile bağlantılı olan sözcük öbekleri ve cümleler Ģunlardır: öğrencilerin adreste bulunamaması, listedeki öğrenci özelliklerinin YSÖP kapsamında olmaması. Bu cümleler, okul yöneticilerinin cevaplarından hiçbir değiĢiklik yapılmadan alınmıĢtır. AĢağıdaki alıntılar, odak grup görüĢmesinde YSÖP uygulama süreci ile ilgili sorumluluklarını yerine getirirken “Öğrencilerin tespit edilmesinde güçlükler yaĢıyoruz”. diyen okul yöneticilerinden alınmıĢtır:

---

e-okul sistemindeki YSÖP sayfası çok karışık ve kullanımı zor. Öğrenci listeleri sistemde görülüyor. Fakat ilçe milli eğitimden okula gitmeyen tüm öğrencileri YSÖP öğrencisi olarak bize gönderiyorlar.

---

Biz okul olarak gönüllü olduk, kendi çevremizin dışında YSÖP öğrencilerinin de okulumuzda eğitim alması için bireysel çalıştık, muhtarlarla görüştük, cami imamıyla görüştük, YSÖP ile ilgili velilerimizi ve halkı bilgilendirdik. Çevresinde hiç okula gitmemiş kaydı bulunmayan çocukların bize bildirilmesi istedik. Çünkü hiçbir çocuğun eğitim alma hakkını elinden alamayız. Bu yolla pek çok öğrencimiz oldu.

---

İlçe milli eğitim müdürlüğünden bizim okul bölgemizde tespit edilmiş 18 YSÖP öğrenci ismi gelmişti. Baktık, araştırdık bu çocukların 2 tanesi vefat etmişti, 4 tanesi verilen adreste oturmuyordu, 1 tanesi bitkisel hayatta ….Yani şunu söylemek istiyorum. Öğrenci sayısının tespiti sağlıklı yapılırsa eğitim ortamı daha sağlıklı hazırlanır.

---

Yetiştirici Sınıf Öğretim Programının ne olduğunu ben bile tam bilmiyorum. Hizmet içi eğitim seminerleriyle bizleri bilgilendirseler Yetiştirici Sınıf Öğretim Programının her aşamasında verimli çalışırız.

---

Okul yöneticilerinin bir kısmı öğrencilerin tespit edilmesinde verilerin yeterince sağlıklı olmadığı görüĢünde birleĢmiĢlerdir. Yöneticiler öğrencilerin tespitinde diğer

kurumlarla koordinasyonlu çalıĢılmasının gerektiğini ve YSÖP ile ilgili hizmet içi eğitim almaları gerektiğini belirtmiĢlerdir.

Okula kazandırma çalıĢmalarında güçlükler yaĢanması: 6 okul yöneticine sorulan “

YSÖP uygulama süreci ile ilgili sorumluluklarını yerine getirirken karĢılaĢtığı güçlükler nelerdir?” sorusuna 2 okul yöneticisi, öğrencilerin okula kazandırılma çalıĢmalarında güçlüklerle karĢılaĢtığı yanıtını vermiĢtir. Verilen cevapların çoğunda, kelime olarak okula kazandırma cümlede geçerken, kimi cevaplarda geçen okula kazandırma ile ilgili kelimeler üç aĢamalı analizden geçirilmiĢtir. Öğrenci tespit edilmesi ile bağlantılı olan sözcük öbekleri ve cümleler Ģunlardır: Veliyi ikna etmeye çalıĢma, programı tanıma, öğrenciyi yönlendirmedir. . Bu cümleler, okul yöneticilerinin cevaplarından hiçbir değiĢiklik yapılmadan alınmıĢtır. AĢağıdaki alıntılar, odak grup görüĢmesinde YSÖP uygulama süreci ile ilgili sorumluluklarını yerine getirirken “Öğrencileri okula kazandırmada güçlükler yaĢıyoruz” diyen okul yöneticilerinden alınmıĢtır:

Okulumuzda görevli olan rehber öğretmenimiz velilerin yaşadıkları mahalleye gitmekten çok korkmuştu. Bölgenin güvenli olmadığını ve başımıza her an kötü bir şey geleceğini düşünmüştü. Adresteki yere “ev” denilemezdi, “baraka” denilemezdi. Orada insanların yaşadığına inanamadık. O sefalette “ haydi senin okula gelmeni istiyoruz “ demeye utanmıştım. Çünkü okullu olmak o çocuklardan çok uzaktaydı.

……….

Bizde ikna ekibi olarak üç kişi tespit edilen adrese gittik. Evde birçok çocuk ve kadınlar vardı. Konuşmak istedik hepsi içeriye girip kapıyı yüzümüze kapattılar. 1-2 dakika bekledik bir genç kız kapıya çıktı. Çok az Türkçe biliyordu. Babasının olmadığını ve akşamüstü geleceğini, konuşmak istiyorlarsa onunla konuşmamızı söyledi. Akşamüstü tekrar gittiğimizde evin önünde en az 10 erkek bizi bekliyordu. Erkeklerin konuşması kısmen daha düzgündü. Bizim onlara zarar vereceğimizi zannetmişler. Durumu anlatınca gittiğimiz o evde 1 YSÖP öğrencisi var zannederken, 3 YSÖP öğrencisi kazandık. Kapıda bizimle konuşan kızımızda YSÖP öğrencimiz oldu.

……….

Okul yöneticilerinin bir kısmı öğrencileri okula kazandırmada ikna ekiplerinin özverili çalıĢtıklarını belirtirken, bu ziyaretler sonucunda ailelerin yaĢam koĢullarını ve çocuklarını okula göndermeme nedenlerine iliĢkin önemli bilgiler sunarak ve çözüm üretebilmek için uygun bir ortam sağlamaktadır.

63

Eğitim ortamı hazırlanmasında güçlükler yaĢanması: 6 okul yöneticine sorulan

“ YSÖP uygulama süreci ile ilgili sorumluluklarını yerine getirirken karĢılaĢtığı güçlükler nelerdir?” sorusuna 1 okul yöneticisi, Eğitim ortamı hazırlanmasında güçlükler yaĢandığı yanıtını vermiĢtir. Yapılan odak grup görüĢmesinde soruya yalnız 1 katılımcının bu yanıtı vermesi üç aĢamalı analizin yapılmasını engellemiĢtir. AĢağıdaki alıntı, odak grup görüĢmesinde YSÖP uygulama süreci ile ilgili sorumluluklarını yerine getirirken “eğitim ortamı hazırlanmasında güçlükler yaĢıyoruz” diyen okul yöneticilerinden alınmıĢtır:

Okulumuzda boş sınıf yok. Eğitim ortamı hazırlamada çok zorlandık. Sonunda malzeme odasını boşalttık. Başka okuldan sıralar temin ettik. YSÖP ile ilgili fazla bilgimiz olmadığından yaparak, yaşayarak öğrendik.

---

Okul yöneticilerinin bir kısmı kaydı yapılan öğrenciler için planlama ve sınıf ortamı hazırlamada komisyonlar kurarak çalıĢmıĢlardır. Komisyonların kurulması, yapılacak çalıĢmalara çok seslilik ve ekip ruhu katacağından programın daha etkili ve sistemli çalıĢmasına katkıda bulunacaktır.

e-okul sisteminden öğrenci iĢlemlerinin takip edilmesinde güçlükler yaĢanması: 6

okul yöneticine sorulan “ YSÖP uygulama süreci ile ilgili sorumluluklarını yerine getirirken karĢılaĢtığı güçlükler nelerdir?” sorusuna 1 okul yöneticisi, e-okul sisteminden öğrenci iĢlemlerinin takip edilmesi yanıtını vermiĢtir. Yapılan odak grup görüĢmesinde soruya yalnız 1 katılımcının bu yanıtı vermesi üç aĢamalı analizin yapılmasını engellemiĢtir. AĢağıdaki alıntılar, odak grup görüĢmesinde YSÖP uygulama süreci ile ilgili sorumluluklarını yerine getirirken “e-okul sisteminden öğrenci iĢlemlerinin takip edilmesi” diyen okul yöneticilerinden alınmıĢtır:

e-okul YSÖP sayfasını kullanımını karışık ve oyalayıcı olduğunu düşünüyorum. Bazı konularda gereksiz bilgi formları doldurulması isteniyor. Takip etmemiz gereken çok işimiz var. YSÖP yükümüzü arttırdı.

Bazı okul yöneticileri YSÖP ile ilgili yeterli bilgiye sahip olmadıklarından programın gereklerini yerine getirmekte zorlanmaktadırlar. Programla ilgili iĢlemleri külfet olarak görmektedirler.

Tablo 17. Okul Yöneticilerinin YSÖP Uygulama Süreci Ġle Ġlgili Sorumluluklarını yerine getirirken karĢılaĢtığı güçlükler

KarĢılaĢılan Tekrarlanma Yüzdesi Sıralaması Sorunlar Sayısı

Öğrencilerin tespit edilmesi 2 %33 1 Öğrencilerin okula kazandırılması 2 %33 2 Eğitim ortamı hazırlanması 1 %16 3 Öğrenci iĢlerinin takibi 1 %16 4

Okul yöneticinin YSÖP ile ilgili sorumlulukları incelenirken yöneticilerin ancak kendi okullarında YSÖP sınıfları açıldığında programı tanımaya ve öğrenmeye baĢladıkları araĢtırmacı tarafından gözlenmiĢtir. Okul yöneticilerinin YSÖP programını tanımasında yönerge ve e-okul bilgi sisteminin büyük katkısı olmuĢtur.

4.1.2. Okul yöneticilerinin, YSÖP Öğrencilerinin Program Sürecinde KarĢılaĢtıkları sorunları değerlendirmeleri

Okul yöneticileri ile yapılan odak grup görüĢmesi sonucunda “Okul yöneticilerinin, YSÖP öğrencilerinin program sürecinde karĢılaĢtıkları sorunlar nelerdir? “ sorusuna verilen yanıtlar Ģunlardır:

1) Okula devam konusunda sorunlar yaĢanması 2) Okul kültürüne uyumda sorunlar yaĢanması

Okula devam konusunda sorunlar yaĢanması: 6 okul yöneticine sorulan “ YSÖP

uygulama süreci ile ilgili sorumluluklarını yerine getirirken karĢılaĢtığı güçlükler nelerdir?” sorusuna 4 okul yöneticisi, okula devam konusunda sorunlar yaĢandığı yanıtını vermiĢtir. Verilen cevapların çoğunda, kelime olarak devamsızlık sorunu cümlede geçerken, kimi cevaplarda geçen devamsızlık sorunu ile ilgili kelimeler üç aĢamalı analizden geçirilmiĢtir. Öğrenci tespit edilmesi ile bağlantılı olan sözcük öbekleri ve cümleler Ģunlardır: “Okula zamanında gelinmemesi, okulun öncelikli olmaması, öğrencilerin çalıĢmamaları, servisin düzensiz olmasıdır”. Bu cümleler, okul yöneticilerinin cevaplarından hiçbir değiĢiklik yapılmadan alınmıĢtır. AĢağıdaki alıntılar, odak grup görüĢmesinde YSÖP uygulama süreci ile ilgili sorumluluklarını yerine getirirken “öğrencilerle okula devam konusunda sorunlar yaĢıyoruz” diyen okul yöneticilerinden alınmıĢtır:

Sadece kendi okul çevremizden değil, uzak bölgelerden tespit edilen öğrencilerin merkez okullarda toplanarak eğitim verilmeye çalışılması öğrencilerin okula erişimini engellemektedir.

---

Öğrenciler okula gelmek istiyorlar fakat öğrenci servisleri evlerin yakınlarına kadar gitmek istemiyor, güvenlik gerekçesiyle öğrencileri merkezlerde bırakıyor ve servisler düzenli gelmiyor.

---

Okulumuzda eğitim gören öğrencilerin çoğu hastane, park, trafik lambaları gibi yerlerde simit, kalem, balon satıyorlar. Kız öğrencileri ise mendil satıp anneleriyle bohçacılık yapıyorlar. Bu nedenlerle sınıfın “tam” olduğu gün sayısı çok az oluyor.

---

Bu çocukların öncelikleri diğer çocukların önceliklerinden farklıdır. Normal öğrenciler bilgisayar oyunlarını, derslerini, kıyafetlerini düşünürken, YSÖP öğrencileri nasıl para kazanacağını, şiddet görmeden nasıl yaşayacağını, karnını nasıl doyuracağını düşünüyor.

---

Öğrencilerin okula devamda yaĢadıkları en önemli sorunun çalıĢmak zorunda olmalarıdır. Evi okula uzak olan öğrencilerin ulaĢım sorunu yaĢaması yine öğrencilerin okula devam etmesini engellemektedir.

Okul kültürüne uyumda sorunlar yaĢanması: 6 okul yöneticine sorulan “ YSÖP

uygulama süreci ile ilgili sorumluluklarını yerine getirirken karĢılaĢtığı güçlükler nelerdir?” sorusuna 2 okul yöneticisi, okul kültürüne uyumda sorunlar yaĢandığı

yanıtını vermiĢtir. Verilen cevapların çoğunda, kelime olarak okul kültürü cümlede geçerken, kimi cevaplarda geçen okul kültürü ile ilgili kelimeler üç aĢamalı analizden geçirilmiĢtir. Öğrenci tespit edilmesi ile bağlantılı olan sözcük öbekleri ve cümleler Ģunlardır: okul kuralları, okuldaki sosyal yaĢamdır. Bu cümleler, okul yöneticilerinin cevaplarından hiçbir değiĢiklik yapılmadan alınmıĢtır. AĢağıdaki alıntılar, odak grup görüĢmesinde YSÖP uygulama süreci ile ilgili sorumluluklarını yerine getirirken “Öğrenciler okul kültürüne uyumda sorunlar yaĢıyor”. diyen okul yöneticilerinden alınmıĢtır:

Diğer öğrenciler YSÖP öğrencilerinden korkuyorlar. Rehber öğretmenimiz ve YSÖP öğretmenlerimiz bu öğrencilere uyum sorununu çözmeleri için yardım ediyorlar fakat yetersiz olduğumuz da bir gerçek.

---

Okul yöneticileri, YSÖP öğrencilerinin okul kültürüne uyum sorunlarını olumsuz davranıĢlar sergileme, okul eĢyalarına zarar verme, diğer öğrencilerle kaynaĢamama gibi sorunlar yaĢadıklarını belirtmiĢlerdir. YaĢanan olumsuzlukların ve uyum sorunlarının okul yöneticisinin YSÖP‟ü değerlendirirken motivasyonunu olumsuz etkileyebilmektedir.

Tablo 18. Okul yöneticilerinin, YSÖP öğrencileriyle ilgili karĢılaĢtıkları sorunlarla ilgili değerlendirmeleri

KarĢılaĢılan Tekrarlanma Yüzdesi Sıralaması Sorunlar Sayısı

Okula devamda sorun yaĢanması 4 %66 1

Okul kültürüne uyumda

sorunlar yaĢanması 2 %33 2

Tabloda görüldüğü gibi yöneticilerin büyük bir çoğunluğu YSÖP öğrencilerinin uygulama sürecinde en çok devamsızlık konusunda sorun yaĢadığını belirtmiĢtir. Bunu okul kültürüne uyum sorunu yaĢanması takip etmektedir

4.1.3.Okul yöneticilerinin, YSÖP Uygulamasının Geneli Ġle Ġlgili GörüĢ Ve