III. BÖLÜM
4.5. Okul Dışı Faaliyetlerde Karşılaşılan Sorunlar
Araştırmaya katılan öğretmenlere yarı yapılandırılmış mülakat formunun son bölümünde okul dışında faaliyetlerini yürütürlerken ne tür sorunlarla karşılaştıkları sorusu yöneltilmiştir. Daha önceki bölümlerde okul içinde karşılaştıkları sorunlarla ilgili sorulara verilen yanıtlardan elde edilen bulgulara yer verilmişti.
Katılımcı öğretmenlere öncelikle okul-dışındaki faaliyetleri yürütme de yasal bir engelle karşılaşıp karşılaşmadıkları varsa bu engelin mahiyeti hakkında bilgi vermeleri de istenmiştir. Elde edilen bulgular aşağıdaki tabloda özetlenmektedir:
Tablo 9. Okul dışı faaliyetlerde yasal engel var mı?
Okul Tü rü Ö ğ ret m en Kodu Okul d ış ı fa al iy etleriniz de ya sal bir e n gel va r m ı? Dü şünce ler (E nge lin mahiy eti)
Ö1 Evet Okul idaresi ile ilgili problem yaşıyorum
Ö2 Evet Milli eğitim müdürlüğü ile ilgili problem yaşıyoruz
Ö3 Kısmen İzin konusunda sorunlar var
Ö4 Hayır -
Ö5 Evet Motivasyonumu bozuyor
Ö6 Hayır Kulüp ve okul yöneticilerine bağlı
Ö7 Kısmen Zaman zaman sorunlar yaşıyoruz
Ö8 Evet Müsabakalara izin alamıyoruz.
Ö9 Evet İdari amirlerin iznine bağlı
İlkö
ğ
ret
im
Ö10 Evet İzin konusunda sorunlar var
Ö11 Kısmen Dersler aksatılmadığı sürece sorun yaşamıyoruz.
Ö12 Evet Yönetmelikler izin vermiyor
Ö13 Evet Yetkililerin ikili ilişkilerine bağlı olması
Ö14 Evet Milli eğitim müdürlüğü izin vermiyor
Or ta ö ğ ret im
Ö16 Evet Yasal izin yok
Ö17 Evet Yasal engel var
Ö18 Evet Yönetmelikler izin vermiyor
Ö19 Hayır Açıklama yok
Ö20 Evet Açıklama yok
Tablo 9’da ortaya çıkan en önemli sonuç araştıramaya katılıp ta okul dışı faaliyetler çalışmalarda bulunan öğretmenlerin büyük bir kısmı (Ö19 hariç) bu konuda yasal olarak birçok engelle karşılaşmakta olduğudur. Bilindiği üzere 657 devlet memurları kanununa göre öğretmenler kendi mesleklerinin dışında gelir getiren ek iş yapma konusunda yasaklıdırlar. Ancak gönüllü faaliyetlere katılabilirler. Fakat bu araştırma da görülüğü gibi araştırmaya katılan Beden Eğitimi öğretmenlerinin tamamı okul dışında özellikle kulüp bazında antrenörlük vb. görevlerde bulunduklarını, katılımcıların bir kısmı da bu yaptıkları çalışmalardan ek gelir elde ettiklerini açıkça ifade etmişlerdir. Burada ortaya çıkan tabloya göre katılımcı beden eğitimi öğretmenleri bu yasal engelin farkında olmalarına rağmen, çeşitli yollardan bu engeli aşmaya çalışmakta, okuldaki görevlerinin yanı sıra okul dışındaki çalışmalarını da (yönetmelikler izin vermese de) yürütmektedirler. Yapılan görüşmeler sırasında öğretmenler bu yasal engelin aşılıp aşılamamasında kulüp yöneticileri, okul yönetimi ve İl Milli Eğitim Müdürlüğü üçgeninde zorluklar yaşadıklarını, kısacası engellerin aşılmasının kişisel ilişkilere dayalı olduğunu dile getirmişlerdir. Aşağıda öğretmenlere yöneltilen “okul dışındaki faaliyetlerinizi yürütürken yasal bir sorunla karşılaşıyor musunuz?” sorusuna verilen cevaplardaki ifadelerden bazı örnekler sunulmaktadır:
“Tabiî ki. Antrenmanlara istediğimiz gibi gidemiyoruz. Okul idaresi ile sürekli problem yaşıyoruz. Sen – ben olayı en büyük sıkıntı bence” (Ö1).
“Evet, 23 yıldır süper ligde hentbol oynuyorum. İki yıl önceye kadar müsabakalara giderken hiçbir sorun yaşamıyorduk. Valilik onayımız olmasına rağmen Milli eğitim tarafından sorun iki yıldır yaşıyoruz. Hiçbir ilde böyle bir uygulama yapılmamaktadır.” (Ö2)
“Çok ilginçtir ki ne engelleniyoruz ne de serbest bırakılıyoruz. Uygulamalarda sıkıntı yok fakat izin söz konusu olunca rahat hareket edemiyoruz. Tam bir muamma” (Ö3).
“Yasal değil aile ve yanlış yönetici zihniyetleri ile sık sık karşılaşıyoruz. Ayrıca Türkiye anayasası kanununda Türkiye Cumhuriyeti devleti her Türk vatandaşına spor yapmakla mesuldür. Kanunu uygulamakta güçlük çekiyoruz ve müsabakalara izin alamıyor ya da hatıra karşı izin alıyoruz. Yasal izin istiyoruz.” (Ö8).
“Yasal engellerin yine yasal çözümleri olabiliyor. Bu en baştakilerin size ve sizin gibilere bakış açısına göre değişiyor. Bizler derslerimizi aksatmadığımız sürece yasal olarak bir engele takılmıyoruz. (Ö11).
“Türkiye’de birkaç şehirde yönetmeliklerin değişik yorumlanmasına bağlı olarak bir takım sıkıntılar yaşanmakta. Bunlardan bir tanesi de Trabzon. Örneğin kulübümüzün takımıyla deplasmana ya da herhangi bir müsabakaya giderken derslerimizin boş geçtiği gerekçesiyle izin onaylarımız onaylanmamakta. Bu da bizim emek verdiğimiz takımlarımızın müsabakalarında onlarla beraber olma şansımız çok zorluyor.” (Ö16)
Bu alıntılarda öne çıkan düşüncelere bakıldığında öğretmenlerin ders dışı faaliyetlerini yürütmede aşağıdaki temel sorunlarla karşılaştıkları görülmektedir:
• Öğretmenlerin okul dışında faaliyet yapmalarının yasal olarak uygun değildir. • Öğretmenlerin ek iş yapması ile ilgili yönetmeliklerin yorumlanması ve
uygulanmasında problemler vardır.
• Okul, kulüp ve milli eğitim müdürlüğü yöneticilerinin kişisel bakış açılarına göre izinler verilmektedir.
• Okuldaki dersler aksatılmadığı sürece okul dışı faaliyetlere izin verilmektedir.
Bu sorunların dışında öğretmenlere okul dışı sportif faaliyetlerin sağlıklı yürütülmesi açısından çevredeki olanakların yeterli olup olmadığı da sorulmuştur. Buna göre araştırmaya katılan öğretmenlerin Trabzon’daki sportif tesis, alan, alt-yapı ve imkanlar hakkındaki görüşleri aşağıdaki Tablodaki gibidir:
Tablo 10. Öğretmenlerin Trabzon’daki sportif alt-yapı hakkındaki görüşleri Görüşler Ok ul T ü rü Ö ğ re tmen Y eterli Ye te rs iz K ısmen Y eterli Açıklamalar
Ö1 9 Futbol dışında imkanlar çok kısıtlı
Ö2 9 Diğer illere göre iyi
Ö3 9 Tesislerimiz eksik
Ö4 9 Modern tesislere ihtiyaç var
Ö5 9 Sporcu var tesis çok az
Ö6 9 Futbol dışında imkanlar çok kısıtlı
Ö7 9 Saha ve tesisler yetersiz
Ö8 9 2011 olimpiyatlarından dolayı da
artmaktadır
Ö9 9 Her branş ta tesis yok
İlkö
ğ
re
tim
Ö10 9
Ö11 9 Futbol dışında imkanlar çok kısıtlı
Ö12 9
Ö13 9 Futbol dışında imkanlar çok kısıtlı
Ö14 9
Ö15 9 Çok sporcu var tesis yok
Ö16 9 Çok sporcu var tesis yok
Ö17 9
Ö18 9 Futbol dışında imkanlar çok kısıtlı
Ö19 9 Futbol dışında imkanlar çok kısıtlı
Ortaö ğ re tim Ö20 9 Toplam 1 7 12
Yukarıdaki tabloya bakılacak olursa araştırmaya katılan ve okul dışında faaliyet gösteren beden Eğitimi öğretmenlerinin büyük çoğunluğu Trabzon’daki alt- yapı ve tesislerin sportif faaliyetlere gösterilen ilgiyi karşılamada oldukça yetersiz olduğunu düşündükleri sonucuna ulaşılmaktadır. Görüldüğü gibi katılımcı öğretmenlerden sadece 1’i Trabzon’daki tesis ve alt-yapı imkânlarını yeterli bulurken 12 öğretmen “kısmen yeterli”, 7 öğretmen ise tamamen “yetersiz” bulmaktadırlar. Kısmen yeterli bulan öğretmenlerin çoğu futbolun dışındaki branşlar için gerekli olan salon, saha vb tesislerin oldukça yetersiz olduğunu dile getirmişlerdir.
Yukarıdaki tablo, 4.3. bölüm altında verilen Tablo 5 ile karşılaştırıldığında farklı sonuçlar olduğu ortaya çıkacaktır. Görüldüğü gibi öğretmenler okullarda Beden eğitimi dersinin yürütülmesi açısından alt yapı ve fiziksel imkânlarının dışarıdaki tesis imkânlarına göre daha iyi olduğuna işaret etmektedirler. Dışarıdaki faaliyetler için gerekli at yapı imkânları hakkında sadece 1 öğretmen yeterli derken, okul – içi Beden eğitimi dersleri için gerekeli olan fiziki ortamlar için ise 7 öğretmen yeterli cevabını vermektedir. Elbette okul içindeki sportif faaliyetlerin ağırlığı ile okul dışı faaliyetlere olan talep ve yoğunluk kıyaslandığında okul-dışı faaliyetlerin ağırlık kazanacağı aşikârdır. Örneğin Trabzon Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü verilerine göre Trabzon da yaklaşım 40 bin kişi (39.975) sporun çeşitli dallarıyla ilgilenmektedir. Yukarıdaki tablodan çıkaracağımız sonuca göre de en çok ilgilenilen spor dalı ise futboldur. Zaten Trabzon Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü verileri de bu görüşü desteklemektedir. Verilere göre 24.000 sporcu sadece futbol branşında, 15.975 sporcu ise diğer branşlarda faaliyet göstermektedir.
Yine Trabzon Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü verilerine göre Trabzon merkezde 2 stadyum, il genelinde ise 3 adet toprak, 8 adet çim, 3 adet halı yüzeyli ve 17 adet semt olmak üzere toplam 31 adet futbol sahası, 10 adet spor, 9 adet antrenman spor salonu olmak üzere toplam 19 spor salonu, 1 adet yüzme havuzu, 1 adet atış poligonu, 5 adet tenis sahası, 1 adet kamp eğitim merkezi, 3 adet gençlik merkezi, 1 er adet aerobik, bilardo ve masa tenisi salonu ile 154 spor kulübü bulunmaktadır (GSM, 2008). Bunların dışında Trabzon’da Özel Beden Eğitimi ve Spor Tesisleri olarak ise 1 aerobik salonu, 2 bilardo salonu, 6 karate salonu, 5 kick- boks salonu, 7 teakwando salonu, 9 vücut geliştirme salonu ve 27 halı saha olmak üzere toplam 57 tesis mevcuttur.
Mevcut olan bu tesis ve salonlara rağmen, okul dışında genel olarak antrenörlük yapan ve bu araştırmaya katılan Beden Eğitimi öğretmenleri bu tesisleri Trabzon için yeterli bulmamaktadırlar. Elbette ki 2011 Gençlik Olimpiyatlarına hazırlana Trabzon kenti için bu bulgular olumsuz gelmektedir. Ancak bu hazırlık süreci içerisinde Trabzon şehir olarak daha fazla sportif tesis kazanacaktır.
Araştırmaya katılan Beden Eğitimi öğretmenlerine yarı-yapılandırılmış mülakat formunda ayrıca okul–dışı faaliyetlerini yürütürken çalıştıkları kulüp yöneticilerinden, okul yönetimlerinden ve ailelerden ne derece destek gördükleri de sorulmuştur. Bu sorunun yöneltilmesindeki amaç bu bağlamda herhangi bir sorun yaşayıp yaşamadıkları ile ilgili bilgi edinmektir. Yaşanan yasal engeller, tesislerdeki yetersizliklere paralel olarak öğretmenlerin sportif faaliyetlerde ve eğitimde rol oynayan önemli unsurlar olan yönetici ve ailelerin kendilerine ve okul–dışı sportif faaliyetlere bakış açıları değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bilindiği gibi ülkedeki sportif kalkınma toplumdaki farklı kesimlerin bu alana destek verip vermemesiyle yakından ilgilidir.
Katılımcı öğretmenlere göre kulüp yöneticilerinin, okul yönetiminin ve ailelerin okul–dışında yürütülen faaliyetlere bakış açıları aşağıdaki Tablo 11’de özetlenmektedir:
Tablo 11. Kulüp yöneticilerinin, okul yönetiminin ve ailelerin okul dışı faaliyetlere bakış açıları
Kulüp Yöneticilerinin
bakış açısı
Okul Yönetiminin Bakış açısı
Ailelerin Bakış açısı
Okul Türü Öğ retmen Ol umlu K ısme n Ol umlu Ol ums u z Ol umlu K ısme n Ol umlu Ol ums u z Ol umlu K ısme n Ol umlu Ol ums u z Ö1 9 9 9 Ö2 9 9 9 Ö3 9 9 9 Ö4 9 9 9 Ö5 9 9 9 Ö6 9 9 9 Ö7 9 9 9 Ö8 9 9 9 Ö9 9 9 9 İlkö ğ ret im Ö10 9 9 9 Ö11 9 9 9 Ö12 9 9 9 Ö13 9 9 9 Ö14 9 9 9 Ö15 9 9 9 Ö16 9 9 9 Or ta ö ğ retim Ö17 9 9 9
Ö18 9 9 9
Ö19 9 9 9
Ö20 9 9 9
Toplam 5 13 2 8 8 4 8 6 6
Tablo 11’de görüldüğü gibi araştırmaya katılan Beden Eğitimi öğretmenlerinin çoğunluğuna göre okul-dışı faaliyetlerde kulüp yöneticilerinden tam anlamıyla destek alamadıklarını dile getirmişlerdir. 13 öğretmene göre kulüp yöneticilerinin faaliyetlere bakış açısı kısmen olumluyken 2 öğretmen ise kulüp yöneticilerinin tamamen olumsuz olduklarını, sadece 5 öğretmen ise kulüp yöneticilerinin yaptıkları işe olumlu baktıklarını ifade etmişleridir.
Kulüp yöneticilerinin kısmen olumlu baktıklarını vurgulayan öğretmenlere ait ifadelerden bazıları şöyledir:
“Oldukça az. Tamamen başarıya endekslenmiş durumdalar. Olaya spor değil de başarı veya başarısızlık olarak bakıyorlar” (Ö19).
“Kulüpten kulübe değişiyor. Çalıştığım bazı kulüplerde yönetim tamamen başarıya endeksli ve sabırsız oluyorlar. Kısa zamanda olumlu değişmeler bekliyorlar.” (Ö15)
“Tamamen maddi imkanlarla orantılı. Ama çoğunlukla hemen hepsi kısa zamanda başarıyı hedefledikleri için çoğu zaman olumsuz bir tabloyla karşılaşıyoruz. Genel mantık parayı veriyorsak başarıyı hemen yakalayalım mantığı…” (Ö13).
“Çok az düzeyde. Onlar kulüplerde ne amaçlarla bulunduklarını bile tam anlamıyla bilmiyorlar. Galiba reklam için bu konumdalar diye düşünüyorum.” (Ö6).
Kulüp yöneticilerinin araştırmaya katılan Beden Eğitimi öğretmenlerine desteğin düzeyi hakkında “olumsuz” diye yanıt veren öğretmenlerden Ö3 ifadesinde: “Kulüp yöneticilerimiz ile bu konuda ki diyalogumuz yok denecek kadar az. Tamamen ilgisizler sebebini de bilemiyorum” demiştir. Aynı konuda Ö17 ise: “Destek yok. Onlar için sadece günü kurtarma ve günü birlik başarı önemli” cümlelerini kullanmıştır.
Bunların dışında kalan öğretmenler ise kulüp yöneticilerinden gereken desteği aldıklarını belirtmişlerdir.
Buradan çıkarılacak sonuca bakılacak olursa kulüp yöneticileri araştırmaya katıklan ve kulüplerde görev alan öğretmenleri kulübün özellikle kulüp takımlarının yarışma bağlamına bağlı olarak göstermiş olduğu başarıya göre öğretmene sahip çıkmakta ve desteklemektedirler. Kulüp faaliyetleri spora ve sporcuya destek olarak değil de kısa süreli başarı elde edilen faaliyet olarak benimsenmektedir. Burada görülüyor ki kulübün göstermiş olduğu başarı kulüp yöneticilerinin göstermiş olduğu başarı olarak benimsenmektedir.
Tablo 11’e dönüldüğünde Beden Eğitimi öğretmenlerinin okul dışı faaliyetlerine okul yönetiminin ve ailelerin kulüp yöneticilerine oranla daha olumlu yaklaştıkları görülmektedir. Burada desteğin tam verildiği söylenemese de kulüp yöneticilerine göre öğretmenler okul yönetiminden ve ailelerden daha fazla destek almaktadırlar. Burada özellikle ailelerin okul dışı faaliyetler bakış açılarının değerlendirilmesi gerekmektedir. Çalışmanın 4.2 bölümü altında verilen ailelerin okul içindeki beden eğitimi derslerine desteğiyle ilgili Tablo 4’te ailelerin daha olumsuz olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Ancak yukarıdaki Tablo 11’de görülüyor ki aileler çocuklarının okul dışı faaliyetlerini daha çok desteklemektedirler. Bunun nedene oku içinde diğer derslerin OKS ve ÖSS gibi sınavlar nedeniyle ağırlık taşımasından kaynaklanıyor olabilir. Aileler okul içinde çocukların sınava hazırlanmasına yardımcı olacak derslere daha fazla ağırlık vermelerini arzulamalarından da kaynaklanıyor olabilir. Okul dışında çocuklarının yeteneklerini sergilemeleri konusunda ise daha duyarlı oldukları da yapılan mülakatlarda dile getirilmiştir. Örneğin Ö2 verdiği cevapta:
“Ailelerden yeterli desteği alıyoruz. Aileler çocuklarının yetenekli oldukları branşlara göre ilgili kişileri araştırıp bizimle fikir alışverişinde bulunuyorlar.” şeklinde ailelerin olumlu bakış açısını dile getirmiştir.
Katılımcı öğretmenlerden Ö11 ise ailelerin okul dışı faaliyetleri destekleyip desteklememesini ise birçok nedene bağlamıştır: Ö11 bu nedenleri şöyle anlatmaktadır:
“Günümüz toplumunda herkes kendi derine düşmüş. Çocuğuna bile destek vermeyen denetlemekten bile aciz bir toplum haline geldik. Fakat sporcunun önü açıksa bu konuda aileler destek verebiliyor. Bu da şundan kaynaklanıyor; kimi çocuğuna potansiyel “para” gözüyle bakıyor. Kimi çocuğunun kendisine yük olmamasını açısından spor yapmasına izin veriyor. Ailelerin maddi imkânları iyi olmuş olsa spora yeterli destek vereceğinden eminim.”
Okul yöneticilerinin de aynı kaygıları taşıdığı söylenebilir. Yine Tablo 11 ile Tablo 4. karşılaştırıldığında okul yöneticilerinin de okul dışı faaliyetler konusunda beden eğitimi öğretmelerine bakış açılarının daha olumlu olduğu gözlenmektedir. Ancak daha önce de belirtildiği gibi bu olumlu bakış açısı öğretmenin okul içindeki dersini ne kadar sağlıklı yürüttüğüyle de ilişkilidir. Okul içindeki faaliyetler aksatılmadığı sürece okul yöneticileri öğretmenlerin okul dışı faaliyetlerine karışmamakta hatta destek vermektedirler.
Ancak araştırmaya katılan öğretmenlere göre olumsuz bakış açıları olan okul yöneticileri de mevcuttur. Örneğin bu konuda Ö14 görüşünü şöyle belirtmiştir:
“Bizimkilerin umurunda olmaz. Sen okulda disiplini sağla, törenleri yap, öğrencileri salonda fazla ses çıkarmadan tut yeter, gerisi önemli değil. Sen spor takımı kurmuşsun, 50 – 100 kişiyi sporun içine çekmişsin, bunları spor yapmaları için yönlendirmişsin, onlar için önemli değildir.”
Bu alıntıya bakılacak olursa öğretmenin bu okulundaki okul yönetimi hem okul içinde Beden Eğitimi dersinin ve öğretmeninin amacını yanlış algılamakta, hem de okul dışında öğretmene pek fazla destek olamamaktadır.
İlgili literatür incelendiğinde araştırmadan elde edilen sonuçların bu konuda literatür bilgileriyle paralellik gösterdiği, ancak bazı konularda yeni bulgulara ulaşıldığı görülmektedir.
Bu araştırmada elde edilen bulgulara göre Beden Eğitimi öğretmenleri okullardaki Beden eğitimi ders saatlerini az bulmaktadırlar. Bu bulgu Başaran (1994) ve Yalçın (1997)’ın görüşleriyle örtüşmektedir.
Çamlıyer (1997) ve Engin (1998) okullarda Beden Eğitimi dersi ve sportif faaliyetleri için, tesis, araç-gereç ve malzemenin öneminden bahsetmektedir. Bu araştırmada da bunların önemi vurgulanmış, ancak okul içinde ve dışında talebe cevap verecek düzeyde tesisin olmadığı bulunmuştur. Bu bulgu Tamer ve Bulur (2001) in bulgularıyla da örtüşmektedir.
Ayrıca, bu araştırma sonuçlarına göre okul dışındaki faaliyetleri özellikle kulüp bazındaki sportif faaliyetler yöneticiler tarafından yarışmaya hazırlanma ve günü birlik başarılara dönüştüğünden sporun ve sporcunu desteklenmesinde sorunlar olduğu ortaya konmuştur. Bu bulgu yine Pehlivan (1995)’in görüşleriyle paralellik göstermektedir. Pehlivan 1995’e göre okul dışı spor etkinlikleri; okul içinde sınıflar arası ve okullar arası değişik spor yarışmaları düzenleme biçiminde yürütülmesi ve okul spor takımlarını yarışmaya hazırlama biçiminde dönüşmüş olması, bu etkinliğin yapılış amacından saptığının bir işaretidir.
Bu araştırmada elde edilen bulgulara göre beden eğitimi öğretmenleri okul spor etkinliklerini yürütürken, karşılaştıkları sorunların basında, araç gereç, malzeme, saha ve salon, parasal ve okul yönetimi ve diğer öğretmenlerin ilgisizliği gibi sorunları olduğunu ifade etmişlerdir. 10 yıl önce yapılan araştırmalarda da (Pehlivan, 1995, s.102; Seçkin, 1996; 161) yine aynı sorunların ilk sıralarda yer almış olması, geçen süre içinde okul sporuna yeterli yatırımın yapılmadığını, spor yapan öğrencilerin okul yönetimiyle ve diğer derslerle olan sorunlarının çözülmediği; dolayısıyla spora katılan bir öğrencinin eğitiminin aksamasının kaçınılmaz olduğu ve bu durumda da öğrencilerin bu tür etkinliklerden uzaklaşabileceği sonucu çıkabilir (Pehlivan-Selçuk, 2005, s.83-85). Yapılan bu araştırma sonuçları da bu bulguları destekler yöndedir. Önceki araştırmaların üzerinden hayli zaman geçmiş olmasına rağmen halen yukarıda bahsedilen sorunların çözülemediği görülmektedir.
Yine bu araştırmada elde edilen bulgulara göre beden eğitimi ve spora gereken ilgi gösterilmemektedir. Bu bulgu (MEB 199; MEB, 1993; TED, 1988) araştırmalarıyla da örtüşmektedir.
Bu araştırmada ön plana çıkarılan Beden Eğitimi öğretmenlerinin okul dışı faaliyetlerini yürütmede yasal engellerle karşılaşıyor olmaları önceki araştırmalarda dile getirilmeyen yeni bir bulgudur. Ayrıca okullarda Beden Eğitimi ders programının gerçekleştirilme düzeyinin de düşük bulunması, bu araştırmanın alana kattığı yeni bulgular olup ileriki araştırmalarda daha detaylı incelenmesi gereken konular olarak görülmektedir.
V. BÖLÜM SONUÇ VE ÖNERİLER
Bu bölümde araştırmada verilerin analiziyle ulaşılan sonuçlar belirtilerek, bu sonuçlara göre öğretmenlere, öğretmen yetiştiricilerine ve sporun yaygınlaşmasında rol alan aktörlere çeşitli öneriler getirilecektir.
5.1. Sonuçlar
Bu araştırmada ilköğretim ve orta öğretim kurumlarında çalışan Beden Eğitimi öğretmenlerinin okul içinde Beden Eğitimi derslerinin yürütülmesinde ve okul dışı sportif faaliyetlerin yürütülmesinde ki uygulamaları ve bu uygulamalar sırasında karşılaştıkları çeşitli sorunlar nitel araştırma yaklaşımı ile incelenmeye çalışılmıştır. Araştırmaya katılan 10 ilköğretim ve 10 ortaöğretim, toplam 20 Beden Eğitimi öğretmenlerine uygulanan yarı-yapılandırılmış görüşme analizlerinden elde edilen bulgulara dayanılarak aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır:
• Araştırma bulgularına göre araştırmaya katılan Beden Eğitimi öğretmenlerinin Beden Eğitimi dersi ve genel anlamda spora karşı yüksek düzeyde olumlu tutuma sahiptirler. Beden eğitimi dersinin öğrencilerin ve genel anlamda bireylerin sağlıklı yetişmelerinde önemli bir yere sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
• Araştırmaya katılan öğretmenlere göre beden eğitimi dersi, okul programlarında en önemli derslerden biridir.
• Okullarda Beden eğitimi derslerine öğrencilerin katılımı, ilgisi ve derse karşı olan olumlu tutumları oldukça yüksek düzeydedir.
• Okullarda Beden eğitimi branşı dışındaki öğretmenlerin Beden Eğitimi derslerine olan ilgileri ve destekleri düşük düzeyde olup, tutumları da beklenen kadar yüksek değildir.
• Okul yöneticilerinin de beden eğitimi derslerini yeterince önemsemedikleri, dolayısıyla gereken desteği vermedikleri ortaya çıkmıştır.
• Ailelerin okuldaki beden eğitimi derslerini özellikle çocuklarıyla ilgili sınav kaygısından dolayı yeterince önemsemedikleri, bu konuda öğretmenlere pek yardımcı olamadıkları sonucuna ulaşılmıştır.
• OKS ve ÖSS gibi öğrencilerin geleceğini belirleyen sınavlarda Beden Eğitimine yönelik soruların sorulmaması özellikle ailelerin bu derse yönelik tutumlarını olumsuz yönde etkilemektedir.
• Araştırma bulgularına göre okullarda Beden Eğitimi dersi programının etkili bir şekilde uygulanması için gerekli fiziki koşullar yetersizdir. Özellikle çoğu okulda Beden Eğitimi aktiviteleri için salon eksikliği mevcuttur.
• Buna bağlı olarak araştırma bulgularına göre Beden Eğitimi okul programının okulda uygulanma düzeyi pek yüksek değildir. Orta düzeyde olduğu belirtilen düzeyi etkileyen en önemli faktör programda belirtilen kazanımlara ulaşılması için gereken fiziki koşulların yetersizliğidir. Bunun dışında branş dışı öğretmenlerin ve okul yöneticilerinin ilgisiz tutumu da programın istene düzeyde uygulanmasını engelleyen diğer faktörlerdir.
• Beden Eğitimi öğretmenlerinin okuldaki görevlerinin dışındaki sportif faaliyetlere katılım oranı oldukça yüksektir. Bu araştırma sonuçlarına göre bu öğretmenlerin büyük bir kısmı okul dışında çeşitli kulüplerde faaliyet göstermektedirler ve bunların en başında futbol antrenörlüğü gelmektedir.