increased to 1,046,766 in
2013.
türkİYe’de Yükseköğrenİm taleBİ Her Yıl artmaktadır
Sanayinin gelişmesiyle birlikte genç bireylerden bek- lenen nitelikler de değişmiş ve bireylerin kendilerini sürekli olarak güncellemelerini bir zorunluluk haline getirmiştir. Bireylerden beklenen niteliklerin artma- sıyla, bir standart getirilmesi kaçınılmaz olmuştur. Bu standardın ÖSYM’ye bırakılmasıyla genç bireyler, ÖSYM’nin gerçekleştirdiği sınavlardan aldıkları pu- anlara bağlı olarak meslek gruplarına yerleştirilmiş- lerdir. Bu durum ÖSYM sınavlarına talebi artırmıştır. Nitekim 2013 yılında 1.851.326 aday Yükseköğretime Geçiş Sınavı(YGS)’na girmek için ÖSYM’ye başvu- ru yapmıştır. Yapılan yerleştirme sonuçlarına göre 2013 yılında devlet ve vakıf üniversiteleri ile diğer ülkelerdeki üniversiteler dâhil toplam 672.417 aday yükseköğretim programlarına yerleşmiştir. En son 2014 yılında 2.007.659 kişi YGS’ye başvuru yapmıştır (ÖSYM, 2014a).
Bu rakamlar, Türkiye’de her geçen yıl sınava giren adayların daha fazla adayla yarışacaklarını göster- mektedir. Artan talep sınavda başarılı olmayı ön plana çıkarmıştır. Ancak başarıyı etkileyen faktörlerin (Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanı, Okul Başarısı,
tHe demand for HıgHer educatıon ın turkeY ıncreases eacH Year
As industries have developed, the qualities expected from young individuals have changed, which has made it necessary for individuals to keep themselves up to date. As the qualities expected from young individuals increased, bringing a standard has been inevitable. As managing this standard was given to ÖSYM, young in- dividuals started being admitted to their occupational groups depending on the scores they got from the
Sınav Sistemindeki Değişiklik, Kesintisiz Eğitim, Öğretmen v.s.) zaman zaman değişmesi, sınav başarı grafiğini istikrarsızlaştırmıştır (Bakınız Grafik 1. Bu grafikteki veriler www.osym.gov.tr adresinden Mart 2014’te alınmıştır).
»
araştırma
research
ÖSYM exams. This has increased the demand on the ÖSYM exams. Accordingly, in 2013, 1,851,326 candidates made application to ÖSYM to take the Higher Educa- tion Entry Exam (YGS). According to the admission re- sults, in 2013, a total number of 672,417 candidates were admitted to the higher education programs, including the state and foundation universities and universities in other countries. Recently, in 2014, 2,007,659 persons applied for YGS (ÖSYM, 2014a).
These figures show that the candidates that take the exam have to compete with more candidates each year. The increasing demand made it a priority to be suc- cessful in the exam. However, the fact that the factors that affect the achievement (Weighted Average of High School Grade, The Success of the School, the Change in the Exam System, Continuous Education, Teachers, etc.) keep changing at time, brings about inconsistency in the exam achievement chart (See. Chart 1. The data on this chart was taken from www.osym.gov.tr in Mart 2014).
adıYaman’ın ösYs Başarı grafİğİ ve etkİlİ faktörler
ÖSYM tarafından yapılan sınav sonuçları incelendiğin- de, Adıyaman ilinin 1993-2012 yılları arasındaki ÖSYS başarı grafiğinin istikrarsız olduğu söylenebilir (Bakınız Grafik 1). Türkiye genelinde ve Adıyaman özelinde
grafİk 1. Türkiye ve Adıyaman’ın ÖSYS Ortalamalarının (1993-2012 Yılları Arası) Karşılaştırılması
ÖSYS’ye giren aday sayısının her geçen yıl arttığı söyle- nebilir (Bakınız www.osym.gov.tr). Ancak sınava giren aday sayısının artmasıyla, ÖSYS başarısını etkileyen faktörler de merak konusu olmaya başlamıştır. Bu çalışmayla Adıyaman ilinin ÖSYS başarısını etkile- yen faktörler incelenerek, çeşitli öneriler sunulmuştur. Araştırma, Adıyaman ilinde yaşayan, Adıyaman’ın eğitim geçmişini bilen ve bu konuda uzman olduğu düşünülen 10 (Müfettiş, Okul Müdürü, Psikolojik Da- nışman, Öğretmen, Veli) kişinin katılımıyla gerçekleş- tirilmiştir. Bu kişilerle Adıyaman ilinde ÖSYS başarısını etkileyen faktörler üzerine görüşmeler yapılmıştır. Bu kişilerin kimliklerini gizli tutmak amacıyla; müfettişe M, okul müdürlerine O1, O2, O3, psikolojik danışmana P, öğretmenlere Ö1, Ö2, Ö3 ve velilere V1, V2 şeklinde kodlar verilmiştir.
Yapılan analizler sonucunda, Adıyaman ilinde ÖSYS başarısını etkileyen faktörler Tablo 1’de sunulmuştur.
adıYaman’s ösYs acHıevement cHart and tHe ımpactıng factors
Looking at the results of the exam done by ÖSYM, it can be said that Adıyaman‘s ÖSYS achievement chart is not consistent between 1993-2012 (See Chart 1). Turkey generally and Adıyaman particularly, it can be said that, the number of candidates taking the ÖSYS exam increases each year (See www.osym.gov.tr). As the number of candidates entering the exam in- creased, the factors that influence the ÖSYS achieve- ment have also been a matter of curiosity.
This study analyses the factors that affect Adıyaman’s ÖSYS achievement and suggests various solutions. The research was carried out with 10 people (Inspec- tors, School Principal, Psychological Consultant, Teacher, Parents) who live in Adıyaman and are considered to know about Adıyaman’s history of education with an expertise in that area. There were sessions with these people regarding the factors that influence Adıyaman’s ÖSYS achievement. In order to keep these people’s identities confidential, their names are referred in codes; M for inspector, O for School Principal (O1, O2, O3), P for Psychological Consultant, Ö for teachers (Ö1, Ö2, Ö3) and V for parents (V1, V2 ).
According to the results of the analyses carried out, the factors that affect Adıyaman’s ÖSYS achievement are given in Table 1.
cHart 1. The Comparison of Turkey’s and Adıyaman’s ÖSYS Averages (between 1993-2012)
grafİk 2. Adıyaman’ın ÖSYS Ortalamalarının (1993-2012 Yılları Arası) Karşılaştırılması
cHart 2. The Comparison of Adıyaman’s ÖSYS Averages (between 1993-2012)
Tablo 1. Adıyaman ilinin ÖSYS başarısını etkileyen faktörler
a) Katsayı Sorunu e) Sınav Sistemi
b) Kesintisiz Eğitim f) Sosyo-Ekonomik Yapı c) Dershaneler g) Öğrenci Profili d) Öğretmenler h) Teknolojinin Etkisi
Table 1. The factors that affect Adıyaman’s ÖSYS achievement a) The Coefficient Problem b) Continuous Education
c) University Preparation Courses d) Teachers
e) The Exam System
f) Socio-Economic Structure g) Student Profile
h) The Impact of Technology
»
araştırma
a) katsaYı sorunu
Katılımcılar, üniversiteye girişte uygulanan farklı kat- sayı uygulamalarının, öğrencilerin ÖSYS başarılarını olumsuz yönde etkilediğini ifade etmişlerdir. Grafik 2 incelendiğinde 1999’daki sert düşüşün sebebinin fark- lı katsayı uygulamasından kaynaklandığı söylenebilir. Katılımcılardan Ö1’ in bu yöndeki görüşü şöyledir: Ö1: “…Malumunuz, 1998-1999’larda sınav sisteminde bir değişiklik oldu Türkiye’de. Bu sistem değişik- liği sadece Adıyaman’ı değil, birçok ili etkiledi. Biz 1996’da sınava girdiğimizde çok iyi bir başarı düzeyi vardı Adıyaman’da. Sanırım 1997-1998’de (Grafik 1 ve 2 incelenebilir) TS (Türkçe-Sosyal) ortalamasında Türkiye birinciliği vardı Adıyaman’ın. Ancak özellikle meslek liselilerin maruz kaldıkları katsayı uygulama- sıyla birlikte Adıyaman’da başarıda ciddi düşüşler yaşandı. Ben buna bağlıyorum…”
B) kesİntİsİz eğİtİm
Katılımcılar genel olarak yeterli alt yapı hazırlan- madan kesintisiz eğitime geçilmesinin, öğrencilerin ÖSYS başarısını olumsuz etkilediğini ifade etmiş- lerdir. 1997’de kesintisiz eğitime geçildikten sonra, bu sistemle liseden mezun olan öğrencilerin 2003- 2004’ten itibaren sınava girdikleri ve başarıyı düşür- dükleri söylenebilir (Bakınız Grafik 1 ve 2). Katılımcı- lardan M nin bu yöndeki görüşü şöyledir:
M: “… Temel eğitim dediğimiz 8 yıllık kesintisiz eğiti- min başlamasıyla orta öğretimin zorunlu hale gelme- si, yani eğitimin 12 yıla çıkarılması sonrasında okuyan öğrenci sayısı arttı. Bu da üniversite sınavına başvu-
c) dersHaneler
Katılımcılar, dershaneciliğin ve dolayısıyla dershane öğretmenlerinin eskiye nazaran öğrencilerin ÖSYS başarısında daha az etkili olduklarını belirtmişlerdir. Adıyaman’da dershanelerin çoğalması ve dersha- necilik mantığının değişmesinin, öğrencilerin sınav performansını etkilediği söylenebilir. Katılımcılardan P nin bu yöndeki görüşü şöyledir:
P: “… Dershanecilik Adıyaman’da bir problem. Türkiye’nin en ucuz dershanesi Adıyaman’da. Çünkü mezun olan fen edebiyat mezunları çok düşük ücret- lerle öğretmen yeterliklerine bakılmadan çalıştırılı- yor. Formasyon alınıp alınmadığına da bakılmıyor. Bu da dershane başarısını direkt etkileyince bunun sonu- cunda öğrenci başarısı olumsuz yönde etkileniyor...” ran aday sayısını artırdı. Eskiden böyle miydi? Çoğu kişi genç yaşta zanaatkarlık, esnaflık, çiftçilikle uğra- şırdı. Şimdi herkes 12 yıl boyunca okumak zorunda. 12 yıl boyunca sadece okula giden kişi, diğer meslekleri yapamıyor haliyle…”