(1) Özel netleútirme sözleúmelerine konu her bir menkul kÕymet veya emtia türünün net pozisyonu, bu türün pozitif pozisyon

tutarÕndan yine aynÕ türün negatif pozisyon tutarÕnÕn çÕkarÕlmasÕ suretiyle bulunur. Herhangi bir menkul kÕymet veya emtia türüne iliúkin pozitif pozisyon tutarÕ, özel netleútirme sözleúmesi kapsamÕnda ödünç verilen, satÕlan veya teslim edilen o türdeki menkul kÕymet veya emtianÕn toplam de÷erini, negatif pozisyon tutarÕ ise, sözleúme uyarÕnca ödünç alÕnan, satÕn alÕnan veya teslim alÕnan aynÕ türdeki menkul kÕymet veya emtianÕn toplam de÷erini ifade eder. AynÕ kurum tarafÕndan ihraç edilen, aynÕ ihraç tarihi, vade ve úartlarÕ içeren ve Ek-1’de belirtilen aynÕ elde tutma sürelerine tâbi olan menkul kÕymetler aynÕ menkul kÕymet türünü oluúturur.

(2) Özel netleútirme sözleúmesine konu para birimi haricindeki her bir para birimi için net pozisyon, özel netleútirme sözleúmesi kapsamÕndaki ilgili para biriminin pozitif pozisyon tutarÕndan aynÕ para biriminin negatif pozisyon

tutarÕ özel netleútirme sözleúmesi kapsamÕnda ödünç verilen, satÕlan veya sa÷lanan ve o para biriminde ifade edilen menkul kÕymetlerin toplam de÷erine, sözleúme kapsamÕnda o para biriminde ödünç verilen veya transfer edilen nakit tutarÕn eklenmesiyle bulunur. ølgili para biriminin negatif pozisyon tutarÕ ise, özel netleútirme sözleúmesi çerçevesinde ödünç alÕnan, satÕn alÕnan veya teslim alÕnan ve o para biriminde ifade edilen menkul kÕymetlerin toplam de÷erine sözleúme kapsamÕnda o para biriminde ödünç alÕnan veya teslim alÕnan nakit tutarÕn eklenmesiyle bulunur.

(3) Belirli bir türdeki menkul kÕymete veya nakit pozisyonuna uygun olan volatilite ayarlamasÕ, o türdeki menkul kÕymetlere iliúkin pozitif veya negatif net pozisyonun mutlak de÷erine uygulanÕr.

(4) Kur riski (fx) volatilite ayarlamasÕ, özel netleútirme sözleúmesine konu para birimi dÕúÕnda her para biriminde tutulan net pozitif veya negatif pozisyona uygulanÕr.

(5) Tam ayarlanmÕú risk tutarÕ;

a) “K”, sözleúme kapsamÕndaki her bir kredi için kredi korumasÕnÕn bulunmamasÕ halinde uygulanacak risk tutarÕnÕ,

b) “T”, her bir kredi için ödünç alÕnan, satÕn alÕnan veya teslim alÕnan menkul kÕymetler veya emtianÕn de÷eri ya da ödünç alÕnan veya teslim alÕnan nakit tutarÕnÕ,

c) “ȈK”, sözleúme kapsamÕndaki tüm K’larÕn toplamÕnÕ, ç) “ȈT”, sözleúme kapsamÕndaki tüm T’lerin toplamÕnÕ,

d) “KMK”, belirli bir menkul kÕymet türündeki net pozisyon tutarÕnÕ,

e) “HMK”, belirli bir menkul kÕymet türüne uygun olan volatilite ayarlamasÕnÕ,

f) “KFX”, sözleúmenin ödeme kuru dÕúÕnda belirli bir kurda tutulan ve ikinci fÕkrada belirtilen úekilde hesaplanan pozitif veya negatif net pozisyonu,

g) “HFX”, döviz kuru volatilite ayarlamasÕnÕ,

÷) “K*”, tam ayarlanmÕú risk tutarÕnÕ,

ifade etmek üzere aúa÷Õdaki formül yoluyla hesaplanÕr:

K* = maksimum{0,[(Ȉ(K) – Ȉ(T)) + Ȉ(ŇKMKŇx HMK) + (ȈŇKFXŇ x HFX)]}

(6) Beúinci fÕkradaki formülde uygulanan volatilite ayarlamalarÕ Standart Volatilite AyarlamasÕ YaklaúÕmÕ veya øçsel Tahminlere DayalÕ Volatilite AyarlamasÕ YaklaúÕmÕ kullanÕlarak hesaplanÕr. øçsel Tahminlere DayalÕ YaklaúÕmÕn kullanÕmÕ durumunda, KapsamlÕ Finansal Teminat Yönteminin bu yaklaúÕmÕn kullanÕlmasÕna iliúkin úart ve kurallarÕ da uygulanÕr.

Özel netleútirme sözleúmelerinde içsel modeller yaklaúÕmÕ ile tam ayarlanmÕú risk tutarÕnÕn hesaplanmasÕ

MADDE 31- (1) øçsel modeller yaklaúÕmÕnda kullanÕlan içsel modeller, teminatlandÕrÕlmamÕú risk tutarÕndaki potansiyel de÷iúikliklere iliúkin

kapsamÕndaki her bir kredinin kredi korumasÕ öncesi risk tutarlarÕ toplamÕndan (Ȉ(K)), özel netleútirme sözleúmesi kapsamÕndaki her bir kredi için ödünç alÕnan, satÕn alÕnan veya teslim alÕnan menkul kÕymetler veya emtianÕn de÷eri ya da ödünç alÕnan veya teslim alÕnan nakit tutarlarÕ toplamÕnÕn (Ȉ (T)) düúülmesi suretiyle bulunur. Yönetmeli÷in Ek-2’sinin AltÕncÕ Bölümünde belirtilen koúullara uygun olan iki taraflÕ özel netleútirme sözleúmesi kapsamÕndaki kredili menkul kÕymet iúlemleri için de içsel modeller kullanÕlabilir.

(2) BankanÕn øçsel Modeller YaklaúÕmÕnÕ kullanmayÕ seçti÷i durumda, bu yaklaúÕmÕ tüm karúÕ taraflar ve menkul kÕymetler için kullanmasÕ zorunludur.

Ancak önemsiz düzeydeki portföyler için di÷er portföyler için kullanÕlan øçsel Modeller YaklaúÕmÕ yanÕnda bu portföylere mahsus olarak Basit YaklaúÕmda kullanÕlabilir.

(3) Piyasa riskine esas tutarÕ risk ölçüm modelleri ile hesaplama konusunda Kurumdan izin almÕú olan bankalar ayrÕca izin almaya gerek olmaksÕzÕn øçsel Modeller YaklaúÕmÕnÕ kullanabilirler. Ancak, kullanÕmdan önce Kuruma bildirim úarttÕr.

(4) Piyasa riskine esas tutar hesaplamasÕnda risk ölçüm modeli kullanmak için Kurumdan henüz izin almamÕú bankalar, øçsel Modeller YaklaúÕmÕ kapsamÕnda bir risk ölçüm modeli kullanabilmek için Kurumdan izin almak zorundadÕr. Kurum tarafÕndan söz konusu izin, özel netleútirme sözleúmesi kapsamÕndaki iúlemlerden kaynaklanan riskleri yönetmek için yeterli ve güvenilir risk yönetim sistemine sahip olunmasÕ ve aúa÷Õda sayÕlan nitel úartlarÕn sa÷lanmasÕ halinde verilir;

a) øúlemler için potansiyel fiyat volatilitesinin hesaplanmasÕnda kullanÕlan risk ölçüm modeli bankanÕn günlük risk yönetim sürecine büyük ölçüde entegre olmalÕ ve maruz kalÕnan risklerin bankanÕn üst yönetimine rapor edilmesinde esas teúkil etmelidir,

b) Risk yönetimi birimi, risk ölçüm modelinin etkinli÷i ve sonuçlarÕ ile pozisyon limitleri açÕsÕndan alÕnmasÕ gereken tedbirler hakkÕnda günlük raporlar hazÕrlamalÕ ve analizler yapmalÕdÕr,

c) Risk yönetimi biriminin hazÕrladÕ÷Õ günlük raporlar, alÕnan pozisyonlarÕn ve maruz kalÕnan toplam riskin azaltÕmÕ amacÕyla, üst yönetim tarafÕndan gözden geçirilmelidir,

ç) BankanÕn risk yönetimi biriminde geliúmiú modellerin kullanÕmÕna yönelik yeterli nitelikte ve sayÕda personel istihdam edilmelidir,

d) Risk ölçüm sisteminin genel faaliyetlerine iliúkin içsel politikalarÕn ve kontrollerin yazÕlÕ hale getirilmesi ve bu politika ve kontrollere uyumun sa÷lanmasÕna yönelik yöntemlerin oluúturulmasÕ gereklidir,

e) Uygulanan modeller, asgari bir yÕllÕk bir süreyi kapsayan veriler kullanÕlarak yapÕlan geriye dönük testler yoluyla, risk ölçümünde makul bir

f) Bankaca ihtiyatlÕ bir stres testi programÕnÕn yeterli sÕklÕkta uygulanmasÕ ve test sonuçlarÕn üst yönetim tarafÕndan gözden geçirilerek ilgili politikalara ve limitlere yansÕtÕlmasÕ gereklidir,

g) Bankaca, iç denetim sisteminin bir parçasÕ olarak, risk ölçüm sisteminin ba÷ÕmsÕz gözden geçirilmesinin gerçekleútirilmesi gerekir. Bu gözden geçirme, hazine birimlerinin ve ba÷ÕmsÕz risk yönetimi biriminin faaliyetlerini kapsamalÕdÕr,

÷) Risk yönetim sistemi asgari yÕlda bir kez gözden geçirilmelidir, h) Risk ölçüm modelinin, Yönetmeli÷in Ek-2’sinin Beúinci Bölümünün kÕrk ilâ kÕrk ikinci fÕkralarÕnda belirtilen úartlara uygun olmalÕdÕr.

(5) Potansiyel fiyat volatilitesinin hesaplanmasÕnda aúa÷Õdaki asgari standartlarÕn sa÷lanmasÕ esastÕr;

a) Volatilitenin asgari günlük hesaplanmasÕ,

b) Yüzde doksan dokuz, tek-taraflÕ güven aralÕ÷Õ kullanÕlmasÕ,

c) On günlük elde tutma süresinin kullanÕldÕ÷Õ menkul kÕymet repo iúlemleri veya menkul kÕymet ödünç iúlemleri dÕúÕndaki di÷er iúlemler için beú günlük elde tutma süresi kullanÕlmasÕ,

ç) Fiyat volatilitesindeki önemli bir yükselmenin daha kÕsa bir gözlem süresini gerektirdi÷i durumlar haricinde, asgari bir yÕllÕk etkin gözlem süresinin kullanÕlmasÕ,

d) Veri setinde üç ayda bir güncelleme yapÕlmasÕ.

(6) Bankalar, risk ölçüm modelinin tüm önemli fiyat risklerini kapsayacak úekilde yeterli sayÕda risk faktörünü kapsamasÕnÕ sa÷lamak zorundadÕr.

(7) Kurum tarafÕndan, bankalarÕn korelasyon ölçüm sisteminin do÷rulu÷undan emin olundu÷u durumda, risk kategorileri içinde ve risk kategorileri arasÕnda ampirik korelasyonlar kullanÕlmasÕna izin verilebilir.

(8) øçsel Modeller YaklaúÕmÕnda tam ayarlanmÕú risk tutarÕ;

a) “K*”, tam ayarlanmÕú risk tutarÕnÕ,

b) “K”, sözleúme kapsamÕndaki her bir kredi için kredi korumasÕnÕn bulunmamasÕ halinde uygulanacak olan risk tutarÕnÕ,

c) “T”, her bir kredi için ödünç alÕnan, satÕn alÕnan veya teslim alÕnan menkul kÕymetlerin de÷eri ya da ödünç alÕnan veya teslim alÕnan nakit tutarÕnÕ,

ç) “ȈK”, sözleúme kapsamÕndaki tüm K’lerin toplamÕnÕ, d) “ȈT”, sözleúme kapsamÕndaki tüm T’lerin toplamÕnÕ,

e) “RMD”, risk ölçüm modelince belirlenen riske maruz de÷eri, ifade etmek üzere aúa÷Õdaki formül yoluyla hesaplanÕr:

K* = maksimum{0, [(ȈK – ȈT) + (RMD)]}

(9) øçsel Modeller YaklaúÕmÕ kullanÕlarak risk a÷ÕrlÕklÕ tutarlarÕn hesaplanmasÕnda, bankalarca bir önceki iú gününün model çÕktÕsÕ dikkate

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Finansal Teminatlarda Kredi Riski AzaltÕmÕnÕn HesaplanmasÕ Finansal teminatlar

MADDE 32- (1) Finansal teminatlarÕn kredi riski azaltÕm etkileri Basit