Nüfusun Eğitim ve Kültür Durumu

Toplumun eğitim düzeyi, nüfusun kalitesini belirleyen en önemli göstergelerden biridir. Nüfusun eğitim düzeyinin tespit edilmesinde eğitim-öğretim faaliyetlerinin geçmişten günümüze kadar geçirmiş olduğu safhaların bilinmesi önem

taşımaktadır. Böylece nüfusun kültürel durumu hakkında gerçekçi yorumlar yapmak mümkün olacaktır.

Nüfusun eğitim seviyesi Çamlıyayla ve Tarsus ilçe merkezlerindeki 6 yaş ve yukarısındaki nüfusun eğitim-öğretim durumu incelenerek tespit edilmeye çalışılmıştır.

Çamlıyayla ve Tarsus ilçe merkezlerinde 6 yaş ve üstündeki nüfusun 1990 yılında kadınların %75,8, erkeklerin %89,5’i okuma-yazma bilmektedir, okuma yazma bilmeyenlerin oranı %17,4’tür (Tablo 2. 14). Okuma-yazma bilenlerin oranı Mersin’de %89,16 iken, Akdeniz Bölgesi’nde %88,16; Türkiye genelinde ise %87,30’dur (DİE, 2000).

2000 yılında kadınların %81’i erkeklerin %93,5’i, okuma-yazma bilmektedir. Aynı yılın sayım sonuçlarına göre, ülkemizde bu oran kadınlarda %80,6 erkeklerde %93,9’dur (DİE, 2000). Okuma-yazma bilmeyenlerin oranı ise %12,9’dur. Ülkemizde ise bu değer %17,25’tir (DİE, 2000).

Tablo 2.14. Çalışma Sahasında 6 Yaş ve Üstündeki Nüfusun Eğitim-Öğretim

Durumu (1990 ve 2000 yılları)

1990 2000

Erkek % Kadın % Top. % Erkek % Kadın % Top. %

Okuma yazma bilmeyen 8.873 10,5 20.640 24,2 29.513 17,4 6.307 6,5 19.108 19 25.415 12,9 Okuma yazma bilen 75.297 89,5 64.621 75,8 139.918 82,6 90.754 93,5 81.167 81 171.921 87,1

Toplam 84.170 100 85.261 100 169.431 100 97.061 100 100.275 100 197.336 100

Bir okul bitirmeyen - - - 24.044 6,5 23.066 28,4 47.110 27,4

İlkokul mezunu 39.577 52,6 34.842 54 74.419 53,2 35.143 38,7 35.233 43,4 70.376 0,9

İlköğretim mezunu - - - 3.273 3,6 2.731 3,4 6.004 3,5

Ortaokul mezunu 8.224 10,9 6.404 9,9 14.628 10,5 7.370 8,1 425 5,5 11.795 6,9

Ortaokul dengi mez. - - - 349 0,4 168 0,2 517 0,3

Lise mezunu 9.953 13,2 8.537 13,2 18.490 13,2 11.985 13,3 10.102 12,4 2.088 12,8

Lise dengi meslek okul mez - - - 3.302 3,6 2.086 2,6 5.388 3,2

Yükseköğretim mezunu 3.333 4,4 1.675 2,6 5.008 3,6 5.287 5,8 3.356 4,1 8.643 5

Toplam 84.170 100 85.261 100 169.431 100 97.061 100 100.275 100 197.336 100

Kaynak: DİE Nüfus Verileri (1990 ve 2000 yılları)

Çalışma sahasındaki bu değerler nüfusun eğitim düzeyinin son yıllarda yükseldiğini ve eğitime verilen önemin arttığını göstermektedir. Zira 10 yıl içinde

burada dikkati çeken bir durum kadın ve erkek oranları arasındaki fark olup, kadınlarda okuma oranı maalesef daha düşüktür. Bu fark ise son zamanlara kadar kız çocuklarının eğitimine çok fazla önem verilmemesinin, belli bir yaşın üzerindeki nüfusun okuma-yazma bilmiyor olmasının ve yörede Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinden göç eden ve okuma yazma bilmeyen nüfusun bu oranı düşürmesinin bir sonucudur.

Tarsus ilçe merkezinde okuma yazma bilenlerin oranı %87’dir. Mersin ilinde, okuma yazma bilenlerin oranı %89’dur. Okuma yazma oranı kadın ve erkek nüfusta farklılıklar göstermektedir. Okuma-yazma oranı erkek nüfusta %94 iken kadın nüfus için %84’tür (Tablo 2.15).

Tablo 2.15. Tarsus İlçe Merkezi'nde Nüfusun Cinsiyete Göre Eğitim Durumu

(2000)

Öğrenim Durumu Toplam

Nüfus Erkek Nüfus % Kadın Nüfus %

Okuma Yazma Bilmeyen 24.870 6.153 24,8 18.717 75,2

Okuma Yazma Bilenle r İlkokul Mezunu 67.703 33.900 50,0 33.803 50,0 İlköğretim Mezunu 5.761 3.151 54,7 2.610 45,3 Ortaokul Mezunu 11.625 7.328 63,0 4.297 37,0 Lise Mezunu 25.707 14.236 55,4 11.471 44,6 Üniversite Mezunu 8.090 4.878 60,3 3.212 39,7

Bir Okul Bitirmeyen 45.753 23.343 51,0 22.410 49,0

Toplam 164.679 86.837 52,5 77.842 47,8

Okuma-Yazma Durumu Bilinmeyen 50 3 6,0 47 94,0

TOPLAM 189.559 92.992 100 96.567 100

Kaynak: DİE Nüfus Verileri (2000)

Okudukları okul durumunda en çok ilkokul mezunu, en az yüksek öğretim mezunu bulunmaktadır. Yine okul bitirme oranlarında kadın oranı, erkek oranından daha düşüktür. İlkokul mezunlarında kadın erkek sayıları birbirine yakınken, diğer okul mezunlarında erkek sayısı çok daha fazladır.

Sahada okur-yazar oranı hızla yükselmekle birlikte okur-yazarların eğitim düzeyleri incelendiğinde en önemli orana ilkokul mezunlarının sahip olduğu görülür. (1990’da % 53,2 ve 2000’de % 40,9) İlkokul mezunlarını bir öğretim kurumunda

mezun olmayan yani okulsuz okuyup yazanlar takip eder. Bu oran 1990 yılında % 19,5 iken 2000 yılında % 27,4’e yükselmiştir. Bizce rakamların kısa zamanda bu denli yükselmiş olması son yıllarda büyük artış gösteren yaygın eğitim faaliyetleriyle alakalıdır.

Çamlıyayla’da Eğitim Durumu: 2007 yılı itibariyle ilçe merkezi, Sebil Kasabası, Sarıkavak Köyü ve Darıpınarı Köyü’nde birer adet olmak üzere 4 adet 8 yıllık ilköğretim okulu bulunmaktadır.

2006–2007 öğretim yılı itibariyle Atatürk İlköğretim Okulu’nda toplam 370 öğrenci, 11 derslik bulunmakta olup 1 okul müdür v., 1 müdür yardımcısı, 11 kadrolu, 1 ücretli öğretmen bulunmaktadır. Kasım Ekenler Lisesi’nde ise, 240 öğrenci, 16 derslik bulunmakta olup 1 müdür, 2 müdür yardımcısı, 13 kadrolu öğretmen görev yapmakta olup, 9 lojman mevcuttur. Sebil Kasabasında, 1 ilköğretim okulu olup burada toplam 299 öğrenci, 15 derslik olup, 1 müdür, 1 müdür yardımcısı 9 kadrolu öğretmen bulunmaktadır. Sarıkavak İlköğretim Okulu, yeni ilköğretim okulu binasında eğitim vermektedir. Burada 160 öğrenci, 12 derslik bulunmakta olup, 1 müdür vekili, 9 kadrolu, 1 ücretli öğretmen ve 1 hizmetli, 4 lojman bulunmaktadır. Darıpınarı İlköğretim Okulu yeni binasında eğitim vermektedir. Burada 250 öğrenci, 16 derslik bulunmakta olup l müdür v., 1 müdür yardımcısı, 5 kadrolu, 3 ücretli öğretmen bulunmaktadır. İlçeye bağlı 10 köyden 2’sinde birleştirilmiş sınıflı ilköğretim okulu mevcut olup, bu okullarda toplam 128 öğrenci ve 5 öğretmen bulunmaktadır. Merkez ve civar köylerden ilköğretim okullarına 1. kademe ve 2. kademede toplam 446 öğrenci taşınmaktadır.

İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nde; 1 müdür , l şube müdürü, 1 halk eğitim müdür v., 1 şef, 1 memur, 1 hizmetli görev yapmakta olup İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nün l memur kaymakamlıkta geçici olarak görev yapmaktadır. Sarıkavak İlköğretim Okulu’ndaki 1 hizmetli dışında hiçbir okulda memur ve hizmetli bulunmamaktadır.

hizmetli görev yapmaktadır. 2006–2007 öğretim yılında toplam 8 dalda 36 kurs açılmış olup 655 öğrenci faydalanmıştır.

Tablo 2.16. İlköğretim Düzeyinde Okul ve Öğrenci Durumu (2007–2008 Öğretim

Yılı)

Okul Sayısı Öğrenci Sayısı İlçe Adı Şehir Köy Toplam Şehir Köy Toplam

Çamlıyayla 1 5 6 367 793 1.160

Tarsus 48 58 106 40.244 9.927 50.171

Toplam 49 63 112 40.611 10.720 51.331

Kaynak: İl Milli Eğitim Müdürlüğü

2007–2008 öğretim yılında havzada genel lise öğrenci sayısı; toplam lise öğrenci sayısının %66’sını, meslek liseleri öğrencileri %31’ini, özel lise öğrencileri ise %3’ünü oluşturmaktadır.

Tablo 2.17. Lise Öğretimi Düzeyinde Öğrenci Durumu (2007–2008 Öğretim Yılı) İlçe Adı Genel Lise

Öğrenci Sayısı Meslek Liseleri Öğrenci Sayısı Özel Lise Öğrenci Sayısı Çamlıyayla 241 - - Tarsus 10.120 5.046 760 Toplam 10.361 5.046 760

Kaynak: İl Milli Eğitim Müdürlüğü

Tarsus’ta toplam okul sayısı 274, toplam öğrenci sayısı 66.097, toplam öğretmen sayısı ise 2.097'dir. Tarsus ilçesinde okuyan nüfusun çok fazla olması okul sayısının da fazla olmasını sağlamıştır. Tarsus ilçesi genelinde toplam 30 lise bulunmakta olup, bunlardan 6 tanesi özel lise niteliğindedir. Bu özel liselerden en eskisi Tarsus Amerikan Koleji olup, 2 özel fen, 2 özel anadolu, 2 özel kolej bulunmaktadır.

İlçede 9 adet genel lise, 3 adet Anadolu, 8 adet meslek, 3 adet çok programlı ve 1 adette Anadolu öğretmen lisesi eğitim vermektedir. Toplam 118 ilköğretim

kurumundan 4 tanesi Anadolu, 1 adet Yatılı İlköğretim Bölge Okulu ve 5 adet de özel ilköğretim okulu eğitim vermektedir. Ayrıca Çamlıyayla’da herhangi bir çıraklık okul yok iken, Tarsus’taki çıraklık eğitim merkezinde 668 çırak öğrenci, 307 kalfa öğrenci eğitim almaktadır.

Havzadaki yüksek öğrenim durumuna bakıldığında; Çamlıyayla ilçesinde herhangi bir yüksek okul yoktur. Ancak Tarsus ilçesinde Teknik Eğitim Fakültesi ve Meslek Yüksek Okulu’nda (Foto 2.1) toplam 1.745 öğrenci eğitim görmekte ve 37 öğretim elemanı görev yapmaktadır (Tablo 2.18). Ayrıca Mersin Çağ Üniversitesi kampüs alanı Tarsus’a sadece 16 km. uzaklıkta Adana yolu üzerinde yer almaktadır. Dolayısıyla birçok kişi de bu özel üniversitede eğitim almaktadır.

Tablo 2.18. Mersin Üniversitesi Öğretim Elemanı ve Öğrenci Sayısı (2007–2008

Öğretim Yılı)

Fakülte, Yüksek Okul ve Enstitüsü Adı Öğretim Elemanı Sayısı

Öğrenci Sayısı Tarsus Teknik Eğitim Fakültesi 16 759

Tarsus Meslek Yüksek Okulu 21 986

Toplam 37 1.745

Kaynak: Mersin Üniversitesi Rektörlüğü

düşük oran ise yükseköğretim mezunlarına aittir. Bilindiği gibi eğitim düzeyi yüksek olan ülkelerin ekonomik ve sosyal seviyeleri de yüksektir. Toplumlarda eğitim düzeyinin yükselmesiyle, verimlilik ve bireyin yaşadığı topluma sağladığı katkıda artmaktadır. Bu verilerden yola çıkarak sahada eğitim-öğretim seviyesinin maalesef istenen düzeyde olmadığı söylenebilir.