• Sonuç bulunamadı

A. Hayatı

II. MEVLANA ANMA TÖRENLERİ

Başlangıçtan itibaren bu törenlere ilgi gösterilmiş ve bu ilgi giderek çoğalmış ve yaygınlaşmıştır. Bu törenler sadece şehir ve yurt içinden Mevlânâ’yı sevenlere hitap etmemiş, yurt dışından yüzlerce insanı kendisine celb etmiştir439.

Mevlana'yı anma törenleri 1925 yılında dergâhların kapatılmasından sonra 1950 yılına kadar değişik zamanlarda tanıtım konferans ve sohbetleri şeklinde ifa edilmiştir440. 8 Ağustos

1951 tarihli ve 5830 sayılı Kanun ile halkevlerinin kapatılması üzerine 678.vuslat yıldönümü anma törenini Türk Milliyetçiler Derneği düzenlemiştir. Halk Sinemasında yapılan programa Pakistan elçiliği basın ataşesi Yakup Dadaşi katılmıştır441.

436 Şimşekler, Gönle Yolculuk, s.24.

437 Ahmet Ögke, “Mevlânâ’nın Mecâlis-i Seb‘a’daki Sohbet Metodu”, Tasavvuf İlmi ve Akademik Araştırma Dergisi, S.14,Haziran 2005, s.253.

438 Nuri Şimşekler, “Mecalis-i Seb’a”, http://dosyalar.semazen.net/e_kitap/Mecalis_i_Saba.pdf, Erişim

Tarihi:(12.02.2019), s.1.

439 Mustafa Özcan, “Mevlana Anma Törenleri”, Mevlana Celaleddin-i Rumi İnsanlığın Aynası, Konya Büyükşehir

Belediyesi Kültür Yayınları, Konya 2004, s.247

440 Mevlüt Bektaş, “Hz Mevlana’yı Anma Törenleri ve İl Kültür Müdürlüğü”, Konya’dan Dünyaya Mevlana ve Mevlevilik, Karatay Belediyesi Yayınları, Ocak 2007, s.335.

1952 yılı Mart ayında Amerikan Büyükelçisi George C. Mc Ghee ve eşinin Konya’yı ziyaret etmesi ve bu münasebetle Konya’da sınırlı da olsa bir tanıtım programı hazırlanması, törenlerin tarihçesinde bir dönüm noktası olmuştur. Program vesilesi ile Konya’ya bir saz heyeti ile birlikte giden Neyzen Halil Can, aynı yıl Şeb-i Arûs’da yapılan kısa törenle başlayarak dikkatlerin Konya’ya çevrilmesini sağlamıştır. Bu açıdan Neyzen Halil Can, bu törenlerin musiki yönüyle kurucusu olarak kabul edilmiştir442.

1953 yılında Konya Belediye Başkanının başkanlığını üstlendiği Mevlana İhtifali Tertip Komitesi, ilk defa bu yıl bir broşür yayınlamıştır. İlk defa bu yıl bir üniversite gençlik korosu da törene katılmışlardır443. 1954 yılında ilk defa dergâhta icra edilen bir ayinin

belgesel olarak filme alınması sağlanmıştır444. 1956 yılında düzenlenen anma törenlerine sema

ayini de girmiştir. Rusuhi Baykara’nın Postnişin görevini üstlendiği ayinde, Bahir Şereftuğ, Ahmet Bican, Halit Anar, Baki Baykara ve Selman Tüzün gibi isimler de olarak hazır bulunmuşlardır445. 1958 yılındaki tören kitaplık salonunda günde iki kez yapılmıştır446. Köçek

Mustafa Dedenin Beyati Ayini icra edilmiştir447.

Mevlana'nın 686. ölüm yılı dolayısıyla düzenlenen ihtifallerin genel kitaplık salonunda yapılacağı söylenmiştir. İhtifal de görevli 50 kişilik mutrip ve semazen heyeti ile Mevlana’nın hayatı ve eserleri hakkında konuşmalar yapacak olan hatipler Konya’ya gelmişlerdir. Ayrıca İhtifali izlemek için Musiki üstatlarından Yesari Asım Arsoy, Kadın gazetesinden İffet Halim Orus ve Semiha Ersöz de gelmişlerdir448.

İhtifal de görevli mutrip heyeti Selahattin Heper başkanlığında, Refi Cevat Ulunay, Halil Can, Sebahattin Volkan ve Kemalettin Batanaydan oluşmuştur. Yedi gece beş gündüz

442 Yavuz Selim Ağaoğlu, “Üç Çeyrek Asırda Hz Mevlana’yı Anma Törenleri (1940-2014)”, Akademik Sayfalar,

C.14,S.33, 10 Aralık 2014, s.516.

443 Yavuz Selim Ağaoğlu, Hazret-i Mevlana’yı Anma Törenleri(1942-1974),Konya Büyükşehir Belediyesi Kültür

Yayınları, Konya 2013, s.602.

444 Muhammet Ali Orak, “Üç Çeyrek Asırda Hz Mevlana’yı Anma Törenleri (1940-2014)”, Akademik Sayfalar,

C.14,S.33, 10 Aralık 2014, s.524.

445 Selma Dülgeroğlu, “Cumhuriyet Dönemi Konya’daki Şebi Arus Törenleri Postnişinleri”, Selçuk Üniversitesi Mevlana Araştırmaları Enstitüsü(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya 2016, s.17.

446 Mevlana İhtifalleri Bugün Başlıyor”, Yeni Meram,No.2979,14 Aralık 1958, s.1. 447 Ağaoğlu, Mevlana, s.603.

448 “Mevlana İhtifalinin İlki Yarın Yapılıyor”, Yeni Konya,No.3698, 10 Aralık 1959,s.1. ; “Mevlana Haftası Yarın

tekrarlanacak ihtifal de konuşacak hatiplerden Samiha Ayverdi, Ali Nihat Tarlan, Nihat Sami Banarlı, Abdülkadir Karahan ile naathan Kani Karaca da Konya ya gelmişlerdir449.

İhtifal açılış konuşmasını Belediye Reisi Sıtkı Bilgin yapmış ardından Mevlana'nın hayatı ve eserleri hakkında sırasıyla Semiha Ayverdi, Nihat Sami Banarlı, General Müslüm Gür, Abdülkadir Karahan ve Ali Nihat Tarlan konuşmasını gerçekleştirmiştir. Programın ikinci bölümünde Refi Cevat Ulunay’ın Mevlevi Musikisi hakkındaki açıklamalarından sonra Mithat Baharı ve kudümzen Sadettin Heper idaresinde Selim III. Suzi Dilara ayini Şerif-i naat edilmiştir. Şakir Çetiner, Kani Karaca, Sabri Özdil, Hulusi Gökmenli, Ahmet Kasapoğlu, İzzet Eskidemir, Cahit Gözkan Kemal Oruç ve Kemal Batanay ayınhan kudümzen ve naathan olarak görev yapmışlardır. Bununla birlikte neyzen olarak da Süha Tuna, Hayri Tümer, Ulvi Erginer Zeki Erkan görev yapmışlardır450. Mevlana’nın hazırlanan minyatür portresi beş balonla gece havaya çıkarılmıştır. Meteoroloji İstasyonu tarafından hazırlanan balonlara, Mevlana'nın elektrik ampulleriyle ışıklandırılmış portresi 100 metre kadar havalandırılıp ve gece havada bırakılmıştır451.

Şebi Arus gecesinde Vali Cemil Keleşoğlu, Konya milletvekilleri, Hindistan İsveç Endonezya ve Fransa Sefaretleri ve basın mensupları hazır bulunmuşlardır. Mevlana ihtifali dolayısıyla Konya muazzam bir turist akınına uğramış 7 gün içinde oteller lokantalar dolup taşmıştır. Mevlana Müzesi'nin 25 binden fazla yerli ve yabancı turist ziyaret etmiştir452.

Mevlana’nın 687. vefat yıldönümü dolayısıyla yapılacak olan İhtifal 11 Aralık 1960’da başlayıp, üç gündüz yedi gece tekrarlanacağı açıklanmıştır453. İhtifal töreni Turizm

Cemiyeti başkanı tarafından yapılan bir konuşma ile açılmış, Sadi Irmak, Alman Ord. Prof.Dr. Hellmut Ritter, Abdülbaki Gölpınarlı ile Behçet Kemal Çağlar Mevlana'nın hayatı Mevlana'nın İlim ve eserleri hakkında birer konuşma yapmışlardır454.

Selahattin Volkan’ın rebabından ve 10 dakikalık aradan sonra programın ikinci kısmına geçilmiş, Refi Cevat Ulunay tarafından Mevlevi Musikisi okunup metninin izahı yapılmıştır. Daha sonra sırasıyla Naat-ı Mevlana hamami zade İsmail Dede Efendi'nin Neva

449 “Konya İhtifal Dolayısıyla Tarihi Günlerini Yaşıyor”, Yeni Konya, No.3699, 11 Aralık 1959,s.1. ; “Mevlana

Haftası Bugün Başlıyor”, Öz Demokrat Konya,No.688, 11 Aralık 1959, s.1.

450 “Mevlana Celaleddin Rumi Dün Kitaplıkta Anıldı”, Yeni Konya, No.3700, 12 Aralık 1959, s.1. 451 “Mevlana'nın Minyatürü Gece Havaya Çıkarılacak”, Yeni Konya, No.3705, 17 Aralık 1959, s.2. 452 “Mevlana İhtifali Dün Sona Erdi”, Yeni Konya,No.3706,18 Aralık 1959, s.1.

453 “Mevlana İhtifali 11 Aralık'ta Başlıyor”, Yeni Konya.No.4058, 5 Aralık 1960, s.1. 454 “Mevlana Haftası Dün Başladı”, Yeni Konya. No 4065, 12 Aralık 1960, s.1.

makamındaki ayinini müteakip Kuran-ı Kerim okunmuş ve Sadettin Heper başkanlığında mutrip heyeti refakati ile semalarla ihtifale son verilmiştir455.

Şebi Arus gecesinde bakanlar yüksek soruşturma kurulu başkanı, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri kumandanları yabancı devletler elçilik ve sefaret mensupları ve seçkin bir davetli grubu hazır bulunmuştur456.

Mevlana’nın 688. ölüm yılı için İhtifal komitesi gerekli hazırlıkları ve ihtifal programını tamamlamıştır. Hazırlanan programa göre birinci bölümde komite başkanı Dr. Fethi Ferit Uğur ihtifali bir konuşma ile açacağını ardı sıra Abdülbaki Gölpınarlı “Mevlana hakkında bir görüş” mevzulu konuşmasını yapacağını bildirmiştir. Meliha Tarı’nın Mevlana'nın hayatı ve eserlerini anlatacağı, Feyzi Halıcı’nın Mevlana için yazdığı şiirleri okuyacağı açıklanmıştır.10 dakikalık moladan sonra ikinci bölüme geçilmiştir. Selahattin Volkan yönetimindeki mutrip heyeti Mevlevi musikisinden eserler vermiştir. Bundan sonra Refi Cevat Ulunay Mevlana hakkında bir konuşma yaparak Mesnevi'den örnekler sunmuştur. Ayrıca Kani Karaca tarafından Naat-ı Mevlana ve Kuranı Kerim'den bir sure okunmuştur457.

1962 yılında yapılacak olan Mevlana ihtifalinin Kapalı Spor Salonu'nda olan hazırlıkları tamamlanmıştır. Devlet Tiyatrosu ışık mütehassısı ve dekoratörü Hüseyin Mumcu Konya’ya gelerek salonun dekorları ve ışık tesisini yapacağını belirtmiştir. Fransız Kültür Derneği ve Associated Press ajansından bir heyet gelerek ihtifali filme alacaklarını bildirmişlerdir458. Mevlana ihtifali dolayısıyla %25 indirimli bilet tarifesinin uygulanmasına

karar verilmiş ve indirimli biletlerin 12-27 Aralık gününe kadar uygulanacağı açıklanmıştır459. İhtifal töreninin açılış konuşmasını Konya Turizm Cemiyeti adına Feyzi Halıcı yapmıştır. daha sonra sırayla Rüştü Şardağ, Kemal Edip Kürkçüoğlu, Refi Cevat Ulunay konuşmalarını gerçekleştirmişlerdir. Kani Karaca, Itri'nin naatını okumuştur. Mutrip heyeti tarafından Dede Salih Efendi'nin İsfahan Peşrevi, Zekai Dedenin İsfahan ayini ile Salim Beyin Muhayyer Peşrevi eserleri icra edilmiştir. Ankara Valisi Amerikan ve Brezilya büyükelçileri törende bulunmak üzere Konya’ya gelmişlerdir460.İhtifal haftasının ilk gününde

455“Mevlana Haftası Dün Başladı”, Yeni Konya. No. 4065, 12 Aralık 1960, s.1.

456 “Mevlana'yı Anma Haftası Dün Akşam Sona Erdi”, Yeni Konya, No.4071, 18 Aralık 1960, s.1. 457“Mevlana İhtifal Programı Kesin Şeklini Aldı”, Yeni Konya, No.4399, 29 Kasım 1961, s.1. 458 “Mevlana İhtifali Filme Alınacak”, Yeni Konya, No. 4754, 30 Kasım 1962, s.1.

459 “Mevlana İhtifalleri Dolayısıyla Trenlerde Yüzde 25 Tenzilat Yapıldı”, Yeni Konya, No. 4756, 2 Aralık 1962, s.1. 460 “İhtifalin İlk Günü” Yeni Konya, No.4762, 8 Aralık 1962, s.1.

Mevlana Müzesi'ni 5000 yabancı turist 8-9 Aralık'ta 1500 kişi 10 Aralık'ta 1700 kişi ve 11 Aralık'ta 1000 kişi toplamda 9200 kişi Mevlana'yı ziyaret etmiştir461.

Konya Turizm Cemiyeti'nin tertip ettiği 10 gün ve 14 seanslık ihtifal programı gece yapılan şebi Arus ile sona ermiştir. Töreni izlemek üzere Cumhuriyet Senatosu Başkanı Hayri Ürgüplü, Devlet Bakanı Raif Aybar, Adalet Bakanı Abdullah Kemal Yörük gelmişlerdir462.

Basın Yayın ve Turizm Bakanlığı'ndan 5 kişilik bir heyet Mevlana ihtifallerini filme almak için Konya’ya gelmişlerdir. İhtifal süresince heyet Kapalı Spor Salonu'nda filmler almış fakat ihtifalden sonra da dergâhta yapılacak bir ayini filme alacaklarını belirtmişlerdir. Mevlana Müzesi semahanenin sökülmesinin zor olduğu ve vitrinlerinde dolu olması yüzünden dergâhta bir ayin filme alınamamıştır. Buna karşılık heyet müzenin iç kısımlarının tümünü renkli film almıştır. İstanbul Galata'da yapılan Kulekapı Mevlevihanesi içinde de bir Sema ayini filmi alınarak hepsinin birleştirilip sinemalarda gösterileceği belirtilmiştir463.

Mevlana'nın 690. ölüm yıldönümü dolayısıyla Turizm Derneği komitesini kurmuştur. Başkan ve yönetim kurulu üyelerinin çalışmaları işbirliği ile yürütecekleri mutrip ve sema bölümü tertip heyeti Sami Yavrucuğun başkanlığında Hicret Canbazoğlu, Şeref Ünlü, Mevlüt Civelek Mustafa Koşan, Kemal Alper, Rıdvan Bülbül ve Adil Gücüyener’den oluşmaktadır464. Mevlana ile ilgili akademik konuşmalar için kurulan tertip heyeti ise Mehmet

Önder başkanlığında Celalettin Kışmir, Mustafa Erdoğdu ve Sofu Tuğrul’dan meydana gelmektedir 465.

Programa göre; 80 kişilik mutrip ve sema heyeti tarafından Dede Efendi’nin saba ayininin icra kılınacağı belirtilmiştir. Girişin Tamburi Osman Bey'in peşrevi ile olacağı daha sonra dil hayat kalfanın Eviçara Peşrevine geçileceği bildirilmiştir. Sadettin Heper’in başkanlığındaki mutrip heyetine Kani Karaca’nın naat okuyacağı ve 12 neyzen 18 ayınhana eşlik edeceği açıklanmıştır466. Mithat Bahari Beytur’un başkanlığında Sema heyeti 28

semazenden meydana gelmiştir. Programın Mesnevi'den seçme parçalar Mevlana'ya şiirler

461“ Konya Mevlana Müzesi'ni 4 günde 9200 Kişi Ziyaret Etti”, Yeni Konya, No.4767, 13 Aralık 1962, s.1. 462 “Vuslat Gecesi Muhteşem Oldu”, Yeni Konya, No. 4772, 18 Aralık 1962, s.1.

463 “Mevlana Müzesinin İç Kısımları Filme Alındı”, Yeni Konya, No.4774, 20 Aralık 1962, s.1-4. 464 “İhtifal Komitesi Bugün İkinci Toplantısını Yapıyor”, Yeni Konya, No.5075, 9 Kasım 1963, s.1. 465 “Mevlana İhtifal Komitesi İkinci Toplantısını Yaptı”, Şehir Postası, No.530, 9 Kasım 1963, s.1.

kısmı için İstanbul Radyosu’nun tanınmış spikerlerinden Tarık Gürcan ile Semih Sergenin bulunacağı duyurulmuştur467.

Mevlana ihtifal törenleri açılışı Konya Turizm Derneği Başkanı Feyzi Halıcı tarafından yapılmıştır. Ahmet Atilla Gücüyener “Dinle Neyden” şiirini okumuştur. Mevlana için yazılmış diğer şiirler okunduktan sonra rebap ve müzik eserleri icra edilmiştir. Daha sonra Refi Cevat Ulunay konuşma yapmıştır. Bu yıl alınmış karara göre program iki kısma ayrılmış bulunmaktadır. Buna göre, ilmi konferanslar kitaplıkta, törenin öteki kısımları Kapalı Spor Salonu'nda yapılmıştır. Kitaplıktaki açılış konuşmasını Konya Müzeleri Müdürü Mehmet Önder yapmış, kendisini Abdülbaki Gölpınarlının konuşması takip etmiştir. Kitaplıkta ise Abdülbaki Gölpınarlı ve Refi Cevat Ulunay konuşmuşlardır468.

Turizm Derneği tarafından Kapı Cami’nde Mevlidi Şerif kıraat ettirilmiştir. Mevlüt 8 günden beri devam eden Mevlana için Konya Turizm Derneği tarafından düzenlenen anma törenlerine katılan mevlüthanlar tarafından okunmuştur. Mevlidi Şerif'i kıraat edecek hafızların başında Kani Karaca, Hulusi Gökmenli, Kemal Tezergil Necdet Tanlak gelmektedir. Ayrıca İstanbul'un ünlü Nişanca grubu da ilahiler okumuşlardır469.

1964 yılında yapılacak Mevlana anma törenleri ilgili hazırlıklar tamamlanmıştır. Işık ve dekor tamamen değiştirilmiş büyük ölçüdeki bez panolar ressam Cemil Karababa tarafından yapılmış ve klasik Türk müziğine fazlaca yer verilmiştir. Bunun yanı sıra konuşmalar mümkün olduğu derecede kısaltılmıştır. Anonsları yabancı dillerde yapılacak olan konferanslar kitaplık salonunda 16 yerli ve yabancı bilim adamı tarafından verilmiştir470. Törenin açılış konuşmasını Turizm ve Tanıtma Bakanı Ali İhsan Göğüş yapmıştır. Mustafa Erdoğdu’nun Mevlana’dan seçme şiirler okumasından sonra, Sadettin Heper konuşmasını gerçekleştirmiştir. Ardından Itrinin Naatı, Neyzen Emin Dedenin Ruyi Irak Peşrevi, Ahmet Avni Konuk’un Ruyi Irak Ayini ve Ferahnak Son Peşrevi icra edilmiştir471.

B.1965-1980 Dönemi

İhtifal komitesi başkanı Necdet Baykurt’un başkanlığında toplanan komite yeni kararlar almıştır. Buna göre bu yılki törenlerin 18 Eylül’de başlayıp 30 Eylül'de biteceği yeni

467 “Mevlana İhtifalinin Programı Belli Oldu”, Şehir Postası, No.534, 14 Kasım 1963, s.1. 468 “Mevlana İhtifal Törenleri İhtişamla Devam Ediyor”, Yeni Konya, No.5105, 9 Aralık 1963, s.1. 469 “Turizm Derneği Bugün Mevlüt Okutuyor”, Yeni Konya, No.5112, 16 Aralık 1963, s.1. 470 “Anma Törenleriyle İlgili Bütün Hazırlıklar Bitirildi”, Yeni Konya, No.5460, 3 Aralık 1964, s.1. 471 “Mevlana’yı Anma Törenleri Bugün Başlıyor”, Şehir Postası, No.682, 5 Aralık 1964, s.1.

bir sahne yeni bir dekor hazırlanacağı, akustiği temin için ikinci bir tavan yapılacağı ve ışık oyunlarına bol yer verileceği açıklanmıştır. Ayrıca konuşmalara çok az yer verilerek metinlerin İngilizce versiyonlarının yabancılara dağıtılacağı belirtilmiştir472.

İlk defa bu yıl Eylül ayında yapılan Mevlana anma törenleri Kapalı Spor Salonu'nda Konya Turizm Derneği Başkanı Feyzi Halıcı’nın konuşmasıyla açılmıştır. Açılış konuşmasından sonra Mevlana'dan seçme şiirler okunmuş, Klasik Türk müziğinden seçme parçalar icra edilmiştir. Daha sonra Mehmet Önderin hazırladığı “Mevlana Düşünce ve Duyarlılığı” adlı bir yazı okunmuştur. Törenlerde icra edilecek eserler; Itrinin Naatı, Neyzen Emin Efendi'nin Beyati Peşrevi, Köçek Derviş Mustafa Dedenin Beyatı Ayini, Dede Efendi'nin Acemaşiran Peşrevi, Hüseyin Fahrettin Dede Efendi'nin Acemaşiran ayinidir473. Bütün yurtta ilgi uyandıran 20 bin yabancının Konya’ya gelmesini sağlayan törenlerin Aralık ayı içerisinde de tekrarlanacağı ifade edilmiştir474.

Aralık 1965’te yapılan anma törenleri Milli Eğitim Bakanı Orhan Dengiz’in açılışı ile başlamıştır. Milli Eğitim Bakanına açılışından sonra ilk konuşmayı Konya Turizm Derneği Başkanı Feyzi Halıcı gerçekleştirmiştir. Ardından Mevlana'dan seçme şiirler, Klasik Türk Müziğinden seçmeler, Mehmet Önder tarafından hazırlanan Mevlana'nın çağrısı, ney taksimi, Tanburi büyük Osman Bey'in Hüzzam Peşrevi, Hammamizade İsmail Dedenin Hüzzam Ayini ile Gazi Giray Hanın son Peşrevi icra edilmiştir. Bunların yanısıra Hafız Kani Karaca tarafından Kuranı Kerim okunmuştur475.

Şebi Arus Törenine Başbakan Süleyman Demirel, Devlet Bakanı Cihat Bilgehan, Rafet Sezgin, Milli Savunma Bakanı, Hasan Dinçer, Sağlık Bakanı Edip Somunoğlu, Tarım Bakanı, Bahri Dağdaş, Çalışma Bakanı Ali Naili Erdem, Enerji Bakanı, İbrahim Deriner ve İçişleri Bakanı Faruk Sükan katılmışlardır476.

1966 yılı Aralık ayında yapılacak olan Mevlana ihtifalinin hazırlıklarına Turizm Derneği tarafından başlanılmıştır. Toplanan idare heyeti ihtifal yönetecek ve yürütecek olan komite üyelerini seçmiştir. Buna göre başkanlığa; Necdet Baykut üyeliklere Mustafa Koşan,

472 “İhtifal Komitesi Yeni Kararlar Aldı”, Yeni Konya,No.6377, 30Ağustos 1965, s.1. 473 “Mevlana Anma Törenleri Başlıyor”, Yeni Konya,No.6394, 18 Eylül 1965, s.1-3.

474 “Anma Törenlerinin Son Seansı Bugün Yapılıyor”, Yeni Konya, No.6434, 30 Eylül 1965, s.1 475 “Mevlana Anma Törenleri Başlıyor”, Yeni Konya, No,6494, 11 Aralık 1965, s.1.

Kemal Uğur, Cemal Erkök, Ömer Nergiz, Mevlüt Civelek ve Cemil Ergen seçilmişlerdir477.

Anma törenleri Feyzi Halıcı’nın geceyi açılış konuşması, Milli Eğitim Bakanının haftanın açılış konuşmasıyla başlamıştır. Daha sonra Mevlana'dan şiirler, Klasik Türk musikisinden seçmeler ile Mehmet Önder'in Mevlana üzerine yaptığı konuşmayla devam etmiştir. Ayrıca Hicaz ayini gösteriler hakkında bir konuşma yapıldıktan sonra 15 dakika ara verilip sema gösterileri düzenlemiştir478.

Törenleri izleyenler arasında Fransız Büyükelçisi basın ataşesi ve müsteşarı Alman Büyükelçisi Finlandiya ve Kanada büyükelçileri, Suudi Arabistan Sefiri, Pakistan Büyükelçisi bulunmaktadır. Bununla birlikte Bayındırlık bakanı ve eşi İmar İskan bakanı ve eşi Turizm ve Tanıtma Bakanlığı müdürleri de ihtifali izlemişlerdir. Ayrıca Yüksek hakimler kurulu ile Danıştay üyelerinin bir kısmı topluca ihtifalde hazır bulunmuşlardır. 17 Aralık'ta ise Başbakan Süleyman Demirel ile beraber 250 milletvekili Konya'ya geleceğini bildirmişlerdir Mevlana haftası başlamasından itibaren Mevlana Müzesi'ni ziyaret edenlerin sayısı 25 bini bulmuştur479.

Mevlana haftası boyunca düzenlenen on dokuz anma töreninden on yedisi yapılmış ve törenler toplam olarak 30 bin kişi tarafından izlenmiştir. Hafta boyunca Mevlana Müzesi ziyaretçi rekoru kırmış ziyaretçi sayısı 33 bini bulmuştur480.

Mevlana Celaleddin Rumi'nin 694. ölüm yıldönümü nedeniyle Turizm Derneği tarafından organize edilen Mevlana haftası anma törenlerine 15 sanatçıdan kurulu Sadettin Heper başkanlığındaki mutrip ve sema heyetinin katılacağı açıklanmıştır. Bütün İslam ülkelerinin cumhurbaşkanı ve Kralları Mevlana haftasını çağrılmıştır. İhtifalin son günü olan 17 Aralık gecesi Şebi Arus törenine Mevlana'nın doğduğu şehir Belh’in Konya kardeş şehir ilan edileceği bu münasebetle düzenlenecek törende Afganistan'dan gelecek bir bilim heyetin de hazır bulunacağı bildirilmiştir. Ayrıca Mevlana haftası dolayısıyla Turizm Derneği Mevlana hakkında bilim adamlarının yazılarını bir araya toplayan bir Güldeste yayınlayacağını ve fotoğraf kitap ile hatıra eşyaları sergileri açılacağını ifade etmiştir481.

477 “İhtifal Komitesi Faaliyete Geçti”, Yeni Konya, No.6698, 20 Ekim 1966, s.1

478 “Mevlana’yı Anma Törenleri Bu Akşam Başlıyor”, Yeni Konya, No.6668/54, 3 Aralık 1966, s.1.

479 “Mevlana Müzesini Hafta Süresince 26.000 Kişi Ziyaret Etti”, Yeni Konya, No.6668,14 Aralık 1966, s.1-5. 480 “Mevlana Haftası Bu Gece Sona Erecek”, Yeni Konya,No.6668, 17 Aralık 1966, s.1.

Mevlana anma törenleri bu yıl Ramazan dolayısıyla 13 saat olarak düzenlenmiştir. 20 bin kişinin törenleri izleyeceği bunun 5000 kadarının yabancılar olacağı iki buçuk milyon lira kadar bir dövizin Konya’da kalacağı tahmin edilmiştir. Fransa'nın en büyük televizyon istasyonu bütün törenleri filme alacağını ve televizyon istasyonundan bütün Avrupa'ya göstereceğini belirtmiştir482. Mevlana haftası şebi Arus Töreni ile son bulmuştur. Haftanın

kapanış konuşması Turizm ve tanıtma Bakanı Nihat Kürşat yapmıştır483.

Mevlana anma törenleri 7 Aralık 1968 günü başlayıp 17 Aralık Şebi Arus’la sona ereceğine ve törenlerin dördü gündüz olmak üzere on beş kere tekrar edileceğine karar verilmiştir. Mevlana anma törenleri hazırlık komitesi Necdet Baykut'un başkanlığında toplanmıştır. Toplantıda pencgah ayininin törenlerde geçirmesi kararlaştırılmıştır. Sadrettin Heper başkanlığında mutrip ve sema 100 kişiden meydana getirilmiş ve çalışmalara başlanmıştır. Bu yıl sahne dekor ışıklandırma ve ses tesislerinin hazırlanmasını Mevlana hayranı olan iki Fransız sanatçı Basey ve Gina’nın yapacakları bildirilmiştir484.

Törenlerinin açılışını Milli Eğitim Bakanı İlhami Ertem yapacağı söylenmiştir. Törenlere başbakan ve diğer bakanlar ile geniş çaplı senatör milletvekillerinin iştirak edeceği

Benzer Belgeler