Mali Bakımdan Destek Sağlanması

Turizmin her yönden gelişmesi ve yatırımcıları teşvik amaçlı birtakım yasal düzenlemeler yapılmış ve turizmin finans boyutu ile yakından ilgilenilmiştir. Turizm Bakanlığı turistik eşya üretimi gayesiyle çalışmalar yapmaya başlayan sanat erbabına gerekli kolaylıkların sağlanacağını bildirmiş ve kredi verileceğini söylemiştir173.

1964 yılında İmar ve İskân Bakanlığı bütçesinde Türkiye'de sadece Edirne'de Sultan Selim ve Konya'da Mevlana Türbesi çevrelerinin kamulaştırma ve güzelleştirme işlerine harcanmak için bir milyon lira ödenek kabul edilmiştir. Ayrıca Maliye Bakanlığı bütçesinde Mevlana Türbesi için 50 bin liralık ödenek bulunmaktadır174_.

169 _{“SahipAta Külliyesi Onarılacak”,Yeni Konya,No.4672, 8 Eylül 1962, s.1-4.}

170 _{Çağatay Benhür, “Vali Rebii Karatekin Döneminde Tarihi Eser ve Turizm Çalışmalarının Konya Basınına}

Yansımaları”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S.41, 2017, s.368.

171 _{“Selçuklu Eserlerinin Onarımı Devam Ediyor”,Yeni Konya, No.5029, 21 Eylül 1963, s.1.} 172_{“Şehrimizdeki Camiler Tamir Ettirilecek”, Şehir Postası, No.623, 26 Eylül 1964, s.1.} 173 _{“Turistik Eşya İmal Edenlere Kredi Sağlanacak”, Şehir Postası, No.12, 19 Şubat 1962, s.1.} 174 _{“Mevlana Müzesi'ne 1 Milyon Lira Ayrıldı ” Yeni Konya, No.5140, 23 Ocak 1964, s.1.}

Bakanlar Kurulu turizm kuruluşlarını mali bakımdan desteklemek için 1964 yılında Devlet bakanı ve Başbakan Yardımcısı Kemal Satır’ın başkanlığında toplantı düzenlemiştir. Toplantıdan sonra hükümet sözcüsü ve Turizm Tanıtma Bakanı Ali İhsan Göğüş175 _şunları

dile getirmiştir: Hükümet kaplıca kaynaklarının değerlendirilmesine yarayacak her türlü girişimi destekleyeceklerini, yabancı turistlere karşı işlenen her türlü kötü işlemlere son vermek için gereken bütün önlemlerin alınacağını ve hükümet olanakları ölçütünde bütün turistik işletmelerin çalışmasını mali bakımdan destekleyeceklerini açıklamıştır176_.

Hükümet 1966 yılında turizm sahasında kalkınmayı sağlamak maksadıyla 500 milyon liralık bir kredi fonu tesis edilmiştir. Turizm ve tanıtma Bakanlığı tarafından turizmi teşvik ve himaye sahasında kullanılacak olan bu fon yeni işletme girişimlerinin meydana çıkmasını sağlamıştır. Turizm kredileri yeniden düzenlenmiş ve kredi fonu 500 milyon liraya çıkarılmıştır. Turizm kredileri karşılığı verilecek teminatlar konusunda da kolaylaştırıcı önlemlere yer verilmiştir177_.

Bu dönemde yapılan bir diğer çalışmada Turizmi Teşvik Kanun tasarısıdır. Bu tasarıya göre; Turizm tesisleri büyükşehirlerde 5 yıl diğer yerlerde 10 yıl her türlü vergi, resim ve tabela ücretlerinden muaf olmuşlardır. %5 faizle olacak turizm kredilerinden inşaat kredisinin 3 yıla kadar ödemesiz devlet dâhil vade 25 yıl olmuştur. Teçhizat ve döşeme kredilerinden 3 yıla kadar ödemesiz devre dâhil vade 15 yıl, işletme kredilerinin 2 yıla kadar ödemesiz devre dâhil 5 yıl olmuştur178_.

Tasarının Turizm Endüstrisinde getireceği yenilikler şöyle özetlenebilir: Birinci Sınıf turizm işletmesi kurma belgesi alıp, ikinci sınıf müessese inşa edenlerin birinci sınıf belgeleri iptal edilmiştir. Yurtiçinden temini mümkün olmayan eşyaların ithalinde gerekli kolaylıklar sağlanacağı bu malların ithali gümrükten muaf tutulmuştur. Turizm tesislerini fiyatları bakanlıkça tespit edilip duyurulmuştur179_.

1968 yılında yapılan düzenlemeye göre kredi belirlenen yeni esaslara göre verilmiştir. Buna göre kredilerin dağıtımı tek elden yönetilmiştir. Turizm kredileri Turizm Bankası

175 _{Ali İhsan Göğüş 1961 seçimlerinde Gaziantep milletvekili olmuştur. III. İnönü Hükümetinde (25 Aralık 1963-}

20 Şubat 1965) Turizm Tanıtma Bakanlığı görevini yapmıştır. Bkz. Eyüp Nurettin Bozdoğan , “Bir Biyografi Denemesi: Gazeteci ve Siyasetçi Kimliği İle Ali İhsan Göğüş”, İstanbul Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp

Tarihi Enstitüsü(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) ,İstanbul 2011, s.112-113.

176 _{“Mali Bakımdan Turistik Müesseseler Desteklenecek”,Şehir Postası, No. 648, 2 Nisan 1964, s.1.} 177 _{“Turizme 500 milyon Liralık Kredi Fonu Tahsis Edildi”, Şehir Postası, No. 1358, 20 Nisan 1966, s.1.} 178 _{“Turizm Kredileri 25 Yıl Vadeli Olacak”, Şehir Postası, No. 1369, 3 Mayıs 1966, s.1.}

tarafından dağıtılmış ve kredi talepleri Turizm Bankasınca kabul edilmiştir. Ayrıca kiracılarda turizm kredilerinden yararlanmışlardır180.

B.1970-1980 Dönemi

1.Turizm Bakanlığı Çalışmaları

Turizm ve Tanıtma Bakanlığı Konya da turizm alanının ön plana çıkması için gerekli çalışmalar ve yatırımlar yapılacağını dile getirmiştir. Vali Ali Rıza Aydos Karatay Lisesi arsasının tamamının özel idareye geçmesi ile Turizm Bakanlığı aracılığıyla diğer bankalarında ortaklığı ile kurulabilecek güçlü bir şirket aracılığıyla turistik bir sitenin kurulması için çalışıldığını belirtmiştir. Gökdelen olarak düşünülen turistik otel çarşısı, sergi salonları ve eğlence yerlerini kapsayan, her türlü turistik ihtiyaca cevap verebilecek bir site olarak düşünülen bir yerin Konya'nın dünyaya açılan penceresi olarak hazırlanacağını dile getirmiştir181_.

Turizm Bakanlığı döviz kazancını artırmak, turizme güç kazandırmak, üzere tarihi antik eserlerin olduğu yerlerin ses ve ışık yolu ile değerlendirilmesi için etüt ve proje hazırlıkları yapılmıştır. Bu konuda ilgili makamlara başvuran Fransız firmasının teklifi uygun görülmüş ışıklandırma ve ses akustiği ile tezyin işlerinin bu firma kanalı ile yürütülmesi kararlaştırılmıştır. Turizm Bakanlığı bu yerlerde yapılacak değerlendirme uygulamasının olumlu sonuçlar vermesi halinde aynı işlemin tarihi zenginliği olan diğer bölgelere de uygulanacağı ifade edilmiştir182_.

Turizm Tanıtma Bakanlığının faaliyetleri devam etmiş 1973 yılında yurt içi ve yurt dışında yapılacak folklor gösterileri için yurt çapında bir yarışma düzenlemiştir. Türkiye çapında seçilen 4 ekip Türkiye’yi içte ve dışta temsil etmiştir. Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre; her ilden 4 ekip 5- 6 Şubat 1973’de Ankara Selim Sırrı Tarcan spor salonunda yarışmışlar ve ekiplerin yol masrafları bakanlık tarafından karşılanmıştır183_.

Turizm ve Tanıtma Bakanlığı, 1975 yılında da faaliyetlerini sürdürmüştür. Tokoğlu bu dönemde Mevlana Müzesi'nin yeni ışık ve ses düzeni yapılacağını, Selçuklu ve Kongre

180 _{“Turizm Kredileri Yeni Esaslara Göre Verilecek”,Yeni Konya, No.6668, 6 Şubat 1968, s.1-5.} 181 _{“Turistik Bir Gökdelen İnşa Edilecek”, Yeni Konya, No.6668, 30 Ocak 1970, s.1-5.}

182 _{“Tarihi Bölge Konya'ya Yeni Yatırımlar Yapılacak”Yeni Konya, No.6668, 11 Şubat 1971, s.1-5.}

salonunun hizmete gireceğini ve ziyaretçileri rahat ettirecek otel motel ve kamp yapımına başlanacağını dile getirmiştir184_.

Konya Eski Erkek Sanat Enstitüsü Müdürü Tahir Çelik Konya'da Turizm ve Tanıtma Yüksekokulu açılmasını isteğinde bulunmuştur. Bakanlık bu isteğin programa alınması ve Konya'da bir Turizm Tanıtma Yüksekokulu kurulması için çaba gösterileceğini bildirmiştir185_.

1976 yılında Turizm Bakanlığı kültür ve sanat varlığının yaygınlaştırılmasını desteklemek gayesiyle bir yarışma açmıştır. Ankara’da düzenlenen yarışmaya Konya folklor sanatı içinde görünen Karagöz oyunlarının tanıtılması ve değerlendirilmesi maksadıyla mahalli oyuncuların bu yarışmaya katılmaları istenmiştir. Yarışma şartlarının turizm şeflerinden öğrenilebileceği açıklanmıştır186_.

2.Turizm Haftası Çalışmaları

Turizm haftası, iç turizmi geliştirmek, halka kültürel değerleri tanıtmak ve halka turizm bilinci kazandırmak amacıyla çeşitli etkinlikler ile kutlanmaya başlanmıştır. Turizm Haftası Konya’da 1965 yılında Nisan ayının ilk haftasında kutlanması kararlaştırılmıştır187.

Okullarda Turizm Haftası ile ilgili toplantılar düzenlenmiş, Turizm köşeleri hazırlanmış öğrenciler arasında bu konuyla ilgili kompozisyon yarışmaları yapılmıştır. Ayrıca ilçelerin, bucakların Turizm değerlerini tanıtmak için geziler hazırlanmıştır188_{. Halk eğitimde}

turizmle alakalı konuşmalar yapılmış, halk oyunları gösterilmiş, turistik eşyalar sergilenerek tanıtılmış ve belediye hoparlöründe turizm ile ilgili konuşmalar yapılmıştır189_.

1966 yılında turizm haftası farklı etkinliklerle kutlanmaya devam etmiştir. Konya basınında bu hafta ile ilgili yazılar verilmiş, öğrencilere il halk kitap kitaplığı sinema salonunda “Mevlana Müzesi ve Türkiye'nin Turistik Güzellikleri” isimli filmler gösterilmiştir. Mevlana Müzesi'nin Turizm Haftası içinde ziyaret eden her 500 kişi de bir kişiye Turizm Müdürlüğü tarafından ödüller verilmiştir190_{. Şehrin 4 turistik oteli hafta içinde bir aileyi}

184 _{“Turistik Tesislerin Yapımına Yakında Başlanacak”,Yeni Konya,No.10202, 19 Aralık 1975, s.1-5.}

185 _{“Konya'da Turizm ve Tanıtım Yüksekokul Açılmasına Çalışılıyor”, Yeni Konya, No.10202, 20 Aralık 1975, s.1.} 186 _{“Turizm Tanıtma Bakanlığı Karagöz Yarışması Açtı”,Yeni Konya, No.10356, 20 Şubat 1976, s.1.}

187 _{“Turizm Haftası İçin Hazırlıklar Bitirildi”,Yeni Konya, No.6251, 31 Mart 1965,s.1-2.} 188 _{Yeni Konya, 31 Mart 1965, s.1-2.}

189 _{“Turizm Haftası Yarın Başlıyor”,Şehir Postası, No.773, 31 Mart 1965, s.1-4.} 190 _{“Turizmle İlgili Olarak Yapılacak Faaliyetler”,Şehir Postası, 18 Mart 1966, s.3.}

ağırlamışlar ve aile seçimi otel müdürlüklerine bırakılmıştır. İşlek caddeler üzerindeki ticarethanelere turizmle ilgili afiş broşür ve pankartlar dağıtılacaktır191_.

1977 yılı Turizm haftası 14-20 Mart tarihleri arasında kutlanmıştır. Bu hafta süresince turizmin en iyi şekilde tanıtılmasına önem verilmiştir. Turizm eğitim yönünde devlet memurları, şoför eğitimi kursu, konaklama personeline konaklama ve işbaşı turizm eğitim kursları, bölgesel ve profesyonel tercüman rehber kursları ile turistik el sanatları geliştirme kursları düzenlenerek gençlerin turizm yönünden eğitilmesinin gayesini hedeflemiştir192_.

Turizm Haftasında Konya’da müzeleri ziyaret eden yerli ve yabancı turistlerin her bir ziyaretine Konya Müzeler Müdürlüğünde bir hediye verilmesi kararlaştırılmıştır193_.

1980 yılında 25 Mayıs-1 Haziran tarihleri arasında yapılmıştır. Turizm haftası geleneksel at yarışları ile açılmıştır. Turizm haftasında 30 Mayıs günü, Yaşayan Türkçe Bayramı ve Yunus Emre Semineri düzenlenmiş ve seminerlere yerli ve yabancı bilim adamları davet edilmiştir194_.

III. YEREL YÖNETİMLERİN FAALİYETLERİ