Meram Organize Sanayi Bölgesi Jeolojik Durum

Meram ilçesi Konya’nın dağlık alanlarında görülen dik ve engebeli topografyası dışında ovalarında genel olarak düz ve hafif dalgalı bir yapıya sahiptir.

Meram Organize Sanayi Bölgesi kurulması düşünülen alan düz bir yapıya sahiptir. Eğim son derece düşüktür.

6.2.1.4. Meram Organize Sanayi Bölgesi Jeolojik Durum

Konya il sınırları içerisinde kalan alan, Türkiye'nin Ana Tektonik Üniteleri' nden Orta Anadolu Birliği'nin güney kesimi ile Toros Birliği'nin orta kesiminde kalmaktadır. Toros Birliği farklı çökelme ortamlarını yansıtan ve geç Kretase Paleosen (ikinci zaman sonu dördüncü zaman başlangıcı) döneminde gelişen sıkışma kuvvetleri ile üst üste bindirilmiş kütlelerden meydana gelmektedir. Konya il sınırları içine giren alanda bunlardan Bozkır Geyik dağı ve Aladağ kütleleri gözlenmektedir. Gerek Toros Kuşağı'nda, gerekse Orta Anadolu birliğinde yörede yüzeyleyen en yaşlı kayaçlar olarak Paleozoik (birinci zaman) yaşlı kayaç birimleri Bozkır, Hadim, Seydişehir, Akören, Ahırlı, Beyşehir, Doğanhisar, Kadınhanı yörelerinde ortaya çıkmaktadır.

Genellikle Paleozoik yaşlı birimlerin bir devamı niteliğinde olan Mesozoik (ikinci zaman) yaşlı kayaçlar ise

yaygın olarak Ereğli, Bozkır, Seydişehir, Ahırlı, Akören, Altınekin, Kadınhanı, Beyşehir, Akşehir, Ilgın,

Doğanhisar yörelerinde yüzeylemektedir. Mesozoik sonunda kapanan okyanusun sıkışması ile ortaya

çıkan dağ oluşumu evresinde Toroslarda kütleler meydana gelirken okyanus kabuğu parçaları olan

ofiyolitler bu kütlelerin arasında, özellikle Konya Meram, Ereğli güneyi, Bozkır güneyi, Karapınar ve

Cihanbeyli civarında gözlenir konuma gelmiştir.

Tersiyer'de (üçüncü zaman) denizin ve gölsel sedimanların yanı sıra yaygın volkanik faaliyetlerle daha yaşlı birimlerin üzeri örtülmüştür. Denizel sedimanlar Ereğli ve Çumra civarında gözlenir. Konya ve çevresi Geç Miyosen (10 milyon yıl) Pliyosen döneminde blok faylanmalarla çökmeye başlamış daha sonra bu ortamda bugün de kalıntılarını gördüğümüz (Akgöl ve Hotamış gölü) büyük bir göl oluşmuştur.

Bu göl, karasal ve gölsel sedimanlar ile doldurularak bugünkü ovalardan Ereğli, Karapınar, Cihanbeyli, Kulu, Sarayönü, Kadınhanı, Konya merkez ve çevre ilçeler ile Çumra Ovaları oluşmuştur.

Bu dönemde meydana gelen volkanik faaliyetler ile Karapınar, Çumra, Akören, Selçuklu kesiminde Takkeli dağ, Acıgöl, Meke Gölü gibi volkanik yapılar ve tüfler ortaya çıkmıştır. Aynı zaman aralığında Ilgın civarında meydana gelen bir fay ile bugün kaplıca olarak kullanılan sıcak su çıkışları meydana gelmiştir.

Bütün bu birimler Kuvaterner yaşlı genç karasal sedimanlarla örtülmüştür. Özellikle Konya Ovası ve bunun devamı niteliğindeki Ereğli ve Cihanbeyli Ovaları'nda, çok kalın alüvyal depolar bulunmaktadır.

Göğer ve Kıral (1969, 1973), Konya – Kızılören civarında yaptıkları 1/25.000 ölçekli jeolojik harita alım çalışmalarında, litostratigrafik açıdan ilk kez tanımladıkları birimlere fosil içeriklerine göre yaş vermişlerdir. Bu araştırmacılar bölgede Kretase yaşlı serpantinleşmiş peridotitler ile çörtlü kireçtaşlarının bulunduğunu, bunların üzerine uyumsuz olarak Neojen yaşlı çökellerin geldiğini ifade etmişlerdir.

Keller ve diğerleri (1977), Konya ‘ batı ve güneybatısındaki Erenler Dağı - Alaca Dağ volkanizmasının etüdünü yapmışlar ve bu andezitik - dasitik volkanizmanın 12 milyon yıl öncesinde faaliyete geçmiş bir fosil yitim zonuyla alakalı olduğunu, bu zonun saf bir okyanusal kabuk olmayıp kıta çarpışmasının görüldüğünü ve kıtaların birleşiminin kıtasal ve okyanusal kabuk üzerinde birikmiş kalın Tetis çökellerden ibaret olduğunu belirtmişlerdir.

Özcan ve diğerleri (1990), çalışmalarında Konya dolayındaki Bolkar Dağı Birliğine ait kaya birimlerini ve bunların stratigrafik konumlarını açıklayarak, bölgede Siluriyen - Üst Kretase ve Neojen yaşlı kayaların varolduğunu ve karbonifer - Üst Kretase arasında istifin süreklilik gösterdiğini belirterek Kütahya - Bolkar Dağı kuşağının evrimini ortaya koymuşlardır.

Turan (1991), birliğin temelinde Bağbaşı kasabası civarında Orta - Üst Kambriyen yaşlı Çaltepe kireçtaşları ile Üst Kambriyen - Ordovisiyen yaşlı Seydişehir şistlerinin görüldüğünü belirtmektedir.

Allakton birimleri ise; Taşkent Napı, Hocalar Napı, Sinat Napı ve Gevne Napı oluşturmaktadır.

Kıyıcı ve Baybörü (1975), Konya ili, Meram ilçesi Manyezit sahasının jeolojik inceleme raporlarında sahada Mesozoyik yaşlı kireçtaşları ve ofiyolitler ile Senozoyik yaşlı birimlerin bulunduğunu ifade etmişlerdir.

Kaşınhanı bölgesinde; yaşlıdan gence doğru İkisivritepe Olistoliti, Hatıp Ofiyolitli Karışığı, Ulumuhsine Formasyonu, Küçükmuhsine Formasyonu, Erenlerdağı Volkaniti, Topraklı formasyonu ve Konya Formasyonu bulunmaktadır.

Çevre Düzeni Planı çalışmasına konu olan ve aynı zamanda Konya Büyükşehir Belediyesi sınırlarını

oluşturan Konya İli’nin genelleştirilmiş jeolojisi haritası; M.T.A. Bölge Müdürlüğü verileri ile MTA

tarafından yapılmış olan 1/100 000 ölçekli jeolojik paftalar kullanılarak oluşturulmuş ve aşağıdaki şekilde

gösterilmiştir.

Şekil 2.6 Konya İlinin Genelleştirilmiş Jeoloji Haritası

Kaynak: MTA, 1/25000 Ölçekli Arazi Kullanımına Esas Jeolojik Etüt

Şekil 2.15 Konya İli Yerleşilebirlik Analizi Haritası

Kaynak: Konya 1/25000 Ölçekli Arazi Kullanımına Esas Jeolojik Etüt

Şekil 2.35 Konya’daki Büyük Toprak Gruplarının Dağılımı Haritası Kaynak: Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl Arazi Varlığı Verileri

Konya ili toprak yapısı incelendiğinde iklim, topoğrafya ve ana madde farklılıkları nedeniyle Konya ilinde çeşitli büyük toprak gruplarının bulunduğu bilinmektedir. Ayrıca Konya ilinde toprak örtüsünden yoksun bazı arazi tipleriyle de karşılaşılmaktadır. Konya Ovası genel olarak genç alüvyonla kaplıdır. Konya ilinde Alüviyal Topraklar, Kahverengi Topraklar, Tuzlu Alkali Topraklar, Kestane Rengi Topraklar, Kırmızımsı Kestane Rengi Topraklar, Kırmızımsı Kahverengi Akdeniz Toprakları, Kırmızımsı Kahverengi Topraklar, Hidromorfik Alüviyal Topraklar, Kolüvyal Topraklar, Regosoller, Kahverengi Orman Toprakları, Kireçsiz Kahverengi Orman Toprakları, Organik Topraklar, Kırmızımsı Akdeniz Toprakları, Kireçsiz Kahverengi Topraklar, Bazaltik Topraklar ve Sierozemler Topraklar bulunmaktadır. Kahverengi Topraklar % 22,3 oran ile en yüksek alanı kaplamaktadır.

Bunları sırayla % 13,1 ile Alüviyal toprak, % 11,6 ile Kırmızımsı Kahverengi Topraklar, ve % 7,4 ile Kırmızımsı

Kahverengi Akdeniz Toprakları takip etmektedir. Diğer toprak grupları ise toplam alanın % 45,6’sını

oluşturmaktadır.

Şekil 2.37 Konya İli Toprakları AKK Sınıflarına Göre Dağılımı Haritası Kaynak: Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl Arazi Varlığı Verileri

Aşağıdaki şekilde ile ait toprak derinliği haritası verilmiştir. Tanımsız olarak belirtilen alanlar çeşitli arazi tipleri,

yerleşim ve su yüzeylerinden oluşmakla birlikte çıplak kayalık alanları da içermektedir.

Şekil 2.36 Konya İli Derinlik Haritası

Kaynak: Konya İli Arazi Varlığı Raporu ve Haritası

Şekil 2.9 Konya İli Deprem Bölgeleri Haritası

Kaynak: Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet işleri Genel Müdürlüğü (Mülga)

Meram Organize Sanayi Bölgesi olarak öngörülen alan için geçerli bir risk söz konusu değildir.

Konya İli Risk Haritası

Kaynak: AFAD, Harita Genel Komutanlığı 1/25000 Yükpaf, İl Arazi Varlığı Verileri

Meram OSB nin kurulum alanı hakkındaki genel bilgiler yukarda belirtilmiştir. Bölgenin gözlemsel ve yakın noktalarındaki etüdler kapsamındaki zemin durumu Kumlu Killi Silt, Kumlu Siltli Kil ve Çakıllı Kumlu Siltli Kil Tabakalarnda ve genel olarak pliyo - kuvatemer yaşlı orta sıkılanmış Çakıl, kum, silt, kil karışımlarından oluştuğu gözlemlenmektedir.

Saha deprem bölgesi haritalarından da anlaşılacağı üzere 4. derece deprem bölgesinde yer almaktadır. Deprem açısından değerlendirildiğinde taneli zeminlerde Deprem yönetmeliklerine uyulması bölgenin olası

depremlerde en az zarar görmesine yardımcı olacaktır. İnceleme alanında deprem olusturacak aktif faylar Tuzgölü, Ecemis ve Sultandağı faylarıdır.

Bölgenin genel durumuna uygun olarak ve bölge için yapılaşma öncesinde statik hesaplarda kullanılması gerekli

olan Jeoteknik-Jeofizik Etüt Raporları Hazırlanması gereklidir.