Mehmet Balcı Konut Analizi

Mehmet Balcı evi Göçmen Mahallesinde Ilıca mahallesi Menderes caddesinde konumlanmaktadır. Yaklaşık olarak 1951 yılında tamamlandığı, ev sahibi tarafından belirtilmiştir (Tablo 4.33.).

Tablo 4.33. Mehmet Balcı Evi Mekânsal Biçimleniş

MEHMET BALCI EVİ YAPI NO:5

BALA MAH ALLE SİNDE Kİ KONU MU YA P IN IN V A ZİYET PLA N I YA P ININ PLANI

Yapı malzemesi

Yapım malzemesi olarak taş, kerpiç ve ahşap malzemenin birlikte kullanılmıştır. Konutun taşıyıcı duvarları temelden başlanılarak zemin katın taban kotuna kadar moloz taş malzemeyle yığma olarak örülmüştür. Zemin kat taban kotundan tavan kotuna kadar olan duvarlarda kerpiç kullanılmıştır. Yapının üst örtüsü ahşap kirişlemeler üzerine kiremit kaplama olarak beşik çatı şeklinde yapılmış ve hala orijinal halini korumaktadır. Pencere ve kapı doğramalarında, tavanda kullanılan dairesel kesimli ahşap kirişler aynı zamanda dolaplarda ahşap yapı malzemesi kullanılmıştır. Ayrıca konutun içerisinde bulunduğu arsa sınırlarını çevreleyen duvarlar da kerpiç malzemeden oluşmaktadır. Dış Mekân Oluşumu

Kendi sınırlarını belli eden kerpiçten yüksek duvarlar arazilerinin dört bir cephesine de örülmüştür. Konut- bahçe-sokak ilişkisinde gözle görülen somut sınırlar bulunmaktadır. Konutun doğrudan sokakla bağlantısı yoktur. Sokaktan bahçe sınırları arasında kerpiç duvar olup ahşap kapı yardımıyla girilebilmektedir. Sokaktan bahçe sınırlarına girildiğinde ise ön bahçenin aslında avlu niteliği taşıdığı görülebilmektedir. Ön bahçede yarı açık depo mekânı sokağa yüzey oluşturacak şekilde konumlanmıştır. Mehmet Balcı’nın fazla eşyalarını muhafaza edebildikleri alandır. Yapının girişi ön bahçe yerine batı cephesinden girilmektedir. Arka bahçe ve ön bahçe arasındaki kesintisiz bağlantı bulunmaktadır. Arka cephede ayrıca odun kömür gibi eşyaları koyabildikleri kapalı depo alanı bulunmaktadır (Tablo 4.34.).

Tablo 4.34. Mehmet Balcı evinin Sokak-Bahçe-konut ilişkisi

Mekân Organizasyonu

Mehmet Balcı evi zemin kattan oluşmaktadır. Bulgaristan’dan göçmeden önce de bodrum kat kültürüne sahip olmadıkları, depo ihtiyacını karşılamak için evin bitişiğine arka bahçede olan depo mekânı karşılamaktadırlar. Sokaktan ön bahçeye yüzey oluşturan kerpiç duvar ve orijinalinde ahşap kapı olan ama zamanla demire dönüşen kapıdan giriş yapılmaktadır. Sokaktan bahçe sınırlarına girildiğinde ise ön bahçenin aslında avlu niteliği taşıdığı görülebilmektedir. Mehmet Balcı’nın fazla eşyalarını muhafaza edebildikleri alandır (Şekil 4.18.).

Şekil 4.18. Mehmet Balcı evi zemin kat plan şeması

Yapının girişi ön bahçe yerine batı cephesinden girilmektedir. Yapıya orijinalinde ahşap olan ama zamanla demir malzemeye dönüşen kapıdan girilmektedir. Konuta girdiğimiz yer giriş bölümüdür. Burası yer kaplaması halı olan modernize kanepe elemanıyla birlikte geleneksel yer minderi ve duvar yastığı elemanları ile döşenmiştir. Gelen misafirler burada karşılanıp, ağırlanmaktadır. Yemek yeme eylemi ve akşam oturmaları için de bu mekân kullanılmaktadır. Duvara süs elemanı olarak duvar halısı asılmıştır. Ahşap pencere orijinalliğini korumaktadır. Tavandaki ahşap üzerine yine ahşap kare kesitli kirişleme ile tavan örtüsüyle kaplanmıştır. Bu odadan 1 numaralı odaya ve mutfak mekânına geçiş yapılabilmektedir (Tablo 4.35.).

Tablo 4.35. Mehmet Balcı evi giriş mekânsal analiz

Mutfak mekânı incelendiğinde; konut ilk yapıldığında mutfak için dışarıda tandırlık mekânı bulunmaktaymış ancak zamanla yıkıldığı için ihtiyaç doğrultusunda burası oda olarak kullanılırken mutfak mekanına dönüştürülmüştür. Aynı şekilde bahçe içerisindeki helanın da yıkılmasıyla mutfak mekanının sağır olan duvar düzeyinde düzenlemelere gidilerek buradan wc ve banyo mekanları eklenip buradan geçiş sağlanmıştır. Lavabo elemanı eklenmiştir. Mutfak tezgâhı eklenip, mutfak eşyalarının koyulabilmesi için duvara ahşap raflar monte edilmiştir. İhtiyaç doğrultusunda modernize buzdolabı, çamaşır makinesi gibi elemanlar burada yer almaktadır. Buradan 2 numaralı odaya geçiş yapılabilmektedir (Tablo 4.36.).

Tablo 4.36. Mehmet Balcı evi mutfak mekânsal analizi ve ıslak hacimler

Giriş bölümünden 1 numaralı bölüme geçildiğinde bu odada evin büyüğü olan Mehmet Balcı’nın annesi ve evin çocukları kalmaktadır. Mehmet Balcı’nın annesi yaşlılık sebebiyle modernize kanepe elemanı üzerinde sürekli yatağı serili olarak kalmaktadır. Gündüz yine oturma mekânı olan bu oda akşam ise yer yatağı serilerek çocukların yattığı mekâna dönüşmektedir. Üç raflı kapağı olmayan gömme dolap bulunmaktadır. Üzeri perde ile kapatılmıştır. Bu mekânın ısıtılması soba elemanı ile sağlanmaktadır. Bu soba üzerinde akşam oturmalarında çay demlenir, kestane, patates gibi yiyecekler pişirilir ve tüm aile muhabbet eşliğinde soba elemanının etrafında konumlanırlar. Oturma odasında aile içindeki konumlarına göre oturma şeması şekillenmektedir. Ataya saygı oldukça önemli olduğu için baş köşeye aile büyüklerinden küçüğüne doğru oturma planı şekillenmektedir. Tavandaki ahşap üzerine yine ahşap kare kesitli kirişleme ile tavan örtüsüyle kaplanmıştır. Kapı ve pencere ahşap olup orijinal halini korumaktadır. Bu odadan sadece giriş bölümüne geçiş yapılabilmektedir (Tablo 4.37.).

Tablo 4.37. Mehmet Balcı evi 1 numaralı oda mekânsal analiz

Mutfak bölümünden 2 numaralı bölüme geçildiğinde bu odada evin büyüğü olan Mehmet Balcı ve eşi kalmaktadır. Geleneksel olan yer yatağı kullanılmaktadır. Modernize elbise dolabı elemanı kullanılmaktadır. Bu mekânın ısıtılması soba elemanı ile sağlanmaktadır. Tavandaki ahşap üzerine yine ahşap kare kesitli kirişleme ile tavan örtüsüyle kaplanmıştır. Kapı ve pencere ahşap olup orijinal halini korumaktadır(Tablo 4.38.).

Tablo 4.38. Mehmet Balcı evi 2 numaralı oda mekânsal analiz