Maliyet Düşürme

Bu kategoride bütçeye konulmuş ve harcama aşamasında olan bir maliyet kaleminin maliyetinin düşürülmesi sonucu oluşacak değişimi inceleyeceğiz. Maliyette belli oranlarda yapılacak maliyet düşürme işlemi sonucu toplam girdi maliyetinde oluşacak değişiklikler incelenmektedir. Maliyetten belli oranlarda yapılan düşürme işleminde aynı özelliği taşıyan veya aynı işlevi görecek işlerden daha düşük maliyette olanının seçimidir. Bu seçim yapılırken ürünün gelişimi, verimi veya elde edilecek gelir etkilenmemelidir.

7.3.2.1. Buğday Ürününde Maliyet Düşürme

Buğday ürünü üretim maliyetleri arasında 1.Grup olan Toprak Đşleme ve Bakım giderlerinden derin sürüm, ekim- gübreleme giderlerinin maliyetinden düşürme durumunda buğday yeknesak çıkmayabilir, çıkış az olabilir ve verimde düşüş olabilir. Bu giderler vazgeçilmez giderler olup doğrudan verimi ve buna bağlı olarak geliri etkileyeceği için maliyetten düşürme gibi bir durum söz konusu değildir.

2. Grup olan Bakım Đşleri giderlerinden gübreleme ve ilaçlama giderlerinin maliyetinden düşürme durumunda buğday çıkış sonrası ihtiyacı olan yeterli besin maddesini yeterli miktarda alamaz, ilaçlama etkisi az olacağından dolayı yetişme süresince hastalık ve zararlılara karşı korumasız kalır ve buna bağlı olarak verim direk etkilenir. Bu sebeple gübreleme ve ilaçlama maliyet kalemlerinden maliyetten düşürme gibi bir durum söz konusu değildir

4.Grup olan Çeşitli Girdiler giderlerinden tohum, gübre ve ilaçlama giderlerinin maliyetinden düşürme durumunda standart çeşit elde edilemez, başak teşekkülü zayıf olur, bitki düzgün gelişemez, dane bağlama az olur, hava şartlarından dolayı hastalık ve zararlıların zararı artar ve istenilen verim elde edilemez. Bu sebeple çeşitli girdiler içerisinde olan tohum, gübreleme ve ilaçlama maliyet kalemlerinden maliyetten düşürme mümkün değildir.

3.Grup olan Hasat Đşleri giderlerinden hasat kaleminin giderinden düşürme mümkün değildir. Yetiştirdiğimiz ürünü tarladan kaldırarak gelir edilmesi gereklidir. Yalnız yetiştirilen ürünü tarlada alıcıya satılması durumunda veya pazara yakın bir tarlada ürünü yetiştirilmesi durumunda aynı grup içerisinde olan balyama maliyetlerini düşürülmesi mümkündür. Ayrıca elde edilecek balyaların satılması durumunda maliyeti düşürülebilinir.

5.Grup içerisinde olan Ortak Giderler maliyet kalemlerinden sadece arazi kirası giderinden tarla sahibi ile değişik şekilde anlaşılarak maliyetinden düşürülebilinir. Bu anlaşma şekilleri devletçe verilen desteklemeleri tarla sahibinin alması, üründen belli bir pay verilmesi, arazi değiş tokuşu ve alet ekipman yardımı gibi uygulamalardır.

Sonuç olarak maliyetten düşürme; maliyet girdilerinden balyalama ve arazi kirası giderlerinin maliyetinin %50 oranında düşürülmesi sonucu dekara buğday ürünü maliyeti 129,76 YTL’ den 109,05 YTL’ ye düşecek ve maliyetteki değişim oranı %15,95 gibi önemli bir rakam olacaktır.

7.3.2.2. Çeltik Ürününde Maliyet Düşürme

Çeltik ürünü üretim maliyetleri arasında 1.Grup olan Toprak Đşleme ve Bakım giderlerinden sürüm, ikileme, düzleme, ekim- gübreleme giderlerinin maliyetinin düşürülmesi durumunda çeltik yeknesak çıkmayabilir, çıkış az olabilir, çeltik eğimi fazla olan noktaya toplanabilir ve verimde düşüş olabilir. Bu giderler vazgeçilmez giderler olup doğrudan verimi ve buna bağlı olarak geliri etkileyeceği için maliyetten düşürme gibi bir durum söz konusu değildir.

2. Grup olan Bakım Đşleri giderlerinden gübreleme ve ilaçlama giderlerinin maliyetini düşürülmesi durumunda çeltik ürünü suda yetişmesi sebebiyle çıkış sonrası ihtiyacı olan yeterli besin maddesini bulamaz, yetişme süresince hastalık ve zararlılara karşı korumasız kalır ve buna bağlı olarak verim direk etkilenir. Bu sebeple gübreleme ve ilaçlama maliyet kalemlerinden maliyeti düşürme gibi bir durum söz konusu değildir.

4.Grup olan Çeşitli Girdiler giderlerinden tohum, gübre ve ilaçlama giderlerinin maliyetini düşürme durumunda başaklar dane doldurmaz, döllenme zayıf olur, hava

şartlarından dolayı hastalık ve zararlıların zararı artar ve istenilen verim elde edilemez. Bu sebeple çeşitli girdiler içerisinde olan tohum, gübreleme ve ilaçlama maliyet kalemlerinden maliyetten düşürme mümkün değildir.

3.Grup olan Hasat Đşleri giderlerinden hasat ve taşıma kaleminin giderinin düşürülmesi mümkündür. Yetiştirilen ürün tarladan uygun zamanda hasat edilmeli, taşınmalı ve uygun rutubete gelinceye kadar kurutulmalıdır. Çeltik ürünü uygun koşullar altında ve uygun zamanda hasat edilirse rutubetini düşürmek için fazla kurutma masrafı ödenmez. Böylelikle kurutma masrafları düşürülmüş olunur. Ayrıca hasat ve taşıma maliyet kalemlerinin maliyetini düşürülmesi mümkün değildir.

5.Grup içerisinde olan Ortak Giderler maliyet kalemlerinden sadece arazi kirası giderinden tarla sahibi ile değişik şekilde anlaşılarak maliyetini düşürülebilinir. Bu anlaşma şekilleri devletçe verilen desteklemeleri tarla sahibinin alması, üründen belli bir pay verilmesi, arazi değiş tokuşu ve alet ekipman yardımı gibi uygulamalardır.

Sonuç olarak maliyetten düşürme; maliyet girdilerinden kurutma ve arazi kirası maliyetlerinin %50 oranında düşürme sonucu dekara çeltik ürünü maliyeti 344,09 YTL’ den 271.59 YTL’ ye düşecek ve maliyetteki değişim oranı %21.07 gibi önemli bir rakam olacaktır.

7.3.2.3. Ayçiçeği Ürününde Maliyet Düşürme

Ayçiçeği ürünü üretim maliyetleri arasında 1.Grup olan Toprak Đşleme ve Bakım giderlerinden sürüm, ikileme ve ekim- gübreleme giderlerinin maliyetini düşürülmesi durumunda ayçiçeği yeknesak çıkmayabilir, çıkış az olabilir, kaymak tabakası oluştuğu için çıkış düzgün olmaz, çok sık bitki çıkabilir ve verimde düşüş olabilir. Bu giderler doğrudan verimi ve buna bağlı olarak geliri etkileyeceği için maliyeti düşürme gibi bir durum söz konusu değildir.

2. Grup olan Bakım Đşleri giderlerinden gübreleme ve ilaçlama giderlerinin maliyetinin düşürülmesi durumunda buğday çıkış sonrası ihtiyacı olan yeterli besin maddesini bulamaz, yetişme süresince hastalık ve zararlılara karşı korumasız kalır ve buna bağlı olarak verim direk etkilenir. En önemli zararlısı olan orabanja karşı korumasız kalır. Bu sebeple gübreleme ve ilaçlama maliyet kalemlerinden maliyetinin düşürülmesi gibi bir durum söz konusu değildir

4.Grup olan Çeşitli Girdiler giderlerinden tohum, gübre ve ilaçlama giderlerinin maliyetinin düşürülmesi durumunda tabla teşekkülü zayıf olur, tabla doldurmaz, hava

şartlarından dolayı hastalık ve zararlıların zararı artar ve istenilen verim elde edilemez. Bu sebeple çeşitli girdiler içerisinde olan tohum, gübreleme ve ilaçlama maliyet kalemlerinden maliyetinin düşürülmesi mümkün değildir.

3.Grup olan Hasat Đşleri giderlerinden hasat kaleminin giderinden maliyetinin düşürülmesi mümkün değildir. Yetiştirdiğimiz ürünü tarladan kaldırarak gelir edilmesi gereklidir. Yalnız yetiştirilen ürünü tarlada alıcıya satılması durumunda aynı grup içerisinde olan balyama maliyetlerinin düşürülmesi mümkündür.

5.Grup içerisinde olan Ortak Giderler maliyet kalemlerinden sadece arazi kirası giderinden tarla sahibi ile değişik şekilde anlaşılarak maliyetini düşürebiliriz. Bu anlaşma şekilleri devletçe verilen desteklemeleri tarla sahibinin alması, üründen belli bir pay verilmesi, arazi değiş tokuşu ve alet ekipman yardımı gibi uygulamalardır.

Sonuç olarak maliyetten düşürmede; maliyet girdilerinden balyalama ve arazi kirası giderlerinin maliyetlerinde %50 oranında düşürme sonucu dekara ayçiçeği ürünü maliyeti 144,88 YTL’ den 124,17 YTL’ ye düşecek ve maliyetteki değişim oranı %14,29 gibi önemli bir rakam olacaktır.

Genel bir değerlendirme yapıldığında buğday, çeltik ve ayçiçeği ürünlerinin üretimi esnasında üretim için yapılacak harcamalar belli kalemler ışığı altında tahmini olarak ele alınır. Bu tahminler ürünlerin yetiştirilme şekillerine ve ürünlerin biyolojik yapılarına göre değişir. Bu sebeple maliyet kalemleri içerisinde bütçeye konulmuş ve harcama aşamasında olan bir maliyet kaleminin maliyetinin düşürülmesi sonucu

oluşacak değişimi incelerken, ürünlerin yetiştirilmesi için mutlak gerekli maliyet kalemlerinde maliyet düşürme işlevinde ana temel harcamalardan kesinlikle vazgeçilmemelidir. Maliyet kalemlerinden düşürülürken önemli olan düşürmenin, hiçbir

şekilde verimi veya elde edilecek geliri etkilememesidir.