Mahremiyet ihlali sonucunda alınacak önlemler

Okul öncesi dönemde çalışan öğretmenlerin görüşlerinden yola çıkılarak elde edilen verilerle yapılan kodlamalar sonucu, mahremiyet ihlali karşısında alınacak tedbirler alt teması; ailesiyle görüşürüm, önce aileyle görüşürüm gerekirse üst birimlere bildiririm, önce rehber öğretmenle görüşür sonra aileye bildiririm, önce çocukla konuşur sonra bir uzmana bildiririm, uzmanla görüşürüm, çocukla görüşürüm, kolluk kuvvetlerine ve savcılığa bildiririm ve önce çocukla görüşür sonra aileye bildiririm olmak üzere sekiz koddan oluşmuştur.

103

Tablo 17. Mahremiyet ihlali sonucunda alınacak önlemlere yönelik öğretmen görüşleri

Kodlar N %

Ailesiyle görüşürüm

Önce aileyle görüşürüm gerekirse üst birimlere bildiririm Önce rehber öğretmenle görüşür sonra aileye bildiririm Önce çocukla konuşur sonra bir uzmana bildiririm Uzmanla görüşürüm

Çocukla görüşürüm

Kolluk kuvvetlerine ve savcılığa bildiririm Önce çocukla görüşür sonra aileye bildiririm

10 40 6 24 2 8 2 8 2 8 1 4 1 4 1 4 Toplam 25 100

Çalışmaya katılan öğretmenlerin çoğunluğu (10: %40) mahremiyet ihlali karşısında çocuğun ailesiyle görüşülmesi gerektiğini belirtmiştir. Katılımcılar, mahremiyet ihlali durumundan emin olduktan sonra aileyle görüşülmesinin alınması gereken tedbir olduğunu aşağıdaki ifadelerle bildirmişlerdir:

“Mesela ben ailesiyle görüşüyorum annesiyle.” (Ö1)

“Bu tür olayların ortaya çıkmasını sağlayan kişi sizsiniz bu işin gidişatını takıp etmek iyi olabiliyor aslında. Bu belirtileri gözlemlediğimde acaba diyorum, ailesiyle görüşürüm yargılanmayacak şekilde. Evet acaba geçici mi sürekliliği var mı diye gözlemlemezsek ortaya çıkarmak değil, ne kadar faydalı olunabilir bunu düşünüyorum. Çünkü böyle bir durumda aileden alınıyor. Aile ne durumda çocuğun gittiği yer ne kadar güvenli. En iyi yerin ailesinin yanı olduğunu düşünüyorum.” (Ö3)

“Öğrencinin daha önce anlattığım gibi dedesinin memelerini ellemesiyle birlikte aldığım önlem, annesiyle konuşmak oldu. Dedesinin yüzüne söyleyemedim. Öğretmene niye söyledin diye baskı yapar diye söylemedim dedesine.” (Ö23)

Çalışmaya katılan altı (%24) öğretmen, mahremiyet ihlali varsa önce aileyle görüşülüp gerekliyse üst birimlere bildirilmesinin daha uygun olduğunu aşağıdaki ifadelerle belirtmişlerdir:

“Yani çocukla konuşmaya çalışırım. Baktım çocuk bana açılamıyorsa yani aileyle görüşürüm ikinci olarak anne baba artık neyse bizde hani rehber öğretmenimiz falan olmayınca buraya kadar Tabi aileye bildirdikten sonra

104

ailenin bir şeyler yapmasını bekleyeceksiniz. Zaten aile bir şekilde müdahale etmiyorsa ben bunun farkındaysam veya aile bunu saklıyorsa tabi ben bunun sonucunda müdürüm ile de paylaşırım.” (Ö5)

“Yani durumuna göre ailenin haber verilmesi gereken bir durumsa aileye haber verilir işin boyutuna da bağlı şiddetine göre aileye haber verilmesi çocuğa sakıncalı olacaksa verilmez, o anki duruma göre müdürüme anlatırım benden bir üst ondan sonra ne yapmamız gerektiğine karar veririz mesela işin boyutuna da bağlı” (Ö10)

“Ailesine söylerim, sonra da takip ederim çünkü aileden biri de ihlal etmiş olabilir neticede değil mi? Duyuyoruz etrafımızdan böyle istismarları ne yazık ki. Yani öyle bir durumsa rehber öğretmenle veya müdürle görüşürüm.” (Ö17)

Çalışmaya katılan iki (%8) öğretmen, mahremiyet ihlali durumunda önce rehber öğretmenle görüşülüp daha sonra durumun aileye bildirilmesi gerektiğini belirtmiştir. Aşağıda bu durumla ilgili öğretmen görüşleri verilmiştir:

“Önce rehber öğretmenle görüşürüm ne yapmalıyım bu durumda diye. Öğrendikten sonra aileyi çağırır konuşurum.” (Ö6)

“Rehber öğretmenimizden yardım isterdim ve emin olduktan sonra da uygun bir dille aileyle konuşmaya çalışırdım.” (Ö14)

Çalışmaya katılan iki (%8) öğretmen, mahremiyet ihlali durumu varsa önce çocukla konuşulması, yardımcı olunmaya çalışılması daha sonra bir uzmana bildirilmesi gerektiğini aşağıdaki ifadelerle bildirmişlerdir:

“Çocuğa önce açıklardım doğru olanın bu olduğunu bunlar bizim özel yerlerimiz vs. gibi. Başka birine danışırdım benden daha uzman birine ne yapabilirim diye sorardım.” (Ö7)

“Yani birebir konuşur yardımcı olmaya çalışırım çocuğa sonra emin olurum ne olduğu hakkında çocukla, ondan sonra uzman biriyle görüşürüm, yani alınması gereken tedbirleri öğrenmek için.” (Ö16)

105

Çalışmaya katılan iki (%8) öğretmen, mahremiyet ihlal durumlarında direk uzmanla görüşülmesinin gerektiğini vurgulamıştır. Aşağıda bu katılımcıların ifadeleri yer almaktadır:

“Gerçekten çok ince bir çizgi burada ne yapabilirdim, çocukta bunu kırmadan dökmeden çocukla konuşmak çok zor, bunu hele anne babaya bunu söylemek çok daha zor çünkü anne baba kabul etmeyebilir bununla ilgili bir şeyde izlemiştim, Serap Ezgü var ya yıllar önce bir kadının sesi gibi bir program vardı, orada izlemiştim, kadın anlatmıştı çok etkilenmiştim. Anne baba öğretim görevlisi, Ankara’da olmuş bir olay, kızın bunu yaşadığı kişi yine bir gün eve girip çıkan babasının samimi arkadaşı bunu yapıyor ve bunu yıllarca söyleyemiyor. Daha sonra annesine söylüyor, annesi de sen böyle bir iftirayı nasıl atarsın diyor, kabullenmiyor. Çocuk sonra evlenmiş hani evlilik hayatını normal olmadığını hala korkularının olduğunu anlatmıştı. Ben orda çok etkilenmiştim, onu dinlediğim zaman aileye de güven olmayacağını düşündüm. Bence uzmana söylenmeli aileye değil.” (Ö15)

“Bir uzmanla görüşürdüm rehber öğretmenle.” (Ö20)

Çalışmaya katılan bir (%4) öğretmen, mahremiyet ihlali durumu tespit edildiyse çocukla görüşülmesi gerektiğini, bunun için çocuğun güveninin kazanılmasının önemli olduğunu aşağıdaki şekilde ifade etmiştir:

“Çocukla yakınlık kurup anlatmasını sağlayıp, daha çok korkup gerçekleri anlatmamasını değil, daha çok güven duyup her şeyi paylaşmasını sağlayabiliriz.” (Ö9)

Çalışmaya katılan bir (%4) öğretmen, mahremiyet ihlaliyle karşılaşıldığında kolluk kuvvetlerine ve savcılığa bildirilmesi gerektiğini belirtmiştir.

“Kolluk kuvvetlerine ve savcılığa bildiririm.” (Ö22)

Çalışmaya katılan bir (%4) öğretmen, mahremiyet ihlali söz konusuysa önce çocukla görüşülüp daha sonra aileyle paylaşılmasının gerektiğini ifade etmiştir. Aşağıda bu durumu yansıtan katılımcı görüşüne yer verilmiştir:

106

“Çocukla konuşurdum işin aslını öğrenirdim, emin olduktan sonra aileyle konuşurdum çocuklarında yalan söyleme olasılığını düşünerek direk aileye söylemezdim.” (Ö25)

4.3. Mahremiyet Eğitimiyle İlgili Çocuklara Yönelik Görüş ve Uygulamalar