• Sonuç bulunamadı

2.5. Toplam Performans Ölçüm Modelleri

2.5.3. Avrupa kalite yönetim vakfı modeli

2.5.3.2. EFQM mükemmellik modeli kriterleri

Liderlik:

Mükemmel liderler, vizyonu ve misyonu geliştirir, onların gerçekleştirilmesini kolaylaştırır, kalıcı başarı için gerekli olan kurumsal değerleri ve sistemleri oluşturur, bunları faaliyetleri ve davranışları ile yaşama geçirir ve değişim dönemlerinde amacın tutarlılığını sağlarlar. Böyle liderler, gerektiğinde, kuruluşun yönünü değiştirebilir ve bu değişimi takip etmeleri konusunda diğer insanları cesaretlendirirler.

Liderlik kriteri beş alt ve otuz altı ayrıntılı kriterden oluşmaktadır. Ağırlıkları birbirine eşit olan bu alt kriterler aşağıda belirtilmektedir.

- Liderler kuruluşun misyon, vizyon ve değerlerini oluşturur ve mükemmellik kültürü doğrultusunda diğerlerine örnek olurlar,

- Liderler kuruluşun yönetim sisteminin oluşturulması, bu sistemin yaşama geçirilmesi ve sürekli olarak iyileştirilmesi çalışmalarında kişisel olarak rol alırlar, - Liderler müşterilerle, işbirliği yapılan kuruluşlarla ve toplumun temsilcileri ile

ilişkileri yürütürler,

- Liderler, mükemmellik kültürünü, kuruluşun çalışanları ile sağlamlaştırırlar, - Liderler kurumsal değişim ihtiyacını belirler ve değişime öncülük ederler.

Politika ve strateji:

Mükemmel kuruluşlar, içinde yer aldıkları pazarı ve sektörü dikkate alarak geliştirdikleri strateji sayesinde misyon ve vizyonlarını hayata geçirirler. Stratejiyi gerçekleştirmek için politikalar, planlar, amaçlar ve süreçler oluştururlar ve uygularlar. Politika ve strateji kriteri, dört alt ve yirmi altı ayrıntılı kriterden oluşmaktadır. Ağırlıkları birbirine eşit olan bu alt kriterler aşağıda belirtilmektedir.

- Politika ve strateji, paydaşların mevcut durumdaki ve gelecekteki gereksinim ve beklentilerini temel alır,

- Politika ve strateji, performans ölçümü, araştırma, öğrenme ve dış faaliyetlerden elde edilen bilgileri temel alır,

- Politika ve strateji oluşturulur, gözden geçirilir ve güncelleştirilir,

- Politika ve strateji duyurulur ve çeşitli kanallar yoluyla tüm firmaya yayılımı sağlanır.

Çalışanlar:

Mükemmel kuruluşlar, çalışanların bilgi birikimlerini ve tüm potansiyellerini bireysel düzeyde, ekip düzeyinde ve kuruluşun bütününde yönetir, geliştirir ve özgürce kullanmalarını sağlarlar. Tüm çalışanlara adil ve eşit davranır, onların faaliyetlere katılımını sağlar ve onları yetkilendirirler. Beceri ve bilgi birikimlerini kuruluşun çıkarları doğrultusunda kullanmaları için çalışanlarına önem vererek, onları tanıyarak ve başarılarını takdir ederek, motive eder ve sürekli katılımlarını sağlarlar.

Çalışanlar kriteri beş alt ve otuz bir ayrıntılı kriterden oluşmaktadır. Ağırlıkları birbirine eşit olan bu alt kriterler aşağıda belirtilmektedir.

- İnsan kaynakları planlanır, yönetilir ve iyileştirilir,

- Çalışanların bilgi birikimleri ve yetkinlikleri belirlenir, geliştirilir ve sürdürülür, - Çalışanların katılımı ve yetkilendirilmesi sağlanır,

- Çalışanlar ile kuruluş arasında diyalog söz konusudur, - Çalışanlar takdir edilir, tanınır ve gözetilir.

İşbirlikleri ve kaynaklar:

Mükemmel kuruluşlar, politika ve stratejilerinin etkin bir şekilde işleyişini destekleyecek dış işbirliklerini, tedarikçilerini ve iç kaynaklarını planlar ve yönetirler. Planlama sırasında işbirliklerini ve kaynaklarını yönetirken, kuruluşun, toplumun ve çevrenin mevcut durumunu ve gelecekle ilgili gereksinimlerini dengelerler.

İşbirlikleri ve kaynaklar kriteri beş alt ve kırk ayrıntılı kriterden oluşmaktadır. Ağırlıkları birbirine eşit olan bu alt kriterler aşağıda belirtilmektedir.

- Kuruluş dışı işbirlikleri, - Finanssal kaynaklar,

- Binalar, donanım ve malzemeler, - Teknoloji,

- Bilgi ve bilgi birikimi yönetilir.

Süreçler:

Mükemmel kuruluşlar, politika ve stratejilerini destekleyecek, müşterilerini ve diğer paydaşlarını tam olarak tatmin edecek ve onlar için oluşturdukları katma değerin artmasını sağlayacak biçimde süreçlerini tasarlar, yönetir ve iyileştirirler.

Süreçler kriteri beş alt ve otuz dört ayrıntılı kriterden oluşmaktadır. Ağırlıkları birbirine eşit olan bu alt kriterler aşağıda belirtilmektedir.

- Süreçler sistematik olarak tasarlanır ve yönetilir,

- Süreçler, müşterileri ve diğer paydaşları tam olarak tatmin etmek ve onlar için giderek artan bir değer yaratmak amacıyla gerektiğinde yenilikçi yaklaşımlar kullanılarak iyileştirilir,

- Ürün ve hizmetler müşteri gereksinim ve beklentileri temel alınarak tasarlanır ve geliştirilir,

- Ürün ve hizmetler üretilir, sunulur ve servisi sağlanır, - Müşteri ilişkileri yönetilir ve geliştirilir.

Müşterilerle ilgili sonuçlar:

Mükemmel kuruluşlar, müşterileri ile ilgili kapsamlı performans ve algılama göstergeleri kullanır ve başarılı sonuçlar elde ederler.

Müşterilerle ilgili sonuçlar kriteri kapsamında iki alt kriter bulunmaktadır. Birinci alt kriterin puan olarak ağırlığı %75, ikinci alt kriterin ise %25’dir. Bu alt kriterler;

- Algılama ölçümleri,

- Performans göstergeleri olarak ifade edilebilir.

Çalışanlarla ilgili sonuçlar:

Mükemmel kuruluşlar çalışanları ile ilgili kapsamlı performans ve algılama göstergeleri kullanır ve başarılı sonuçlar elde ederler.

Çalışanlarla ilgili sonuçlar kriteri kapsamında iki alt kriter bulunmaktadır. Birinci alt kriterin puan olarak ağırlığı %75, ikinci alt kriterin ise %25’dir. Bu alt kriterler;

- Algılama ölçümleri,

Toplumla ilgili sonuçlar:

Mükemmel kuruluşlar, toplumla ile ilgili kapsamlı performans ve algılama göstergeleri kullanır ve başarılı sonuçlar elde ederler.

Toplumla ilgili sonuçlar kriteri kapsamında iki alt kriter bulunmaktadır. Birinci alt kriterin puan olarak ağırlığı %25, ikinci alt kriterin ise %75’dir. Bu alt kriterler;

- Algılama ölçümleri,

- Performans göstergeleri olarak ifade edilebilir.

Anahtar performans sonuçları:

Mükemmel kuruluşlar, politika ve stratejilerin temel unsurları ile ilgili olarak kapsamlı performans göstergeleri kullanır ve başarılı sonuçlar elde ederler.

Anahtar performans sonuçları kriteri iki kriterden oluşmaktadır. Ağırlıkları birbirine eşit olan bu alt kriterler aşağıda belirtilmektedir.

- Temel performans çıktıları, - Temel performans göstergeleri.