Fındıkçı’ya göre şirketlerin mali organizasyonu ve yönetim kurulu üyelerinin harcamaları ile ilgili olarak anayasada yer alabilecek maddelerle ilgili olarak anaya- sada yer alabilecek maddelerle ilgili bazı başlıklar şu şekilde sıralanmaktadır (Fın- dıkçı; 2008:189):
Bütün aile üyelerinin, genel prensip olarak bütün genel giderler ve bütün har- camalarda giderleri azaltıcı ve maliyetleri düşürücü bir anlayış ve davranış içinde olmaları gereği,
Her yönetim kurulu üyesinin, görevli olduğu iş, fonksiyon ya da şirketin bir
bütün olarak harcamalarından, ödemelerinden, giderleri ve cirosundan sorum- lu olduğu,
Satın alma ve ödeme günlerine ilişkin prosedürler,
Kurumun büyümüş ve grup mantığına ulaşmış olması halinde kendi içindeki
Personel maaş ödemeleri ve genel insan kaynakları yönetimi uygulamaları ile ilgili esasların belirlenmesi,
Mali konulardaki koordinasyon, denetim, yasal yükümlülüklerin takibi gibi prosedürlerin belirlenmesi,
Yönetim kurulu üyelerinin bireysel harcamaları ile ilgili esasın belirlenmesi,
Ailenin ortak giderleri ile ilgili prosedürün belirlenmesi,
Grup ya da şirketin merkezi fonksiyonlarının harcamaları ile ilgili standartla- rın belirlenmesi,
Şirket karlılıklarının nasıl belirleneceği ve nihai bilançoların nasıl belirlenip inceleneceği,
Yılsonunda ulaşılan karlılıkların ne şekilde değerlendirileceği, kar payı öde- meleri, yatırım kararları ile ilgili kuralların belirlenmesi,
Yönetim kurulu üyelerinin, performans değerlendirme kriterlerinin belirlen- mesi ve uygun görülen bir prim sisteminin uygulanması.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM BİLGİ TEKNOLOJİLERİ
Bilgi teknolojileri organizasyonlarda “Bilgi Akışı”na ve “Bilgi Yönetimi”ne katkı sağlamaktadır (Öğüt, 2007: 157). Öğüt’e göre, “Günümüz şartlarında bilgi tek- nolojilerinin önemi ve işletmelerin bilgiye olan ihtiyaçlarından dolayı, işletmelerin bilgi teknolojilerinin kullanma gereksinimleri vardır. Teknolojinin gerisinde kalan işletmeler tutunamamaktadırlar. O yüzden işletmeler varlıklarını koruyabilmek için bilgi teknolojilerini takip etmek zorundadırlar.”(Öğüt, 2007: 186).”Bilgi teknolojile- rini yaygın olarak kullanımı” işletmeler tarafından örgüt kültürü olarak kabul edil- meye başlamıştır (Baraz, 2006: 106 ) Rahap ve Hortona göre ise bilgi teknolojileri işletmelerin verimliliğini ve etkinliğini artırmak için, ve hatta rekabet avantajı ka- zanmaları için bir fırsat sağlayacaktır. Nikbakhsh ise çalışmasında bilgi teknolojisi- nin yeni, küresel, bilgi tabanlı toplumu analizinde temel unsur olduğunu ifade etmek- tedir (Nikbakhsh, 2011: 11). Bensghir ise çalışmasında, "Bilgi teknolojileri; verilerin kaydedilmesi, saklanması, belirli bir süreçten geçirilerek bilgiler üretilmesi, üretilen bu bilgilere ulaşılması, saklanması ve nakledilmesi gibi işlemlerin verimli yapılması- na imkan tanıyan teknolojileri kapsar. Bilgi teknolojileri; sesli, resimli, metinli ve sayısal verilerin elde edilmesi, işlenmesi, saklanması ve dağıtımını yürüten mikro elektriğe dayalı hesaplama ve iletişim teknolojilerini içermektedir. Başta bilgisayar- lar ve bunlara destek sunan girdi ve çıktı donanımları olmak üzere faks, mikrografik, telekomünikasyon, doküman doldurma ve hazırlama makineleri ve basım makineleri vb. bilgi terimi içinde yer alan donanımlar olmaktadır” (Bensghir, 1996: 39). Öğüt’e göre ise “Bilgi teknolojileri kavram olarak, verilerin kayıt edilmesi, saklanması, be- lirli bir işlem sürecinden geçirmek suretiyle bilgiler üretilmesi, üretilen bu bilgilere erişilmesi, saklanması ve nakledilmesi gibi işlemlerin etkili ve verimli yapılmasına olanak tanıyan teknolojileri tanımlanmada kullanılan bir terimdir. Bilgi teknolojileri; sesli, resimli, metinli ve sayısal verilerin(bilgi formalarının) elde edilmesi, işlenmesi, saklanması ve dağıtımını yürüten, mikro elektroniğe dayalı hesaplama ve iletişim teknolojilerini içerir. Bilgi teknolojileri, bilgisayar ve iletişim teknolojilerini, verileri
aktif ve yararlı bilgilere dönüştürme yöntemlerini kapsayan bağlantılı ve etkileşimli teknolojilerdir. Bu bağlamda, başta bilgisayarlar ve bunlara destek sunan girdi ve çıktı donanımları başta olmak üzere faks, mikrografik, telekomünikasyon, doküman doldurma ve hazırlama makineleri ve basım makineleri vb. bilgi teknolojileri terimi içinde yer alan donanım olmaktadır. Bilgi teknolojileri; lazer, fiber optik, ses tarayı- cıları gibi iletişim teknolojilerinin gelişmesine paralel olarak hızla gelişmektedir” (Öğüt, 2007: 158).
Küreselleşen dünya da işletmeler küresel rekabete karşı koyabilmek için işlet- melerinde bilgi teknolojilerini etkin bir şekilde kullanmaları gerekmektedir. Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığının 2011 yılında yaptığı girişimlerde bilgi teknolojileri- nin kullanımı konulu çalışmanın sonuçlarına göre 2011 yılı Ocak ayında 10 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerin %92,4’ü internet erişimine sahip olup, bu oran 2010 yılının aynı döneminde %90,9’dur. İnternet erişim oranı 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerde %99,0 iken, 50-249 çalışanı olan girişimlerde %96,7, 10-49 çalışanı olan girişimlerde ise %91,4’tür. Yine aynı çalışma da çıkan sonuca göre girişimlerde bilgisayar kullanım oranı 2010 yılında %92,3 iken 2011 yılında %94,0’a yükselmiş- tir. Bu oranlardan da anlaşılacağı üzere bilgi teknolojilerinin kullanımı işletmeler için önem arz etmektedir. Özellikle internet erişimi işletmeler için olmazsa olmazlar ara- sındadır (TÜİK, 2012).
4.1. Veri, Bilgi ve Bilgi Teknolojileri Kavramı
Bu kavramların öncelikle Türk Dil Kurumu sözlüğünde geçen anlamlarına ba- kacak olursak; veri kelimesinin anlamı isim açısından, bir araştırmanın, bir tartışma- nın, bir muhakemenin temeli olan ana öge, muta, veri tanımlanmaktadır. Türk Dil Kurumu sözlüğünde veri kavramı gözlem ve deneye dayalı araştırmaların sonuçları olarak da tanımlanmaktadır (Türk Dil Kurumu, 2012). Türk Dil Kurumu sözlüğünde bilgi kelimesinin anlamına baktığımız da ise bilişim Kurallardan yararlanarak kişinin veriye yönelttiği anlam tanımını görmekteyiz (Türk Dil Kurumu, 2012). Bilgi ve veri kavramları çoğu kez yanlış olarak aynı anlamlarda kullanmaktadır. Türk Dil Kurumu tarafından yapılan tanımlardan da anlayacağımız üzere gerçekte bu iki kavram ara- sında önemli bir fark vardır. “Veri, bilginin hammaddesini oluşturur ve çeşitli sem-
boller, harfler, rakamlar ve işaretlerle ifade edilir. Bilgi ise, verinin işlenmiş halidir. Veriler bir takım işlemlere tabi tutulduktan sonra anlam ve değer kazanırlar yani bil- giye dönüşürler. Bu işlemler toplama, sınıflandırma, ilişkilendirme, özetleme vb. işlemler olarak ifade edilmektedir” (Özen ve Mollavelioğlu, 2003: 14 15).
“Bilgi teknolojisi ise erişim, depolama, veri işleme, taşıma ya da transfer ve teslim etmeyi içeren elektronik ortamda modern bilgi kullanımı (edinme) olarak ta- nımlanmaktadır (Karahan, 2010: 232)