KRY temel olarak kurumsal yönetim vb. yönetim yaklaşımlarının amaçlarının başarılmasında temel unsur olarak gerekli ve önemli olmakla birlikte, temelde KRY ile bu yaklaşımlar arasında iki yönlü bir etkileşim ve ilgi söz konusudur. Ayrıca, KRY herhangi bir yönetim yaklaşımı kapsamında değil, diğer yaklaşımlar gibi başlı başına bir yönetim yaklaşımı olarak ele alınmaktadır.28
Kurumsal yönetim; ülke içinde yer alan kurumların, ülkenin ticari hayatını daha sağlıklı ve kalıcı bir şekilde geleceğe taşıması açısından büyük bir önem taşımaktadır.29 Kurumsal yönetimin temel amaçları, bir şirketin gerçek finansal durumuna ilişkin tam ve doğru açıklamaların zamanında yapılmasını sağlamak, yönetimin özellikle hissedarların veya potansiyel hissedarların çıkarlarını gözetecek tarzda çalışmasını sağlamak, mevcut veya potansiyel yatırımcıya güven vermek, şeffaf ve doğru açıklamalarla sermaye maliyetini düşürmek ve yatırımcıları istikrarlı bir finans kaynağı haline getirmektir.30
Risk yönetimi, kurumsal yönetimin en temel unsurlarından biridir.31Doğru ve etkili kurumsal yönetim anlayışı, riskin yönetilmesini gerektirmekte ve tüm risk unsurlarının istenen sonuçlara dönüştürülmesini hedeflemektedir.32Şirketlerin yönetilebilmesi için çok sayıda etkili sistemlerin kurulması, yetenekli yöneticilerin bu sistemlerde çalıştırılarak
28 Ayşe Küçük Yılmaz, “Havaalanlarında Kurumsal Risk Yönetimi: Atatürk Havalimanı Terminalleri
İşletmesi İçin Kurumsal Risk Yönetimi Model Önerisi”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Eskişehir Anadolu Üniversitesi S.B.E., Haziran 2007. s.59.
29Aclan Acar, “Yönetim ve Yönetişim”, 2005, http://www.polater.com.tr (25.12.2007). 30Tamer Koçel, İşletme Yöneticiliği, 9. Baskı, İstanbul: Beta Yayınları, 2003, s. 466. 31Kayım, s.33.
32Selda Eke, “Risk Yönetimi ve Risk Yönetiminin Kurumsal Yönetim İlkeleri Açısından Önemi”, Active
şirketin başarıya götürülmesi, yönetim kurulunun temel sorumluluklarındandır. Son yıllarda, örgütsel üretici sistemler yanında bir kurumsal yönetim modelinin ve bir risk yönetim modelinin kurulması öncelik kazanmaktadır. Bu iki kavram temelde birbirinden farklılık arz etse de, bu iki sistemin bir birini tamamlayarak, destekleyecek şekilde tesis edilmesi gerekmektedir. Çünkü kurumsal yönetim, şirketi stratejik hedeflerine ulaştırmak amacıyla kararlar alınmasını sağlayan bir sistemdir ve bu kararları alanlar ileride sonuçlarının sorumluluğunu da üstlenmek durumundadırlar.
Kurumsal yönetim kısaca; kurumların daha şeffaf ve adil bir şekilde yönetilmeleri olgusunu savunurken, risk yönetimi bu amaca ulaşmada en önemli araçlardan biri olarak görülmeye başlanmıştır. Fakat şu da çok önemli bir gerçektir ki, şirketlerde risk yönetimine ilişkin konular, kurumsal yönetim çerçevesinde üst yöneticiler ve hissedarlar arasında çıkar çatışmasına sebebiyet verebilmektedir.33
Kurumsal yönetim genel olarak şirket yönetiminin tümüyle profesyonel yöneticilere devredilmesi ve şirket sahiplerinin devre dışı kalması şeklinde algılanmaktadır. Zira, kurumsal yönetimin esas amacı hissedar ve hak sahiplerinin beklentilerini ve amaçlarını yerine getirmektir.34 KRY’nin amacı ise, şirketin hedeflerine ulaşmasını engelleyebilecek belirsizlikleri yönetmek suretiyle hisse değerini yaratmak, korumak ve artırmaktır.35Dolayısıyla, kurumsal yönetimin bu amacı gerçekleştirmesinde etkin bir KRY sisteminin varlığı büyük rol oynamaktadır.
Bununla birlikte, yönetim kurulu ve komiteler, yasal düzenlemeler, iş yapma şekli, şeffaflık, kurum içi iletişim, uygulamaların izlenmesi gibi kurumsal yönetimin etkililiğini belirleyen önemli unsurlardan birisi de sıkı, dikkatli ve sağlam bir risk yönetiminin kontrol süreçleri ile desteklenmesidir. Bu sayede, karar alma esnasında yönetime daha kapsamlı ve
33C. William Smith ve Rene M. Stulz, “The Determinants of Firms’ Hedging Policies”, Journal of Financial
and Quantitative Analysis Vol.20, No.4, ss.391-406.
34Haluk Alacaklıoğlu, “Şirketlerin Yeni Anayasası Kurumsal Yönetim Olacak”, http://www.makalem.com,
(12.01.2006), s.7.
35Thomas L. Barton, William G. Shenkir ve Paul L. Walker, Making Enterprise Risk Management Pay
çok boyutlu bilgilendirme sağlanarak, faaliyetlerin ve stratejik hedeflerin elde edilmesi amacı ile uygunluk düzeyi sürekli değerlendirilebilmekte, yönetimin hareket kabiliyeti ve kararlarının isabeti artmaktadır. İyi yönetim için öncelikle kurumun risklerinin neler olduğu tespit edilmeli, bunların istenilen düzeyde tutulması gerekmektedir. Etkin bir risk yönetimi sisteminin var olması, kurum ile ilgili tüm taraflara risklerin kontrol edilmesi ve yönetilmesi ile ilgili harcanan çaba hakkında son derece olumlu mesajlar verecektir. Bunun için de, risk yönetimi yapısının bağımsız ve etkili bir şekilde değerlendirilmesi ve değerlendirme sonuçlarının kamuya açıklanması gerekmektedir.
OECD kurumsal yönetim ilkelerinde, finansal bilgi kullanıcıları ve piyasa aktörlerinin sektöre ya da coğrafi alana özgü riskler, mallara bağımlılık, faiz ya da para birimini içeren finansal piyasa riskleri, türev ürünlere ve bilanço dışı işlemlere bağlı riskler ve çevreye ilişkin yükümlülüklere bağlı riskler hakkında bilgiye ihtiyaç duyduğu belirtilmiştir. OECD’ye göre kurumsal yönetim ilkeleri, yatırımcıları şirketin önemli ve öngörülebilir riskleri hakkında bilgilendirmek için ayrıntılı açıklama yapılmasını şart koşar. İşletmelerde kurulması önerilen kurumsal yönetim modeli, karar seçeneğinin öncesinde, beklenen sonuçlara ulaşılmasını engelleyecek risklerin öngörülmesini, daha iyi anlaşılmasını ve istenen sonuçlara ulaştıracak tamamlayıcı ve düzeltici kararların alınmasını sağlayacaktır.36
İşletmeyi yönetenler, gelecekle ilgili bazı öngörüler, varsayımlar ve beklentiler oluşturmak zorundadırlar. Gelecek, eksiksiz biçimde öngörülemediği için, yöneticiler verdikleri kararlarla, bazı riskler almaktadırlar. Kurumsal yönetim, kararın olası olumsuz sonuçlarının, şirketin kaldıramayacağı boyutlara ulaşmasını engellemek ve ömrünü uzatmayı amaçlamaktadır. Bu anlamda kurumsal yönetim sisteminin, güçlü bir risk yönetimi modeliyle desteklenmesi zorunludur. Böyle bir risk yönetimi modeliyle
desteklenmeyen kurumsal yönetim sistemleri, gelecek riskleri ve boyutlarını daha az bilimsel yöntemlerle tahmin etmek zorundadırlar.37
Ayrıca, kurumsal yönetim uygulamalarının derecelendirilmesine yönelik yapılan çalışmalarda, şirketlerde risk yönetimi sistemlerinin varlığı ve etkinliği önemli bir faktör olduğu unutulmamalıdır. Derecelendirme kuruluşları, yaptıkları değerlendirmelerle, şirketlerin gelecekteki riskleri konusunda görüş beyan ederler ve kurumsal yönetim uygulamalarının seviyesini gözetirler.38