Kurumsal Risk Yönetim Servisleri A.Ş (KRYS) İMKB 100 Şirketler

KRYS’nin İMKB 100 şirketlerinin Genel Kurul bilgilerini, esas sözleşmelerini, 2006 yılı faaliyet ve KY uyum raporlarını inceleyerek 1 Eylül 2007 - 30 Eylül 2007 tarihleri arasında gerçekleştirdiği çalışmanın metodolojisi ve sonuçları aşağıda açıklanacaktır.

• • •

• Metodoloji. Bu araştırma raporu çerçevesinde İMKB 100 şirketlerinde; SPK KY İlkeleri’nde yer alan ve KY olgusu içerisinde olmazsa olmaz olarak kabul edilen 15 ana kriterin uygulanıp uygulanmadığı ölçülmüştür.

• • •

• Çalışmada kullanılan veriler faaliyet raporu (2006 yılı), Genel Kurul bilgileri, KY Uyum Raporu (2006 yılı), şirket esas sözleşmesinin son halinden elde edilmiştir (www.krys.com.tr). Bilgilere ulaşabilmek için şirketlerin web siteleri kullanılmıştır. Web sitesi olmayan veya web sitesinde kurumsal bilgilerini açıklamayan şirketler, şeffaflık ilkesi gereğince olumsuz olarak değerlendirilmişlerdir.

• • •

• Verilerin değerlendirilmesinde şirketlerin yapmış olukları beyanlar (Kurumsal Yönetim Uyum Beyanı ve diğer kamuya açıklanan bilgiler) dikkate alınmıştır. Bu beyanlarda yer alan hususlar ayrıca şirketlerin kamuya açıkladıkları dokümanların (esas sözleşme, genel kurul tutanakları vb.) incelenmesi ile teyit edilmiştir (www.krys.com.tr).

• • •

• Genel değerlendirme sonuçlarının hesaplanmasında her kriter için ilkelerdeki önem derecesine göre ağırlıklandırma yapılmış, ancak kriterlerin ağırlıkları birbirine yakın tutulmuştur (www.krys.com.tr).

• • •

• Bu çalışmada elde edilen veriler, İMKB 100 şirketlerinin KY İlkeleri’ne Uyum seviyesindeki gelişmeyi ölçebilmek için “iyi şirket” Danışmanlık A.Ş.’nin 2006

yılında yapmış ve kamuya açıklamış olduğu “İMKB 100 şirketleri Kurumsal Yönetim Araştırması”’nda yer alan sonuçlarla karşılaştırmalı olarak verilmiştir. Ancak yapılan karşılaştırmayı değerlendirirken, 2006 yılı Ağustos ayında (araştırmanın yapıldığı dönem) İMKB 100 endeksinde arasında yer alan şirketler ile 2007 yılı Eylül ayında (bu araştırmanın yapıldığı dönem) aynı endekse dahil olan şirketlerin farklı olduğu da göz önünde bulundurulmalıdır (www.iyisirket.com; www.krys.com.tr).

• • •

• İMKB 100 şirketlerinden 30’u Yönetim Kurulu’nda bağımsız üye bulundurmaktadır. SPK KY İlkeleri doğrultusunda bağımsız üye sayısı 1/3 oranında olan şirket sayısı ise 6’dır. 2006 yılında İMKB 100 şirketlerinin 25’inde bağımsız üye bulunmaktadır ve SPK ilkeleri doğrultusunda bağımsız üye sayısı 1/3 oranında olan şirket sayısı 7 olarak tespit edilmiştir.

• • •

• İMKB 100 şirketlerinden 37’si Kurumsal Yönetim Komitesi’ni kurmuştur. Bu sayı 2006 yılında 32 olarak tespit edilmiştir.

• • •

• İMKB 100 şirketlerinden 75’i Pay Sahipleri ile İlişkiler Birimi’ni kurmuştur. Ancak, sadece 16 şirket söz konusu birimi ilkelerde yer aldığı şekli ile KY Komitesi’ne veya Yönetim Kurulu’na bağlı olacak şekilde oluşturmuştur. 2006 yılında bu birimi kurmuş olan şirket sayısı 63’tür.

• • •

• İMKB 100 şirketlerinden 36’sı ilkelere uygun olarak yazılı bir Bilgilendirme Politikası oluşturmuştur. 2006 yılında bilgilendirme politikasını oluşturmuş şirket sayısı 31’dir.

• • •

• İMKB 100 şirketlerinden 10’unda oy hakkında imtiyaz bulunmaktadır. Şirketlerden 82’sinde oy hakkında imtiyaz bulunmamaktadır. Şirketlerden 8’i bu konuda kamuya açıklama yapmamıştır. 2006 yılında oy hakkında imtiyaz olan şirket sayısı 16’dır.

• • •

• İMKB 100 şirketlerinden 41’inde Yönetim Kurulu’na aday gösterme hakkında imtiyaz bulunmaktadır. Şirketlerden 8’i bu konuda kamuya açıklama yapmamıştır. 2006 yılında aday gösterme hakkına ilişkin imtiyazı olan şirket sayısı 43’tür.

• • •

• İMKB 100 şirketlerinden 9’unda kar payı hakkında imtiyaz bulunmaktadır. Şirketlerden 8’i bu konuda kamuya açıklama yapmamıştır. 2006 yılında kar payında imtiyazı olan şirket sayısı 16’dır.

• • •

• Hiçbir imtiyazı bulunmayan şirket sayısı 43’tür. 2006 yılında hiçbir imtiyazı bulunmayan şirket sayısı 40’tır.

• • •

• İMKB 100 şirketlerinden 88’i web sitesinde şirket esas sözleşmesini bulundurmaktadır. 2006 yılında web sitesinde şirket esas sözleşmesini bulunduran şirket sayısı 86’dır.

• • •

• İMKB 100 şirketlerinden 87’si web sitesinde şirket faaliyet raporunu bulundurmaktadır. Bu sayı, 2006 yılında gerçekleşen ile aynıdır.

• • •

• İMKB 100 şirketlerinden 71’i web sitesinde Genel Kurul bilgilerini bulundurmaktadır. 2006 yılında web sitesinde Genel Kurul bilgilerini bulunduran şirket sayısı 69’dur.

• • •

• İMKB 100 şirketlerinden 42’si faaliyet raporunda Yönetim Kurulu üyelerinin özgeçmiş bilgilerini bulundurmaktadır. 2006 yılında faaliyet raporunda Yönetim Kurulu üyelerinin özgeçmiş bilgilerini bulunduran şirket sayısı 41’dir.

• • •

• İMKB 100 şirketlerinden 73’ü etik kurallarına ilişkin yazılı düzenleme yapmıştır. Ancak etik kurallarını kamuya açıklayan şirket sayısı 48’dir. 2006 yılında etik kurallarını yazılı olarak oluşturmuş şirket sayısı 68, kamuya açıklayanların sayısı ise 40’tır.

• • •

• İMKB 100 şirketlerinden 38’i Yönetim Kurulu’nun görev ve sorumluluklarına Genel Kurul’a tanınan görev ve sorumluluklardan ayrılabilir şekilde şirket esas sözleşmesinde yer vermiştir. 2006 yılında da bu sayı aynıdır.

• • •

• İMKB 100 şirketlerinden 10’u azınlık hakkına ilişkin oranı esas sözleşmesinde %5 olarak belirlemiştir. 2006 yılında bu düzenlemeyi yapmış olan şirket sayısı 8’dir.

• • •

• İMKB 100 şirketlerinden 42’si Yönetim Kurulu’na bağlı olarak bir sekreterya kurmuştur. 2006 yılında bu düzenlemeyi yapmış olan şirket sayısı 38’dir.

• • •

• İMKB 100 şirketlerinden 92’si Yönetim Kuruluna bağlı Denetim Komitesi kurmuştur ve bu komitelerden 13’ü bağımsız bir üye başkanlığında çalışmaktadır. 2006 yılında Denetim Komitesi kurmuş olan şirket sayısı 86’dır ve Denetim Komitesi başkanı bağımsız olan şirket sayısı 16’dır.

• • •

• Birikimli oy uygulaması İMKB 100 şirketlerinin hiçbirisinde bulunmamaktadır. 2006 yılında da İMKB 100 şirketlerinde birikimli oy düzenlemesi olmamıştır.

İMKB 100 Endeksi şirketleri için 2007 yılında yapılan çalışma ile 2006 yılında gerçekleştirilen araştırma aynı metodoloji ve kriterler baz alınarak yapılmıştır. Ancak 2006 yılında İMKB 100 endeksinde yer alan şirketler ile 2007 yılı endeks şirketlerinin farklılık arz ettiği göz önünde bulundurulmalıdır. 2007 yılı çalışmasında 2006 yılına göre olumlu gelişmeler gözlenmiştir (www.iyisirket.com; www.krys.com.tr);

• Çok iyi seviyede yer alan (80-86 puan aralığı) şirket sayısı değişmemiş ve 4 olarak kalmıştır.

• İyi seviyede yer alan şirketlerin (70-79 puan aralığı) sayısı 2006 yılında 5 iken, 2007 yılında bu sayı 10’a çıkmıştır.

• Orta seviyede yer alan (60-69 puan aralığı) şirket sayısı 5’ten 12’ye çıkmıştır.

• Çaba gösteren şirketlerin (50-59 puan aralığı) sayısı 2006’da 14 iken 2007 yılında bu sayı 17’ye çıkmıştır.

• Düşük seviyede yer alan (0-49 puan aralığı) şirketlerin sayısı 2006’da 72 iken 2007 yılında bu sayı 57’ye düşmüşür.

Bu çalışmalar sonucunda İMKB 100 Endeksi şirketlerinin bir önceki yıla kıyasla KY seviyelerinde olumlu gelişmeler tespit edilmiştir. Ancak bu gelişme, uluslararası şirketlerle ve gelişmekte olan diğer ülkelerin KY seviyeleri ile karşılaştırıldığında yeterli değildir. Oysa bu ülkeler Türkiye’nin uluslararası piyasalarda en büyük rakipleridir ve bu rekabetin en önemli belirleyicilerinden biri KY ilkelerine uyum düzeyidir. KY uygulamalarındaki yetersizlik, şirketlerin küresel dünyada farkında olmaksızın pek çok fırsatı kaçırmalarına neden olmaktadır. Şirketler, uluslararası piyasalarda KY ilkelerine uyum seviyeleri ile değerlendirilmekte ancak bu değerlendirme sonuçlarının olumsuz yansımalarından çoğu zaman haberdar edilmemektedirler. KY seviyeleri düşük olan şirketler yabancı yatırımcılar tarafından değerlenirken gerçek değerlerinden daha düşük fiyatlamalara razı olmaktadırlar. Özellikle satılması planlanan, yabancı ortak arayan ve finansal kaynak ihtiyacında olan şirketlerin rekabet şansını artırmak için KY ilkeleri olmazsa olmaz olarak kabul edilmektedir (www.krys.com.tr).