Klinik Etkenlerin Psikiyatrik Hastalıklara Etkisinin İncelenmesi

ele alınmıştır. JİA grubundaki bireyler ‘‘hastalık alt tipi, hastalık aktivasyonu,

kullanılan medikal tedavi ajanı, hasta yaşı’’ açısından şimdiki ve yasam boyu ruhsal

104

5.5.5.1. Hastalık alt tipine göre şimdiki ve yasam boyu psikiyatrik tanılar

Şimdiki psikiyatrik tanı; JİA alt grupları şimdiki psikiyatrik hastalık açısından

incelendiğinde sırasıyla Poliartiküler JİA’nın %40’ında (n= 10), Oligoartiküler JİA’nın %23,3’ünde (n= 7), EİA’nın %18,8’inde (n= 3), sJİA’nın %50’sinde (n= 4) son 2 haftalık dönemde en az bir psikiyatrik hastalık saptanmıştır. JİA hastalık alt grupları arasında şimdiki ruhsal hastalık varlığı açısından karşılaştırıldığında gruplar arasında istatistiksel anlamlılık düzeyinde fark saptanmamıştır. (p = 0,618), (χ ² = 4,240), (Tablo 32).

Tablo 32.Şimdiki psikiyatrik tanıların JİA hastalık alt tipine göre dağılımı

PSİKİYATRİK TANI HASTALIK ALT TİPİ TOPLAM

OLİGO.JİA (n= 30) POLİ.JİA (n= 25) EİA (n= 16) SJİA (n= 8) ŞİMDİKİ * VAR n 7 10 3 4 24 % 23,3 40,0 18,8 50,0 30,4 YOK n 23 15 13 4 55 % 76,7 60,0 81,3 50,0 69,6 p = 0,237 χ ² = 4,240

*χ ² testi uygulanmıştır. p<0.05 anlamlıdır.

*POLİ.JİA: Poliartiküler, *OLİGO.JİA: Oligoartiküler, EİA: Entezit İlişkili Artrit, S JİA: Sistemik tip JİA

Yaşam boyu psikiyatrik tanı; JİA alt grupları yaşam boyu psikiyatrik hastalık

açısından incelendiğinde Poliartiküler JİA’nın %52’sinde (n= 13), Oligoartiküler JİA’nın %40’ında (n= 12), EİA’nın %68,8’inde (n= 11), sJİA’nın %75’inde (n= 6) yaşam boyu dönemde en az bir psikiyatrik hastalık saptanmıştır. JİA hastalık alt grupları arasında yaşam boyu ruhsal hastalık varlığı açısından karşılaştırıldığında gruplar arasında istatistiksel anlamlılık düzeyinde fark saptanmamıştır. (p = 0,149), (χ ² = 5,330), (Tablo 33).

Tablo 33.Yaşam boyu psikiyatrik tanıların JİA hastalık alt tipine göre dağılımı

PSİKİYATRİK TANI HASTALIK ALT TİPİ TOPLAM

OLİGO.JİA (n= 30) POLİ.JİA (n= 25) EİA (n= 16) SJİA (n= 8) YAŞAM BOYU* VAR n 12 13 11 6 42 % 40 52 68,8 75 53,2 YOK n 18 12 5 2 37 % 60 48 31,3 25 46,8 p = 0,149 χ ² = 5,330

*χ ² testi uygulanmıştır. p<0.05 anlamlıdır,

105

5.5.5.2. Hastalık aktivasyonuna göre şimdiki ve yasam boyu psikiyatrik tanılar

Şimdiki psikiyatrik tanı; JİA’da hastalık aktivasyonuna göre şimdiki psikiyatrik

hastalık dağılımına bakıldığında JİA aktif hastalığa sahip bireylerin %64’ünde (n= 16), inaktif hastalığa sahip bireylerin 14,8’inde (n= 8) son 2 haftalık dönemde en az bir psikiyatrik hastalık tanısı saptanmıştır. JİA hastalık aktivasyonuna göre arasında şimdiki boyu ruhsal hastalık varlığı açısından karşılaştırıldığında gruplar arasında istatistiksel anlamlılık düzeyinde fark saptanmış olup, aktif hastalığa sahip JİA’lı bireylerde daha fazla psikiyatrik hastalık tanısı saptanmıştır. (p = <0,001)(χ ² = 19,546), (Tablo 34). Tablo 34.Şimdiki psikiyatrik tanıların JİA hastalık aktivasyonuna göre dağılımı

PSİYATRİK TANI HASTALIK AKTİVASYONU

TOPLAM İNAKTİF (n= 54) AKTİF (n=25) SİMDİKİ* VAR n 8 16 24 % 14,8 64 30,4 YOK n 46 9 55 % 85,2 36 69,6 p = 0,0001* χ ² = 19,546

*χ ² testi uygulanmıştır. p<0.05 anlamlıdır.

Yaşam boyu psikiyatrik tanı; JİA hastalık aktivasyonuna göre yaşam boyu

psikiyatrik hastalık dağılımına bakıldığında JİA aktif hastalığa sahip bireylerin %80’ninde (n= 20), inaktif hastalığa sahip bireylerin 40,7’sinde (n= 22) yaşam boyu ruhsal hastalık saptanmıştır. JİA hastalık aktivasyonuna göre arasında yaşam boyu ruhsal hastalık varlığı açısından karşılaştırıldığında gruplar arasında istatistiksel anlamlılık düzeyinde fark saptanmış olup, aktif hastalığa sahip JİA’lı bireylerde daha fazla yaşam psikiyatrik hastalık tanısı saptanmıştır. (p = 0,001), (χ ² = 10,578), (Tablo 35).

106

Tablo 35.Yaşam boyu psikiyatrik tanıların JİA hastalık aktivasyonuna göre dağılımı

PSİKİYATRİK TANI HASTALIK AKTİVASYONU

TOPLAM İNAKTİF (n= 54) AKTİF (n=25)

YAŞAM BOYU * VAR n 22 20 42

% 40,7 80 53,2

YOK n 32 5 37

% 59,3 20 46,8

P = 0,001* χ ² = 10,578

*χ ² testi uygulanmıştır. p<0.05 anlamlıdır.

5.5.5.3. Medikal tedavi türüne göre şimdiki ve yasam boyu psikiyatrik tanılar

Şimdiki psikiyatrik tanı; JİA grubunda medikal tedavi türüne göre inceleme

yapıldığında, şimdiki psikiyatrik tanı sıklığı NSAİİ+GCs olan grupta %16,7 (n= 2), DMARD alan grupta %34,2 (n= 13), biyolojik ajan alan grupta %31 (n=9), olarak saptanmıştır. JİA grubu medikal tedavi türüne göre karşılaştırıldığında arasında şimdiki ruhsal hastalık varlığı açısından gruplar arasında istatistiksel anlamlılık düzeyinde fark saptanmamıştır. (p = 0,482), (χ ² = 1,458), (Tablo 36).

Tablo 36.Şimdiki psikiyatrik tanı sıklığının JİA medikal tedavi türüne göre dağılımı

PSİKİYATRİK TANI İLAÇ TÜRÜ* TOPLAM

NSAİİ + GCs DMARDs BİY. AJAN

SİMDİKİ* VAR n 2 13 9 24

% 16,7 34,2 31 30,4

YOK n 10 25 20 55

% 83,3 65, 69 69,6

p = 0,482 χ ² = 1,458

*χ ² testi uygulanmıştır. p<0.05 anlamlıdır.

İlaç Türü*: NSAİİ* = nonsteroidal anti-inflamatuar ilaçlar, GCs* = glucokortikoitler, **_{DMARDs: disease}

modifying antirheumatic drugs (methotrexate, hydroxychloroquine, sulfasalazine,) ***_{Biyolojik ajan=}

adalimumab, etanercept, infliximab, tocilizumab.

Yaşam boyu psikiyatrik tanı; JİA grubunda medikal tedavi türüne göre inceleme

yapıldığında, yaşam boyu psikiyatrik tanı sıklığı NSAİİ+GCs olan grupta %41,7 (n= 5), DMARD alan grupta %55,3 (n= 21), biyolojik ajan alan grupta 55,2 (n= 16), olarak saptanmıştır. JİA grubu medikal tedavi türüne göre karşılaştırıldığında yaşam boyu ruhsal hastalık varlığı açısından gruplar arasında istatistiksel anlamlılık düzeyinde fark saptanmamıştır. (p = 0,687), (χ ² = 0,751), (Tablo 37).

107

Tablo 37.Yaşam boyu psikiyatrik tanı sıklığının JİA medikal tedavi türüne göre dağılımı

PSİKİYATRİK TANI İLAÇ TÜRÜ* TOPLAM

NSAİİ + GCs DMARD BİY. AJAN

YAŞAM BOYU* VAR n 5 21 16 42

% 41,7 55,3 55,2 53,2

YOK n 7 17 13 37

% 58,3 44,7 44,8 46,8

p = 0,687 χ ² = 0,751

*χ ² testi uygulanmıştır. p<0.05 anlamlıdır.

İlaç Türü*: NSAİİ* = nonsteroidal anti-inflamatuar ilaçlar, GCs* = glucokortikoitler, **_{DMARDs: disease}

modifying antirheumatic drugs (methotrexate, hydroxychloroquine, sulfasalazine) ***_{Biyolojik ajan= adalimumab,}

etanercept, infliximab, tocilizumab.

5.5.5.4. Hastaların yaşına göre şimdiki ve yaşam boyu psikiyatrik tanılar JİA bireyler (8-12 yaş) ve (13-18 yaş) şeklinde iki gruba ayrılarak istatistiksel analizler yapılmıştır.

Şimdiki psikiyatrik tanı; Hastaların yaş dağılımına göre şimdiki psikiyatrik hastalık

dağılımına bakıldığında şimdiki tanı alan bireylerin %62,5’i, 8-12 yaş aralığında, %37,5’i ise 13-18 yaş aralığında olduğu tespit edilmiştir. JİA grubu yaşa göre karşılaştırıldığında şimdiki ruhsal hastalık varlığı açısından gruplar arasında istatistiksel anlamlılık düzeyinde fark saptanmamıştır. (p = 0,370), (χ ² = 2,379), (Tablo 38).

Tablo 38.Şimdiki psikiyatrik tanı sıklığının JİA hasta yaşına göre dağılımı

PSİKİYATRİK TANI HASTA YAŞI TOPLAM

8-12 YAŞ (n= 39) 13-18 YAŞ (n= 40) SİMDİKİ * VAR n 15 9 24 % 62,5 37,5 49,4 YOK n 24 31 55 % 43,6 56,4 50,6 p = 0,370 χ ² = 2,379

*χ ² testi uygulanmıştır. p<0.05 anlamlıdır.

Yaşam boyu psikiyatrik tanı; Hastaların yaş dağılımına göre şimdiki psikiyatrik

hastalık dağılımına bakıldığında şimdiki tanı alan bireylerin %45,2’si, 8-12 yaş aralığında, %54,8’inin 13-18 yaş aralığında olduğu tespit edilmiştir. JİA grubu yaşa göre 2 grup şeklinde karşılaştırıldığında yaşam boyu ruhsal hastalık varlığı açısından gruplar

108

arasında istatistiksel anlamlılık düzeyinde fark saptanmamıştır. (p = 0,434), (χ ² = 0,612), (Tablo 39).

Tablo 39.Yaşam boyu psikiyatrik tanı sıklığının JİA hasta yaşına göre dağılımı

PSİKİYATRİK TANI HASTA YAŞI TOPLAM

8-12 YAŞ (n= 39) 13-18 YAŞ (n= 40) YAŞAM BOYU * VAR n 19 23 42 % 45,2 54,8 49,4 YOK n 20 17 37 % 54,1 45,9 50,6 p = 0,434 χ ² = 0,612

109