D. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na Göre Açılacak Davalar
7. Kişisel Verilerin İhlali
Alan adları, bir web sitesinin internet üzerindeki adıdır. Alan adı, kişileri temsil etmektedir. İlgili kişi ya da kurumla ilgili bilgi almak isteyenler bu kişilerin web sitelerinden gerekli bilgiyi alabilmektedir667. Türk Medeni Kanunu’nun 26.maddesi kişinin adının korunmasını ifade etmektedir. “Ülkemizde gerçek ya da tüzel kişiler kendi internet sitelerini kurmak için gereken alan adlarını “tr” uzantılı olarak yetkili kuruluşlara başvuru yaparak almaktadırlar. Bu yüzden kişinin haberi olmadan adının bir web sitesine verilmiş olması o kişinin kişilik haklarının ihlalidir”668. Fakat bu durum her zaman için söz konusu değildir. Ülkemizde aynı isim ve soy ismi taşıyan çok sayıda insan bulunmaktadır. Bu halde bir kişilik hakkı ihlalinden bahsedebilmek için somut olayın şartları değerlendirilmelidir.
Başkasına ait ticari unvanlar alan adı olarak seçilerek kullanılabilir. Fakat bu durumun haksız rekabet oluşturmaması gerekir. O nedenle alan adı olarak seçilen bu
667 DOĞU, Ali Haydar, “İnternet Ortamında Kişilik Haklarının İhlali”, KTÜ SBE, Sos. Bil. Derg.
2014, (8), s. 327-328.
668 GÜLTEKİNER, Esra, “Bilişim Hukuku ve Alan Adları”, İstanbul Barosu Dergisi, 87(2),
adın yanılmaya veya yanılma olasılığına yol açmaması gerekir669. Günümüzde internet kullanıcıları arasındaki iletişimi ve mesaj gönderilmesini sağlayan yöntemlerden biri de elektronik posta sistemleridir670. E-posta aracılığı ile kişinin özel hayatına ait bilgi, belge, resim, görüntü, ses ve benzeri belgelerin yayınlanması da kişilik hak ihlallerinin bir başka türüdür671. TMK m. 24’e göre E-posta içeriği ne olursa olsun kişilik hakları ihlal edilen kişi, dava yolu ile bu ihlalin durdurulmasını, ihlal henüz gerçekleşmemiş olmakla birlikte gerçekleşeceğine ilişkin alametler varsa önlenmesini ve ihlal sona erse dahi hukuka aykırılığının tespit edilmesini talep edebilir672.
“İnternet kullanıcısı tarafından talep edilmemesine rağmen e-posta adresine gönderilen genellikle reklam673 veya pornografik içerik sunmak amacı ile kullanılan epostalar spamolarak adlandırılmaktadır”674. Burada kişilik hakkı ihlali söz konusudur.
Kişinin özel hayatına ait videosunun bir internet sitesinde ya da sosyal paylaşım alanında yayınlanması, kişilik haklarının ihlal edilmesidir.675
İnternet ortamında yapılan kişilik hakkı ihlali, site içindeki bir içerikten kaynaklanabileceği gibi başka bir adrese yapılan bağlantı ya da bir reklam yayını olarak da gerçekleştirilebilir676. Cep telefon numaralarımızın da bazı firmalara verilerek tarafımıza reklam mesajları yollanmasında da kişisel veriler üzerindeki hakkımızın ihlal edildiğinden söz edilebilir. Bu konuya ilişkin olarak 6563 sayılı
669 OKAN, Neval, “Ağ Reklamları ve Haksız Rekabet”, 2011, Ankara, s. 101, GÜLTEKİNER, s.
449.
670 CİVELEK, Mustafa Emre, Civelek, “İnternet Çağı Dinamikleri”, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2009,
s. 135, DOĞU, s. 338.
671 OKAN, s. 118, CİVELEK, s. 136. 672 OKAN, s. 118.
673 “İzinli e-posta pazarlamasında iki sistem vardır. OPT-OUT VE OPT-IN
OPT-OUT:Bu sisteme göre; gönderim yapılan hedef kitlenin belli koşullar sağlandıktan sonra,
önceden izinleri alınmadan gönderime dayanıyor. Ancak bu yaklaşımın en temel özelliği arasında gönderimde bulunulan herkesin gönderim listesinden ücretsiz, kolay ve çabuk bir biçimde listelerden çıkma hakkının bulunması var. OPT-IN:Bu sisteme göre; gönderim yapılacak kitlenin her ne şartlar altında olunursa olunsun mutlak suretle izninin alınmış olmasına dayanıyor. Bizim mevzuatımıza göre ülkemizde geçerli olan sistem OPT-IN sistemidir. Fakat uygulamada reklam verenler mevzuata aykırı davranışlar sergilemektedir”. Ayrıntılı bilgi için bkz. “http://huseyinsayin.com/izinli-e-posta-pazarlamasi-opt-out-ve-opt-in-double-opt-in/” (Erişim Tarihi: 23. 10.2018).
674 DÜLGER, Murat Volkan, “Bilişim Suçları Ve İnternet İletişim Hukuku”, Seçkin Yayıncılık,
Ankara, 2012, s. 114.
675 OĞUZ, Habip, “İnternet Ortamında Kişilik Haklarının İhlali ve Korunması”, Adalet Yayınevi. 2.
Bası, Ankara, 2012, s. 108.
Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun 1.5.2015 tarihinde yürürlüğe girmiştir. “Ticari elektronik iletiler, alıcılara ancak önceden onayları alınmak kaydıyla gönderilebilir. Bu onay, yazılı olarak veya her türlü elektronik iletişim araçlarıyla alınabilir. Kendisiyle iletişime geçilmesi amacıyla alıcının iletişim bilgilerini vermesi hâlinde, temin edilen mal veya hizmetlere ilişkin değişiklik, kullanım ve bakıma yönelik ticari elektronik iletiler için ayrıca onay alınmaz677. Esnaf ve tacirlere önceden onay alınmaksızın ticari elektronik iletiler gönderilebilir678. Alıcılar diledikleri zaman, hiçbir gerekçe belirtmeksizin ticari elektronik iletileri almayı reddedebilir”.
“6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun 2’inci maddesinin 1’inci fıkrasının ç bendine göre; Hizmet sağlayıcı: Elektronik ticaret faaliyetinde bulunan gerçek ya da tüzel kişileri ifade eder. Bu düzenlemeye göre hizmet sağlayıcılar ve aracı hizmet sağlayıcıları, yapmış oldukları işlemler nedeni ile elde ettikleri kişisel verileri güvenle saklamak zorundadırlar ve kişisel verileri ilgili kişinin onayı olmadan üçüncü kişilere iletmeleri ve başka amaçla kullanmaları da kanun hükmü ile yasaklanmıştır. Kanunda düzenlenen yükümlülüklere uyulmadığı takdirde bakanlık tarafından verilecek idari para cezaları 1000 TL ile 15 bin TL arasında değişmektedir. Bununla birlikte kişilerin önceden onayı alınmadan gönderilen iletiler bir defada birden fazla kişiye gönderilmiş ise verilecek ceza on katı oranında artırılacaktır”.
“5651 sayılı İnternet Ortamındaki Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkındaki Kanun”, ilgililerin haklarını korumaktadır. Haklarının ihlal edildiğini belirten kişi içerik sağlayıcısına ulaşarak içeriğin yayından çıkarılmasını isteyebilir.
677 “6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun” 6’ıncı maddesinin 1’inci
fıkrasına göre; “Ticari elektronik iletiler, alıcılara ancak önceden onayları alınmak kaydıyla gönderilebilir. Bu onay, yazılı olarak veya her türlü elektronik iletişim araçlarıyla alınabilir. Kendisiyle iletişime geçilmesi amacıyla alıcının iletişim bilgilerini vermesi hâlinde, temin edilen mal veya hizmetlere ilişkin değişiklik, kullanım ve bakıma yönelik ticari elektronik iletiler için ayrıca onay alınmaz”.
678 “6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun” 6’ıncı maddesinin 2’inci
fıkrasına göre; “Esnaf ve tacirlere önceden onay alınmaksızın ticari elektronik iletiler gönderilebilir”.
8. Türk Medeni Kanunu Bağlamında Kişisel Verilerin İhlali Halinde