Kavram Yanılgısı Puanlarının Değerlendirilmesi

Bu kısımda, daha önce tanımlanan şekilde elde edilen kavram yanılgısı puanlarıyla istatistiksel işlemler yapılmıştır. Kavram yanılgısı puanları elde edilirken kavram yanılgıları puanlandırıldığından bu puanlara göre yapılacak istatistiklerin (güvenirlik, geçerlik) karşılaştırılması bakımından literatürde bir ölçüt olmayıp, sadece testin yapısı hakkında bazı genel fikir sağlar.

a) Aşamalara Göre TMKT’nin Kavram Yanılgısı Kesirlerinin Değişimi

Tablo 2.15.’de görüldüğü gibi kavram yanılgısı puanlarının kesirleri genellikle aşamalar arttıkça azalmıştır. İkinci aşamada öğrencilerin yaptıkları açıklamalara bağlı olarak KY2 kesirleri KY1’e göre düşüktür. Çünkü her yanlış açıklama kavram yanılgısı açıklaması olarak kabul edilmemiştir. KY3 kesirlerinin KY2’ye göre düşük olması ise bazı öğrencilerin kavramlardan emin olmadıkları için verdikleri cevaplarda ısrarcı olmadıklarına yani kavram yanılgısına sahip olmadıklarına işaret etmektedir.

Tablo 2.15. Kavram Yanılgısı Kesirlerinin Aşamalara Göre Dağılımı

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 KAVRAM YANILGISI K1 K2 S1 S2 S3 S4 S5 A1 A2 A3 A4 H1 Y1 Y2 Y3 Y4 KY1 0,27 0,19 0,50 0,28 0,28 0,12 0,45 0,44 0,31 0,19 0,16 0,19 0,14 0,33 0,14 0,13 KY2 0,25 0,18 0,49 0,27 0,25 0,11 0,45 0,42 0,30 0,18 0,11 0,19 0,09 0,33 0,12 0,10 TMK T A Ş AMALAR KY3 0,24 0,14 0,42 0,18 0,21 0,08 0,28 0,31 0,21 0,13 0,08 0,13 0,08 0,23 0,11 0,06

b) Kavram Yanılgısı Taksonomisinde Yer Alan Alt Boyutlara İlişkin Faktör Analizi

Tablo 2.5.’de verilen TMKT’ye ilişkin kavram yanılgısı taksonomisindeki beş alt boyutun (kinematik, saklı kuvvet, aktif kuvvet, hareketin diğer etkileri ve yerçekimi) her biri faktör olarak dikkate alınmış ve TMKT’nin faktör analizi kavram yanılgısı puanları kullanılarak yapılmıştır.

Tablo 2.16. KMO and Bartlett Testi Sonuçları

KMO Örneklem Yeterliği Ölçütü 0,595 Yaklaşık Ki-Kare 250,106

sd 120

Bartlett Testi

p 0,000

Tablo 2.16.’da görüldüğü gibi KMO testi sonucunda elde edilen 0,595>0,50 olup Bartlett testi de anlamlı çıkmıştır. Bu durumda faktör analizi yapılabilir (Kalaycı, 2006, s.326). Tablo 2.17.’deki ortak varyans tablosunda değişkenlerin diğer değişkenlerle paylaştığı varyans miktarları gösterilmiştir. En düşük ortak varyansa A3 en yüksek ortak varyansa Y4 sahiptir. Toplam varyansın ise 0,618’lik kesri açıklanmaktadır.

Tablo 2.17. Ortak Varyans Tablosu

İlk Açıklanan K1 1,000 0,649 K2 1,000 0,683 S1 1,000 0,552 S2 1,000 0,610 S3 1,000 0,716 S4 1,000 0,670 S5 1,000 0,506 A1 1,000 0,636 A2 1,000 0,637 A3 1,000 0,368 A4 1,000 0,514 H1 1,000 0,753 Y1 1,000 0,557 Y2 1,000 0,622 Y3 1,000 0,593 Y4 1,000 0,828 Ort.=0,618

Tablo 2.18.’de ise döndürülmüş faktör matrisi sonucunda her bir değişkenin faktörler altındaki ağırlıkları verilmiştir. Aynı zamanda tablo 2.18.’de değişkenlerin öz değeri birden büyük olan yedi faktör altında toplandığı görülmektedir. Ortaya çıkan bu yedi faktör tablo 2.5.’de verilen beş faktörle uyumlu çıkmamıştır. Saklı kuvvetle ilgili olanların çoğu (S1, S2, S4 ve S5) aynı faktör altında toplanmıştır. Bununla birlikte, aktif kuvvetle ilgili olan A3’de aynı faktörde yer almıştır. Diğer değişkenler de dikkate alındığında TMKT’ye ilişkin literatüre bağlı olarak belirlenen faktörlerin, faktör analizi sonuçları ile desteklenemediği anlaşılmıştır.

Tablo 2.18. Döndürülmüş Faktör Matrisi

Faktörler 1 2 3 4 5 6 7 S2 0,695 -0,019 0,116 -0,017 0,075 -0,322 -0,057 S5 0,680 -0,024 -0,169 0,073 -0,039 0,086 -0,014 S1 0,616 0,065 0,265 0,198 0,102 0,179 0,127 A3 0,422 -0,038 -0,135 -0,048 0,063 -0,387 0,117 A4 -0,062 0,700 -0,007 0,013 -0,103 0,095 0,023 Y2 -0,012 0,575 0,103 0,008 0,021 -0,508 -0,147 H1 -0,101 -0,119 0,826 -0,056 -0,115 -0,158 -0,076 A1 0,113 0,186 0,709 0,131 0,073 0,149 0,204 K2 -0,011 -0,063 -0,002 0,806 0,162 0,000 -0,049 Y3 0,260 0,116 0,126 0,596 -0,370 -0,026 -0,057 A2 0,362 0,028 -0,035 0,095 0,695 -0,052 0,100 S4 0,362 0,342 0,027 -0,043 -0,633 0,006 0,134 K1 0,195 0,389 0,070 -0,261 0,469 0,350 -0,210 Y1 -0,020 0,026 -0,026 -0,036 0,027 0,744 0,007 Y4 0,010 -0,084 0,100 -0,124 -0,056 0,041 0,889 S3 0,189 0,438 -0,035 0,427 0,126 -0,164 0,512

c) Kavram yanılgısı puanlarına göre yapı geçerliği

Daha önce B1 puanları dikkate alınarak temel fizik dersi almış (AL) diğeri ise almamış (ALM) İlköğretim Matematik Öğretmenliği öğrencileri arasındaki başarı ilişkisine bakılmıştı. Burada ise yine aynı grupların KY1 puanları dikkate alınarak gruplar aralarındaki fark araştırılmıştır. Grupların KY1 puanlarına ilişkin betimsel istatistik sonuçları tablo 2.19.’da verilmiştir. Her iki grupta normal dağılıma ait çarpıklık (-0,21-0,11) ve basıklık (-0,95-1,16) değerleri -2> <+2 aralığında olup, KY1 puanları normal dağılım göstermektedir.

Tablo 2.19. AL ve ALM Gruplarının KY1’e İlişkin Betimsel İstatistik Sonuçları

İstatistikler KY1(ALM) KY1(AL)

N 39 39 Ortalama 11,94 7,56 Ortanca 12,00 8,00 Std. Sap. 4,06 4,30 Çarpıklık -0,21 0,11 Basıklık -0,95 -1,16 Minimum 4,00 1,00 Maksimum 18,00 16,00

AL ve ALM gruplarının KY1 puanları bağımsız gruplar t-testi kullanılarak analiz edilmiş ve sonuçlar tablo 2.20.’de gösterilmiştir.

Tablo 2.20. ALM ve AL Öğrencilerinin KY1 Puanlarına İlişkin T-Testi Sonuçları

Grup N X S SD t p

ALM 39 11,94 4,06 76,00 4,62 0,000 AL 39 7,56 4,30

Tablo 2.20.’deki sonuçlara göre ALM ve AL gruplarına ait KY1 puanları arasında anlamlı AL lehine bir fark bulunmuştur [p<0,05]. AL grubunun ortalaması 7,56 ve ALM’ninki ise 11,94 olup, AL grubu daha az kavram yanılgısına sahiptir. Bu sonuçlara göz önüne alınarak kavram yanılgısı bakımından testin yapı geçerliğine sahip olduğu söylenebilir.

d) Kavram Yanılgısı Puanlarına Göre TMKT’nin Güvenirlik Analizi

Kavram yanılgısı puanlarına göre bir testin madde analizi için belirli bir yöntem mevcut değildir. Ayrıca TMKT’nin herhangi bir maddesinin bir veya daha fazla kavram yanılgısını belirleyebilme özelliği testin kavram yanılgılarına göre analizini daha da güçleştirmektedir. Bunların yanı sıra kavram yanılgılarının belirlenmesine yönelik test maddelerinin güçlüğünden bahsetmek anlamlı değildir. Tablo 2.21’de TMKT’den elde edilen kavram yanılgısı puanları kullanılarak hesaplanan Alfa (α) güvenirlik katsayısı ve kavram yanılgısı-toplam korelasyonları (KYTK) verilmiştir.

Tablo 2.21. Kavram Yanılgısı Puanları Kullanılarak Hesaplanan KR-Katsayıları ve

KYTK Değerleri

Kavram Yanılgısı

Puanlar KY1 KY2 KY3

(Alfa) α 1= 0,62 α 2= 0,55 α 3= 0,43

No KY KYTK KYTK KYTK

1 K1 0,378 0,254 0,242 2 K2 0,383 0,330 0,211 3 S1 0,251 0,234 0,156 4 S2 0,347 0,272 0,192 5 S3 0,324 0,278 0,139 6 S4 0,152 0,130 0,109 7 S5 0,194 0,163 0,111 8 A1 0,265 0,203 0,096 9 A2 0,176 0,149 -0,009 10 A3 0,250 0,236 0,097 11 A4 0,342 0,247 0,224 12 H1 0,158 0,112 -0,084 13 Y1 0,306 0,202 0,183 14 Y2 0,215 0,118 0,052 15 Y3 0,262 0,178 0,126 16 Y4 0,405 0,270 0,212

Tablo 2.21.’in biraz daha açıklanmasına ihtiyaç vardır. Örneğin K2 kavram yanılgısı TMKT’de iki madde ile ölçülmektedir. Yani K2 kapsamında iki madde bulunur. K2’nin birinci aşama KYTK değeri yaklaşık 0,38’dir. Bu değer şu şekilde yorumlanır; K2 kavram yanılgısının ortaya çıkarılmasında kullanılan K2’ye ait iki madde, K2 kavram yanılgısının ortaya çıkarılması yönünde ayırt edicidir. Üçüncü aşamadaki KYTK değerlerinin çoğu diğerlerine göre oldukça düşük ve bazıları negatif değerlerde çıkmıştır. Fakat daha önce de belirttiğimiz gibi kavram yanılgıları puanlarından elde edilen verilerin analizi ile ilgili ölçüt yoktur.

e) TMKT’nin Aşamalarına Göre Kavram Yanılgısı Puanları Arasındaki İlişki

Bu kısımda, daha önce başarı puanları ile yapıldığı gibi, KY1 ile A puanları arasında ve KY2 ile KS puanları arasında pozitif anlamlı bir ilişki olup-olmadığı araştırılmıştır. KY1-A ve KY2-KS puanlarının oluşturduğu ikiliye ilişkin betimsel istatistik sonuçları tablo 2.22.’de gösterilmiştir.

Tablo 2.22. KY1-A ve KY2-KS Puanlarının Oluşturduğu İkiliye İlişkin Betimsel

İstatistik Sonuçları

İstatistikler KY-A KY2-KS

N 332 332 Ortalama 13,52 15,31 Ortanca 14,00 16,00 Std. Sap. 4,27 5,60 Çarpıklık -0,53 -0,44 Basıklık -0,10 -0,39 Minimum 2,00 0,00 Maksimum 23,00 24,00

Tablo 2.22. incelendiğinde normal dağılıma ait çarpıklık (-0,53-0,44) ve basıklık (-0,10-0,39) değerleri -2> <+2 aralığında olup, KY1-A ve KY2-KS puanlarının oluşturduğu ikilililer normal dağılım göstermektedir. KY1-A ve KY2-KS puanları arasındaki Pearson Korelasyonuna ilişkin sonuçlar tablo 2.23.’de gösterilmiştir.

Tablo 2.23. KY1-A ve KY2-KS Puanları Arasındaki Korelasyon

TMKT Pearson Korelasyon A KS r 0,846* KY1 p 0,000 N 166 r -0,176 KY2 p 0,230 TMKT N 166

*Korelasyon 0,05 düzeyinde anlamlıdır

Tablo 2.23.’deki sonuçlara göre, KY1-A puanları arasında yüksek seviyede, pozitif ve anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir [p<0,05]. Yani öğrenciler kavram yanılgılarını destekleyen açıklamalar yapmıştır. Buna karşın KY2 ile KS puanları arasında negatif bir korelasyon olduğu fakat bunun anlamlı olmadığı belirlenmiştir [p>0,05]. Bu sonuca göre öğrencilerin verdikleri cevaplarda ısrarcı olmamasının bir sonucu olarak kavram yanılgısına sahip olmadıkları anlaşılmaktadır. Kavram yanılgısı puanları dikkate alındığında ise, öğrencilerin üçüncü aşamanın bir sonucu olarak verdikleri cevaplarda ısrarcı olmamaları araştırmanın asıl amacının kavram yanılgısı olması nedeni ile önemlidir.