Üç Aşamalı TMKT’inden Verilerin Toplanması

Üç aşamalı TMKT’nin amacı öğrencilerin temel mekanik konularındaki

kavram yanılgılarını belirlemektir. Bu amaçla, öğrencilerin TMKT’ye verdikleri cevaplar aşamaları ile birlikte madde madde incelenmiştir. Yani tüm öğrencilere ait birinci maddelerinin incelenmesi tamamlandıktan sonra ikinci maddeye geçilmiştir. Her bir maddenin tüm aşamaları kavram yanılgıları dikkate alınarak puanlandırılmış ve bu puanlar kavram yanılgısı puanları olarak isimlendirilmiştir. Daha sonra öğrencilerin verdikleri doğru cevaplar dikkate alınarak tüm maddeler aynı şekilde tekrar incelenerek öncekinden farklı olarak yeniden puanlandırılmış ve bu puanlar ise başarı puanları olarak isimlendirilmiştir.

TMKT’nin kavram yanılgısı ve başarı olarak iki farklı şekilde puanlandırılması sonucunda elde edilen veriler gerekli istatistiksel işlemlerin yapılabilmesi amacı ile bilgisayar ortamına aktarılmıştır. Neticede öğrencilerin TMKT’den aldıkları kavram yanılgısı ve başarı puanları her bir aşama için ayrı ayrı belirlenmiştir. Araştırmanın odağı, öğrencilerin kavram yanılgıları olmasına karşın başarı puanlarının belirlenmesinin nedeni, kavram yanılgısı puanlarına göre yapılan istatistiksel işlemlerden elde edilen sonuçların (güvenirlik, geçerlik vb.) karşılaştırılması için literatürde belirli bir kriterin olmayışıdır. Çünkü kavram yanılgısı puanları belirlenirken sadece kavram yanılgısı seçenekleri ve bunları destekleyen açıklamalar dikkate alınmıştır. Aşağıda kavram yanılgısı ve başarı puanlarının nasıl belirlendiği ifade edilmiştir.

2.3.5. Öğrencilerin Başarı Puanlarının Belirlenmesi

Üç aşamalı TMKT’de öğrencilerin başarı puanlarının aşama aşama nasıl belirlendiğini daha önce şekil 2.2.’de verilen örnek madde üzerinde açıklanmıştır. Başarı puanlarının hesaplanmasında anlamlı olan doğru cevaplardır.

Başarı-1 Puanları:

Başarı-1 (B1) puanları, öğrencilerin test maddelerinin sadece birinci aşamasına verdiği cevaplar dikkate alınarak hesaplanmıştır. Eğer öğrenci herhangi bir maddenin birinci aşamasına doğru cevap vermiş ise 1 yanlış cevap vermiş ise 0 olarak kodlanmıştır. Serbest düşmeye bırakılan bir cisme etki eden kuvvetle ilgili olan şekil 2.2.’deki maddenin birinci aşamasına ait doğru cevap üçüncü seçenektir. Şekil 2.2.’deki örnekte öğrenci ikinci seçeneği seçerek bu maddeden 0 puan almıştır. Bu şekilde öğrencinin TMKT’deki tüm maddelerin birinci aşamasına verdiği doğru cevaplar dikkate alınarak B1 puanı hesaplanmıştır.

Başarı-2 Puanları:

Başarı-2 (B2) puanları, öğrencilerin test maddelerinin birinci ve ikinci aşamalarına verdiği cevaplar birlikte dikkate alınarak hesaplanmıştır. Eğer öğrenci herhangi bir maddenin ikinci aşamasında doğru açıklama yapmış ise 1 yanlış açıklama yapmış ise 0 olarak kodlanmış ve öğrencinin bu maddeden aldığı B2 puanı

hesaplanırken birinci ve ikinci aşamadan aldığı puanlar bir başka ifadeyle B1 ile ikinci aşamadan aldığı puanlar çarpılmıştır. Puanların çarpılmasının nedeni seçilen seçenek ile bununla ilgili yapılan açıklamanın birbiri ile doğrudan ilişkili olmasıdır. Şekil 2.2.’deki örnek madde ile ilgili olarak öğrencinin B1 puanı sıfırdı. İkinci aşamada seçeneği seçme gerekçesine ait açıklama da yanlış olduğundan ikinci aşamadan da sıfır puan almıştır. Sonuç olarak öğrencinin B2 puanı, B1 puanı (0) ile ikinci aşamadan aldığı puan (1) çarpımı yani sıfırdır.

Başarı-3 Puanları:

Başarı-3 (B3) puanları öğrencilerin test maddelerinin birinci, ikinci ve üçüncü aşamalarına verdiği cevapların tamamı dikkate alınarak hesaplanmıştır. Eğer öğrenci herhangi bir maddenin üçüncü aşamasında emin olduğunu belirtmiş ise 1 emin olmadığını belirtmiş ise 0 olarak kodlanmış ve öğrencinin bu maddeden aldığı B3 puanı hesaplanırken birinci, ikinci ve üçüncü aşamadan aldığı puanlar çarpılmıştır. Bir başka deyişle B2 ile üçüncü aşamadan aldığı puan çarpılmıştır. Bu sayede öğrencilerin test maddelerine verdikleri cevaplardan emin olup-olmadıkları da göz önüne alınmıştır. Şekil 2.2.’deki örnek madde için öğrencinin B2 puanı sıfırdı. Öğrenci verdiği cevaptan emin olduğunu belirterek üçüncü aşamadan 1 puan almıştır. Dolayısıyla, öğrencinin bu maddeye ait B3 puanı, B2 puanı (0) ile üçüncü aşamadan aldığı puanın (1) çarpımına yani yine sıfıra eşittir.

2.3.6. Öğrencilerin Kavram Yanılgısı Puanlarının Belirlenmesi

Üç aşamalı TMKT’de yer alan maddelerin birinci aşamalarına ait seçeneklerinin en az biri tablo 2.5.’de gösterilen taksonomide yer alan kavram yanılgısına işaret etmektedir. Başarı puanlarından farklı olarak, kavram yanılgısı puanlarının hesaplanmasında anlamlı olan test maddelerinin birinci aşamalarındaki kavram yanılgısı seçenekleri ve de bu yanılgıları destekleyen açıklamalardır. Kavram yanılgısı puanlarının aşama aşama nasıl belirlendiğini yine şekil 2.2.’deki aynı örnek madde üzerinde açıklanmıştır.

Kavram Yanılgısı -1 Puanları:

Kavram yanılgısı-1 (KY1) puanları, öğrencilerin test maddelerinin sadece birinci aşamasına verdiği cevaplar ve kavram yanılgılarını temsil eden seçenekler dikkate alınarak hesaplanmıştır.

Eğer öğrenci tablo 2.5.’deki taksonomiye göre, herhangi bir maddenin birinci aşamasında kavram yanılgısı seçeneğini işaretlemiş ise 1 diğer durumlarda ise 0 olarak kodlanmıştır. Şekil 2.2.’deki örnekte öğrenci ikinci seçeneği seçerek taksonomide Y3 olarak kodlanan “cisimler düşerken yerçekimi artar” kavram yanılgısına sahip olduğunu göstermiştir. Tablo 2.5.’deki taksonomide de görüldüğü gibi 3. maddenin B seçeneği (3B) bu kavram yanılgısına işaret etmektedir. Bu şekilde öğrencinin TMKT’deki tüm maddelerin birinci aşamasına verdiği cevaplar incelenerek puanlama yapılmıştır.

KY1 puanı hesaplanırken ise, Y3 olarak kodlanan “cisimler düşerken

yerçekimi artar” kavram yanılgısını temsil eden maddelerden alınan toplam puanlar

dikkate alınmıştır. Yani taksonomide Y3 kavram yanılgısını 3B ve 10B temsil etmektedir. Eğer öğrenci her iki maddede de bu kavram yanılgısına düşmüş ise her bir maddeden 1 puan olmak üzere toplamda 2 puan almıştır. İşte bu toplam puan öğrencinin 3B ve 10B ile temsil edilen Y3’e ait KY1 puanıdır.

Kavram Yanılgısı-2 Puanları:

Kavram yanılgısı-2 (KY2) puanları, öğrencilerin test maddelerinin birinci, ikinci aşamalarına verdiği cevaplar ve kavram yanılgılarını temsil eden seçenekler birlikte dikkate alınarak hesaplanmıştır.

Eğer öğrenci herhangi bir maddenin ikinci aşamasında daha önce birinci aşamada düştüğü kavram yanılgısını destekleyecek bir açıklama yapmış ise 1 diğer durumlarda ise 0 olarak kodlanmıştır. Öğrencinin bu maddeden aldığı puan hesaplanırken birinci ve ikinci aşamadan aldığı puanlar çarpılmıştır. Puanların çarpılmasının nedeni daha önce de vurgulandığı gibi seçilen seçenek ile bununla ilgili yapılan açıklamanın birbiri ile doğrudan ilişkili olmasıdır. Şekil 2.2.’deki örnek maddeyi cevaplandıran öğrenci birinci aşamada kavram yanılgısı seçeneğini (3B) işaretlediğinden 1 puan almıştı. İkinci aşamada kavram yanılgısını destekleyen

açıklama yaptığından ikinci aşamadan da 1 puan almıştır. Sonuç olarak öğrencinin şekil 2.2.’deki maddeye ait ilk iki aşama puanı her iki puanın çarpımı yani 1’dir. Bu şekilde öğrencinin TMKT’deki tüm maddelerin birinci ve ikinci aşamalarına verdiği cevaplar incelenerek puanlama yapılmıştır. KY2 puanı ise ilk iki aşamadan alınan puanlar göz önünde bulundurularak KY1’deki yöntemle hesaplanmıştır.

Kavram Yanılgısı-3 Puanları:

Kavram yanılgısı-3 (KY3) puanları öğrencilerin test maddelerinin birinci,

ikinci, üçüncü aşamalarına verdiği cevapların tamamı ve kavram yanılgılarını temsil eden seçenekler dikkate alınarak hesaplanmıştır.

Eğer öğrenci herhangi bir maddenin üçüncü aşamasında emin olduğunu belirtmiş ise 1 emin olmadığını belirtmiş ise 0 olarak kodlanmış ve öğrencinin bu maddeden aldığı puan hesaplanırken birinci, ikinci ve üçüncü aşamadan aldığı puanlar çarpılmıştır. Bu sayede öğrencilerin düştükleri kavram yanılgılarından emin olup-olmadıkları da göz önüne alınmıştır. Şekil 2.2.’deki örnek madde için öğrencinin ilk iki aşamaya ait kavram yanılgısı puanı 1’di. Öğrenci verdiği cevaptan emin olduğunu belirterek üçüncü aşamadan 1 puan almıştır. Dolayısıyla, öğrencinin şekil 2.2.’deki maddeye ait puanı, ilk iki aşamadan aldığı puan (1) ile üçüncü aşamadan aldığı puanın (1) çarpımına yani yine 1’e eşittir. Bu şekilde öğrencinin TMKT’deki tüm maddelerin birinci, ikinci ve üçüncü aşamalarına verdiği cevaplar incelenerek puanlama yapılmıştır. KY3 puanı ise ilk üç aşamadan alınan puanlar göz önünde bulundurularak KY1’deki yöntemle hesaplanmıştır.

Vurgulamak gerekir ki, KY1 puanları birinci aşamadaki kavram yanılgısı seçenekleri kullanılarak hesaplanmıştır. Bu nedenle bir öğrencinin birinci aşamada kavram yanılgısı seçeneğini seçmesi, seçeneğin temsil ettiği kavram yanılgısına kesinlikle sahip olduğuna sonucuna tek başına ulaştıramaz. Bu durumda kavram yanılgılarını destekleyen açıklamaların puanlandırılması ile elde edilen KY2 puanları devreye girer. Yani öğrencinin ikinci aşamada seçtiği kavram yanılgısını destekleyen açıklamalarda bulunması, ilgili kavram yanılgısına sahip olma olasılığını önemli derecede arttırmış olur. Kavram yanılgısının var olup-olmadığına ise, öğrencinin ilk iki aşamadaki verdiği cevapları göz önünde bulundurarak kararlılık seviyesini

belirtmesi sonucunda karar verilir. Bu nedenle araştırmada KY3 puanları kavram yanılgısının tespitinde belirleyici ölçüt olarak kullanılmıştır. Üç aşamalı olarak geliştirilen testlerin amacına uygun olarak ancak üç aşamadaki veriler birlikte değerlendirildiğinde kavram yanılgısının varlığı hakkında bir sonuca ulaşılabilir.

Yukarıda izah edilen durum başarı puanları için de geçerli olup, herhangi bir test maddesinin ilk aşamasına doğru seçenek işaretlenmiş (B1), ikinci aşamasında doğru seçeneği destekleyen doğru açıklama yapılmış (B2) ve üçüncü aşamada ilk iki aşamadaki cevaplar dikkate alınarak eminim (B3) seçeneği seçilmiş ise ancak bu durumda ilgili test maddesinin edinilen bilimsel bilgi birikimi ile cevaplandırıldığı söylenebilir.