Birinci Alt Probleme İlişkin Bulgu ve Yorumlar

“Öğrencilerin temel mekanik konusundaki kavram yanılgıları nelerdir?”

şeklinde ifade edilen alt probleme ait veriler Ek-5’de gösterilmiştir. Ek-5’deki verilere göre deney ve kontrol grubundaki öğrencilerin kavram yanılgısı puanları ve puanların ortalamaları TMKT’nin aşamaları arttıkça azalmıştır. Tablo 3.4.’de ise tablo 2.5.’deki taksonomide ifade edilen kavram yanılgılarına ilişkin kesirlerin deney ve kontrol gruplarındaki dağılımları gösterilmiştir.

Tablo 3.4’deki KY3 kesirlerine göre öğrencilerin Tablo 2.5.’deki taksonomide ifade edilen kavram yanılgılarına sahip olduğu belirlenmiştir. Deney ve kontrol grubundaki öğrencilerin en fazla “saklı kuvvet bir vuruş ile sağlanır” (S1) kavram yanılgısına sahiptir. Bunu her iki grupta “ağır cisimler daha hızlı düşer“ (Y2) kavram yanılgısı takip etmiştir. Deney ve kontrol grubundaki öğrencilerin en az sahip olduğu kavram yanılgısı ise “yerçekimi kütlenin doğal bir özelliğidir” (Y1) kavram yanılgısıdır. “Yerçekimi kütlenin doğal bir özelliğidir” (Y1) ve“aktif kuvvet tükenir”(A4) kavram yanılgılarının dışındakiler öğrenciler arasında yaygındır

denilebilir. Çünkü Y1 ve A4 dışındakiler 0,10 kesiri civarında ya da daha yüksek değerdedir (akt: Peşman, 2005, s.86). KY1 kesirlerine göre deney ve kontrol grubundaki öğrenciler tarafından en fazla seçilen ve KY2 kesirlerine göre ise en fazla desteklenen “saklı kuvvet bir vuruş ile sağlanır” (S1) kavram yanılgısıdır.

Tablo 3.4. Taksonomiye Göre Kavram Yanılgılarının Ön-Test Kesirlerinin Deney

ve Kontrol Gruplarındaki Dağılımları

TMKT-Ön Test

Deney Kontrol

No Taksonomide Yeralan Kavram Yanılgıları KY1 KY2 KY3 KY1 KY2 KY3

1 K1. Konum ve hız aynıdır. 0,17 0,10 0,08 0,25 0,21 0,17

2 K2. Hız ve ivme aynıdır. 0,22 0,21 0,11 0,25 0,23 0,16

Kinematik 0,20 0,16 0,10 0,25 0,22 0,17

3 S1. Saklı kuvvet bir vuruş ile sağlanır. 0,58 0,51 0,38 0,65 0,53 0,45

4 S2. İlk (orijinal) saklı kuvvet kaybolur/geri kazanılır. 0,27 0,26 0,15 0,40 0,37 0,22

5 S3. Saklı kuvvet tükenir (değişir). 0,32 0,28 0,20 0,30 0,23 0,17

6 S4. Kademeli-gecikmeli saklı kuvvet oluşur. 0,19 0,17 0,08 0,22 0,19 0,14

7 S5. Dairesel saklı kuvvet vardır. 0,41 0,41 0,17 0,58 0,52 0,28

Saklı Kuvvet 0,35 0,33 0,20 0,43 0,37 0,25

8 A1. Hareket, aktif bir kuvvetin olduğunu gösterir. 0,45 0,40 0,20 0,51 0,45 0,30

9 A2. Hız, uygulanan kuvvetle orantılıdır. 0,35 0,33 0,17 0,41 0,36 0,20

10 A3. Kuvvet son hızda ivmeye sebep olur. 0,24 0,23 0,12 0,24 0,19 0,14

11 A4. Aktif kuvvet tükenir. 0,19 0,10 0,06 0,17 0,09 0,06

Aktif Kuvvet 0,31 0,27 0,14 0,33 0,27 0,18

12 H1. Merkezkaç kuvvet vardır. 0,28 0,27 0,15 0,30 0,24 0,14

Hareketin Diğer Etkileri 0,28 0,27 0,15 0,30 0,24 0,14

13 Y1. Yerçekimi kütlenin doğal bir özelliğidir. 0,09 0,06 0,05 0,09 0,07 0,04

14 Y2. Ağır cisimler daha hızlı düşer. 0,52 0,51 0,28 0,52 0,41 0,28

15 Y3. Cisimler düşerken yerçekimi artar. 0,30 0,26 0,21 0,25 0,18 0,13

16 Y4. Hafif cisimler daha hızlı yere düşer. 0,13 0,13 0,04 0,14 0,13 0,08

Yerçekimi 0,26 0,24 0,15 0,25 0,20 0,13

Taksonominin alt boyutlarına göre tablo 3.4. dikkate alındığında ise, KY3 kesirlerine bağlı olarak deney grubundaki öğrencilerin en az kinematik en fazla ise

saklı kuvvet konusunda kavram yanılgısına sahip olduğu görülmektedir. Kontrol

grubundaki öğrencilerinin de en fazla saklı kuvvet konusunda en az ise yerçekimi konusunda kavram yanılgısına sahip olduğu anlaşılmaktadır.

Tablo 3.4.’deki kesirlere dikkat edilirse öğrencilerin sahip olduğu kavram yanılgısı kesirleri testin aşamaları arttıkça çoğunlukla azalmıştır. İkinci-üçüncü aşamalar arasındaki kesirlerdeki düşüş birinci-ikinci aşamalar arasındaki düşüşe kıyasla daha belirgindir. Örneğin deney grubundaki “dairesel saklı kuvvet vardır” (S5) kavram yanılgısının kesir farkı birinci-ikinci aşamalar arasında sıfır iken ikinci- üçüncü aşamalarda ise bu fark 0,24 olmuştur. Diğer belirgin bir örnek de, kontrol grubunda “ilk (orijinal) saklı kuvvet kaybolur/geri kazanılır” (S2) yanılgısının kesir farkı birinci-ikinci aşamalar arasında 0,03 sıfır iken ikinci-üçüncü aşamalar da ise bu fark 0,15’e yükselmiştir. Bu sonuçlar ortalama kesirlerde de kendini göstermiştir. Deney ve kontrol gruplarındaki birinci-ikinci aşamalar arasındaki ortalama kesirler arasındaki fark 0,03-0,06 olup ikinci-üçüncü aşamalar arasındaki fark ise 0,11- 0,09’dur. Bu sonuçların nedeni aşamalar arasındaki korelasyonla açıklanmıştır. Deney ve kontrol grubundaki öğrencilerin ön-test KY1-A ve KY2-KS puanlarının oluşturduğu ikiliye ilişkin betimsel istatistik sonuçları tablo 3.5.’de gösterilmiştir.

Tablo 3.5. Deney ve Kontrol Grubundaki Ön-Test KY1-A ve KY2-KS

Puanlarının Oluşturduğu İkiliye İlişkin Betimsel İstatistik Sonuçları Grup Deney Grubu Kontrol Grubu

İstatistikler KY1-A KY2-KS KY1-A KY2-KS

N 90 90 96 96 Ortalama 15,10 14,00 14,87 15,07 Ortanca 15,00 15,00 16,00 15,00 Std. Sap. 3,61 4,92 3,59 4,07 Çarpıklık -0,52 -0,24 -0,12 0,09 Basıklık 0,16 -0,45 -0,63 -0,68 Minimum 2,00 5,00 6,00 6,00 Maksimum 21,00 24,00 22,00 24,00

Tablo 3.5. incelendiğinde normal dağılıma ait çarpıklık ve basıklık değerleri - 2> <+2 aralığında olup, KY1-A ve KY2-KS puanlarının oluşturduğu ikilililer normal dağılım göstermektedir. Buna bağlı olarak, KY1-A ve KY2-KS puanları arasındaki Pearson Korelasyonuna ilişkin sonuçlar tablo 3.6.’da gösterilmiştir.

Tablo 3.6. Deney ve Kontrol Gruplarına İlişkin KY1-A ve KY2-KS Puanları

Arasındaki Korelasyon

Deney Kontrol

Aşama Korelasyon Pearson A KS A KS

r 0,775* 0,754 * KY1 p 0,000 0,000 N 45 48 p 0,113 -0,074 KY2 N 0,459 0,615 N 45 48

*Korelasyon 0,05 düzeyinde anlamlıdır.

Tablo 3.6. incelendiğinde heriki grupta KY1-A arasında pozitif ve anlamlı bir korelasyon olduğu [p<0,05], fakat KY2-KS arasında anlamlı bir korelasyon olmadığı [p<0,05] belirlenmiştir. KY1-A arasındaki korelasyonun anlamlı olması öğrencilerin ikinci aşamada kavram yanılgılarını destekleyen açıklamalar yaptıklarını belirtmektedir. KY2-KS arasında korelasyon olmaması ise, öğrencilerin test maddelerine verdikleri cevaplarından emin olmamaları nedeni ile kavram yanılgısı

yoktur şeklinde yorumlanabilir.

Tablo 3.7.’de ise yanlış pozitif ve yanlış negatif cevaplara ilişkin kesirlerin ortalamaları gösterilmiştir. Tablo 3.7.’nin eminim kısmına göre deney grubunda bilimsel bilgiye dayanan cevapların ortalama kesri 0,12 kontrol grubunda ise 0,14’dür. Bilimsel olmayan cevapların ortalama kesri deney grubunda 0,38 olup bunun 0,15’lik kısmını kavram yanılgısı oluşturmaktadır. Kontrol grubunda ise bu kesir 0,44 olup bunun 0,18’lik kısmı kavram yanılgısıdır. Deney grubunda yanlış pozitif ve yanlış negatif ortalama kesirler sırası ile 0,05 ve 0,02 iken diğer grupta 0,07 ve 0,02’dir. Tablo 3.7’nin emin değilim kısmının tümü ise öğrencilerin bilgi eksikliğine ilişkin ortalama kesirleri her bir durum için ayrı ayrı göstermektedir. Deney ve kontrol gruplarındaki öğrencilerin hemen hemen aynı oranda bilimsel bilgiye ve bilgi eksikliğine sahip olduğunu söyleyebiliriz.

Tablo 3.7. Ön-Test Başarı Puanlarına Göre Yanlış Pozitif ve Yanlış Negatif

Cevaplara İlişkin Ortalama Kesirler

Eminim Emin Değilim

2. Aşama 2. Aşama

Deney Kontrol Deney Kontrol

doğru yanlış doğru yanlış doğru yanlış doğru yanlış doğru 0,12 0,05 0,14 0,07 0,09 0,01 0,05 0,04 1. A şam a yanlış 0,02 0,38 0,02 0,44 0,01 0,28 0,01 0,23