4. BULGULAR VE VERİ ANALİZİ
4.2. Kavak, Kayın ve MDF Malzemelerde; Malzeme Türü, Kesme Genişliği,
Kavak, kayın ve MDF malzemelerin işlenmesinde malzeme türü, kesme genişliği, bıçak sayısı ve kesme derinliğine bağlı gürültü seviyelerine ilişkin bazı istatistiksel değerler Çizelge 4.3’te verilmiştir.
Kavak, kayın ve MDF malzemelerde farklı değişkenlere bağlı olarak Çizelge 4.7’de verilen gürültü seviyesi değerlerine göre malzeme türü, kesme genişliği, bıçak sayısı ve kesme derinliği değişkenlerinin tekli olarak veya grup etkileşimlerle yatay freze makinesindeki gürültü seviyesi üzerinde etkili olup olmadığının belirlenmesine ilişkin varyans analizi Çizelge 4.4’te verilmiştir.
Çizelge 4.4. Malzeme türü, kesme genişliği, bıçak sayısı ve kesme derinliği değişkenlerinin freze makinesindeki gürültü seviyesi üzerinde etkili olup olmadığının belirlenmesine ilişkin varyans analizi
Malzeme türü * Kesme genişliği * Bıçak sayısı
39,406 8 4,926 ,532 ,833
Malzeme türü * Kesme genişliği * Kesme derinliği
Çizelge 4.4’ten görüleceği üzere; (malzeme türü x bıçak sayısı), (kesme genişliği x bıçak sayısı), (kesme genişliği x kesme derinliği), (malzeme türü x kesme genişliği x bıçak sayısı), (kesme genişliği x bıçak sayısı x kesme derinliği) ve (malzeme türü x kesme genişliği x bıçak sayısı x kesme derinliği) çoklu etkileşimleri dışında tüm tekli ve çoklu etkileşimler gürültü seviyesi üzerinde etkili bulunmuştur. Etkili olan değişken ve etkileşimlere ait gürültü seviyeleri arasındaki farklılıkların önemine göre derecelendirilmesi için Homojenlik Testleri yapılmıştır. Homojenlik testleri sonuçları ve sonuçların grafik gösterimi aşağıda sırası ile verilmiştir.
Malzeme türüne bağlı yatay freze makinesindeki gürültü seviyesi değerleri arasındaki farklılıkların belirlenmesine ilişkin homojenlik testi Çizelge 4.5’te, sonuçların grafik gösterimi Şekil 4.1’de verilmiştir.
Çizelge 4.5. Malzeme türüne bağlı gürültü seviyelerinin homojenlik grupları
Malzeme Türü GS (dB (A)) HG
Kavak 88,31 A
Kayın 87,59 B
MDF 86,47 C
LSD ± 0,714 dBA; GS: Gürültü Seviyesi, HG: Homojenlik Grubu
Çizelge 4.5'ten görüleceği üzere, malzeme türüne göre en yüksek gürültü seviyesi (88,31 dB (A)) kavağın işlenmesinde ortaya çıkarken, bunu kayının işlenmesi süreci (87,59 dB
(A)) ve MDF’nin işlenmesi süreci (86,47 dB (A)) takip etmektedir.
Şekil 4.1. Malzeme türüne bağlı gürültü seviyeleri grafiği
Kesme genişliğine bağlı yatay freze makinesindeki gürültü seviyesi değerleri arasındaki farklılıkların belirlenmesine ilişkin homojenlik testi Çizelge 4.6’da, sonuçların grafik gösterimi Şekil 4.2’de verilmiştir.
Çizelge 4.6. Kesme genişliğine bağlı homojenlik grupları
Kesme Genişliği (mm) GS (dB (A)) HG
6 83,23 E
12 85,79 D
18 87,29 C
25 89,42 B
30 91,54 A
LSD ± 0,664 dBA; GS: Gürültü Seviyesi, HG: Homojenlik Grubu
Çizelge 4.6'dan görüleceği üzere, kesme genişliğine göre en yüksek gürültü seviyesi (91,54 dB (A)) 30 mm kesme genişliğinde ortaya çıkarken bunu 25 mm kesme genişliğindeki işleme süreci (89,42 dB (A)) ve 18 mm kesme genişliğindeki işleme süreci (87,29 dB (A)) takip etmektedir. En düşük gürültü seviyesi (83,23 dB (A)) ise 6 mm kesme genişliğindeki işleme sürecinde görülmektedir. Ayrıca, kesme genişliği arttıkça gürültü seviyesi de artmaktadır (6 mm kesme genişliğinde 83,23 dB (A)’dan 30 mm kesme genişliğinde 91,54 dB (A)’ya).
Şekil 4.2. Kesme genişliğine bağlı gürültü seviyeleri grafiği
Bıçak sayısına bağlı yatay freze makinesindeki gürültü seviyesi değerleri arasındaki farklılıkların belirlenmesine ilişkin homojenlik testi Çizelge 4.7’de, sonuçların grafik gösterimi Şekil 4.3’te verilmiştir.
Çizelge 4.7. Bıçak sayısına bağlı homojenlik grupları
Bıçak Sayısı GS (dB (A)) HG
1 88,22 A
4 86,69 B
LSD ± 0,420 dBA; GS: Gürültü Seviyesi, HG: Homojenlik Grubu
Çizelge 4.7'den görüleceği üzere, kavak, kayın ve MDF malzemelerin yatay freze makinesinde işlenmesi sürecinde 4 bıçakla işlemedeki gürültü seviyesine (86,69 dB (A)) kıyasla 1 bıçakla işlemedeki gürültü seviyesi (88,22 dB (A)) daha yüksektir.
Şekil 4.3. Bıçak sayısına bağlı gürültü seviyeleri grafiği
Kesme derinliğine bağlı yatay freze makinesindeki gürültü seviyesi değerleri arasındaki farklılıkların belirlenmesine ilişkin homojenlik testi Çizelge 4.8’de, sonuçların grafik gösterimi Şekil 4.4’te verilmiştir.
Çizelge 4.8. Kesme derinliğine bağlı homojenlik grupları
Kesme Derinliği (mm) GS (dB (A)) HG
1 84,25 C
2 87,84 B
3 90,27 A
LSD ± 0,761 dBA; GS: Gürültü Seviyesi, HG: Homojenlik Grubu
Çizelge 4.8'den görüleceği üzere, kesme derinliğine göre en yüksek gürültü seviyesi (90,27 dB (A)), 3 mm kesme derinliğindeki malzemenin işlenmesinde ortaya çıkarken bunu 2 mm kesme derinliğindeki malzemenin işlenmesi (87,84 dB (A)) ve 1 mm kesme derinliğindeki malzemenin işlenmesi süreçleri (84,25 dB (A)) takip etmektedir. Ayrıca, kesme derinliği arttıkça gürültü seviyesi de artmaktadır (1, 2 ve 3 mm kesme derinliği için 84,25; 87,84 ve 90,27 dB (A)).
Şekil 4.4. Kesme derinliğine bağlı gürültü seviyeleri grafiği
Kesme genişliği ve malzeme türü ikili etkileşimine bağlı yatay freze makinesindeki gürültü seviyesi değerleri arasındaki farklılıkların belirlenmesine ilişkin homojenlik testi Çizelge 4.9’da, sonuçların grafik gösterimi Şekil 4.5’te verilmiştir.
Çizelge 4.9. Kesme genişliği ve malzeme türüne bağlı homojenlik grupları
Kesme Genişliği
(mm)
Malzeme Türü
Kavak Kayın MDF
GS (dB (A)) HG GS (dB (A)) HG GS (dB (A)) HG
6 84,48 I 83,04 İ 82,16 J
12 86,92 FG 85,90 H 84,57 I
18 87,87 DE 87,54 EF 86,48 GH
25 89,90 C 89,94 C 88,43 D
30 92,39 A 91,53 B 90,72 BC
LSD ± 0,396 dBA; GS: Gürültü Seviyesi, HG: Homojenlik Grubu
Çizelge 4.9’dan görüleceği üzere, (kesme genişliği x malzeme türü) ikili etkileşimine göre en yüksek gürültü seviyesi (92,39 dB (A)) 30 mm kesme genişliğindeki kavağın işlenmesinde ortaya çıkarken, bunu 30 mm kesme genişliğindeki kayının işlenmesi (91,53 dB (A)) ve 30 mm kesme genişliğindeki MDF’nin işlenmesi süreçleri (90,72 dB (A)) takip etmektedir. En düşük gürültü seviyesi (82,16 dB (A)) ise 6 mm kesme genişliğindeki MDF’nin işlenmesi sürecinde görülmektedir.
Şekil 4.5. Kesme genişliği ve malzeme türüne bağlı gürültü seviyeleri grafiği
Bıçak sayısı ve malzeme türü ikili etkileşimine bağlı yatay freze makinesindeki gürültü seviyesi değerleri arasındaki farklılıkların belirlenmesine ilişkin homojenlik testi Çizelge 4.10’da, sonuçların grafik gösterimi Şekil 4.6’da verilmiştir.
Çizelge 4.10. Bıçak sayısı ve malzeme türüne bağlı homojenlik grupları
Bıçak Sayısı
Malzeme Türü
Kavak Kayın MDF
GS (dB (A)) HG GS (dB (A)) HG GS (dB (A)) HG
1 89,16 A 88,31 B 87,20 C
4 87,46 C 86,86 C 85,74 D
LSD ± 0,621 dBA; GS: Gürültü Seviyesi, HG: Homojenlik Grubu
Çizelge 4.10'dan görüleceği üzere, (bıçak sayısı x malzeme türü) ikili etkileşimine göre en yüksek gürültü seviyesi (89,16 dB (A)) 1 bıçakla kavağın işlenmesi sürecinde ortaya çıkarken, bunu 1 bıçakla kayının işlenmesi süreci ve aralarındaki fark önemsiz olarak 4 bıçakla kavağın işlenmesi, 1 bıçakla MDF’nin işlenmesi ve 4 bıçakla kayının işlenmesi süreçleri (87,46; 87,20 ve 86,86 dB (A)) takip etmektedir. En düşük gürültü seviyesi (85,74 dB (A)) ise 4 bıçakla MDF’nin işlenmesi sürecinde görülmektedir.
Şekil 4.6. Bıçak sayısı ve malzeme türüne bağlı gürültü seviyeleri grafiği
Kesme derinliği ve malzeme türü ikili etkileşimine bağlı yatay freze makinesindeki gürültü seviyesi değerleri arasındaki farklılıkların belirlenmesine ilişkin homojenlik testi Çizelge 4.11’de, sonuçların grafik gösterimi Şekil 4.7’de verilmiştir.
Çizelge 4.11. Kesme derinliği ve malzeme türüne bağlı homojenlik grupları
Kesme Derinliği (mm)
Malzeme Türü
Kavak Kayın MDF
GS (dB (A)) HG GS (dB (A)) HG GS (dB (A)) HG
1 85,36 D 83,56 E 83,85 E
2 88,63 B 88,53 B 86,37 C
3 90,94 A 90,67 A 89,20 B
LSD ± 0,209 dBA; GS: Gürültü Seviyesi, HG: Homojenlik Grubu
Çizelge 4.11'den görüleceği üzere, (kesme derinliği x malzeme türü) ikili etkileşimine göre en yüksek gürültü seviyesi aralarındaki fark önemsiz olarak kavak ve kayının 3 mm kesme derinliğinde (90,94 ve 90,67 dB (A)) işlenmesinde ortaya çıkarken, bunu aralarındaki fark önemsiz olarak 3 mm kesme derinliğinde MDF’nin ve 2 mm kesme derinliğinde kavağın ve kayının işlenmesi süreçleri (89,20; 88,63 ve 88,53 dB (A)) takip etmektedir. En düşük gürültü seviyesi, aralarındaki fark önemsiz olarak 1 mm kesme derinliğinde kayının ve MDF’nin işlenmesi süreçlerinde (83,56 ve 83,85 dB (A)) görülmektedir.
Şekil 4.7. Kesme derinliği ve malzeme türüne bağlı gürültü seviyeleri grafiği
Kesme genişliği ve bıçak sayısı ikili etkileşimine bağlı yatay freze makinesindeki gürültü seviyesi değerleri arasındaki farklılıkların belirlenmesine ilişkin homojenlik testi Çizelge 4.12’de, sonuçların grafik gösterimi Şekil 4.8’de verilmiştir.
Çizelge 4.12. Kesme genişliği ve bıçak sayısına bağlı homojenlik grupları
Kesme Genişliği (mm)
Bıçak Sayısı
1 4
GS (dB (A)) HG GS (dB (A)) HG
6 83,82 F 82,63 G
12 86,68 D 84,91 E
18 87,95 C 86,64 D
25 90,29 B 88,55 C
30 92,38 A 90,70 B
LSD ± 0,162 dBA; GS: Gürültü Seviyesi, HG: Homojenlik Grubu
Çizelge 4.12’den görüleceği üzere, (kesme genişliği x bıçak sayısı) ikili etkileşimine göre en yüksek gürültü seviyesi (92,38 dB (A)) 30 mm kesme genişliğinde 1 bıçakla işlemede ortaya çıkarken bunu aralarındaki fark önemsiz olarak 30 mm kesme genişliğinde 4 bıçakla ve 25 mm kesme genişliğinde 1 bıçakla işleme süreçleri (90,70 ve 90,29 dB (A)) takip etmektedir. En düşük gürültü seviyesi (82,75 dB (A)) ise 6 mm kesme genişliğinde 4 bıçakla işleme sürecinde görülmektedir.
Şekil 4.8. Kesme genişliği ve bıçak sayısına bağlı gürültü seviyeleri grafiği
Kesme genişliği ve kesme derinliği ikili etkileşimine bağlı yatay freze makinesindeki gürültü seviyesi değerleri arasındaki farklılıkların belirlenmesine ilişkin homojenlik testi Çizelge 4.13’te, sonuçların grafik gösterimi Şekil 4.9’da verilmiştir.
Çizelge 4.13. Kesme genişliği ve kesme derinliğine bağlı homojenlik grupları
Kesme Genişliği
(mm)
Kesme Derinliği (mm)
1 2 3
GS (dB (A)) HG GS (dB (A)) HG GS (dB (A)) HG
6 80,39 I 83,73 G 85,56 F
12 82,42 H 86,03 F 88,93 D
18 83,89 G 87,69 E 90,30 C
25 86,16 F 89,74 C 92,36 B
30 88,41 D 92,04 B 94,18 A
LSD ± 0,321 dBA; GS: Gürültü Seviyesi, HG: Homojenlik Grubu
Çizelge 4.13’ten görüleceği üzere, (kesme genişliği x kesme derinliği) ikili etkileşimine göre en yüksek gürültü seviyesi (94,18 dB (A)) 30 mm kesme genişliğinde 3 mm kesme derinliğinde işleme sürecinde ortaya çıkarken bunu aralarındaki fark önemsiz olarak 25 mm kesme genişliğinde 3 mm kesme derinliğinde ve 30 mm kesme genişliğinde 2 mm kesme derinliğinde işleme süreçleri (92,36 ve 92,04 dB (A)) takip etmektedir. En düşük gürültü seviyesi (80,39 dB (A)) ise 6 mm kesme genişliğinde 1 mm kesme derinliğinde işleme sürecinde görülmektedir.
Şekil 4.9. Kesme genişliği ve kesme derinliğine bağlı gürültü seviyeleri grafiği
Bıçak sayısı ve kesme derinliği ikili etkileşimine bağlı yatay freze makinesindeki gürültü seviyesi değerleri arasındaki farklılıkların belirlenmesine ilişkin homojenlik testi Çizelge 4.14’te, sonuçların grafik gösterimi Şekil 4.10’da verilmiştir.
Çizelge 4.14. Bıçak sayısı ve kesme derinliğine bağlı homojenlik grupları
Bıçak Sayısı
Kesme Derinliği (mm)
1 2 3
GS (dB (A)) HG GS (dB (A)) HG GS (dB (A)) HG
1 84,84 E 88,51 C 91,32 A
4 83,67 F 87,18 D 89,21 B
LSD ± 0,730 dBA; GS: Gürültü Seviyesi, HG: Homojenlik Grubu
Çizelge 4.14'ten görüleceği üzere, (bıçak sayısı x kesme derinliği) ikili etkileşimine göre en yüksek gürültü seviyesi (91,32 dB (A)) 1 bıçakla 3 mm kesme derinliğinde işlemede ortaya çıkarken bunu 4 bıçakla 3 mm kesme derinliğinde işleme (89,21 dB (A)) ve 1 bıçakla 2 mm kesme derinliğinde işleme süreçleri (88,51 dB (A)) takip etmektedir. En düşük gürültü seviyesi (83,67 dB (A)) ise 4 bıçakla 1 mm kesme derinliğinde işleme sürecinde görülmektedir.
Şekil 4.10. Bıçak sayısı ve kesme derinliğine bağlı gürültü seviyeleri grafiği
Malzeme türü, kesme genişliği ve bıçak sayısı üçlü etkileşimine bağlı yatay freze makinesindeki gürültü seviyesi değerleri arasındaki farklılıkların belirlenmesine ilişkin homojenlik testi Çizelge 4.15’te, sonuçların grafik gösterimi Şekil 4.11’de verilmiştir.
Çizelge 4.15. Malzeme türü, kesme genişliği ve bıçak sayısına bağlı homojenlik
LSD ± 0,144 dBA; GS: Gürültü Seviyesi, HG: Homojenlik Grubu
Çizelge 4.15’den görüleceği üzere, (malzeme türü x kesme genişliği x bıçak sayısı) üçlü etkileşimine göre en yüksek gürültü seviyesi (93,48 dB (A)) kavağın 30 mm kesme genişliğinde 1 bıçakla işlenmesinde ortaya çıkarken, bunu aralarındaki fark önemsiz olarak kayının ve MDF'nin 30 mm kesme genişliğinde 1 bıçakla işlenmesi ve kavağın 30 mm kesme genişliğinde 4 bıçakla işlenmesi süreçleri (92,04; 91,63 ve 91,29 dB (A)) takip etmektedir. En düşük gürültü seviyesi (83,90 dB (A)) ise kavağın 6 mm kesme genişliğinde 4 bıçakla işlenmesi sürecinde görülmektedir.
Şekil 4.11. Malzeme türü, kesme genişliği ve bıçak sayısına bağlı gürültü seviyeleri grafiği
Malzeme türü, kesme genişliği ve kesme derinliği üçlü etkileşimine bağlı yatay freze makinesindeki gürültü seviyesi değerleri arasındaki farklılıkların belirlenmesine ilişkin homojenlik testi Çizelge 4.16’da, sonuçların grafik gösterimi Şekil 4.12’de verilmiştir.
Çizelge 4.16. Malzeme türü, kesme genişliği ve kesme derinliğine bağlı homojenlik kayının 30 mm kesme genişliğinde 3 mm kesme derinliğinde işlenmesi (94,33 dB (A)) ve kavağın 30 mm kesme genişliğinde 2 mm kesme derinliğinde işlenmesi süreçleri (93,59 dB
(A)) takip etmektedir. En düşük gürültü seviyesi (78,38 dB (A)) ise MDF'nin 6 mm kesme genişliğinde 1 mm kesme derinliğinde işlenmesi sürecinde görülmektedir.
Şekil 4.12. Malzeme türü, kesme genişliği ve kesme derinliğine bağlı gürültü seviyeleri grafiği
Malzeme türü, bıçak sayısı ve kesme derinliği üçlü etkileşimine bağlı yatay freze makinesindeki gürültü seviyesi değerleri arasındaki farklılıkların belirlenmesine ilişkin homojenlik testi Çizelge 4.17’de, sonuçların grafik gösterimi Şekil 4.13’te verilmiştir.
Çizelge 4.17. Malzeme türü, bıçak sayısı ve kesme derinliğine bağlı homojenlik grupları
Malzeme
Türü Bıçak Sayısı
Kesme Derinliği (mm)
1 2 3
GS (dB (A)) HG GS (dB (A)) HG GS (dB (A)) HG
Kavak 1 86,09 HI 89,56 BC 91,83 A
4 84,63 İ 87,70 FG 90,04 B
Kayın 1 83,96 İJ 88,94 CDE 92,04 A
4 83,16 J 88,13 EF 89,29 BCD
MDF 1 84,48 İ 87,02 GH 90,09 B
4 83,21 J 85,71 I 88,31 DEF
LSD ± 0,537 dBA; GS: Gürültü Seviyesi, HG: Homojenlik Grubu
Çizelge 4.17'den görüleceği üzere, (malzeme türü x bıçak sayısı x kesme derinliği) üçlü etkileşimine göre en yüksek gürültü seviyesi (92,04 ve 91,83 dB (A)) aralarındaki fark önemsiz olarak kayın ve kavağın 1 bıçakla 3 mm kesme derinliğinde işlenmesinde ortaya çıkarken, bunu aralarındaki fark önemsiz olarak MDF’nin 1 bıçakla 3 mm kesme derinliğinde işlenmesi (90,09 dB (A)) ve kavağın 4 bıçakla 3 mm kesme derinliğinde işlenmesi süreçleri (90,04 dB (A)) takip etmektedir. En düşük gürültü seviyesi aralarındaki fark önemsiz olarak (83,21 ve 83,16 dB (A)) kayın ve MDF’nin 4 bıçakla 1 mm kesme derinliğinde işlenmesi süreçlerinde görülmektedir.
Şekil 4.13. Malzeme türü, bıçak sayısı ve kesme derinliğine bağlı gürültü seviyeleri grafiği
Kesme genişliği, bıçak sayısı ve kesme derinliği üçlü etkileşimine bağlı yatay freze makinesindeki gürültü seviyesi değerleri arasındaki farklılıkların belirlenmesine ilişkin homojenlik testi Çizelge 4.18’de, sonuçların grafik gösterimi Şekil 4.14’te verilmiştir.
Çizelge 4.18. Kesme genişliği, bıçak sayısı ve kesme derinliğine bağlı homojenlik grupları
Kesme
LSD ± 0,268 dBA; GS: Gürültü Seviyesi, HG: Homojenlik Grubu
Çizelge 4.18'den görüleceği üzere, (kesme genişliği x bıçak sayısı x kesme derinliği) üçlü etkileşimine göre en yüksek gürültü seviyesi (95,05 dB (A)) malzemelerin 1 bıçakla 30 mm kesme genişliğinde 3 mm kesme derinliğinde işlenmesinde ortaya çıkarken, bunu, sırası ile 1 bıçakla 25 mm kesme genişliğinde 3 mm kesme derinliğinde işleme (93,78 dB (A)) ve 4 bıçakla 30 mm kesme genişliğinde 3 mm kesme derinliğinde işleme süreçleri (93,32 dB (A)) takip etmektedir. En düşük gürültü seviyesi (80,58 ve 80,21 dB (A)), aralarındaki fark önemsiz olarak, malzemelerin 1 veya 4 bıçakla 6 mm kesme genişliğinde 1 mm kesme derinliğinde işlenmesi süreçlerinde görülmektedir.
Şekil 4.14. Kesme genişliği, bıçak sayısı ve kesme derinliğine bağlı gürültü seviyeleri grafiği
Malzeme türü, kesme genişliği, bıçak sayısı ve kesme derinliği dörtlü etkileşimine bağlı yatay freze makinesindeki gürültü seviyesi değerleri arasındaki farklılıkların belirlenmesine ilişkin homojenlik testi Çizelge 4.19’da, sonuçların grafik gösterimi Şekil 4.15’te verilmiştir.
LSD ± 0,209 dBA; OG: Ortam Gürültüsü, HG: Homojenlik Grubu
Çizelge 4.19’dan görüleceği üzere, (malzeme türü x kesme genişliği x bıçak sayısı x kesme derinliği) dörtlü etkileşimine göre en yüksek gürültü seviyesi (96,33 dB (A)) kavağın 1 bıçakla 30 mm kesme genişliğinde 3 mm kesme derinliğinde işlenmesinde ortaya çıkarken, bunu, sırası ile, kayının 1 bıçakla 30 mm kesme genişliğinde 3 mm kesme derinliğinde işlenmesi (95,11 dB (A)) ve kayının 1 bıçakla 25 mm kesme genişliğinde 3 mm kesme derinliğinde işlenmesi süreçleri (94,56 dB (A)) takip etmektedir.
En düşük gürültü seviyesi MDF’nin 4 bıçakla 6 mm kesme genişliğinde 1 mm kesme derinliğinde işlenmesi sürecinde görülmektedir.
Şekil 4.15. Malzeme türü, kesme genişliği, bıçak sayısı ve kesme derinliğine bağlı gürültü seviyeleri grafiği
4.3. Kavağın (Populus nigra) Yatay Freze Makinesinde İşlenmesinde Kesme