2.13 Offsett
2.13.6 Karbon Offset Projeleri Çeşitleri
Karbon ofseti için uygun her bir araç ile projenin çok sayıda farklı çeşitleri bulunmaktadır. Her bir proje çeşidi, kendi maliyet/fayda profiline sahiptir. Bunlar aşağıda tablo 2.8’de özetlenmiştir ve Tablo 2.9’da offset projelerinin ek özellikleri gösterilmiştir. İyi kalitede offset projeleri aşağıdakiler tarafından nitelendirilir:
• Doğrulama- Offsetler, standart ve protokole göre, akredite olmuş üçüncü
bir kuruluş tarafından doğrulanır.
• Katkı Yapma- Her zamanki gibi işe göre karşılaştırıldığında, azaltmalar kanıtlanır.
• Sızıntı-Kaçak- Proje sınırı ötesinde, negatif etkiler hesaba katılır.
• Geçicilik- azaltmalar zaman içinde sürer
• Çift Sayım- ofsetlerin birden fazla sayımından sakınılmalıdır.
Tablo 2.8: Offset Projeleri Örnekleri; Olumlu Ve Olumsuz Yanları
Kategori Örnek Olumlu Yan Olumsuz Yan
Hidro Biyokütle Rüzgar Güneş Fotovoltaik Düşük enerjili aydınlatma Endüstriyel enerji etkinliği
Çöpten metan geri dönüşümü Soğutucu üretiminden proje aracılığıyla (HFC23) imha edilmesi Petrol/diesel/fuel oil'den doğalgaza,
Likid petrol gazdan biyokütle briketlerine Karbon
Yakalama ve Depolama
Teknoloji transfer yararı (ülkeyi geliştirerek), uzun dönem yararlar
Metodolojik hesaplama sorunları, uzun dönem çevresel etki kaygıları; erken aşama teknoloji
Arazinin ağaçlandırılması Ağaçları yok etmeden kaçınma
Proje Tipi
Basit projeler, Kanıtlanmış
teknolojiler Katkı yapma kaygıları Basit projeler, Kanıtlanmış
teknolojiler Katkı yapma kaygıları Gaz Geri Dönüşümü ya da İmha Yakıt Dönüştürme Biyolojik Birikim Sosyo-ekonomik ve çevresel yarara katkı sağlar.
Kalıcı sorunlar (her zaman CO2 yakalamayı garanti etmez), metodolojik hesaplama sorunları, negatif ikincil etkiler(kaçak) Teknoloji transfer yararı
(ülkeyi geliştirerek), uzun dönem yararlar gibi katkı sağlamak kolaydır. Yenilenebilir
Enerji
Karışık projeler; kredilerin dağıtılması, örneğin projenin operasyonel oluşturulmasında gecikmeler tarafından etkilenmesi, bazal oluşturulmasının zorluğu ya da bazal durumunun değişmesi
Teknoloji transfer yararı (ülkeyi geliştirerek), uzun dönem yararlar
Karışık projeler; kredilerin dağıtılması, örneğin bazal oluşturulmasının zorluğu tarafından etkilenmesi ya da katkı yapma kaygıları
Enerji Etkinliği
Tablo 2.9: Offset Projelerinin Ek Özellikleri
Kategori Olumlu Yan Olumsuz Yan
CDM/JI Güçlü/güvenilir standartlar, iyi kaliteli kredi olarak geniş kabul
Gönüllü amaç için, uyum kredileri satın almak zordur;fiyat yüksek olabilir
Gönüllü Gold Standart
Küçük ölçekli projeler için, güçlü standartlar, CDM standartlarıyla uyumlu, projenin sürdürülebilir gelişme bileşenlerine güçlü bir odaklanma, paydaşlar tarafından kabul görmesi
Hiçbir yol kayıt altına alınmaz (standart Mayıs 2006'da başladı), fiyatların yüksek olabileceği beklenebilir
Gönüllü Karbon Standardı
CDM kurallarıyla uyumlu güçlü standartlar, uluslar arası organizasyonlardan güçlü destek (IETA,WEF)
Hiçbir yol kayıt altına alınmaz (hala Aralık 2006'daki beklenen gelişmelerin altında)
İklim Komitesi ve Biyoçeşitlilik standartları
Güçlü standartlar, Uluslararası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) tarafından geliştirilen yöntemlerin kullanılması, güçlü paydaş desteği
CCB altında oluşturulan kredi fiyatlarının yüksek olması beklenebilir.
Plan Vivo Güçlü standartlar, 7 yıllık alan çalışması tecrübesi
Bu standartta geliştirilen proje sayısının azlığı
Tescilli VERler Genelde, ucuz krediler oluşturur.
Değerlendirmak daha zordur, zayıf standart kredi alıcısının itibarını risk altında bırakabilir, her zaman akredite olmuş üçüncü taraf doğrulaması ya da denetlemesi yoktur
Ülke Gelişimi Katkıyı kanıtlamak kolaydır; sürdürülebilir
gelişme yararı Ülke riski
Kyoto dışında
gelişen ülkeler Ucuz krediler, düşük ülke riski Kredibilite kaygıları Kyoto içinde
gelişen ülkeler Anavatanda azaltmaların tanıtımı Katkı yapma kaygıları Sahip çıkma Sosyal Teknoloji Transferi Proje Portföyünden Krediler
Ucuz krediler, düşük performans riskini minimize etme
Krediler, bireysel projelerle ilgili olmayabilir, porföy içerisinde herhangi bir bireysel proje tarafından kredi güvenilirliği etkilenebilir, özelleştirilemez
Bireysel Projeden Krediler
Krediler, bireysel projelerle ilgili olabilir (pozitif halkla ilişkiler ve kurumsal sosyal sorumluluk - CSR pozisyonu oluşturma), özelleştirilebilir.
Yüksek kredi fiyatları beklenir; düşük performans ve güvenilirlik riski için yüksek derecede maruz kalma
Garanti Kalıcılık vb Belirsizliklere karşı sigorta kapsamı, biyolojik
birikim projeleri için sigorta sağlama Yüksek kredi fiyatları beklenir Standartlar
Proje Lokasyonu
Ek Yararlar
Birleştirme
Alıcılar, sürdürülebilir gelişme yararı, organizasyonda kurumsal sosyal sorumluluk (CSR) pozisyonu oluşturma ve pozitif halka ilişkiler sağlayan özel projeler ile ilişkili olabilir.
Krediler genellikle daha pahalıdır, eğer projenin sosyal bileşenleri hatalı gidiyorsa, ek itibar riskine maruz kalınabilir
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HATA TÜRÜ VE ETKİLERİ ANALİZİ
İlk iki bölümde GHG emisyonuyla ilgili protokole ve havalimanı karbon akreditasyon programına yer verilmiş olup, şirketlerin karbon emisyonlarını kontrol altına alıp, azaltmaları gerektiği vurgulanmıştır. Bir sonraki bölümde, TAV İzmir
Terminal İşletmeciliği A.Ş’de havalimanı karbon akreditasyon süreci
uygulamalarından bahsedilerek, karbon emisyonunu etkileyen nedenlerin risk analizi için Hata Türleri ve Etkileri Analiz çalışması ele alınacaktır. Bu sebeple, bu bölümde süreç iyileştirmelerinde hataları gidermek amacıyla, altı sigma, yalın üretim, kaizen gibi pek çok kalite geliştirme yöntemlerinden biri olan Hata Türü ve Etkileri Analizi açıklanmıştır.
Hata türleri ve etkileri analizi (HTEA) yakın zamanda uzay endüstrisinde hava ulaşımında güvenli ve etkin ulaşım sağlamak amacı ile sürdürücü bir güç olarak ortaya çıkmıştır. 1970'lerde Hata Türleri ve Etkileri Analizi otomotiv sektöründe riskleri en aza indirmek ve güvenlik ile araç performansını iyileştirmek amacı ile uygulanmaya başlanılmıştır. Günümüz ortamında kuruluşlar Hata Türleri ve Etkileri Analizi'ni aynı amaçları sağlamak için kullanmaya başlamışlardır. Yeni bir ürünü oluştururken, bir üretim sürecini yeniden yapılandırırken veya bir projeye başlarken, ürün ve süreçlerde olası hata türlerini ortadan kaldırmak amacı ile her zaman kullanılabilecek ve faydaları kanıtlanmış olan teknik Hata Türleri ve Etkileri Analizi'dir.
3.1 Hata Türü Ve Etkileri Analizi Nedir?
Hata Türü ve Etkileri Analizi, riskleri tahmin ederek hataları önlemeye yönelik güçlü bir analiz tekniğidir. Bir grup sistematik harekettir. Bir ürünün tasarım ve üretimiyle ilgili ortaya çıkabilecek hata türleri ve sebeplerinin tanımlanması ve değerlendirilmesidir. Çıkabilecek hatanın meydana gelme şansını azaltacak veya ortadan kaldıracak faaliyetlerin belirlenmesi ve bu işlemlerin yazılı hale getirilmesidir.
Müşteri firma faydasına değer sağlayan iyileştirme faaliyetleri için kullanılan bir yöntemdir. Ürün özelliklerini ve proseslerin şartlarını disipline eden çok fonksiyonlu ekipler tarafından hatayı önlemeye yönelik bir yaklaşımdır. Ürün, proses akışı, proses şekli üzerinde yanlışlık ve hataların sebeplerini, nihai kullanıcıya kadar olan tüm müşterilere etkisini, olası hataların mevcut teknik kullanımı ve önerilen faaliyetlerle hatasızlaştırmaya olan yönün belirlenmesini sağlar.
Hata Türü ve Etkileri Analizi, ürünlerin ve proseslerin geliştirilmesinde öncelikli olarak hata riskinin ortadan kaldırılmasına odaklanan ve bu amaçla yapılan faaliyetleri belgelendiren bir tekniktir. Bu analiz önleyici faaliyetlerle ilgilenmektedir.