Kadastro 2023

Cumhuriyetin kuruluĢunun (1923) hemen ardından baĢlayan kadastronun, Cumhuriyetin 100. kuruluĢ yıldönümüne kadar (2023) ülke genelinde tamamlanması ve bugüne değin üretilen ve bundan sonra üretilecek olan kadastro ve tapu sicili verilerinin, çağdaĢ çok amaçlı kadastro temelinde bilgisayar destekli yürütümünün gerçekleĢmesi hedeflenmelidir. Bu nedenle, Türkiye Kadastrosunun, “Kadastro 2023” olarak adlandırılabilecek bir reforma gereksinmesi vardır. Cumhuriyetimizle yaĢıt olan kadastro faaliyetlerinin, cumhuriyetimizin 100. yılında çağdaĢ geliĢmelerle kaynaĢmıĢ bir yapıya kavuĢturulması en önemli hedef olarak görülmelidir.

HKMO‟nun Kadastro 2023 raporundaki hedefleri;

1) Ülkemizde uygulanmakta olan kadastro kamu kurumlarının ve vatandaĢların beklentilerini karĢılamaktan uzak olmakta, ayrıca çağdaĢ ülkelerin bu konularındaki tanımlarından da giderek uzaklaĢmaktadır. Bu nedenle kadastronun “çok amaçlı çağdaĢ kadastro” olarak yeniden tanımlanması gerekmektedir. ÇağdaĢ çok amaçlı kadastro; • Yalnızca kiĢilerin değil kamunun taĢınmazlarını da güvence ve denetim altına alan • Kamu ve toplum yararına bir mülkiyet anlayıĢından kaynaklanan

• Ülkenin doğal kaynaklarının korunmasını ve uygun kullanımını amaçlayan

islemeye hazır bulunduran

• Merkezi yönetimin ve yerel yönetimlerin gereksindikleri bilgileri kapsayan • Teknolojik geliĢmeleri jeodezi uygulamalarına uyarlayan

• Ayrıntılı mekânsal bilgi sistemlerinin kurulmasına temel olan, verilerin güncel tutulmasını ve sürekli akımını sağlayan

• Devingen( dinamik) ve sistemli bir süreç olarak algılanmalıdır.

2) ÇağdaĢ çok amaçlı kadastro sistemine geçebilmek için, basta TMK olmak üzere çok sayıda yasayla bunlara dayalı olarak çıkartılan tüzük ve yönetmeliklerde de değiĢikliklerin yapılması gerekmektedir. Bu çalıĢmayla es zamanlı olarak kadastro yasasının yeni bastan ve sonsuz kadastro hedeflerine uygun biçimde yeniden ele alınmasını düzenleyen yaklaĢımla hazırlanması gerekmektedir. Kadastro olgusuna yaklaĢırken;

• Ülkemizde izlenecek kadastro politikasını

• Türk hukuk sisteminin kadastroya ve mülkiyete bakısını

• Devletin yeniden yapılandırılması bağlamında kurumun örgütsel konumlanıĢını • Yenileme konusunu ve ikinci kadastroyu

• Kadastro bilgi sistemini

• Kurum çalıĢanları ve teknoloji altyapısını • Standartları

• Hizmet anlayıĢını, birlikte bir bütün olarak değerlendirmek ve üzerlerinde çağdaĢ düĢünceler oluĢturmak gereği vardır.

3402 sayılı yasanın 41.maddesi ile 2859 sayılı yenileme kanunu daha önce kadastro yapılan yerlerdeki haritaların teknik olarak yetersiz kalması, eksikliğinin görülmesi veya zemindeki sınırları gerçeğe uygun Ģekilde göstermediğinin belirlenmesi durumunda hataların giderilerek haritaların sağlıklı duruma getirilmesinde yetersiz kalmaktadırlar. Bu nedenle 3402 sayılı kadastro kanununun 22. maddesinde yer alan istisnai durumlar dıĢındaki “ikinci kadastro yapılamaz“ hükmünün değiĢtirilmesi de içinde olmak üzere yenileme konusundaki yasal düzenleme seçeneklerini tartıĢmak gerekmektedir.

yararlanmasını hedefleyen bir yasal altyapının kurulması gerekmektedir. Bu amaçla lisanslı ölçme bürolarının kuruluĢ ve çalıĢma esasları belirlenmelidir.

3) Harita ve kadastro sektörünün, dolayısıyla TKGM‟ nün yeniden yapılandırılması konusunun ele alınması ve gerçekleĢtirilmesi zorunludur.

• Tapu ve kadastro çalıĢmalarındaki görevlerin ve yetkilerin dağılımının yeniden düzenlenmesi zorunludur. Merkezde toplanan yetki ve sorumlulukların bölge müdürlüklerine ve müdürlüklere aktarılması gerekir.

• Yapının özellikle kadastroda yenilemenin ve yaĢatmanın gelecekteki en önemli görev olacağını gözeten bir yaklaĢımla gerçekleĢtirilmesi gerekmektedir.

• Serbest çalıĢan müelliflerden ya da diğer kuruluĢlardan hizmet alımı yöntemlerini de gözeten bir yapılanma olmalıdır.

• Kurumun yeniden yapılanması, günümüzün çağdaĢ teknolojilerinden en etkin düzeyde faydalanmayı esas alan ve bu teknolojilerin kullanılması konusunda gerekli düzenlemeleri yapacak Ģekilde olmalıdır.

• Hizmet içi eğitimin sistematik kurallı, sürekli ve sertifikasyona dayalı olarak modellenmesi, görev ve yetki dağılımlarında bu eğitime katılımın temel alınması sağlanmalıdır.

4) Kadastro çalıĢmalarının büyük bölümünün ülke nirengi ağına dayalı yapılmadığı bilinen bir gerçektir. Kırsal alanlarda ilk uygulamaların ise grafik veya foto plan olarak gerçekleĢtirildiği bilinmektedir. Bütün bunların yaratığı sorunlar, günümüzde de asılamamıĢtır. Bu nedenle kadastro çalıĢmalarının ülke jeodezik ağlarına dayalı olarak yapılması zorunludur.

Bu amaçla TUTGA‟nın sıklaĢtırılması ve detay ölçülerine altlık oluĢturacak duruma getirilmesi gerekmektedir. Yeni tüm çalıĢmalar TUTGA temelinde yürütülürken, eski çalıĢmaların, yerel ağlara dayalı olarak üretilen altlıkların TUTGA ile iliĢkilendirilmesini sağlayacak çalıĢmalar yapılmalıdır. Kadastro sistemine alınacak tüm verilerde ve üretilecek bilgilerde standart birliğinin sağlanması gerekmektedir. Bunun içinde uluslar arası mekânsal veri standartlarının kurumun yasal altlıklarında tanımlanması gerekir.

yapılamayacak olanların eksikliklerinin tamamlanması, güncellenmeleri ve gerekiyorsa yenilenmeleri yeni bilgilerin tanımlanan yeni sistem standartlarında toplanması, sistemin güncel tutma faaliyetini yerine getirecek biçimde isletilmesi ancak yaĢatılan bir jeodezik ağ temelinde sağlanabilir.

5) Ülke kadastrosuna yeni açılımlar ve boyutlar getirilirken, ülkemizde ve çağdaĢ ülkelerde bu konuda yapılan çalıĢmalardan yararlanılmalıdır. Bu nedenle uluslar arası alandaki geliĢmeleri sürekli izlemek, HKMO‟nun birikimlerinin değerlendirmek, DPT‟nin harita ve kadastro komisyonu raporlarında belirtilen hedeflerini dikkate almak, bilim insanlarımızın yapmıĢ oldukları bilimsel çalıĢmalardan faydalanmak, FIG„in kadastro 2014 projesini göz önünde tutmak optimum sonuçların elde edilmesinde yararlı olacaktır (HKMO, 2003).