Kırıkkale’nin Gelişimi için Hazırlanmış Projeler

Kırıkkale’nin bugün birçok altyapı ve üst yapı sorunu vardır. Sorunların çözümü için gerek resmi kurumlar, gerekse sivil toplum örgütleri projeler hazırlamakta, sempozyumlar düzenlemektedir. Bu çalışmaların bir tanesi de 2003 yılında düzenlenen

“21. Yüzyıl’da Kırıkkale Sempozyumu”dur. Sempozyum’da bugün itibariyle gerçekleştirilmiş bazı projeler önerildiği gibi, henüz uygulanmaya başlanmamış birçok

proje de önerilmiştir. Önerilen projeler, ağırlıklı olarak ulaşım, enerji, çevre, su arıtımı gibi alt yapı sorunlarının çözümüne yöneliktir. Bunların yanında turizm, kültür, park ve yeşil alanlar, ticaret alanlarına yönelik projeler de önerilmiştir. Bu projelerden bir kısmının uygulanması devam etmektedir.

Kırıkkale Valiliği Tarafından Hazırlanmış Projeler

Kırıkkale, hükümetin acil eylem planı kapsamındaki toplu konut açığı bulunan iller arasındadır. Bu kapsamda halkın kira öder gibi ev sahibi olması yönünde çalışmalar başlatılmıştır. Valilik öncülüğünde, sivil toplum ve kamu kurumları ile işbirliği yapılarak konut yapımına uygun hazine, kamu ve belediye arazileri TOKİ Başkanlığına bildirilmiştir. İl merkezinde yeterli büyüklükte uygun arazi bulunmaması nedeniyle merkez-Yahşihan sınırlarında 3000’e yakın yeni konut yapımı planlanmış ve çok kısa bir sürede yapımı tamamlanarak vatandaşlara sunulmuştur. (kirikkale.gov.2009)

Kırıkkale’nin gelecekte en önemli rekreasyon ve spor alanı olması hedeflenen Kızılırmak Yeşil Vadi Projesi, Prof. Dr. Selami Sözer tarafından geliştirilmiş ve Mart 1994’te Kırıkkale Valiliği Çevre Koruma Vakfı Başkanlığı’na önerilmiştir. Projenin yürütücüleri Valilik ve Kırıkkale Üniversitesi Rektörlüğü’dür. Kırıkkale’nin rekreasyon ve turizmini canlandırmayı amaçlayan proje, Kapulukaya Barajından Kırıkkale-Ankara Yolu Irmak Köprüsüne kadar, 20 km uzunlukta ve 4 km genişlikteki vadi alanını kapsamaktadır.

Belirlenmiş alanda koruma-kullanma dengesinin sağlanarak sosyo-ekonomik gelişimini sağlayacak mekânsal düzenlemelerin yapılması hedeflenmektedir.

Gerçekleştirildiği takdirde Türkiye’nin en büyük yeşil alan-rekreasyon projelerinden biri olacaktır. Su sporlarının, piknik alanlarının, çocuk oyun yerlerinin, restoranların, hayvanat bahçesi, tropik bahçe, kongre salonu, eko turizm uygulamalarının yer alacağı önemli bir maliyet gerektiren projenin hayata geçirilip geçirilemeyeceği bilinmemektedir. (kirikkale.gov.2009)

Kırıkkale Belediyesi Tarafından Hazırlanmış Projeler

Kırıkkale Belediyesi’nin önerdiği projeler, şehrin alt yapı ve üst yapı eksiklerini gidermeye yönelik projelerdir. Projelerin bir kısmı uygulama aşamasında iken, bir kısmı ise tamamlanmak üzeredir. Bunlardan bir tanesi, hale şehrin önemli caddelerinde kurularak bir süreliğine trafiği ve mahalle hayatını olumsuz etkileyen semt pazarlarına

kapalı pazar yerleri yapma projesidir. Şehrin üç yerinde yapılacak olan pazar yerlerinin projeleri bitmiş 5 bin metrekarelik Bahçelievler Pazarı tamamlanarak hizmete açılmış, 10 bin metrekarelik Cumartesi Pazarının ise yapımı bitmek üzeredir. 4 bin metrekarelik Karşıyaka Pazar Yeri ise henüz yapım aşamasına geçmemiştir.

Kırıkkale şehir merkezindeki önemli sorunlardan birisi de park sorunudur. Bu sorunun giderilmesi için Toprak Mahsulleri Ofisi’ne ait silolar yıkılarak yerine bir otopark yapılması planlanmıştır. Bu bağlamda silolar yıkılmış ve bu boş alan geçici park yeri olarak kullanılmaya başlanmıştır. 4.000 metrekarelik alana yapılacak katlı otopark inşaatının en yakın zamanda başlayacağı öngörülmektedir. (kirikkale.gov.2009)

Belediye tarafından projesi tamamlanan ve ihalesi Mart 2005’te yapılan “Ticaret ve Sosyal Tesisler Merkezi” tamamlanmış ve “Makro Market AVM” adıyla, özellikle gençlerin iyi vakit geçirdikleri, 3 sineması, oyun salonları ve alışveriş merkezinin bulunduğu merkez 2006 yılında hizmete açılmıştır.

Kırıkkale için belki de en önemli proje olan “İçme Suyu Arıtma Tesisine Yapılacak Ek Yumuşatma Ünitesi Projesi” 2008 yılında hayta geçirilmiş ve Kırıkkale halkının yıllardır çektiği içme suyu problemine bir nebze çözüm bulunmuştur.

(kirikkale.gov.2009)

Belediye tarafından planlanan ve gerçekleştirilen projelerden bir tanesi de

“Şehirler Arası Otobüs Terminali Projesi”dir. İlin Ankara yönündeki girişine, Ankara-Kayseri ve Ankara-Samsun Karayolunun kesiştiği kavşağa 23.800 metrekare toplam ve 4.000 metrekare kapalı alana sahip bir terminal inşa edilerek, Kırıkkale’nin çok önemli bir eksiği giderilmiştir.

Bu dönemde yapılan en önemli yatırımlardan birisi de şehrin doğalgaza kavuşmasıdır. Kırıkkale’nin şehir planlamasının düzenli olmaması sebebiyle oldukça güç bir durum olan doğalgaz hattının döşemesi işlemi büyük oranda gerçekleşmiş ve şehrin merkezi mahallerinde hemen her binaya doğalgaz ulaştırılmıştır. Gerçi halkın artan doğalgaz fiyatları nedeniyle ilk aylarda gösterdiği rağbet giderek azalsa da doğalgaz yatırımı Kırıkkale için çok önemli bir gelişme olarak kayda geçmiştir.

Sivil Toplum Örgütleri Tarafından Hazırlanmış Projeler

Kırıkkale Valiliği tarafından kurulan “Kırıkkale Kent Konseyi”nin 2003 yılında düzenlediği “21. Yüzyıl’da Kırıkkale Sempozyumu”nda sivil toplum örgütlerinin ve

birçok üniversiteden katılan akademisyenlerin de Kırıkkale için önerdiği projeler olmuştur. Projeler, daha çok enerji, çevre, sanayi ve ulaşım sektörlerindendir. Sunulan öneriler ışığında şu yargılara varılmıştır: “Kırıkkale’de Yatırım İmkânları” adlı proje ile Kırıkkale’deki yatırım bileşenlerinin durumu incelenerek alternatif yatırım alanları belirlenmiştir.

Coğrafi yapı, ulaşım, işgücü, OSB, üst kademe yönetimi gibi kriterler bakımından Kırıkkale yeterlidir. Sosyal altyapı, demiryolu, enerji, hammadde, sermaye ve teknoloji ise kısmen yeterlidir. Küçük sanayi siteleri ile üniversite-sanayi işbirliği yetersizdir. Bu tespitler ışığında, atölye tipi imalat ve sanayi alanında yapılabilecek yatırımlar ise şöyle sıralanmıştır: (Çelik-İş Sendikası;2003,439)

Gıda sektöründe:

— Makarna üretimi

— Süt ve süt mamulleri üretimi

— Domates salçası üretimi

— Sebze-meyve konservesi

— Reçel üretimi

Makine ve metal sektöründe:

— Tekstil ve Deri İşleme Makineleri imali

— Tekstil makineleri yedek parça imali

— Kriko esaslı sabit kaldırıcı cihazlar imali

— Sınai kalıp imali

— Otomotiv parçaları imali

— Renkli metal imali Enerji sektöründe:

— Güneş kolektörü imali Diğer sektörlerde:

— Endüstriyel Atık ve Geri Dönüşüm Tesisi

— Ayçiçeği saplarından sunta ve kontrplak üretimi

— Sulama ekipmanları üretimi

— Bakliyat eleme ve ambalajlama tesisi

— CTP boru imali

— Damla sulama sistemleri üretimi

— Sertifikalı Tohum üretim sistemi

Gıda ve enerji sektöründeki yatırım projeleri finansman sorunu halledildiği takdirde kısa vadede gerçekleştirilebilecek projeler olarak görülmektedir. Makine-metal projeleri ile diğer projeler başlığı altında verilen projeler ise yüksek yatırım tutarları nedeniyle orta vadede gerçekleştirilebilecek projeler olarak görülmektedir. (Çelik-İş Sendikası;2003,439)

“Kırıkkale Belediyesi ve MKE Kurumu için Kojenerasyon Santralı Projesi”

önerilen bir diğer projedir. Kojenerasyon, isletme için gerekli elektrik ve termal enerjilerinin LPG, nafta, fuel oil, doğal gaz gibi birincil enerji kaynağından yüksek verimlilikle eşzamanlı olarak üretilmesidir. Proje gerçekleştiği takdirde şehrin elektrik ihtiyacına daha ucuz üretim ile katkı yapılabilecektir. (Çelik-İş Sendikası;2003,539)

“Kırıkkale-Ankara Hattında Raybüs Taşımacılığı Projesi”, akademisyenler tarafından önerilen bir projedir. Yapılan incelemeler sonucunda demiryolu tasmacılığının daha güvenli ve ucuz olması ayrıca daha düzenli olması nedeniyle Ankara-Kırıkkale arasında önemli bir sorun olan üniversite öğrencisi ağırlıklı yolcu taşımacılığındaki yetersizliklerin demiryollarına belirli saatlerde konulacak ek seferler ve vagonlarda, hareket saatlerinde yapılacak düzenlemelerle giderilebileceği düşünülmüştür.

Her gün 2000–2500 üniversite öğrencisinin Ankara’dan Kırıkkale’ye gidip akşam döndüğü bilinmektedir. Nitekim bölgede yolcuların da zarar gördüğü trafik kazaları sık sık olmaktadır. Kimi öğrenciler otostop yapmakta ve tehlikeyle karşı karşıya kalmaktadırlar. Ek tren seferlerinin yanında Adapazarı’nda üretilen raybüslerin kullanımına da gidilebilir. Güvenli, ekonomik ve hızlı olan raybüsler Kırıkkale-Ankara hattında alternatif olabilir. (Çelik-İş Sendikası;2003,555)

Kırıkkale’de sanayi alanında yapılabilecek yeni yatırımlar kapsamında

“Kırıkkale’de Kurulabilecek Petro-Kimya Tesisi ile Gübre Fabrikası Projesi” önerilen bir başka projedir. Tüpraş OAR’ın hammaddeyi sağlamada getirdiği avantajın petro-kimya tesisi kurulmasına elverişli bir ortam yaratması bu öneriyi getirmiştir. Olası bir petro-kimya fabrikası tüm bölgeye hitap edecektir. Plastik ve kimya sanayilerini besleyecektir. (Çelik-İş Sendikası;2003,563) Gübre fabrikası da yine hammaddenin bir kısmını OAR’dan sağlayabilecektir. Her iki tesisin ürünlerine bölgede ihtiyaç olduğu ve aynı zamanda her iki tesisin de kurulabilmesi için bölgede gerekli altyapının da mevcut olduğu belirtilmektedir.

D. Kırıkkale’nin Gelişmesi ve Kalkınmasında “MKE Mühimmat